Liliʻuokalani

Liliʻuokalani
	;
Nome orixinal	(haw) Lili‘uokalani
Biografía
Nacemento	(haw) Lydia Liliʻu Loloku Walania Kamakaʻeha ; 2 de setembro de 1838 ; Honolulu, Estados Unidos de América
Morte	11 de novembro de 1917 (79 anos); Honolulu, Estados Unidos de América
Causa da morte	hemorraxia cerebral
Lugar de sepultura	Mausoleo Real de Hawai
Monarca
Datos persoais
Relixión	Igrexa de Hawai
Educación	Royal School (en)
Actividade
Ocupación	escritora, monarca, compositora, autobiógrafa
Partido político	Partido Nacional Hawaiano
Obra
	Obras destacables He Mele Lahui Hawaii (en) ;
Outro
Título	Raíña rexente
Familia	Dinastía Kalākaua
Cónxuxe	John Owen Dominis (1862–1891)
Fillos	John ʻAimoku Dominis
Pais	Kapaakea e Keohokālole
Irmáns	Anna Kaiulani; Kekāuluohi Likelike; Kaʻiminaʻauao; Kalākaua; Leleiohoku II; Kaliokalani; Bernice Pauahi Bishop
Parentes	Kōnia, pai adoptivo
Premios
	Order of the Precious Crown, 1st Class (en) ; Orde da Preciosa Coroa ;
	Sinatura
Descrito pola fonte	Obálky knih,

Liliʻuokalani, nada o 2 de setembro de 1838 en Honolulu e finada o 11 de novembro de 1917 na mesma cidade, foi a derradeira monarca e a única raíña do Reino de Hawai. Naceu co nome de Lydia Liliʻu Loloku Walania Wewehi Kamakaʻeha pero era coñecida polo nome Lydia Kamakaʻeha Pākī. Cando casou pasou chamarse Lydia K. Dominis e como raíña Liliʻuokalani.

Infancia

Seguindo a tradición hawaiana Liliʻuokalani foi adoptada por Abner Paki e a súa muller, Konia (unha filla adoptiva do rei Kamehameha I). Pasou a infancia entre os estudos e os xogos con Bernice Pauahi, filla natural da súa familia adoptiva. Neste período no que acudiu á Escola Real aprendeu un bo inglés.

Reinado

O 16 de setembro de 1862 casou con John Owen Dominis, que sería Gobernador Real de Oʻahu e Maui. A parella non tivo fillos, polo que o herdeiro de Liliʻuokalani foi, durante moitos anos, a súa sobriña Victoria Kaʻiulani (1875-1899), que faleceu antes que ela.

Liliʻuokalani herdou o trono do seu irmán Kalākaua o 17 de xaneiro de 1891. Ao pouco tempo de alcanzar o poder tentou abolir a constitución entón vixente para preparar unha nova que renovase o poder da monarquía. Sentíndose ameazados pola proposta real de abolición da constitución (e os dereitos que alí se contiñan), os numerosos norteamericanos e europeos residentes no Reino de Hawai, conseguiron que a soberana abdicase de feito por atentar contra as garantías constitucionais.

A tales turbacións uníronse outras: o comercio sufriu fortes repercusións negativas, en especial cando os Estados Unidos bloquearon as tarifas da importación do azucre hawaiano, e cando se lanzou a idea de anexionar as Illas Hawai por parte daqueles. Esta última manobra sinalou o inicio do fin da monarquía: o ministro americano John L. Stevens ordenou ao "USS Boston" que se mantivese amarrado nas Hawai para protexer os intereses comerciais americanos, sendo a raíña forzada a aceptar a abdicación, que tivo lugar o 17 de xaneiro de 1893, e que foi seguida pola instauración dun goberno provisional.

Á vista dos acontecementos internos e a crecente presión externa, o 16 de novembro o mesmo goberno provisorio propuxo a Liliʻuokalani que subise de novo ao trono a cambio dunha amnistía para os responsábeis da revolta, mais como resposta a exraíña declarou que habería condenar a morte a todos os responsábeis. O 18 de decembro Liliʻuokalani retirou tales afirmacións, de xeito que o presidente norteamericano Grover Cleveland, presentou unha relación do sucedido ao Congreso dos Estados Unidos na que pedía ao goberno provisorio das Hawai que aceptase a reasunción do trono pola exraíña, mais nese punto foi o propio goberno hawaiano o que refugou a oferta.

O 16 de xaneiro de 1895 foi proclamada a República das Hawai que, como era de prever, en 1898 foi anexada aos Estados Unidos.

Liliʻuokalani viviu como cidadá particular en Washington Place (Hawai) ata 1917, ano da súa morte.

Árbore xenealóxica

16. Kameʻeiamoku de Kauaʻi

8. Kepoʻokalani de Kauaʻi

17. Kamakaeheikuli de Kohala

4. Kamanawa II de Kauaʻi

18. KalaninuiʻIamamao de Kaʻū

9. Alapaʻiwahine de Kaʻū

19. Kaoʻlanialiʻi de Kaʻū

2. César Kaluaiku Kapaʻakea de Kauaʻi

20. Kaʻihelemoana

10. Kanepawale

21. Kaʻopa

5. Kamokuiki

22. Kaʻehunuiamamaliʻi

11. Uaua

23. Koʻi

1. Liliʻuokalani de Hawai

24. Kameʻeiamoku de Kauaʻi (= 16)

12. Kepoʻokalani de Kauaʻi (= 8)

25. Kamakaeheikuli de Kohala (= 17)

6. ʻAikanaka de Kauaʻi

26. Keaweaheulu de Waiʻanae

13. Princesa Keohohiwa de Hilo

27. Raíña Ululani Nui de Hilo

3. Analea Keohokālole de Kauaʻi

28. Kamakakaualiʻi da Illa de Hawai

14. Kahoalani Eia da Illa de Hawai

29. Kapalaoa

7. Kamaʻeokalani da Illa de Hawai

30. Príncipe Ahaula da Illa de Hawai

15. Keakaula da Illa de Hawai

31. Princesa Kawehe da Illa de Hawai

Predecesor: Kalākaua	Raíña de Hawai 1891 - 1893	Sucesor: Sanford Ballard Dole

Ligazóns externas

Hawaii's Story by Hawaii's Queen by Liliuokalani, Queen of Hawaii (1838-1917). Boston: Lee and Shepard, 1898.