Մարշալ Սթոուն

Մարշալ Սթոուն; անգլ.՝ Marshall Harvey Stone
Ծնվել է	ապրիլի 8, 1903[…]; Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Մահացել է	հունվարի 9, 1989 (85 տարեկան); Չեննայ, Հնդկաստան
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Մասնագիտություն	մաթեմատիկոս և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)	Հարվարդի համալսարան, Մասաչուսեթսի համալսարան Ամհերստում, Եյլի համալսարան, Կոլումբիայի համալսարան, Սթենֆորդի համալսարան, Հարվարդի համալսարան և Չիկագոյի համալսարան
Գործունեության ոլորտ	մաթեմատիկա և ֆունկցիոնալ վերլուծություն
Պաշտոն(ներ)	նախագահ, նախագահ և նախագահ
Անդամակցություն	ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա և Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
Ալմա մատեր	Հարվարդի համալսարան (1926)
Տիրապետում է լեզուներին	անգլերեն
Գիտական ղեկավար	George David Birkhoff?
Եղել է գիտական ղեկավար	Richard Kadison?, George Mackey?, Christopher I. Byrnes?, Bernard Galler?, Edwin Hewitt?, Holbrook Mann MacNeille?, John Williams Calkin?, William Frederick Eberlein?, Joel Lee Brenner?, Ádám Korányi?, John Vernor Finch?, Matthew P. Gaffney, Jr.?, John J. McKibben?, Bruce Kellogg?, Michael Joseph Norris? և Anne Frances O'Neill?
Պարգևներ	Գուգենհայմի կրթաթոշակ և Գիբսի լեկցիա
Երեխա(ներ)	Phoebe Liebig?
Հայր	Harlan F. Stone?
	Marshall Harvey Stone Վիքիպահեստում

Մարշալ Հարի Սթոուն (անգլ.՝ Marshall Harvey Stone), ապրիլի 8, 1903(1903-04-08)^[1]^[2]^[3]^[…], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ^[4] - հունվարի 9, 1989(1989-01-09)^[1]^[2]^[5], Չեննայ, Հնդկաստան), անգլիացի մաթեմատիկոս։ ԱՄՆ-ի գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ (1938)։ Գիտությունների դասավանդման Միջազգային հանձնաժողովի նախագահ (1961 թվականից), Միջազգային մաթեմատիկական միության նախագահ 1952—1954 թվականների ընթացքում,1943-1944 թվականների ընթացքում` ամերիկական մաթեմատիկական հասարակության նախագահ։ 1982 թվականին պարգևատրվել է ԱՄՆ-ի Ազգային գիտական մեդալով^[14]։

Հիմնական աշխատությունները Մաթեմատիկական անալիզի, ֆունկցիոնալ անալիզի, բուլյան հանրահաշվի, մաթեմատիկական ֆիզիկայի (հատկապես քվանտային մեխանիկայում) բնագավառներում են։

Կենսագրություն

Ծնվել է Նյու-Յորքում, ԱՄՆ-ի գերագույն դատարանի նախագահ Հառլան Ֆ. Սթոունի (1872—1946) ընտանիքում։ Ավարտել է Հարվարդի համալսարանը (1922), մեկ տարի դասավանդել է այնտեղ, այնուհետև տեղափոխվեց Կոլումբիական համալսարան (1925—1927): Դիսերտացիան (դիֆերենցիալ հավասարումներից) պաշտպանեց Հարվարդում Ջորջ Դեիվիդի ղեկավարությամբ 1926 թվականին։ 1927-1931 թվականներին կրկին դասավանդում է Հարվարդի համալսարանում, 1931—1933 թվականներին Եյլի համալսարանի պրոֆեսոր է եղել, 1933—1946 թվականներին` նորից Հարվարդի համալսարանում (1937 թվականից` հիմնական պրոֆեսոր)։

Պատերազմի տարիներին կատարել է զինվորական մինիստրության հանձնարարությունները։ 1946-1968 թվականներին դասավանդել է Չիկագոյի համալսարանի մաթեմատիկական ֆակուլտետում (1952 թվականից ղեկավարել է այն)։ Դասավանդումը բարելավելու համար Սթոունը ֆակուլտետ հրավիրեց հայտնի մաթեմատիկոսներ` Պաուլ Հալմոշին, Անդրե Վելին, Սաունդերս Մակլեինին, Չեռն Շենին։

1968 թվականից Սթոունը դասավանդել է Մասաչուսեթսի համալսարանում։ Ավարտել է 1989 թվականին։

Գիտական գործունեությունը

Ուսումնասիրություններ ֆունկցիոնալ անալիզի (օպերատորների լուսապատկերային տեսություն), տոպոլոգիայի, բուլվեռյան հանրահաշվի շրջանակներում։ Ուսումնասիրել է գծային փոխակերպումները հիլբերտյան տարածությունում և իրենց անալիզում։ Իր կարևորագույն արդյունքներից է` մեկ պարամետրով ունիտար խմբերի ներկայացման թեորեմը, բուլյան հանրահաշվի ներկայացման համար թեորեմ և մոտարկման թեորեմ։ Կառուցել է աբստրակտ տարածության բուլյան օղակ^[15]։ Կոորդինատների և իմպուլսի միջև կանոնական կոմուտացիոն առնչության միակության մասին հայտնի Սթոն-ֆոն Նեյմանի թեորեմի հեղինակներից մեկն է (1930)։ Մասնակցություն է ունեցել ԱՄՆ-ում բարձրագույն մաթեմատիկայի ռեֆորմի մեջ։

Հիմնական աշխատություններ

«A comparison of the series of Fourier and Birkhoff». Trans. Amer. Math. Soc. 28 (4): 695–761. 1926. doi:10.1090/s0002-9947-1926-1501372-6. MR 1501372.
Linear transformations in Hilbert space and their applications to analysis. New York: American Mathematical Society. 1932.^[16]
«Boolean algebras and their applications to topology». Proc Natl Acad Sci U S A. 20 (3): 197–202. 1934. doi:10.1073/pnas.20.3.197. PMC 1076376. PMID 16587875.
The theory of real functions. Ann Arbor: Edwards Brothers. 1940.
«Mathematics and the future of science». Bull. Amer. Math. Soc. 63 (2): 61–76. 1957. doi:10.1090/s0002-9904-1957-10098-6. MR 0086013.
Lectures on preliminaries to functional analysis. Madras: Institute of Mathematical Sciences. 1963. Notes by B. Ramachandran{{cite book}}: CS1 սպաս․ postscript (link) (50 pages)

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
↑ ^3,0 ^3,1 Սոլոմոն Գուգենհայմի թանգարան — 1937.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 ^4,7 https://www.gf.org/fellows/all-fellows/marshall-h-stone/
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.) — LZMK, 1999. — 9272 p.
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 https://books.google.cat/books?id=4YUbCAAAQBAJ&pg=PA17
↑ ^7,0 ^7,1 https://books.google.cat/books?id=4YUbCAAAQBAJ&pg=PA23
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
↑ CONOR.Sl
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
↑ ^11,00 ^11,01 ^11,02 ^11,03 ^11,04 ^11,05 ^11,06 ^11,07 ^11,08 ^11,09 ^11,10 ^11,11 ^11,12 ^11,13 ^11,14 ^11,15 Mathematics Genealogy Project — 1997.
↑ https://www.nsf.gov/od/nms/recip_details.jsp?recip_id=348
↑ https://gero.usc.edu/2021/02/26/remembering-professor-emerita-phoebe-s-liebig/
↑ National Science Foundation - The President's National Medal of Science
↑ Մաթեմատիկոսներ:Մեխանիկներ, 1983
↑ Hille, Einar (1934). «Review: Linear transformations in Hilbert space and their applications to analysis, by M. H. Stone». Bull. Amer. Math. Soc. 40 (11): 777–780. doi:10.1090/s0002-9904-1934-05973-1.

Գրականություն

Боголюбов А. Н. Стоун Маршалл Харви // Математики. Механики. Биографический справочник. — Киев: Наукова думка, 1983. — 639 с.
Курбера Г. Математический клуб. Международные конгрессы.. — М.: Де Агостини, 2014. — 160 с. — (Мир математики: в 45 томах, том 39). — ISBN 978-5-9774-0734-2
Стоун Маршалл Харви // Математический энциклопедический словарь. М., Сов. энциклопедия, 1988.
Lehto, Olli. Mathematics Without Borders. A History of the International Mathematical Union. — Springer, 1998. — xvi + 399 p. — ISBN 0-387-98358-9
Johnstone, Peter (1982). Stone Spaces. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-23893-5.

Արտաքին հղումներ

Everett Pitcher. History of the Second Fifty Years: American Mathematical Society, 1939-1988 (AMS, 1988).

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարշալ Սթոուն» հոդվածին։

[_39e574f8e2040994-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_066c0979f75dd274-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.

[_8fc3c33f13bafd3f-3] 3,0 ^3,1 Սոլոմոն Գուգենհայմի թանգարան — 1937.

[_55d6cc29a84029c3-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 ^4,7 https://www.gf.org/fellows/all-fellows/marshall-h-stone/

[_6b026b351f0020b5-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.) — LZMK, 1999. — 9272 p.

[_19964e0930d78219-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 https://books.google.cat/books?id=4YUbCAAAQBAJ&pg=PA17

[_88c556514f4fdc03-7] 7,0 ^7,1 https://books.google.cat/books?id=4YUbCAAAQBAJ&pg=PA23

[_6d7cfed4aca3ba59-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ

[_595efad234b012f2-9] CONOR.Sl

[_d49376ed333fa37d-10] Mathematics Genealogy Project — 1997.

[_620f7e32e732c577-11] 11,00 ^11,01 ^11,02 ^11,03 ^11,04 ^11,05 ^11,06 ^11,07 ^11,08 ^11,09 ^11,10 ^11,11 ^11,12 ^11,13 ^11,14 ^11,15 Mathematics Genealogy Project — 1997.

[_29866f286cd84dab-12] ttps://www.nsf.gov/od/nms/recip_details.jsp?recip_id=348

[_8d647e47bb0a1d09-13] ttps://gero.usc.edu/2021/02/26/remembering-professor-emerita-phoebe-s-liebig/

[14] National Science Foundation - The President's National Medal of Science

[Մաթեմատիկոսներ:Մեխանիկներ—1983——-15] Մաթեմատիկոսներ:Մեխանիկներ, 1983

[16] Hille, Einar (1934). «Review: Linear transformations in Hilbert space and their applications to analysis, by M. H. Stone». Bull. Amer. Math. Soc. 40 (11): 777–780. doi:10.1090/s0002-9904-1934-05973-1.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]