Շնչառական ուղիների մեռյալ տարածություն
Շնչառական ուղիների մեռյալ տարածություն, շնչառական համակարգի այն բաժինները, որոնք չեն մասնակցում արյան հետ կատարվող գազափոխանակությանը։ Տարբերում են անատոմիական, թոքաբշտիկային և ֆիզիոլոգիական մեռյալ տարածություններ[1][2]։
Անատոմիական մեռյալ տարածություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Անատոմիական մեռյալ տարածությունն օդատար ուղիների՝ քթի խոռոչի (կամ բերանի՝ բերանային շնչառության դեպքում), քթաըմպանի, կոկորդի, շնչափողի, բրոնխների տարողությունն է։ Ծավալը մոտ 150 մլ է։ Չնայած այստեղ բացակայում է գազափոխանակությունը արյան հետ, սակայն, մեռյալ տարածությունում օդը մաքրվում է, հագենում ջրային գոլորշիներով և տաքացվում։
Թոքաբշտիկային մեռյալ տարածություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Այն թոքաբշտիկները (ալվեոլ), որոնք կամ միայն հեղուկացվում են, կամ միայն օդահարվում, կազմում են թոքաբշտիկային մեռյալ տարածությունը։ Արդյունավետ թոքաբշտիկային տարածություն են համարվում այն բշտիկները, որոնք և օդափոխվում են և հեղուկացվում։ Ակտիվ աշխատանքի, թթվածնի պակասի դեպքում թոքաբշտիկային մեռյալ տարածությունը փոքրանում է, քանի որ «հանգստի» վիճակում գտնվող թոքաբշտիկները սկսում են մասնակցել գազափոխանակությանը։
Ֆիզիոլոգիական մեռյալ տարածություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ֆիզիոլոգիական (գործառնական) մեռյալ տարածություն են համարվում շնչական համակարգի բոլոր այն հատվածները, որտեղ գազափոխանակություն չի կատարվում։ Այսինքն, ֆիզիոլոգիական մեռյալ տարածությունն իրենից ներկայացնում է անատոմիական և թոքաբշտիկային մեռյալ տարածությունների գումարը[3][4]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ West, John B. (2011). Respiratory physiology : the essentials (9th ed. ed.). Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. ISBN 978-1-60913-640-6.
- ↑ Fowler W.S. (1948). "Lung Function studies. II. The respiratory dead space". Am. J. Physiol 154: 405–416.
- ↑ Klocke R (2006). "Dead space: simplicity to complexity". J Appl Physiol 100 (1): 1–2. doi:10.1152/classicessays.00037.2005 . PMID 16357075 . article
- ↑ Severinghaus, JW; Stupfel, MA; Bradley, AF (May 1957). "Alveolar dead space and arterial to end-tidal carbon dioxide differences during hypothermia in dog and man." . J Appl Physiol 10 (3): 349–55. PMID 13438782
| ||||||||||||||||||||||||||||
