Арғынбай Бекбосын
Арғынбай Бекбосын | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | |
Азаматтығы | |
Ұлты |
Қазақ |
Қызметі | |
Марапаттары мен сыйлықтары |
Арғынбай Бекбосын (1937 жылы 17 маусым Жамбыл облысы Байзақ ауданы - 2017 жылы 1 мамыр Жамбыл облысы) — журналист, жазушы-публицист, мемлекет және қоғам қайраткері, профессор. Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қызметкері. Жамбыл облысының құрметті азаматы.[1]
Толығырақ
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Шыққан тегі Ұлы жүздің Дулат тайпасы Шымыр руынан.[2]
- Арғынбай Бекбосынов 1937 жылы 17 маусым Жамбыл облысы Байзақ ауданындағы Қарасу ауылында дүниеге келген.
- Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетін бітірген.
- Алматы жоғары партия мектебінде, КОКП Орталық комитеті жанындағы Қоғамдық ғылымдар академиясында, АҚШ-тың Колорадо университетінде білімін жетілдірген.
- Еңбек жолын Жамбыл облыстық радиосының тілшісі, Қазақ радиосының Оңтүстік Қазақстан және Қызылорда облыстарындағы меншікті тілшісі, Жамбыл облыстық «Еңбек туы» ғазетінде бөлім меңгерушісі, Жамбыл аудандық «Шұғыла» газетінің редакторы, Жамбыл облыстық партия комитетінің бұқаралық ақпарат құралдары жөніндегі нұсқаушысы болған.
- 1985-1994 жылдары Жамбыл облыстық «Ақ жол», «Еңбек туы» газетінің редакторы болып жұмыс істеді.
- 1994 жылғы наурызда Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің,
- 1995 жылғы желтоқсанда Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаты болып сайланды. Онда Халықаралық істер, Қорғаныс және ұлттық қауіпсіздік комитетінде мүше бола жүріп, бірталай аса маңызды заң жобалары бойынша жұмыс тобын басқар ды.
- Депутаттық қызметімен қоса ҚР Президенті жанындағы Жоғарғы Тәртіптік Кеңестің, Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жөніндегі мемлекеттік комиссияның мүшесі міндеттерін атқарды.
- 1999 — 2003 жылдары Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының бұқаралық ақпарат құралдарымен байланыс бөлімінің меңгерушісі болып қызмет еткен.
- 2003 жылдан бастап зейнеткер.
- М.Х.Дулати атындағы Тараз мемлекеттік университетінің профессоры.
Шығармашылығы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]«Ауылым — әнім менің» (1975, «Қайнар»), «Жетіқарақшысы жоқ аспан» (1991, «Қазақстан»), «Кемеңгермен кеңесу» (1994, «Мерей»), «Хауа ананың аманаты» (1995, «Қайнар»), «Қылкөпір» (1999, «Өнер») кітаптары жарық көрген. «Омар Һайям рубаяттарын» қазақшалаған, «Мың түрлі ой» атты төрттағандар жинағы (2001, «Елорда»), «Фәнилік драма» жинағы шыққан. Шығыс жұлдыздарының шығармалары топтастырылған «Омар Һайям жұлдыздар шоғырында» атты аударма кітабы жарық көрген (2009). Пушкин, Лермонтов, Есенин, Бунин шығармаларын қазақ тіліне тәржімалаған. Жан-Батист Мольердің «Еріксіз емші» комедиясын аударған, ол Жамбыл облыстық драма театрында сахналанған.
Пьесалары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- «Нюрнбергтен бұрын» атты тарихи-қаһармандық драмасы «Соңғы сезім» деген атпен Қазақтың М.Әуезов атындағы академиялық драма театрында (1995—1999), Жамбыл облыстық драма театрында қойылды. «Өткелдеғі шайқас» атты пьесасы да сахналанды.
- аты аңызға айналған Әмір Темір, Бәйдібек баба мен жары ел ішінде Домалақ ана аталып кеткен Нұрилә жайлы баяндайтын "Домалақ ене" тарихи драмасы Жамбыл облыстық драма театрында қойылуда (2009 жылдан - қазірге дейін).
Марапаттары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ҚР тұңғыш президенті - елбасының жеке айрықша белгідегі "Алтын Барыс" төсбелгісінің иегері
- 2016 - ІІІ дәрежелі Барыс ордені
- 2015 - "ҚР Конститутциясына 20 жыл" медалі
- 2011 - "ҚР тәуелсіздігіне 20 жыл" медалі
- 2001 - "ҚР тәуелсіздігіне 10 жыл" медалі
- Байзақ ауданының құрметті азаматы
- Жамбыл облысының құрметті азаматы
- ТМД елдері Журналистер одақтары конфедерациясы сыйлығының лауреаты
- профессор
- 1998 - Парасат ордені
- 1991 - Қазақстан Республикасының Еңбек сіңірген қызметкері
- 1986 - Қазақстан Жазушылар одағы сыйлығының лауреаты
- Қазақстан Жазушылар одағы Ағалар алқасының мүшесі.[3]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Қазақстан жазушылары: Анықтамалық/Құрастырушы: Қамшыгер Саят, Жұмашева Қайырниса - Алматы: «Аң арыс» баспасы, 2009 жыл
- ↑ Құрастырушы авторы Асангелді Отаров Бәйдібек баба - Алып бәйтерек ұрпақтарының шежіресі. Шымыр. — Алматы: Издательство Өнер, 2007. — 816 б. — ISBN 978-601-209-017-8.
- ↑ “Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6
- Алфавит бойынша тұлғалар
- 17 маусымда туғандар
- 1937 жылы туғандар
- Байзақ ауданында туғандар
- 2 мамырда қайтыс болғандар
- 2017 жылы қайтыс болғандар
- Жамбыл облысында қайтыс болғандар
- Барыс орденінің иегерлері
- Парасат орденінің иегерлері
- Қазақстан Республикасының тәуелсіздігіне 10 жыл медалінің иегерлері
- Қазақстан Республикасының тәуелсіздігіне 20 жыл медалінің иегерлері
- Қазақстан Конституциясына 20 жыл медалінің иегерлері
- Қазақстан Республикасының тәуелсіздігіне 25 жыл медалінің иегерлері
- Қазақстан жазушылары
- Қазақстан драматургтері
- Қазақстан журналистері
- КСРО журналистері
- Қазақстан Парламенті Мәжiлiсінің I шақырылымының депутаттары
- Қазақ КСР-інің еңбек сіңірген мәдениет қызметкерлері
- Қазақ радиосы тұлғалары
- Ақ жол газетінің (Жамбыл облысы) бас редакторлары
- Тараз мемлекеттік университетінің профессорлары
- Жамбыл облысының құрметті азаматтары
- Байзақ ауданының құрметті азаматтары
- ТМД елдері Журналистер одақтары конфедерациясы сыйлығының иегерлері
- Қазақстан жазушылар одағы сыйлығының иегерлері
- Қазақстан жазушылар одағы мүшелері
- Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті түлектері
- Қазақстан КП ОК жанындағы Жоғарғы партия мектебі түлектері
- КОКП Орталық комитеті жанындағы Қоғамдық ғылымдар академиясы түлектері