Jump to content

Pian

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Teimpléad:WD Bosca Sonraí GalarPian
cuir in eagar
Cineálcomhartha, míthaitneamh agus fulaingt Cuir in eagar ar Wikidata
Speisialtacht leighisnéareolaíocht, cúram príomhúil, ainéistéiseolaíocht, leigheas éigeandála agus cúram maolaitheach Cuir in eagar ar Wikidata
Cóireáil chliniciúil
 Cógais
desflurane (en) Aistrigh, levobupivacaine (en) Aistrigh, etidocaine (en) Aistrigh, feantanail, mefenamic acid (en) Aistrigh, chloroprocaine (en) Aistrigh, benzocaine (en) Aistrigh, topiramate (en) Aistrigh, ketamine (en) Aistrigh, feanól, ibuprofen (en) Aistrigh, metaxalone (en) Aistrigh, moirfín, chlorphenesin (en) Aistrigh, dihydrocodeine (en) Aistrigh, dezocine (en) Aistrigh, Nóvaicéin, valdecoxib (en) Aistrigh, mepivacaine (en) Aistrigh, capsaicin (en) Aistrigh, cidoxepin (en) Aistrigh, mitoxantrone (en) Aistrigh, (-)-pentazocine (en) Aistrigh, levomepromazine (en) Aistrigh, desipramine (en) Aistrigh, salicylamide (en) Aistrigh, venlafaxine (en) Aistrigh, dyclonine (en) Aistrigh, gabapentin (en) Aistrigh, (RS)-ketoprofen (en) Aistrigh, chlorzoxazone (en) Aistrigh, tramadol (en) Aistrigh, orphenadrine (en) Aistrigh, cyclobenzaprine (en) Aistrigh, bupivacaine-(RS) (en) Aistrigh, indomethacin (en) Aistrigh, phenazopyridine (en) Aistrigh, dexmedetomidine (en) Aistrigh, butorphanol (en) Aistrigh, imipramine (en) Aistrigh, diclofenac, lidocaine (en) Aistrigh, (±)-promethazine (en) Aistrigh, (RS)-fenoprofen (en) Aistrigh, oxycodone (en) Aistrigh, cócaon, triflupromazine (en) Aistrigh, (RS)-etodolac (en) Aistrigh, remifentanil (en) Aistrigh, tizanidine (en) Aistrigh, antipyrine (en) Aistrigh, diflunisal (en) Aistrigh, salsalate (en) Aistrigh, carisoprodol (en) Aistrigh, phenacetin (en) Aistrigh, bromfenac (en) Aistrigh, nalbuphine (en) Aistrigh, articaine (en) Aistrigh, prilocaine (en) Aistrigh, naproxen (en) Aistrigh, hydrocodone (en) Aistrigh, Meantól, levonordefrin (en) Aistrigh, sufentanil (en) Aistrigh, celecoxib (en) Aistrigh, nabumetone (en) Aistrigh, aspairín, propofol (en) Aistrigh, paraicéiteamól, L-morphan (en) Aistrigh, oxymorphone (en) Aistrigh, buprenorphine (en) Aistrigh, etomidate (en) Aistrigh, rofecoxib (en) Aistrigh, amitriptyline (en) Aistrigh, tetracaine (en) Aistrigh, clomipramine (en) Aistrigh, maprotiline (en) Aistrigh, methocarbamol (en) Aistrigh, hydromorphone (en) Aistrigh, droperidol (en) Aistrigh, nortriptyline (en) Aistrigh, strontium chloride sr-89 (en) Aistrigh, clonidine hydrochloride (en) Aistrigh, phenyl salicylate (en) Aistrigh, butacaine (en) Aistrigh, pramoxine (en) Aistrigh, cóidín, trolamine salicylate (en) Aistrigh, pethidine (en) Aistrigh, dibucaine (en) Aistrigh, trichloromonofluoromethane (en) Aistrigh, magnesium salicylate tetrahydrate (en) Aistrigh, meclofenamic acid (en) Aistrigh, chloroethane (en) Aistrigh, diethyl ether (en) Aistrigh, ketorolac tromethamine (en) Aistrigh agus pain management (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Aicmiú
ICD-10R52.9 Cuir in eagar ar Wikidata
ICD-9338 Cuir in eagar ar Wikidata
CIAPA29 Cuir in eagar ar Wikidata
Acmhainní seachtracha
DiseasesDB9503 Cuir in eagar ar Wikidata
MedlinePlus002164 Cuir in eagar ar Wikidata
MeSHD010146 Cuir in eagar ar Wikidata
UMLS CUIC0030193 Cuir in eagar ar Wikidata

Mothú gránna a tharlaíonn de bharr an iomarca spreagtha do néarchinn chéadfacha, mar shampla le teas, fuaire, brú, dochar nó gortú don fhíochán. Tá pianbhraiteoirí ar fud dromchla na colainne, agus an-chuid áiteanna taobh istigh den cholainn freisin. Iompraíonn snáithíní néarógacha iniompracha na comharthaí spreagtha chuig néarláir comhfheasa san inchinn, áit a mbraitear an phian.

Tagann déine an bhunspreagtha is fachtóirí síceolaíocha atá in ann peiptídí (einceifiliní is ionoirfiní) a fhuascailt san inchinn is corda an dromlaigh chun an phian a mhaolú, chun déine na péine a bhraitear a chinneadh san áireamh.

Pian a imíonn nuair a leigheastar an galar, is pian ghéar í, cosantach don duine.

Nuair nach n-imíonn an phian le leigheas an ghalair, is pian ainsealach í.

Coirtéis chéadfach

Uaireanta mothaíonn duine pian áit éigin ar a chraiceann cé go mbíonn an dochar in orgán inmheánach i ndáiríre, cosúil leis na pianta de bharr aingíne chléibh a mhothaíonn an duine ina ghéag chlé. Pian tharchurtha is ea í seo, a tharlaíonn de bhrí go mbíonn an néaróg chéanna ó chorda an dromlaigh ag freastal ar an orgán fabhtach agus an réigiún den chraiceann.[1]

  1. Hussey, Matt (2011). "Pian". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 516.