Ֆրիդրիխ Մյուլլեր

Ֆրիդրիխ Մյուլլեր; Friedrich Müller
Ծնվել է	մարտի 5, 1834[…]; Jemnice
Մահացել է	մայիսի 25, 1898[…] (64 տարեկան); Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա; բնական մահով
Քաղաքացիություն	Ցիսլեյտանիա
Մասնագիտություն	լեզվաբան, գրադարանավար, համալսարանի դասախոս, բանասեր, ազգագրագետ և արևելագետ
Հաստատություն(ներ)	Վիեննայի համալսարան, Vienna University Library?, Ավստրիայի ազգային գրադարան և K.K. Hof- und Staatsdruckerei?
Գործունեության ոլորտ	լեզվաբանություն, բանասիրություն, հայերեն, պարսկերեն, հունարեն, հնդեվրոպական լեզուներ, Սեմական լեզուներ, Աֆրիկա մայրցամաքի լեզուներ, գրադարանագիտություն և Էթնոլոգիա
Պաշտոն(ներ)	պրիվատ-դոցենտ, extraordinary professor?, պրոֆեսոր, in-home tutor?, proofreader?, amanuensis? և amanuensis?
Անդամակցություն	Ավստրիայի գիտությունների ակադեմիա և Ավստրիայի գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատեր	Գյոթինգենի համալսարան (1857), Վիեննայի համալսարան և Թերեզիանում (1853)
Գիտական աստիճան	Փիլիսոփայությունների դոկտոր (1859) և պրոֆեսոր
Տիրապետում է լեզուներին	գերմաներեն[…], արաբերեն, պարսկերեն, եբրայերեն և Ethiopian Semitic?
Պարգևներ
	Friedrich Müller (Sprachwissenschaftler) Վիքիպահեստում

Ֆրիդրիխ Մյուլլեր (գերմ.՝ Friedrich Müller, մարտի 5, 1834(1834-03-05)^[1]^[2]^[3]^[…], Jemnice^[2]^[3]^[4] - մայիսի 25, 1898(1898-05-25)^[5]^[6]^[7]^[…], Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա^[2]^[3]^[4]), ավստրիացի լեզվաբան, հայագետ։

Կենսագրություն

1853-1857 թվականներին սովորել է Վիեննայի և Գյոթինգենի համալսարաններում։

Տիրապետել է հայերենին, հունարենին, սանսկրիտին։

1858 թվականին եղել է Վիեննայի համալսարանի, ապա՝ արքունական մատենադարանի տնօրեն, 1866 թվականից՝ Վիեննայի համալսարանի համեմատական լեզվաբանության և սանսկրիտի դասախոս, Կայսերական գիտությունների ակադեմիայի անդամ։

Հայագիտական աշխատանքներ

1860-ական թթ․ Մյուլլերը հայագիտական հոդվածներով աշխատակցել է ակադեմիայի պատմափիլիսոփայական տեղեկագրին, Վիեննայի համալսարանի արևելագիտության ֆակուլտետի հանդեսին։ Պատմաբանասիրական բնույթի գործերում անդրադարձել է Մեսրոպ Մաշտոցի գործունեությանը, հայկական գրերի գյուտին, Կորյունի, Ղազար Փարպեցու, Ստեփանոս Տարոնեցու (Ասողիկ), Առաքել Դավրիժեցու, Վարդան Բարձրբերդցու, Մխիթար Գոշի գործերին, իսկ լեզվաբանական հոդվածներում, որոնք գերազանցապես ամփոփված են «Արմենիակա» («Armeniaca») հանդեսի էջերում, հետազոտել է նաև հայերենի խոնարհման ու հոլովման համակարգերի օրինաչափությունները, բառակազմությունը, հնչյունաբանությունը, կատարել բազմաթիվ ստուգաբանություններ։

Մյուլլերի աչքի ընկնող աշխատություններից են «Ընդհանուր ազգագրություն» (1879) և քառահատոր «Լեզվաբանության հիմունքները» (1876-1887)։

Մյուլլերը հայերենը սխալմամբ համարել է իրանական լեզու։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 Wurzbach D. C. v. Müller, Friedrich (Sprachforscher) (գերմ.) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Vol. 19. — S. 348.
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 ^2,14 ^2,15 ^2,16 Ավստրիական կենսագրական բառարան (գերմ.) — ÖAW. — doi:10.1553/0X00283196
↑ ^3,00 ^3,01 ^3,02 ^3,03 ^3,04 ^3,05 ^3,06 ^3,07 ^3,08 ^3,09 ^3,10 ^3,11 ^3,12 ^3,13 ^3,14 ^3,15 ^3,16 Wien Geschichte Wiki (գերմ.) — Wien: 2014.
↑ ^4,00 ^4,01 ^4,02 ^4,03 ^4,04 ^4,05 ^4,06 ^4,07 ^4,08 ^4,09 ^4,10 ^4,11 ^4,12 ^4,13 ^4,14 ^4,15 ^4,16 ^4,17 ^4,18 ^4,19 ^4,20 ^4,21 Wolkenhauer W. Biographisches Jahrbuch und Deutscher Nekrolog (գերմ.) / Hrsg.: A. Bettelheim — B. — Vol. 3. — S. 327—329.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 Encyclopædia Britannica
↑ ^7,00 ^7,01 ^7,02 ^7,03 ^7,04 ^7,05 ^7,06 ^7,07 ^7,08 ^7,09 ^7,10 ^7,11 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
↑ CONOR.Sl

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 648)։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրիդրիխ Մյուլլեր» հոդվածին։

[_a537f5833297baba-1] 1,0 ^1,1 Wurzbach D. C. v. Müller, Friedrich (Sprachforscher) (գերմ.) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Vol. 19. — S. 348.

[_3a3aca98fa9e6e71-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 ^2,14 ^2,15 ^2,16 Ավստրիական կենսագրական բառարան (գերմ.) — ÖAW. — doi:10.1553/0X00283196

[_b71f67c1ce486a72-3] 3,00 ^3,01 ^3,02 ^3,03 ^3,04 ^3,05 ^3,06 ^3,07 ^3,08 ^3,09 ^3,10 ^3,11 ^3,12 ^3,13 ^3,14 ^3,15 ^3,16 Wien Geschichte Wiki (գերմ.) — Wien: 2014.

[_67ccd48a0ce25c8e-4] 4,00 ^4,01 ^4,02 ^4,03 ^4,04 ^4,05 ^4,06 ^4,07 ^4,08 ^4,09 ^4,10 ^4,11 ^4,12 ^4,13 ^4,14 ^4,15 ^4,16 ^4,17 ^4,18 ^4,19 ^4,20 ^4,21 Wolkenhauer W. Biographisches Jahrbuch und Deutscher Nekrolog (գերմ.) / Hrsg.: A. Bettelheim — B. — Vol. 3. — S. 327—329.

[_78343aaf273c1524-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_5fadb48a1c4f04b8-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 Encyclopædia Britannica

[_ee5815dc2c402422-7] 7,00 ^7,01 ^7,02 ^7,03 ^7,04 ^7,05 ^7,06 ^7,07 ^7,08 ^7,09 ^7,10 ^7,11 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ

[_9bf4a925fdba9a9c-8] CONOR.Sl

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]