Toxo gateño

Toxo molar (Ulex minor) en amarelo con queiroas (Calluna vulgaris), en rosa.

Reino:	Plantae
División:	Magnoliophyta
Clase:	Magnoliopsida
Orde:	Fabales
Familia:	Fabaceae
Subfamilia:	Faboideae
Tribo:	Genisteae
Xénero:	Ulex
Especie:	U. minor

Nome binomial

'Ulex minor'
Roth

O toxo gateño^[1] ou toxo molar^[1] (Ulex minor) é un gamallo espiñento da familia das fabáceas. Tamén é chamado toxo femia (cómpre non confundilo co Ulex gallii) e toxo albariño. Común en Galicia.

Descrición

Arbusto de até 2 m, moi ramalludo e espiñento, con espiñas densamente agrupadas na parte basal dunha espiña máis grosa (espiña primaria). Follas alternas, trifoliadas ou unifoliadas, frecuentemente reducidas a filodios (peciolo esmagado). Flores hermafroditas, zigomorfas, pentámeras, axilares. Cáliz de (6,5) 7-9,5 mm, dividido até a base en dous labios, un superior con dous dentes e outro inferior con tres dentes, laxamente peloso, con pelos aplicados. Corola amarela, con pétalo superior (estandarte) máis longo que os laterais (ás) e que a quilla formada por fusión dos dous pétalos inferiores. Androceo con 10 estames soldados polos filamentos na parte inferior para formar un tubo que envolve o ovario (androceo monadelfo). Ovario súpero, cun só carpelo. Froito en legume de 8-9,5 mm, plana, sen pelos.^[2]

Distribución e hábitat

Distribución atlántica^[2]. En Portugal, noroeste de España, Francia e Gran Bretaña.^[3] Adoita medrar en brañas e lameiros, formando matos de uceiras oligotrofas en solos temporalmente asolagados, mesturado con uces e queiroas. Florea e frutifica dende o verán até a primavera.^[2] Común en toda Galicia. Consegue vivir até os 900 metros de altitude^[4]. Está presente na metade sur das provincias de Pontevedra e Ourense.

Usos

En Galicia e nas montañas do norte e centro-oeste de Portugal, úsase coma estrume e na alimentación de animais herbívoros domésticos. Contribúe a fixar o nitróxeno no solo.^[4] Tamén se emprega na produción de adubos nitroxenados.

Notas

↑ ^1,0 ^1,1 "Termos esenciais de botánica" (PDF). Universidade de Santiago de Compostela. Consultado o 27 de agosto de 2016.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Santa-Bárbara Carrascosa, C.; Valdés Castrillón B. (2008). Guía de la Flora y Vegetación del Andévalo. Sevilla:Consejería de Medio Ambiente de la Junta de Andalucía. ISBN 978-84-96776-85-2.
↑ Polunin, Oleg (1989). Flores Silvestres de España y de Europa. Barcelona: Omega. ISBN 84-282-0857-3.
↑ ^4,0 ^4,1 "Tojo-molar (Ulex minor)". Arquivado dende o orixinal o 22 de novembro de 2012. Consultado o 21 de julho de 2012.

Véxase tamén

Outros artigos

[:0-1] 1,0 ^1,1 "Termos esenciais de botánica" (PDF). Universidade de Santiago de Compostela. Consultado o 27 de agosto de 2016.

[S-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Santa-Bárbara Carrascosa, C.; Valdés Castrillón B. (2008). Guía de la Flora y Vegetación del Andévalo. Sevilla:Consejería de Medio Ambiente de la Junta de Andalucía. ISBN 978-84-96776-85-2.

[3] Polunin, Oleg (1989). Flores Silvestres de España y de Europa. Barcelona: Omega. ISBN 84-282-0857-3.

[florestar.net-4] 4,0 ^4,1 "Tojo-molar (Ulex minor)". Arquivado dende o orixinal o 22 de novembro de 2012. Consultado o 21 de julho de 2012.

[1]

[2]

[3]

[4]