Յան Սնյադեցկի

Յան Սնյադեցկի; լեհ.՝ Jan Śniadecki
Ծնվել է	օգոստոսի 29, 1756[…]; Ժնին, Gmina Żnin, Żnin County, Kuyavian-Pomeranian Voivodeship, Լեհաստան
Մահացել է	նոյեմբերի 9, 1830 (74 տարեկան) կամ նոյեմբերի 21, 1830 (74 տարեկան); Jašiūnai, Լիտվա
Գերեզման	Jašiūnai
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն և Ռեչ Պոսպոլիտա
Մասնագիտություն	մաթեմատիկոս, աստղագետ, ֆիզիկոս, փիլիսոփա, պրոֆեսոր, աշխարհագրագետ և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)	Կրակովի համալսարան
Գործունեության ոլորտ	աստղագիտություն, մանկավարժություն, լեզվաբանություն, փիլիսոփայություն, մաթեմատիկա և աշխարհագրություն
Պաշտոն(ներ)	Լիտվայի ժամանակավոր կառավարություն
Անդամակցություն	Գիտության ընկերների վարշավյան ընկերություն, Կրակովի գիտական ընկերություն և Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատեր	Կրակովի համալսարան, Գյոթինգենի համալսարան, Լեյդենի համալսարան, Ուտրեխտի համալսարան, Bartłomiej Nowodworski High School?, Liceum Ogólnokształcące im. Michała Kosmowskiego w Trzemesznie? և Լուբրանսկի ակադեմիա
Տիրապետում է լեզուներին	լեհերեն և ֆրանսերեն
Եղել է գիտական ղեկավար	Piotr Sławiński?
	Ստորագրություն;
	Jan Śniadecki Վիքիպահեստում

Յան Սնյադեցկի (լեհ.՝ Jan Śniadecki, լիտ.՝ Jonas Sniadeckis, օգոստոսի 29, 1756(1756-08-29)^[1]^[2]^[3]^[…], Ժնին, Gmina Żnin, Żnin County, Kuyavian-Pomeranian Voivodeship, Լեհաստան^[4] - նոյեմբերի 9, 1830(1830-11-09)^[2]^[5] կամ նոյեմբերի 21, 1830(1830-11-21)^[6], Jašiūnai, Լիտվա), լեհ գիտնական, լուսավորիչ։ 1781-1803 թվականներին՝ Կրակովի ակադեմիայի, 1806-1825 թվականներին՝ Վիլնոյի համալսարանի պրոֆեսոր, 1807-1815 թվականներին՝ նույն համալսարանի ռեկտոր։ Պետերբուրգի ԳԱ թղթակից անդամ (1811)։ Գործուն մասնակցություն է ունեցել 1794 թվականի լեհական ազգային-ազատագրական ապստամբությանը, պաշտպանել արմատական հասարակական բարեփոխումների ծրագիրը, մասնավորապես, գյուղացիներին հող հատկացնելու պահանջը։ Հետագայում բռնել է առավել չափավոր դիրք։ Փիլիսոփայության հարցերում Սնյադեցկին դեիստ էր, Ֆրենսիս Բեկոնի, Ջոն Լոկի և 18-րդ դարի ֆրանսիական մատերիալիստների հետևորդը։ «Սետաֆիզիկայի մասին» (1814), «Փիլիսոփայության մասին» (1819), «Մարդկային բանականության փիլիսոփայությունը» (1822) երկերում անհետևողական սենսուալիզմի դիրքերից քննադատել է կանտականությունը։ Փիլիսոփայության քննադատության մեշ հանդես է գալիս որպես պոզիտիվիզմի նախակարապետ։ Լուսավորական ռացիոնալիզմի ավանդույթներով պայքարել է աստվածաբանության, սխոլաստիկայի և ռոմանտիզմի դեմ։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Internet Philosophy Ontology project
↑ ^3,0 ^3,1 Առցանց լեհական կենսագրական բառարան (польск.)
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 http://tnk.krakow.pl/czlonkowie/sniadecki-jan/
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 Wurzbach D. C. v. Sniadecki, Johann (գերմ.) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Vol. 35. — S. 211.

Արտաքին հղումներ

Снядецкий Иван Андреевич (Биография.ру: Биографическая энциклопедия)
Śniadecki Jan (Encyklopedia WIEM) Արխիվացված 2011-05-09 Wayback Machine(լեհ.)
Jan Śniadecki (Kopernik.pl)(լեհ.)
Jonas Sniadeckis Արխիվացված 2009-05-29 Wayback Machine(լիտվ.)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յան Սնյադեցկի» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 10, էջ 482)։

[_c8dd572bdda056b6-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_7e4e26bcafc3bed1-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Internet Philosophy Ontology project

[_5a35ad6d5348c5b4-3] 3,0 ^3,1 Առցանց լեհական կենսագրական բառարան (польск.)

[_fb1ef19c0bea973d-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 http://tnk.krakow.pl/czlonkowie/sniadecki-jan/

[_a35378f7c4ec5938-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.

[_4b4c04a6ba703e15-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 Wurzbach D. C. v. Sniadecki, Johann (գերմ.) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Vol. 35. — S. 211.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]