Ontario

Ontario

Bandeira Brasón
Lago Cache no parque provincial Algonquin.
Lema	«Ut incepit fidelis sic permanet»
Epónimo	Lago Ontario
Localización
50°N 85°O
Estado	Canadá
Capital	Toronto
Escindido de	Provincia Unida de Canadá
Poboación
Poboación	14.223.942 (2021) (13,21 hab./km²)
Lingua oficial	lingua inglesa
Xeografía
Superficie	1.076.395 km²
Auga	14 %
Bañado por	Baía de Hudson e Grandes Lagos, América do Norte
Punto máis alto	Ishpatina Ridge (pt) (693 m)
Punto máis baixo	Baía de Hudson (0 m)
Comparte fronteira con	Nova York, sueste Minnesota, Suroeste Míchigan, sur Wisconsin, sur Ohio, sur Pensilvania, sur Quebec, leste (1867–) Manitoba, oeste (1881–) Nunavut, norte (1999–)
Datos históricos
Precedido por	Canada West (en) , Territorios do Noroeste, Provincia Unida de Canadá e Keewatin District (en)
Creación	1 de xullo de 1867
Día festivo	Dia da Lembrança (pt) (11 de novembro) Boxing Day (26 de decembro)
Organización política
Forma de goberno	democracia parlamentaria
• Monarca	Carlos III do Reino Unido
Órgano executivo	Government of Ontario (en)
• Premier of Ontario (en)	Doug Ford Jr. (pt) (2018–)
Órgano lexislativo	Parliament of Ontario (en) ,
PIB nominal	851.176.000.000 $ (2020)
Moeda	Dólar canadense
Identificador descritivo
Código postal	K, L, M, N e P
Fuso horario	Zona de Tempo Oriental (→ America/Toronto (en) , America/Thunder_Bay (en) ) hora estándar do centro (→ America/Winnipeg (en) ) UTC−05:00 (→ America/Panama (en) )
ISO 3166-2	CA-ON
Outro
Irmandado con	Jiangsu (pt) (1985–)
Sitio web	ontario.ca

Ontario é unha provincia do Canadá. Ontario é a máis populosa provincia do país. Cerca dun terzo da poboación canadense vive en Ontario. A maior cidade canadense, Toronto, ben como a capital nacional do país, Otava, están localizadas en Ontario. Ontario é tamén a segunda maior provincia en área do país, atrás soamente do Quebec. A rexión sur é o punto máis meridional de todo o Canadá.

A principal fonte de renda é a manufactura. O valor dos produtos industrializados producidos en Ontario é maior do que a suma do valor total dos produtos industrializados fabricados en todas as outras provincias e territorios do Canadá. O poderío industrial valeulle o cognome de Corazón Industrial do Canadá. A provincia destaca principalmente pola súa forte industria automobilística, a máis forte de todo o continente americano coa excepción de Míchigan. Outras fontes importantes de renda son o turismo e servizos gobernamentais.

A orixe do seu nome deriva do lago do mesmo nome, lago Ontario, nome dado polos iroqueses, que significa "belo lago", "augas brillantes", "rochas ao cumio" ou "próximo á auga". Ontario fora inicialmente colonizado polos franceses, facendo parte da colonia francesa de Canadá, unha das provincias coloniais da Nova Francia, que entón incluía a rexión sur das actuais provincias canadenses de Ontario e do Quebec.

En 1763, o Reino Unido anexou o Canadá. En tres décadas, os anglófonos tornáronse maioría no suroeste da colonia, motivo pola cal o Reino Unido decidiu dividir a colonia en dúas en 1791. Ambas as divisións foron reunidas novamente en 1840, nunha única provincia do Canadá. Coa independencia do Canadá, o 1 de xullo de 1864, a provincia do Canadá foi definitivamente separada en dúas, nas actuais provincias de Ontario e do Quebec. Inicialmente unha potencia agraria, Ontario tornouse un gran polo industrial no inicio do século XX, e o principal polo económico do país durante a década de 1960 e de 1970.

Historia

Ata o século XVIII

Anteriormente á chegada dos primeiros exploradores europeos, a rexión que constitúe a provincia de Ontario era habitada por nativos indíxenas. Tres diferentes grupos indíxenas vivían en diferentes partes de Ontario. Os chippewa vivían ao norte e ao nordeste do Lago Superior, e cazaban e recollían froitas para a súa sustentación. Os huróns habitaban a rexión do lago Huron e do lago Ontario, e vivían fundamentalmente da agricultura. Tanto os chippewas como os huróns temían os iroqueses, indios de carácter nómade e altamente agresivo, que constantemente atacaban os chippewas e os huróns.

O francés Étienne Brulé foi o primeiro europeo a explorar a rexión, facéndoo en 1613, por orde de Samuel de Champlain, o fundador da Quebec. Neste ano, Brulé alcanzou a marxe sur do río Ottawa, na rexión onde se localiza a capital canadense, Otava. En 1615, Brulé alcanzara o Lago Huron. Brulé e Champlain observaron que a rexión era rica en animais tales como a capivara, cuxa pel era altamente apreciada no continente europeo. Cazadores franceses comezaron a cazar animais da rexión a partir da década de 1620, ao mesmo tempo en que comerciantes franceses pasaron a comercializar cos huróns peles de animais. Durante a década de 1630, outros exploradores franceses exploraron a rexión do sur dos Grandes Lagos. A rexión que constitúe o sur pasou a facer parte da colonia francesa de Nova Francia.

Misioneiros franceses -acompañados dalgunhas familias francesas- fundaron algunhas vilas ao longo da rexión, tales como o Fort Saint Marie, onde están localizadas as cidades de Sault Ste. Marie, Ontario e Sault Ste. Marie, Míchigan. O principal obxectivo dos misioneiros era converter os nativos da rexión, tales como os huróns, ao cristianismo, ben como a asimiliación destes nativos á cultura europea. Porén, ataques iroqueses forzaron estes misioneiros e os colonos a abandonaren estas vilas. Os franceses continuarían a explorar ao longo da década de 1950 a rexión do norte dos Grandes Lagos.

A expansión da Nova Francia -que ata a década de 1620 estaba limitada á rexión que constitúe as provincias canadenses do Quebec, Novo Brunswick e Nova Escocia- en dirección ao noroeste, ao oeste e ao sur alarmou o Reino Unido, que creou a Compañía da Baía de Hudson en 1670. Os británicos eventualmente aliáronse cos iroqueses. Ambos atacarían constantemente aldeas e comerciantes franceses en toda a Nova Francia. En 1754, comezou a guerra entre os franceses e os británicos. Os franceses perderon a guerra. No Tratado de París, Francia cedía todas as colonias francesas localizadas ao norte dos Grandes Lagos -as colonias de Acadia (actual Novo Brunswick), Nova Escocia e do Canadá- que constituía o que é o sur das provincias de Ontario e do Quebec.

Ata entón, as únicas aldeas francesas no que é Ontario estaban localizados onde hoxe están as cidades de Niagara Falls, Kingston e Windsor. Ata 1784, o crecemento de poboación da rexión de Ontario, aínda parte da colonia inglesa do Canadá, foi moi pequeno. A partir de 1784, co fin da Revolución Americana de 1776 en curso, preto de 10 mil colonos norteamericanos, leais á Coroa británica, migraron para o sur da colonia do Canadá. Logo, o número de anglófonos no sur do Canadá era maior que o número de francófonos. Estes colonos recibiron dos británicos terra, abrigo, comida, roupas e outros produtos.

En 1791, o Reino Unido dividiu a colonia do Canadá en dous, o Canadá Inferior -actual Quebec- e o Canadá Superior -actual Ontario-. Ambas estaban divididas polo río Ottawa. Niagara-on-the-Lake foi escollida como a capital da nova colonia. O Reino Unido estaría encargado de escoller o novo Tenente Gobernador. O primeiro Tenente Gobernador do Canadá Superior foi John Graves Simcoe. Simcoe construíu varias estradas ao longo do Canadá Superior, e promoveu un maior poboamento da colonia. Tamén decidiu mudar a capital da colonia, Niagara-on-the-Lake, a York, actual Toronto. En 1797, todos os postos gobernamentais efectuaran a súa transferencia de Niagara ata York.

1800 - 1867

A poboación do Canadá Superior comezou a crecer gradualmente. Moitos destes colonos eran inmigrantes europeos que chegaran había pouco aos Estados Unidos, en canto que outros eran norteamericanos, ingleses ou escoceses. Varios destes colonos viñeron para o Canadá Superior en grupos e á súa propia sorte, outros foron traídos por compañías especializadas, que eran donas de facendas na colonia e traían os colonos como man de obra. Algúns colonos norteamericanos máis ricos viñeron para o Canadá Superior por causa de terras. Houbo ata o caso dunha vila en Pensilvania, cuxa poboación se mudou por enteiro para o Canadá Superior, instalándose no que é a cidade de Waterloo.

En 1812 comezou a guerra. Os Estados Unidos de América invadiron o Canadá Superior, e tomaron e queimaron a súa capital, York. En 1814, tropas británicas, xuntamente coa milicia canadense, expulsaron os norteamericanos da colonia. A guerra acabou en 1815, en statu quo. A poboación do Canadá Superior e do Canadá Inferior comezou a desenvolver sentimentos antiamericanos, así como un sentimento antidemocracia: os Estados Unidos, entón, eran a única potencia mundial que adoptara a democracia como forma de goberno. Este sentimento antidemocracia tivo gran peso en 1837, cando ocorreu a Rebelión do Canadá Superior. Durante a década de 1830, a poboación do Canadá Inferior comezou a sentirse ferida polo inmenso poder que os británicos tiñan na rexión: os británicos escollían o Tenente Gobernador da colonia, e este tiña gran poder na rexión. A rebelión foi liderada por William Lyon Mackenz, e pedía maiores poderes para o goberno colonial, mais non alcanzou popularidade entre a poboación local, por ser vista como "un ataque da democracia á monarquía". Esta rebelión foi axiña extinguida, non por tropas británicas, senón por unha milicia canadense. Mackenz fuxiu para os Estados Unidos, en canto que outros líderes da rebelión foron executados.

En 1840, o Reino Unido decidiu unir o Canadá Superior e o Canadá Inferior nunha única colonia, a colonia do Canadá, fusión que se realizou en 1841. O obxectivo desta fusión era forzar unha asimilación cultural dos francófonos por parte dos anglófonos. Alarmados pola guerra, os británicos cederon á nova colonia o dereito de formar un goberno baseado no parlamentarismo, que tería poderes sobre asuntos relacionados exclusivamente co Canadá. Anglófonos e francófonos terían o mesmo número de postos na Asemblea lexislativa.

Desde a década de 1820 ata a década de 1850, a rexión recibiu un gran número de inmigrantes ingleses e irlandeses. A poboación anglófona da colonia do Canadá creceu axiña e na década de 1850 xa superara en número a poboación francófona, xerando unha crise política e social entre a poboación anglófona, que se sentía tratada inxustamente polo feito de que os francófonos tivesen igual número de cadeiras na Asemblea mesmo tendo unha poboación menor, e a poboación francófona, que temía unha posíbel asimiliación cultural á cultura anglófona.

En 1864, políticos da colonia do Canadá xuntáronse con políticos das colonias británicas de Illa do Príncipe Eduardo, Novo Brunswick, Nova Escocia e Terra Nova e Labrador, en tres encontros diferentes. Os políticos do Canadá propuxeron ás outras colonias británicas a formación dunha Confederación. Destas colonias, Novo Brunswick e Nova Escocia aceptaron a proposta do Canadá e o 1 de xullo de 1867, a Confederación do Canadá foi creada. A ex-colonia do Canadá foi dividida en dúas, Ontario e Quebec. Estas dúas, mais Novo Brunswick e Nova Escocia, foron os catro membros fundadores do Canadá.

1867 - 1945

O xuíz Oliver Mowat, o segundo gobernador, loitou no Parlamento do Canadá por maiores dereitos e poderes para os gobernos provinciais. El asumiu o goberno do Ontario en 1872, gobernando ata 1896.

A poboación e a economía creceron lentamente nas dúas primeiras décadas como provincia. A pesar da fortaleza que alcanzou a agricultura, e de ter instaladas algunhas industrias, moitas persoas deixaron Ontario e foron aos Estados Unidos, buscando mellores salarios e condicións de vida.

Simultaneamente, a agricultura, grazas ao emprego de modernas prácticas agropecuarias, tornouse a maior fonte de renda da provincia ata a década de 1910. En 1883 foi descuberto o maior depósito de aluminio e de cinc do mundo (naquel momento) en Sudbury. Estes depósitos continuaron sen explotar durante nove anos, ata ser descuberto un proceso barato e eficiente para separar o aluminio do cinc. A minería destes minerais iniciouse en 1892, e axiña se tornou unha das principais fontes de renda da provincia.

A economía pasou a desenvolverse axiña a partir do inicio do século XX. Varios depósitos de ouro e prata foron descubertos na provincia, ao mesmo tempo en que se instalaron varias fábricas e centrais hidroeléctricas, estimulando o crecemento de poboación da provincia. A industria madeireira tamén se tornou importante na provincia. Co inicio da primeira guerra mundial, en 1914, na que Canadá participou activamente, a economía creceu axiña, coa construción de varias fábricas en diversas cidades. No final da guerra, en 1918, lentamente, estas fábricas -que anteriormente fabricaban armas e subministracións militares- pasaron a fabricar automóbiles e equipamentos de comunicación tales como radios e teléfonos. Este crecemento económico, tamén estimulado polo descubrimento de minas de ferro no norte da provincia, atraeron diversos inmigrantes finlandeses, noruegueses e quebequenses, que migraron en gran número a Ontario. Nesta época, Ontario -anteriomente unha pequena faixa de terra que se estendía ao leste do Lago Huron ata o Quebec- expandiuse ata os seus límites actuais.

A Gran Depresión puxo fin a este crecemento económico. O desemprego pasou a ser un gran problema na provincia: as taxas de desemprego chegaron a un máximo do 30%. Varias empresas fracasaron, moitas fábricas e tendas pecharon, en canto que as empresas e tendas que sobreviviron tiveron que cesar traballadores para recortar custos. As granxas acumularon grandes débedas. A pesar disto, o crecemento de poboación continuou da mesma maneira, por causa de moitos migrantes vidos doutras partes do Canadá, coa esperanza de atopar emprego nunha das grandes cidades, e pola chegada de xudeus alemáns a partir de 1933, cando o réxime nazi de Adolf Hitler subiu ao poder en Alemaña. Esta depresión terminou en 1939, co inicio da segunda guerra mundial, cando un gran crecemento económico volveu a ocorrer.

1945 - Tempos actuais

Co fin da segunda guerra mundial en 1945, Ontario recibiu moitos inmigrantes de varios países europeos, que estaban en ruínas por causa da guerra. Gran número de ingleses, alemáns, escoceses, poloneses e neerlandeses inmigraron ao Canadá. Entre 1945 e 1970, a poboación da provincia creceu de 4,5 millóns a máis de 7 millóns de habitantes. Esta época tamén foi de gran desenvolvemento económico, o maior na historia. En só cinco anos, entre 1945 e 1950, a produción industrial da provincia dobrou, e dobraría unha vez máis entre 1950 e 1960.

O primeiro reactor nuclear canadense foi construído en 1945, o maior depósito de uranio do mundo atopouse en Elliot Lake en 1952, o primeiro acelerador de partículas inaugurouse en 1960, construíronse gasodutos na década de 1950, e en 1960 Hamilton tornouse o maior polo siderúrxico da América do Norte, superando a Pittsburgh. En 1962, inaugurouse en Rolphton a primeira planta nuclear para xerar electricidade para uso comercial. En 1967, unha nova fábrica nuclear foi construída en Darlington, e en 1971, outra en Pickering.

En 1965, os gobernos canadense e norteamericano asinaron un tratado de libre comercio para automóbiles en xeral. Isto beneficiou a Ontario, que xa era entón un gran polo industrial automobilístico. Este gran crecemento económico gradualmente tornou Toronto o principal polo financeiro e industrial do Canadá. Lentamente, empresas anteriormente con sede en Montreal pasaron a mudar as súas sedes a Toronto. Alén diso, a aprobación da Lei 101 en 1967, que facía obrigatorio o uso de francés en todas as empresas con máis de 50 empregados, fixo que varias institucións financeiras mudasen de Montreal para Toronto. A bolsa de valores de Toronto tornouse a única oficial para transaccións internacionais en 1999, substituíndo a de Montreal.

En 1972, o goberno de Ontario pasou a cubrir os servizos hospitalarios para necesitados e pobres. En tres anos, esta cobertura estendeuse a todos os habitantes da provincia. Na década de 1970, Ontario tornouse un polo turístico cada vez máis coñecido mundialmente, tornando o turismo unha fonte de renda cada vez máis importante na economía da provincia. Durante esa década, e ata o comezo da década de 1980, Canadá pasou por unha gran recesión económica. Os efectos desta recesión notáronse menos en Ontario que no resto do país grazas á diversidade e á forza da súa economía.

Porén, Ontario enfrontouse con serios problemas durante a década de 1980 e nos primeiros anos da década de 1990, cando o déficit provincial e as débedas da provincia creceron drasticamente, diminuíndo o crecemento da economía. En 1995, o gobernador Michael Harris recortou gastos provinciais nas áreas de saúde, educación e beneficios sociais, así como cortes en partidas destinadas ás cidades. Harris tamén diminuíu o imposto sobre a renda na provincia, nun intento de crear postos de emprego. Estas medidas produciron efecto, e a economía pasou a crecer novamente.

En 1997, o goberno de Ontario decidiu fusionar a cidade de Toronto con outras 5 cidades veciñas, nunha única cidade de Toronto, cambio que se produciu no ano seguinte. En 1999, o goberno da provincia fixo fusións semellantes en Otava, Sudbury e Hamilton, que tiveron efecto en 2001. En 2003, a economía da provincia entrou novamente en declive, coa pneumonía asiática, que contaxiou a centenas de habitantes en Toronto, e causou a morte de 42 persoas. Foi soamente a partir de 2005 cando a economía de Ontario pasou a crecer novamente.

Xeografía

Ontario limita ao sur coa baía de Hudson e a baía de James, ao leste coa provincia canadense do Quebec, ao oeste coa provincia canadense de Manitoba, e ao sur cos estados norteamericanos de Minnesota, Míchigan, Ohio, Pensilvania e Nova York. A longa fronteira entre a provincia canadense de Ontario e os Estados Unidos delimítase en gran parte por obstáculos naturais como lagos e ríos. A serie destes obstáculos naturais comeza no Lake of the Woods, pasa polos Grandes Lagos (Superior, Huron, Erie e o Ontario), e termina no río San Lourenzo.

O litoral de Ontario posúe 3 885 quilómetros, ao longo dos lagos Superior, Huron, Erie e Ontario. Contándose todas as rexións bañadas polos Grandes Lagos -baías, estuarios e illas ao longo do litoral da provincia cos Grandes Lagos- chega aos 8 452 quilómetros de extensión. A maior illa localizada totalmente dentro dun continente do mundo é a illa Manitoulin, localizada no Lago Huron, cos seus 2 765 km². Moito da provincia está cuberta por ríos e lagos. No total, corpos de auga cobren aproximadamente 14,7% da provincia, ou un sexto do Ontario. A provincia posúe máis de 400 000 lagos, e máis de 100 000 quilómetros de ríos.

Ontario posúe vastos bosques boreais, que cobren aproximadamente dous quintos da provincia.

As cataratas do Niágara.

Ontario pode ser dividido en catro partes diferentes:

• As Planicies da Baía de Hudson esténdense ao longo do norte da provincia. Caracterízanse polo seu solo rochoso e pobre, case impermeábel.
• O Escudo Canadense, unha vasta rexión que se estende do leste ao sur da Baía de Hudson e ao norte do Lago Superior e do Lago Huron, e que se estende ata o centro-leste da provincia. Caracterízase polo seu terreo accidentado, gran presenza de pequenos ríos e lagos e vastas forestas boreais. Nesta rexión localízase o punto máis alto de Ontario, o Monte Timinskaming, que posúe 693 metros de altitude. A rexión posúe grandes minas, que fixeron da minería unha das principais fontes de renda da provincia ata a década de 1970. O sur desta rexión é razoabelmente fértil e o seu clima non é tan rigoroso como no norte, existen grandes rabaños de vacas no sur desta rexión, que se alimentan da grama que alí crece.
• As Planicies dos Grandes Lagos localízanse ao sur do Lago Huron, ao leste do río St. Claír, ao norte do lago Erie e ao sur do Escudo Canadense. É unha rexión extremamente fértil, onde se cultiva o 70% dos produtos alimenticios de orixe vexetal. É tamén a rexión máis habitada: preto do 60% da poboación da provincia vive nas cidades dentro da Planicies dos Grandes Lagos. Outras características son a súa altitude e a presenza das cataratas do Niágara.
• As Planicies do San Lourenzo, a menor das catro rexións. Esténdese inmediatamente ao nordeste das Planicies dos Grandes Lagos, ao sueste do Escudo Canadense e ao norte do río San Lourenzo. É unha rexión de baixa altitude, cun solo fértil, ideal para agricultura. O 20% dos produtos alimenticios de orixe vexetal cultívanse aquí.

Clima

Ontario posúe na súa maior parte un clima temperado, sendo que as rexións no extremo norte da provincia posúen un clima semi-polar. A presenza dos Grandes Lagos suaviza os invernos ao longo do litoral dos Grandes Lagos. A temperatura media cae a medida en que a latitude aumenta. O sur en xeral posúe veráns quentes e invernos fríos. Xa o norte da provincia é frío case o ano enteiro.

As temperaturas medias no inverno, no sur da provincia, son de -8 °C, con mínimas entre -42 °C e 1 °C, e máximas entre -35 °C e 12 °C. A media das máximas é de -1 °C, e a media das mínimas é de -8 °C. No verán, o sur da provincia rexistra máximas de ata 38 °C, e mínimas de ata 9 °C. A media das máximas é de 26 °C, e das mínimas, de 15 °C. No extremo norte da provincia, a temperatura media no inverno é de -25 °C, e, no verán, de 7 °C. A maior temperatura rexistrada foi de 42 °C, rexistrada en 1919 e en 1936. Xa a menor temperatura rexistrada foi de -58 °C, o 23 de xaneiro de 1955.

A taxa de precipitación media anual de choiva varía entre 60 a 70 centímetros no norte da provincia, e entre 80 a 90 centímetros no sur. Precipitación inclúe apenas choiva ou sarabia. No inverno, no sur da provincia, en media, neva a cada 2 días. As taxas de precipitación media anual de neve varían entre 123 centímetros no extremo norte ata 267 centímetros no sur .

Política

Vista da Asemblea Lexislativa de Ontario, na capital da provincia, Toronto.

A troca de gardas no Parlamento do Canadá, na capital do Canadá, Otava.

Otava, a capital do Canadá, atópase en Ontario, no extremo oriente da provincia, na fronteira coa provincia canadense do Quebec. A capital é Toronto.

O maior oficial de Ontario, en teoría, é o Tenente Gobernador (Lieutenant Gobernor) e representa o xefe de estado do Canadá, a Raíña Isabel II, é escollido polo primeiro ministro do Canadá, xuntamente co primeiro ministro da provincia. Porén, o Tenente Gobernador na práctica non posúe ningún poder na política da provincia. Na práctica, o líder de Ontario é o primeiro ministro (Premier). Desde o inicio da historia como provincia do Canadá, o título oficial deste primeiro ministro era Premier. En 1906, este título mudou para Prime-Minister. En 1972, o primeiro ministro provincial de Ontario decidiu renomear novamente este título de Premier.

As eleccións provinciais celébranse xeralmente cada 5 anos, aínda que por veces, especialmente cando o partido político no poder non posúe apoio popular e/ou político, poden ter lugar antes -no caso de que o Tenente Gobernador, indicado polo primeiro ministro, así o desexe-. Ontario está dividido en 103 distritos electorais. Durante as eleccións, os electores de cada distrito -que precisan ter máis de 18 anos e ser cidadáns canadenses para votaren- votan un representante. O vencedor das eleccións en cada distrito electoral irá representar este distrito na Asemblea Lexislativa da provincia. Será Gobernador o líder do partido político que, ao final das eleccións, posúa máis membros na Asemblea Lexislativa.

O Poder Lexislativo de Ontario é a Asemblea Lexislativa, que ten o poder de crear e aprobar leis provinciais. Está composta por 103 membros, cada un representante dun dos 103 distritos electorais da provincia. O período máximo de oficio dos membros da Asemblea, como tamén do primeiro ministro, é de 5 anos. Antes das eleccións, a Asemblea é disolvida. Todos os membros da Asemblea, incluíndo o primeiro ministro, poden concorrer nas eleccións cantas veces quixeren.

O 75% do orzamento da provincia provén de impostos provinciais, tales como imposto de renda e da venda de produtos comerciais. O restante vén de fondos recibidos do goberno federal e de empréstimos.

Subdivisións

Artigo principal: Rexións administrativas de Ontario.

Ontario posúe dous niveis básicos de subdivisións políticas, chamadas rexións administrativas ou divisións de censo. As municipalidades rexionais, os condados e os distritos son subdivisións que agrupan varios municipios entre si. Os habitantes dun dado municipio dentro destas subdivisións reciben servizos gobernamentais tanto do municipio canto destas subdivisións -excepto no caso dos distritos, onde son as cidades ou a provincia de Ontario os que fornecen todos os servizos públicos-. Os habitantes de municipalidades-independentes, que non forman parte de ningunha das subdivisións mencionadas enriba, reciben servizos só da municipalidade, e non do municipio - no caso de que a municipalidade en cuestión agrupe máis dunha vila ou cidade. A maioría destas municipalidades, porén, están compostas dunha única cidade, e polo tanto poden considerarse tamén unha cidade propiamente dita.

En 1996, o número de municipios na provincia era de 815 e o número de municipalidades rexionais era de 13. A partir de 1996, a provincia de Ontario fusionou varios destes municipios e municipalidades entre si. O número de municipios foi reducido a 447 e o número de municipalidades rexionais a 8. Alén diso, creáronse 4 cidades independentes, resultantes da fusión de varios municipios nunha única gran cidade: Toronto, Otava, Sudbury, Hamilton. Dous novos condados adicionáronse. A metade de todos os municipios de Ontario posúe menos de 5 000 habitantes. A maior parte do norte da provincia, por ser escasamente poboada, non está organizada en subdivisións tales como condados ou municipalidades rexionais.

Condados e municipalidades rexionais fornecen servizos rexionais tales como policía, vivenda e educación, para as cidades e veciñas que son pequenas de máis para cargar cos custos destes servizos.

Demografía

Crecemento de poboación

Ano Habitantes 1871 1 620 851 1881 1 926 922 1891 2 114 321 1901 2 182 947 1911 2 527 292 1921 2 933 662 1931 3 431 683 1941 3 787 655 1951 4 597 542

Ano Habitantes 1961 6 236 092 1966 6 960 870 1971 7 703 106 1976 8 264 465 1981 8 625 107 1986 9 113 515 1991 10 084 885 1996 10 753 573 2001 11 410 046

Ontario é a provincia máis populosa do Canadá. Máis do 80% da poboación mora nas cidades, e esta taxa está aumentando. Ontario posúe máis grandes cidades que calquera outra provincia canadense.

O censo nacional canadense de 2001 estimou a poboación de Ontario en 11 410 046 persoas, un crecemento do 6% sobre a estimativa do censo de 1996, de 10 753 573 habitantes. Máis do 92% da poboación da provincia mora nunha estreita faixa que vai de Windsor ata Otava. Esta rexión comprende apenas o 12% da área do Ontario. A rexión metropolitana de Toronto concentra 5,6 millóns de habitantes, e a rexión metropolitana de Otava posúe outro 1,1 millón.

Os maiores grupos étnicos que compoñen a poboación de Ontario son ingleses, escoceses, irlandeses, franceses, alemáns, italianos e chineses. A maior parte da poboación da provincia é protestante; outras relixións minoritarias na provincia son o catolicismo, o islamismo, o xudaísmo e o hinduísmo.

Ontario posúe aproximadamente 66 mil nativos indíxenas. O 45% deles viven nunha das 186 reservas indíxenas administradas pola provincia, que cobren un total de máis de 700 mil hectáreas de terra. Outros 150 mil habitantes da provincia posúen algún grao de descendencia indíxena.

Etnias

Toronto.

O Parlamento do Canadá, en Otava.

Waterloo.

• Brancos: 80,9% (Principais etnias: ingleses, irlandeses, escoceses, franceses, alemáns e italianos)
• Sur-asiáticos: 4,9%
• Chineses: 3,7%
• Negros: 3,6%
• Nativos americanos: 1,7%
• Filipinos: 1,3%
• Hispánicos: 0,9%
• Outros: 3,0%

Principais cidades

Ver artigo principal: Lista de cidades de Ontario

• Toronto
  • Mississauga
  • Brampton
  • Oakville
  • Oshawa
  • Markham
  • Richmond Hill
  • Vaughan
  • Whitby
  • Pickering
• Otava
• Hamilton
  • Burlington
• London
• Windsor
• Kingston
• Kitchener - Waterloo - Cambridge
• Saint Catharines - Niagara Falls
• Sudbury
• Thunder Bay
• Sault Ste. Marie
• North Bay
• Timmins

Economía

Unha granxa en Kitchener.

Ontario é unha das subdivisións máis ricas da América do Norte, grazas á súa economía forte e variada, á súa poboación en gradual crecemento e á existencia de man de obra cualificada. O produto interno bruto en 2003 foi de 494 000 millóns de dólares canadenses, aproximadamente 380 000 millóns de dólares americanos. A economía benefíciase da súa proximidade aos grandes centros de consumo dos Estados Unidos. A provincia canadense está próxima a varias grandes cidades americanas, mercados potenciais para os produtos canadenses.

O sector primario é responsábel do 1,5% do PIB. A provincia posúe preto de 59 mil granxas, onde traballan preto de 97 mil persoas. Ontario posúe preto de 67 mil granxas que ocupan preto do 5% da provincia. A agricultura e a gandería empregan 140 mil persoas, e responden por 1% do PIB. O descenso do número de granxas nas últimas décadas fixo que o tamaño medio delas aumentase. A industria madeireira representa preto do 0,5% do PIB, empregando aproximadamente 90 mil persoas. A pesca representa menos do 0,01% , empregando preto de mil persoas.

O sector secundario é responsábel do 28,5% do PIB da provincia. A manufactura é responsábel do 23% do PIB, empregando aproximadamente 1,15 millóns de persoas. A manufactura é a maior fonte de renda da provincia. O valor total dos produtos fabricados en Ontario en 2003 foi de 120 000 millóns de dólares canadenses. A industria de manufactura de Ontario emprega máis da metade de todos os traballadores industriais de todo o Canadá. Os principais produtos fabricados en Ontario son automóbiles, camións e afíns, produtos electrónicos tales como televisores e computadores, aceiro (Hamilton é un dos maiores polos siderúxicos do mundo) produtos alimenticios e produtos químicos.

O centro financeiro de Toronto á noite.

A industria de construción emprega aproximadamente 325 mil persoas e é responsábel de aproximadamente o 4,5% do PIB da provincia. A minería -anteriomente unha das principais fontes de renda da provincia- caeu, coa diversificación da economía de Ontario e coa crecente modernización nesta área nas últimas décadas e representa apenas o 1% do PIB de Ontario. A provincia posúe grandes reservas de níquel -un oitavo do níquel do mundo prodúcese en Ontario- cobalto, cobre, ouro, prata e cinc.

O sector terciario representa o 70% de todo o PIB de Ontario. Servizos comunitarios, comerciais e persoais achegan o 23% do PIB provincial, e empregan máis de 2,25 millóns de persoas. Servizos financeiros e imobiliarios empregan 390 mil persoas, e representan o 22% do PIB de Ontario. Toronto é a capital financeira do Canadá. O comercio por xunto e polo miúdo representa o 15% do PIB da provincia, e emprega aproximadamente 1,4 millóns de persoas. Transportes, telecomunicacións e utilidades empregan aproximadamente 568 mil persoas e representan o 7% do PIB da provincia. Servizos gobernamentais responden por 3% do PIB de Ontario e empregan 280 mil persoas. Cerca do 50% da electricidade consumida en Ontario xérase en plantas nucleares, 25% xérase en fábricas hidroeléctricas, e a maior parte do restante xérase en fábricas termoeléctricas en xeral (que poden utilizar carbón, petróleo ou gas natural como combustíbel).

Educación

Escolas

As primeiras escolas a seren construídas no que é Ontario inauguráronse durante a década de 1780. Estas escolas -common schools- ensinaban apenas o que constitúe a educación básica ou fundamental. En 1807, unha lei obrigou a entón colonia británica de Canadá Superior a construír unha escola secundaria -grammar school- en cada un dos oito distritos da colonia. A colonia deu ás cidades e ás vilas onde tales escolas estaban situadas a responsabilidade de administración. Moitas destas cidades e vilas cobraban polo ensino.

Durante a década de 1870, o sistema escolar público adquiriu o seu presente formato -organización entre elementary schools (1^a a 8^a serie) e high schools (9^a a 12^a serie)-. Cada cidade -ou, en rexións menos densamente poboadas, distritos educativos, que abranguen unha grande área e diversas vilas- é servida por un distrito escolar. Todas as institucións de educación en Ontario precisan seguir padróns instituídos pola provincia, como os libros que se deben usar, e a prohibición de cobrar polo ensino, por exemplo. Alén das escolas públicas administradas polos municipios, existen tamén escolas adminstradas pola Igrexa católica e varias escolas privadas. Todos os nenos e nenas entre 6 e 16 anos de idade deben ir á escola.

En 1999, as escolas públicas da provincia atenderon preto de 2,038 millóns de estudantes, empregando aproximadamente 110 mil profesores. As escolas privadas atenderon preto de 90,6 mil estudantes, empregando aproximadamente 7,1 mil profesores. O sistema de escolas públicas da provincia consumiu preto de 17 108 000 millóns de dólares canadenses, e o gasto das escolas públicas por estudante é de aproximadamente 8 mil dólares canadenses.

Tanto as escolas públicas canto as escolas católicas susténtanse a través de impostos municipais e de fondos dados polo goberno de Ontario. A maior parte das escolas existentes na provincia ensinan fundamentalmente en inglés, aínda que algunhas, localizadas nas cidades que posúen unha razoábel poboación francófona, ensinen fundamentalmente en francés.

Bibliotecas

Vista do campus central da Universidade de Toronto.

A primeira biblioteca pública de Ontario foi construída en Niagara Falls. Este número aumentara ata 60 no ano da independencia do Canadá, 1867. Existen centenas de bibliotecas públicas ao longo do país, controladas pola provincia, polos municipios ou por institucións educativas. Alén diso, a Biblioteca Nacional do Canadá está localizada na provincia, en Otava.

Institucións de ensino superior

A Universidade de Toronto é a maior do Canadá, e unha das máis prestixiosas do país. Foi fundada en 1827 como King's College. En 1850, o nome da institución mudou para o nome actual. É coñecida internacionalmente principalmente polos seus programas na área de medicina, dereito e de idiomas en xeral. É a universidade que recibe máis orzamentos do goberno provincial e nacional.

Á parte da Universidade de Toronto, Ontario posúe outras 27 universidades e facultades. A Universidade de Waterloo, en Waterloo, é coñecida polo seu programa de enxeñaría. A Universidade Queens, en Otava, e a Universidade McMaster, en Hamilton, son coñecidas polos seus programas de medicina.

Transportes e telecomunicacións

Vista da Vía Expresa Gardiner, unha das vías expresas máis movidas de Toronto.

Ríos, lagos e hidrovías tiveron un papel esencial ao longo da historia de Ontario. Os primeiros exploradores europeos -fundamentalmente, franceses- exploraron a rexión seguíndo ríos e lagos existentes -como o río San Lourenzo, o Río Ottawa e os Grandes Lagos, por exemplo-. Eles seguían estes corpos de auga vía terra, acompañando o litoral do corpo de auga, ou vía hidrovía, a través de canoas ou navíos.

Durante a estación de navegación cando as augas do río San Lourenzo non fican cubertas de xeo, entre abril e decembro, varios navíos trafegan entre o océano Atlántico ata os Grandes Lagos. 869 quilómetros de canais artificiais espállanse na rexión. Durante a estación de xeo -xaneiro ata marzo- as augas do río San Lourenzo tórnanse perigosas para a navegación de navíos, e esta é interrompida ata o inicio da estación de navegación.

Ontario posúe preto de 72 mil quilómetros de estradas e autoestradas, a maior parte delas pavimentada. A rexión máis densamente cuberta por autoestradas é o sur da provincia. Entre as innúmeras autoestradas que se espallan por Ontario, a máis movida delas é a autoestrada Macdonald-Cartier, que se inicia en Windsor, pasa por Londres, Oakville, Misisauga, Toronto, Pickering, Oshawa e Kingston, estendéndose ata a fronteira coa provincia canadense do Quebec. Esta autoestrada é a de máis tráfico do mundo, especialmente no tramo que pasa na rexión metropolitana de Toronto.

Ontario posúe 13 351 quilómetros de ferrovías, que representan un cuarto da rede ferroviaria canadense. A maior parte da rede ferroviaria de Ontario esténdese polo sur da provincia, que é a rexión máis densamente cuberta por ferrovías por quilómetro cadrado de todo o país. As principais compañías ferroviarias que operan na provincia son a Canadian National Railway, a Canadian Pacific Railway e a VIA Raíl. A GO Transit atende a máis de cen mil pasaxeiros por día, transportando pasaxeiros entre Toronto e cidades veciñas, estendéndose ata Hamilton e Oshawa.

O Aeroporto Internacional Lester B. Pearson, localizado en Misisauga, é o aeroporto máis movido do Canadá. Move preto de 29 millóns de pasaxeiros por ano, e é o principal centro aeroportuario do país.

O primeiro xornal publicado no que constitúe a provincia de Ontario, o Upper Canada Gacette, publicouse en 1793, na antiga Newark -actual Niagara-on-the-Lake. Catro anos despois, o xornal pasaría a publicarse en York -actual Toronto-, sendo publicado ata 1849. Publícanse en Ontario preto de 450 xornais, dos cales preto de 45 son diarios. A maioría destes xornais publícanse en inglés, mais outros publícanse en chinés, en francés e en italiano. Cerca de 700 periódicos publícanse en Ontario. O xornal de maior circulación diaria no Canadá é o Toronto Star de Toronto.

A primeira estación de radio inaugurouse en Hamilton en 1922. A primeira estación de televisión fundouse en 1952, en Toronto. A provincia posúe preto de 170 estacións de radio e 30 estacións de televisión.

Véxase tamén

Outros artigos

• Parque provincial Algonquin