Primeira guerra balcánica

A primeira guerra balcánica, tamén coñecida como primeira guerra dos Balcáns, foi un conflito militar que durou de outubro de 1912 a maio de 1913 e colocou a Liga Balcánica (Serbia, Montenegro, Grecia e Bulgaria) contra o Imperio Otomán. As forzas combinadas dos Estados balcánicos conseguiron superar as forzas otomás, numericamente inferiores e en desvantaxe estratéxica, conseguindo unha rápida vitoria. Como resultado da guerra, case todos os territorios europeos do Imperio Otomán foron conquistados e divididos entre os aliados, e creouse un estado independente albanés, por presión de Austria-Hungría e de Italia. A pesar deste logro, as nacións balcánicas quedaron insatisfeitas co resultado da guerra, e as tensións internas que xurdiran coa retirada da ameaza otomá, que ata entón os unira, levounos á segunda guerra balcánica.

Primeira guerra balcánica
Primeira guerra dos Balcáns
Parte de a guerras balcánicas

Avanzada búlgara cara posicións turcas
Data 8 de outubro de 191230 de maio de 1913
(7 meses, 3 semanas e 1 día)
Lugar Península dos Balcáns e mar Exeo
Resultado Vitoria da Liga Balcánica
Cambios territoriais Tratado de Londres (1913):
Albania independízase, Turquía perde todos os seus territorios europeos salvo Constantinopla.
Belixerantes
Imperio Otomán Liga Balcánica:
Líderes
Nazim Pasha
Essad Bajá
Ali Rizah Pasha
Nicolao I
Danilo Petrovic
Radomir Putnik
Petar Bojovic
Stepa Stepanovic
Bulgaria Vladimir Vazov
Constantino I
Panagliotis Danglis
Pavlos Kunturiotis
Forzas en combate

336.742 homes nun principio[1]
44.500
230.000
Bulgaria 350.000
125.000
Total:749.500

Antecedentes

editar

As tensións entre os estados balcánicos sobre as súas aspiracións ás provincias da Rumelia ocupadas polos otománs, como a Rumelia Oriental, Tracia e Macedonia, foron interrompidas pola intervención das grandes potencias nos Balcáns a mediados do século XIX, que querían garantir a protección das maiorías cristiás da rexión e o mantemento do statu quo. En 1867, Grecia, Serbia e Montenegro xa aseguraran as súas independencias, confirmadas polo Tratado de Berlín unha década máis tarde. Mais a cuestión da viabilidade do dominio otomán reaparecería coa Revolución dos Mozos Turcos en xullo de 1908, que obrigou ao sultán Abd-ul-Hamid II a restaurar a suspensa Constitución otomá.

As aspiracións serbias sobre o territorio da Bosnia-Hercegovina foron derrubadas por Austria-Hungría, que anexionou formalmente a provincia en outubro de 1908, polo que os serbios volveron a súa atención cara Kosovo, que consideraban un territorio histórico serbio, e para unha posíbel expansión cara ao sur.

Oficiais gregos, que se levantaran contra o goberno en agosto de 1909, aseguraran un goberno progresista liderado por Eleftherios Venizelos que, segundo esperaban, conseguiría resolver a cuestión da illa de Creta ao seu favor e vingar a derrota na guerra greco-turca de 1897.

Bulgaria, que gañou a súa independencia do Imperio Otomán en abril de 1909 e tiña a amizade do Imperio Ruso, tamén cobizaba territorios otománs na Tracia e na Macedonia, para garantir s súa expansión.

En marzo de 1910, estalou unha insurrección albanesa no Kosovo, e en agosto do mesmo ano Montenegro seguiu o precedente de Bulgaria e tornouse monarquía.

En 1911, Italia iniciou a invasión da Tripolitania, no norte da África, á cal seguiu a ocupación das illas do Dodecaneso. As decisivas vitorias militares italianas sobre o Imperio Otomán influenciaron aos Estados balcánicos a preparar unha guerra contra os otománs. Con ese fin, ocorreran diversos encontros entre os representantes das nacións balcánicas durante a primavera de 1912, que acadaron unha rede de alianzas militares que se converterían na coñecida como a Liga Balcánica.

As grandes potencias, sobre todo Francia e Austria-Hungría, reaccionaron a estas reunións diplomáticas tentando disuadir á Liga de provocar a guerra, mais fracasaron. Cara ao final de setembro, tanto os Estados da Liga coma o Imperio Otomán mobilizaron os seus exércitos. Montenegro foi o primeiro país en declarar a guerra ao Imperio, o 25 de setembro. Os outros tres membros da alianza enviaron un ultimato ao Imperio Otomán o 13 de outubro, e declaráronlle a guerra o día 17 do mesmo mes.

Planos de batalla

editar

Os catro aliados non planearan un plano xeral de batalla, e non fixeron ningún esforzo para coordinar as súas forzas. Polo contrario, a guerra acabaría por ser conducida por cada estado individualmente, e sendo así, pode separarse en catro frontes de batalla xeograficamente definidas. Os Búlgaros enfrontáronse á maior parte das forzas otomás, que protexían as rutas cara Constantinopla, especialmente na Tracia e na Macedonia. Serbios e montenegrinos actuaron en Kosovo, en Sandjak, no norte da Macedonia e na rexión que viría a formar Albania. Os gregos concentraron os seus esforzos de guerra no sur da Macedonia e na zona de Salónica.

  1. Erickson (2003), p. 52

Véxase tamén

editar

Bibliografía

editar
  • Erickson, Edward J. (2003). Defeat in Detail: The Ottoman Army in the Balkans, 1912-1913 (en inglés). Santa Barbara, CA: Praeger. ISBN 9780275978884. 

Outros artigos

editar