çend jin
jin mê
Mirovên mê (bi taybetî yên mezin ).
Hevmane: xanim , afret , kuflet , kulfet , pîrek
Jornav: mirov
jineke ciwan / cehêl , jineke navsere , jineke pîr
Du jin û sê zelam bûn.
Êdî ne keçik e, bûye jin .
Dîtin ko şer kete nêzûka malan, ew jin jî bi wan istûnkonan diçine şerî û yariya mêran dikin. — (Mele Mehmûdê Bayezîdî , Adat û Rusûmatnameê Ekradiye , Weşanxaneya Nûbihar, 2010 , r. 46, ISBN 9789944360678 )
Kesa zewicî , kesa şûkirî , hevsera mêrekî , hevjîna zelamekî .
Hevmane: kebanî , kevanî , bermalî , pîrek , kuflet , kulfet , zewce
Jornav: hevjîn , hevser , jinûmêr
Ew û jina xwe hatin.
Jina wî ne kurd e.
Jina Azadî keça Şemsedînî ye.
Wî kêfxweşî û bextewerî bi jina xwe re nedîtibû, lê bi awayekî giştî, ew hînî wê bûbû û jiyana xwe wilo pê re derbas dikir. — (Biyanî , Albert Camus , Weşanên Nûdem )
yê ku jiyanê diafirîne.
Şiklê ku we dîtî bêmeal e Meyla we bi qismê jin mehal e Meyla beşerî beşer divêtin — (Ehmedê Xanî , Mem û Zîn , ~1692 )
jink
jinik
jinkok ( “ ji bo jinên nejidil yan zahirî, jinên ku karên xwe nejidil dikin ” )
Ji proto-hindûewropî *gʷḗn , forma çemandî ya *gʷnéh₂- . Hevreha soranî ژن ( jin ) , kurdiya başûrî jin , lekî jin, jen , goranî/hewramî jenî , zazakî cenî , cinî , partî 𐫋𐫗 (j'n), belûçî جن ( cen ) , farisî زن ( zen ) , tacikî зан (zan), farisiya navîn 𐫉𐫗 ( zen ) , bextiyariya kevn ζινο (zino), avestayî 𐬘𐬇𐬥𐬌 ( jə̄ni, /ceni/ ) û 𐬘𐬀𐬌𐬥𐬌 (jaini, /ceyni/) û 𐬘𐬄𐬥𐬌 (jąni, /ceni/) û 𐬔𐬆𐬥𐬁 (gənā) û 𐬖𐬆𐬥𐬁 (γənā), sanskrîtî जनि ( jani ) (jáni), osetî зæнæг ( zarok , dûndeh ) , rusî жена́ ( žená ) (žená, /jêna/), bulgarî жена́ ( žená, /jêna/ ) , çekî û slovakî žena , serbokroatî жѐна / žèna , polonî żona , yûnaniya kevn γυνή ( gunḗ ) (gunê), ermenî կին ( kin ) (kin), swêdî kvinna , norwecî kone , danmarkî kvinde , îngilîzî queen ("şabanû , qiralîçe ")...
Berovajî baweriya berbelav, ne hevreha peyvên jîn , jiyan e.
Hevmaneyên wê afret , kulfet /kuflet , hurmet ji erebî hatine wergirtin û wek li cihê peyva "jin" hatine bikaranîn ji ber ku "jin" peyveke nîv-tabû ye/bû.
Çavkanî
Chyet, Michael L. (2003): Kurdish-English Dictionary, Ferhenga Kurmancî-Inglîzî , Yale University Press.
Horn, Paul. (1893): Grundriss der neupersischen Etymologie [Bingehê etîmolojiya farisî] (bi almanî). Strassburg
Lubotsky, Alexander. Indo-Aryan inherited lexicon . University of Leiden.
MacKenzie, David Neil , The dialect of Awroman (Hawraman-i Luhon) Grammatical sketch, texts, and vocabulary , Kommissionaer: Munksgaard (København), 1966
Pokorny, Julius , Ferhenga etîmolojî ya hindûewropî ["Indogermanisches etymologisches Wörterbuch (bi almanî)"], Bern, 1959
The Tower of Babel - An Etymological Database Project [Birca Babilê - Projeyeke Danegeha Etîmolojî] (bi îngilîzî û rusî): http://starling.rinet.ru/
Tsabolov, R. L. , Ferhenga etîmolojî ya zimanê kurdî ["Цаболов, Р. Л.: Эмцмолоƨцческцц̆ словарь курδскоƨо языка"], Moskova, 2001-2010
Watkins, Calvert , The American Heritage Dictionary of Indo-European Roots [arşîv ], Houghton Mifflin Co., 2007 , çapa 2em
mirovên mê (1)
Abxazî : аԥҳәыс ( āph°̍əs )
Açaguwayî : íina , íineɻu
Açehî : inong
Açuarî : nuwa
Adeleyî : ɛna
Adîgeyî : бзылъфыгъ ( bzəłfəġ )
Afarî : barra
Afrîkansî : vrou → af m
Agarabiyî : anaati
Agî : wukora
Agtayiya kagayanî ya navendî : babbay , babae
Ahtnayî : ts'akae
Aisî : abi
Akadî : 𒊩 m ( sinništu, MUNUS )
Akatepekiya me'phaayî : aʔgu
Aklanon : babáye
Akolet : elim
Akoyeyî : apäki
Akuwagelî : sakwoto
Alaba : máncu
Alabamayî : tayyi
Alakî : akan , kan
Alawayî : girija
Albanî : grua → sq m , femër → sq m
Almanî : Frau → de m , Weib → de nt , Weibchen → de nt , Weibsperson → de m
Frankoniya rhine : Fraa
Aragonî : muller → an m
Arakî : p̈ira
Aramî :
Siryaniya klasîk : ܐܢܬܬܐ m ( ʔantətɑʔ )
Asamî : মাইকী মানুহ ( maiki manuh )
Aymarayî : palla → ay
Baskî : andre → eu , emakume → eu
Başkîrî : ҡатын ( qatïn )
Bengalî : নারী → bn ( nari ) , মহিলা → bn ( môhila )
Berberî:
Temazîxtiya atlasa navendî : ⵜⴰⵎⵟⵟⵓⵜ m ( tamṭṭut )
Taşelhitî : tamɣart m , tawtmt m
Bîslamayî : woman , wuman
Bretonî : maouez → br m
Bukidnon manoboyiya rojavayî : bahi
Bulgarî : жена́ → bg m ( žená )
Burmayî : မိန်းမ → my ( min:ma. ) , အမျိုးသမီး → my ( a.myui:sa.mi: )
Çeçenî : зуда ( zuda )
Çekî : žena → cs m
Çîçewayî : mkazi
Çînî :
Kantonî : 女人 ( neoi5 jan4-2 ) , 女性 ( neoi5 sing3 )
Dunganî : нүжын ( nüřɨn ) , фунү ( funü )
Hakkayî : 女人 ( ńg-ngìn )
Mandarînî : 婦女 → zh ( fùnǚ ) , 女人 → zh ( nǚrén ) , 女性 → zh ( nǚxìng ) , 女的 → zh ( nǚ de )
Min dongî : 女界 ( nṳ̄-gái )
Minnanî : 查某人 → zh-min-nan ( cha-bó͘-lâng ) , 女人 → zh-min-nan ( lí-jîn ) , 女性 → zh-min-nan ( lú-sèng, lí-sèng )
Teochew: 查某人 → zh-min-nan ( za1 bhou2 nang5 ) , 姿娘 ( ze1 nion5 )
Wuyî : 女人 , 女性
Çuvaşî : хӗрарӑм ( hĕrarăm )
Danmarkiya jersey : vrow
Divehî : އަންހެންމީހާ → dv ( an̊hen̊mīhā )
Endonezyayî : perempuan → id , wanita → id
Erebî : اِمْرَأَة → ar m ( imraʾa )
Erebiya hîcazî : حُرْمة m ( ḥurma )
Erebiya bakûrê şamê : مرة m ( mara )
Erebiya misrî : ست m ( sitt )
Erebiya fasî : مراة m ( mrā )
Erebiya başûrê şamê : مرة m ( mara ) , مرأة m ( marʔa ) , ست m ( sitt )
Ermenî : կին → hy ( kin )
Eweyî : nyɔ́nu
Farisî : زَن → fa ( zan ) , خانُم → fa ( xânom ) , خاتون → fa ( xatūn )
Ferî : kona → fo m
Fîjî : marama → fj
Fînî : nainen → fi
Fransî : femme → fr m
Fransiya navîn : femme m , dame m
Frîsî : frou → fy , wiif → fy
Fulahî : debbo
Gaelîka skotî : bean → gd m , boireannach n
Galîsî : muller → gl
Gujaratî : સ્ત્રી → gu ( strī )
Gullahî : ooman
Gumatjî : baṯami
Gurcî : {{W+|ka|ქალი}
Guwaranî : kuña → gn
Haîtî : fanm
Harsusiyî : teṭ
Hawayî : wahine
Hawsayî : mace → ha , mata → ha
Hdî : marakw
Hidatsayî : mia
Higaononî : bahe
Hindî : महिला → hi m ( mahilā ) , नारी → hi m ( nārī ) , स्त्री → hi m ( strī ) , औरत → hi m ( aurat ) , जनि → hi m ( jani ) , ख़ातून m ( xātūn ) , ज़न m ( zan ) , ज़नानी m ( zanānī )
Holendî : vrouw → nl m
Isanî : ญิง
Isubuyî : mwaitu
Îbranî : אישה \ אִשָּׁה → he m ( ishá )
Îdoyî : muliero → io , homino → io
Înesenyoyî : eneq
Îngilîziya kreyolî ya antîgua û barbud : uman
Îngilîzî : woman → en
Îngriyî : nain
Înterlîngua : femina → ia
Înuîtî : ᐊᕐᓇᖅ → iu , arnaq → iu
Îpulo : ɑt
Îranunî : babai
Îraqwî : /ameeni m
Îrlendî : bean → ga m
Îsnagî : babáy
Îtawitî : babáy
Îtzayî : ixchʼup
Îwamî : wik
Îxilî : ixoj
Îyiveyî : okɑs
Îzonî : eré
Japonî : 女の人 → ja ( おんなのひと, onna no hito ) , 女 → ja ( おんな, onna ) , 女性 → ja ( じょせい, josei ) , 女人 → ja ( にょにん, nyonin )
Jarayî : đah-kơmơi
Javayiya ontongê : hine
Javayî : wong wadon → jv , wedok → jv , wanita → jv
Jeberoyî : shaya' , ku'a'per
Jehaiyî : baboʔ
Jemezî : ˀówa
Jinguluyî : nayu
Kalalîsûtî : arnaq → kl
Kannadayî : ನಾರಿ → kn ( nāri ) , ಸ್ತ್ರೀ → kn ( strī ) , ಹೆಂಗಸು → kn ( heṅgasu )
Keşmîrî: Keşmîrî : زَنان → ks m ( zanān ) ज़नान m ( zanān )
Kaskayî : gedeni
Kaskihayî : vavina
Kasuayî : kesale
Kaşûbî : białka m
Katalaniya kevn : dona m
Katalanî : dona → ca m
Katawbayî : inya
Kathlametî : aqakílak
Katoyî : tc'ek
Kawaiisuyî : momoˀo
Kaxarariyî : šampï
Kirgizî : аял → ky ( ayal )
Kirikiriyî : ko
Kitsaiyî : cakwákt
Kîkûyûyî : mũtumia 1
Kîlîvîlayî : vivila
Kîngalî : ගෑනි → si ( gǣni )
Komeringî : bɑy , obɑy , sobɑy
Komiya kamerûnî : wi
Komodoyî : ata wine
Konomalayî : fafni
Konomihuyî : kihínàpxī́k
Koreguajeyî : pãi-o , 'romi-o
Koreyî : 여성 → ko ( yeoseong ) , 계집 → ko ( gyejip ) , 여자 → ko ( yeoja ) , 녀성 → ko ( nyeoseong ) , 녀자 → ko ( nyeoja ) , 여인 → ko ( yeoin ) , 녀인 → ko ( nyeoin )
Kornî : benyn → kw
Koronadal blaanî : libun
Korsîkayî : donna → co m , ronna m , lonna m
Kottî : alat
Kreyoliya fransî ya Louisiana : fam , fenm
Kreyoliya îngilîzî ya îslanderê : uman
Kreyoliya portugalî ya korlai : mulɛr
Kristangî : muleh , mulé
Krî : ᐃᐢᑫᐧᐤ ( iskeyw )
Krîkî : hoktē
Krobuyî : sì
Kua-nsî : ʔɿ⁵⁵nɯ⁵⁵
Kuamasî : zua²¹ma²¹zu²¹
Kuapawî : waxˀó
Kuiripî : squah
Kumakî : thaamwa
Kumanî : ambu
Kutenaiyî : paⱡki
Kuwileytî : wisatʼsó·pat
Kwaioyî : geni
Kwazayî : tay
Kwerbayî : is
Kwomayî : miːma
Labelî : hane
Ladînî : femena m , ëila m
Ladînoyî : mujer m
Lahuyî : mâ
Lakotayî : wíŋyaŋ
Lama baiyî : jɯ̃³³jĩ²¹
Lamboyayî : lawai
Lammayî : manne
Lampungî : bɑi
Larike-wakasihu : rupae
Latgalî : sīvīte m
Latînî : fēmina → la m , mulier → la m
Latviyayî : sieviete → lv m
Lavukaleveyî : aira
Lawanganî : bawe
Lawsî : ຜູ້ຍິງ → lo ( phū nying )
Leoniya kevn : muyer
Leonîzî : muyer m
Lepçayî : ᰊᰣᰤᰪ ( tayu )
Lezgînî : паб ( pab )
Li’oyî : fai
Lillooetî : s-yáqcaˀ , s-múɬac
Limilnganî : uginy
Lingalayî : mwasi → ln
Lîgûrî : donna m
Lîmbûrgî : vrouw → li m , vrommesj nt
Lîşana denî : בכתא
Lîtwanî : moteris → lt m
Lîvonî : nai
Lo-togayî : leqëvine
Lombardî : dona m , femna m
Loniuyî : pihin
Lorrainî : fomme
Loteyî : héi
Louyî : pein
Lovonoyî : nene
Lueyî : ᦍᦲᧂ ( yiing )
Lugandayî : omukazi 1
Lugbarayî : oku
Luksembûrgî : Fra → lb m
Makasaeyî : tufurae
Makedonî : же́на → mk m ( žéna )
Malagasî : barera → mg
Malalî : ajente
Malayalamî : സ്ത്രീ → ml ( strī ) , പെണ്ണ് → ml ( peṇṇŭ ) , വനിത → ml ( vanita ) , മഹിള → ml ( mahiḷa )
Malecite-passamaquoddyî : ehpit
Malezî : wanita → ms
Malilayî : lyantanda
Maltayî : mara → mt
Manksî : ben m
Maranungkuyî : peku
Maratinoyî : chiguat
Maratî : बाइको m ( bāiko ) , स्त्री → mr m ( strī )
Margî : mala
Marîkopayî : sny'ak
Marquesana bakur : vehine
Marquesana başûr : vehine
Masakarayî : ihntá
Massaçusettî : squàws
Matlatzincayî : xúwi
Matoyî : hain
Matsesî : chido
Matukarî : pain
Mauwakeyî : emeria
Maxakalî : ũn
Mayayiya mopanî : chʼup
Mayayiya yukatekî : koʼolel , chʼuup
Maybratî : fai
Mazenderanî : زنا ( zenā )
Mbulayî : waine
Mbya guaraniyî : kunha
Mecarî : nő → hu , asszony → hu
Midobî : ìddì
Minayî : wàl
Minica huitotoyî : rɯ́-ŋo
Minigirî : vavina
Misrî : (zt m ), (ḥmt m ), (zt-ḥmt m )
Miwokiya golî : pôtsi , p̓ócci
Mixteciya tezoatlan : ñaha
Miyakoyî : midun
Mîçîfî : faam
Mîkmakî : e'pit , ebit
Mînangkabawî : padusi
Mîrandî : mulhier
Mmaniyî : nɔ̀làkán
Moçikayî : mecherque
Mohegan-pequotî : sqá
Molimayî : vavine
Mondeyî : wanzet
Mongghulî : nine kun
Mongolî : эм → mn ( em ) , эхнэр → mn ( ehner ) , эмэгтэй хүн → mn ( emegtej hün ) , эмэгтэй → mn ( emegtej )
Nahwatlî:
Klasîk: cihuātl
Nahwatliya mekayapan : sihua̱'
Nahwatliya bakurê puebla : sihuatl
Moyî : mafani
Nahwatliya pueblaya başûr-rojhilatî : tekomare
Nakanayî : tavile
Nalî : pihin
Namayî : darekhues
Nambikwarayî : txu¹su²
Nanayî : эктэнӣ
Nanticokeyî : ochquau
Napolîtanî : femmena m
Narragansettî : squaw
Naunayî : pehin
Navajoyî : asdzáán , asdzą́ą́
Nawaruyî : aweta
Nawathinehenayî : hihi'i
Nehanî : kuah
Nenetsiya tundra : не
Nepalî : आइमाई → ne m ( āimāī ) , स्त्री → ne m ( strī )
Norwecî :
Norweciya bokmålî : kvinne → no n an m , dame → no n an m
Norweciya nînorskî : kvinne → nn m , dame → nn m
Nottowayî : ekening
Nubiya kevn : ⲉⲧ̅ⲧ-
Nubiyî : marya
Nukak makuyî : nɨ⁴mat¹
Nukuoroyî : hahine
Nungonî : oe
Nyankoleyî : omukazi 1
Nzadî : okáàr
O'odhamî : 'oks , 'uwĭ
Obispeñoyî : tsiyuʟ
Ocainayî : maami
Ohloniya bakur : mukurma
Ohloniya başûr : mucurma
Ojibweyî : ikwe
Oki-no-erabu : 女子 ( をぅなぐ, wunagu, いぃなぐ, yinagu )
Okînawanî : 女子 ( ゐなぐ, winagu )
Oksîtaniya kevn : domna
Oksîtanî : femna → oc m
Oloyî : moːto
Oneidayî : yakukwé
Ongotayî : ˀayma
Onobasuluyî : ido
Orejónî : dõbĩ-o , nomio ago
Oriyayî : ଯୁବା → or ( juba ) , ସ୍ତ୍ରୀ → or ( strī )
Oromoyî : dubarti → om
Osageyî : wakˀó
Osetî : ус ( us )
Osmanî : خاتون ( hatun ) , قادین ( qadin ) , زن ( zen ) , عورت ( avret )
Otankî : ɔkwɑs
Otomacoyî : ugua , ondua
Oygurî : ئايال → ug ( ayal )
Ozbekî : ayol → uz
Paamayî : ahin
Paezî : uʔj
Pahîyî : tawa
Paîwanî : vavayan
Palenqueroyî : mujé
Palî : itthi m
Palueyî : wai
Pamosuyî : epiov
Panareyî : wïnkïj
Panimî : aid
Papapanayî : maunu
Paporayî : pai
Papyamentoyî : muhé , muher
Pará arárayî : pumiɛ
Parakanã : koxoa
Pare : mche
Parecî : ohiro
Patpatarî : hahin
Paumarî : gamo
Pawnî : capaat , capat
Pele-ata : sema
Pemon : wiɾiʔ
Pençalî : pehin
Penobskotî : phanem
Peroyî : kpéemùn
Peştûyî : ښځه → ps m ( ṧëża )
Pokangayî : bóhó-kó , dõbĩ́ṍ , dũbĩ'õ
Polonî : kobieta → pl m , żona → pl m , kobiecina → pl m , baba → pl , babka → pl m
Portugaliya kevn : moller m
Portugalî : mulher → pt m
Potawatomî : kwé
Powhatanî : krenepo
Prakrîtiya sawurasenî : इत्थी
Prînsîpenî : mye
Prusiya kevn : genno
Puinaveyî : den
Puncabiya rojavayî : عورت → pnb
Puncabî : ਤਰੀਮਤ → pa m ( tarīmat ) , ਔਰਤ → pa m ( ōrat ) , ਜ਼ਨਾਨੀ m ( zanānī )
Purepeçayî : uárhi , warhi
Puyumayî : babayan
Qazaxî : қатын → kk ( qatyn ) , әйел → kk ( äiel )
Qiptî : ⲥϩⲓⲙⲉ ( shime )
Rabhayî : méca
Ragayî : vavine
Ramayî : kuma
Ramoaainayî : tabuan
Rapanuyî : vahine
Rarotongî : va'ine
Rasawayî : kuru
Rendilleyî : arame
Rennelleseyî : hahine
Resigaroyî : ináadó
Reşeyî : u-dono
Rikbaktsayî : wytyk
Romagnolî : dona , dòna m , dóna m
Romancî : duonna m , femna m
Rusî : же́нщина → ru m ( žénščina ) , жена́ → ru m ( žená ) , ба́ба → ru m ( bába )
Samî:
Samiya înarî : nissoon
Samiya bakurî : nisu
Samoayî : fafine → sm
Samoyî : sobo
Sierra miwokiya başûrî : ˀoh·a- , pócci
Sirboxirwatî :
Kirîlî: жена m , ба̏ба m
Latînî: žena → sh m , bȁba → sh m
Sirianoyî : bã'sá-kó , dõ'bẽ́-ṍ
Siroî : pino
Sissanoyî : tamein
Sîlhetî : ꠛꠦꠐꠤ ( beṭi )
Skotî : wumman
Slaviya kevn :
Kirîlî: жена m ( žena ) , ба̏ба m
Glagolîtîk: ⰶⰵⱀⰰ m ( žena )
Slaviya rojavayî ya kevn : жена m ( žena )
Slovakî : žena → sk m
Slovenî : ženska → sl m , žena → sl m
Sobeyî : mefne
Soçiapam çinantecî : cá²mɨ³
Somalî : afo → so , naag → so
Sonagayî : zo²¹ma²¹
Sonxayî : woy
Sooyî : gwas-at
Sorbî:
Sorbiya jêrîn : žeńska m , žona m
Sorbiya jorîn : žona → hsb m , žónska m
Sorî-harenganî : bibiŋ
Sotoyiya başûr : mosadi → st
Spanî : mujer → es m
Spaniya kevn : mugier m
Suaboyî : órewo
Suauyî : waihin
Sundanî : awewe → su , istri → su , wanoja → su
Sunwarî : मिश
Sûmerî : 𒊩 ( /munus/ )
Swahîlî : mwanamke → sw
Swêdî : kvinna → sv g
Şampanyî : fanme , fonme , fomme
Şanî : ယိင်း ( yíng )
Şîngazîcayî : mzaɗe 1 an 2
Şonayî : mukadzi
Şoşonî : waipe
Taboyî : kamena
Tacikî : зан → tg ( zan )
Tagalogî : babae → tl
Tahîtî : vahine
Takuuyî : ffine
Takyayî : pein
Talişî : ژن ( žen ) , ژن ( žen )
Talîsî : vaivine
Tamîlî : பெண் → ta ( peṇ )
Taranganiya rojava : konar
Tawasayî : néăh
Tayî : ผู้หญิง → th , ญิง → th ( ying )
Telûgûyî : ఆడది → te ( āḍadi ) , స్త్రీ → te ( strī ) , మహిళ → te ( mahiḷa )
Tenharimî : kunha
Tepehuaniya başûr-rojhilat : 'uví
Teribeyî : walë
Ternateyî : foheka
Teteriya krîmî : bike , qadın
Teterî : хатын → tt ( xatın )
Tetûmî : feto
Tiangî : ten
Tidoreyî : fayaa
Tigrînî : ሰበይቲ → ti ( säbäyti ) , ሴት → ti ( set )
Timucuayî : nia
Tipaî : nyech'ak
Tiriyî : mwîê
Tirkî : kadın → tr
Tirkmenî : aýaal → tk , heleý → tk , zenaan → tk
Tirurayî : libun
Titanî : pein
Tivî : kwɑse
Tîbetî : སྐྱེས་དམན ( skyes dman ) , བུད་མེད ( bud med ) , ཉག་མོ ( nyag mo )
Tlahuicayî : wuetxu
Tlingitî : ša'wát , shawút
Toabaîtayî : kini
Tocantins asurînî : kósoa , hée
Tokelawî : fafine
Tokpisinî : meri → tpi
Tolaiyî : vavina
Tommo soyî : yàaná
Tongî : fefine
Tonkawayî : gwa·n
Torauyî : baine
Toroyî : afiya
Totonakiya çiyayî : puscāt
Totonakiya misantla : sinaat
Tukî : okótó
Tulu-bohuaî : pihin
Tumleoyî : tamen
Tungagî : aina
Tunikayî : nuxtci
Tunjungî : wawe
Tupînambayî : kunhã
, karı → tr
Tuskarorayî : kanę̀·węˀ
Tuvalûyî : fafine
Tuvanî : херээжен ( xereejen ) , кадай ( kaday ) , эшпи ( eşpi )
Tuyukayî : baso-'kó , dũbĩ'ṍ
Tûpiya kevn : kunhã
Tzeltalî : 'anc
Tzotzîlî : ants
Tzutucîlî : ixoq
Ubirî : jever
Udiheyî : анта
Udmurtî : кышномурт ( kyšnomurt )
Ugarîtî : 𐎀𐎘𐎚 ( ảṯt )
Ulau-suainî : tein
Unamî : xkwe
Uneapayî : tavine
Unserdeutsch : Frau
Urarinayî : eene
Uratî : tuwei
Urayî (Vanuatu) : yarvin
Urdûyî : عَوْرَت m ( 'aurat ) , خاتُون m ( xātūn ) , زَنانی → ur m ( zanānī ) , زَن m ( zan )
Uru-eu-wau-wau : kunhangwera , kunha
Urubú-kaaporî : kunjã , mirixo
Uyajitayayî : ajau
Ûkraynî : жі́нка → uk m ( žínka ) , жона́ m ( žoná ) , ба́ба → uk m ( bába )
Vendayî : musadzi
Venîsî : fémena → vec m , siora → vec m
Vepsî : naine
Viyetnamî : phụ nữ → vi , đàn bà → vi
Vîtûyî : tavine
Volapûkî : jimen → vo , vom → vo
Vuresî : reqe
Wabî : pain
Wagiyî : as
Walayî : geli
Walîsî : fafine
Walonî : kimere → wa m , feme → wa m
Wandamenî : babin
Warayî : babáye
Wardamanî : bangbun
Warekenayî : neyawa
Warisî : ungevlirini
Warlpirî : karnta
Warunguyî : warrngo
Waujayî : toneju
Waxiyî : könd
Wayampî : wajwĩ , waĩwĩ
Wayuuyî : hiérɨ
Wedauyî : wavine
Weylsî : benyw → cy m , dynes → cy m
Wiçitayî : kaahiik'a
Wiwayî : mena
Wîlamowî : fraoj m , bōv
Wogeoyî : veine
Woleayî : faifil
Wolioyî : bawine
Wolofî : jigéen → wo
Wororayî : wangayinya
Woun meuyî : ɯɯi
Wuvulu-auayî : pifine
Xantî : ими ( imi ) , нє ( nê ) , нєхуят ( nêxuât )
Ximêrî : ស្រី → km ( srəy ) , ឃរណី → km ( khɔnəy )
Xingú asuriní : kuñỹ , mirika
Xosayî : umfazi
Yaayî : ǹ-khéĕto , ǹ-khéĕtu
Yagariayî : a'
Yakamulî : tamiŋ
Yakkhayî : mamu
Yamanayî : kípa
Yaneşa' : coyanesha'
Yanomamöî : suwë
Yaquî : hámut
Yarebayî : aweta
Yawuruyî : jarndu
Yeloguyî : mijowi
Yeyî : kazi
Yidinyî : buɲa
Yidîşî : פֿרוי m ( froy )
Yimasî : narmaŋ
Yolayî : mawen
Yoronî : 女子 ( ふなぐ, funagu, をぅなぐ, wunagu )
Yorta yortayî : marrai
Yûnanî : γυναίκα → el m ( gynaíka )
Kevn: γυνή m ( gunḗ )
Yorubayî : obìnrin
Yucunayî : inanáru
Yukaghiriya başûrî : paj
Yukpayî : woréʔpa
Yupîkiya navendî : arnaq
Yurumanguî : quitina
Yurutî : baso'kó , 'dṍbĩõ
Zaghawayî : bago
Zandeyî : de
Zangskarî : པུམོ
Zapotekiya yareni : nuila
Zapotekiya zoogoço : no'ol , nool
Zêlandî : vrouwe m , wuuf nt
Zhuangî : caeuzyah → za , dihmeh → za , dozyah → za
Zuluyî : umfazi → zu 1 an 2
ǃKungî : de , zau
ǃXóõ : tâa qáe
Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
jina mêrekî
Abxazî : аҳәса ( āh°̍sā ) , аԥҳәыс ( āph°̍əs )
Afrîkansî : vrou → af
Akadî : 𒁮 m ( aššatu )
Albanî : grua → sq m
Almanî : Ehefrau → de m , Frau → de m , Eheweib → de nt , Weib → de nt , Gemahlin → de m , Gattin → de m
Ambonezî-malezî : maitua
Amharî : ሚስት → am ( mist )
Aromanî : ãnveastã m , sutsãlji → roa-rup , nicuchirã m
Asamî : ঘৈণী ( ghoini ) , পত্নী ( potni )
Astûrî : muyer → ast m , esposa → ast m
Avarî : лъади second ( ładi )
Aynuyî : マチ ( maci )
Azerî : arvad → az , zövcə → az , əyal → az
Baskî : emazte → eu
Başkîrî : ҡатын ( qatïn )
Batsbî : ფსტუ ( psṭu )
Belarusî : жо́нка m ( žónka )
Bengalî : বিবি → bn ( bibi ) , বেগম → bn ( begôm ) , বউ → bn ( bôu ) , আহলিয়া → bn ( ahliẏa ) , আওরত → bn ( aorôt ) , জরু → bn ( jôru ) , স্ত্রী → bn ( śtri ) , পত্নী → bn ( pôtni )
Betawî : bini
Bretonî : gwreg → br m
Bulgarî : жена́ → bg m ( žená ) , съпру́га → bg m ( sǎprúga )
Burmayî : မယား → my ( ma.ya: ) , ဇနီး → my ( ja.ni: )
Buryatî : һамган ( hamgan )
Çamiya rojhilatî : ꨨꨕꨳꨪꩇ ( hadi`ip )
Çeçenî : зуда ( zuda )
Çekî : manželka → cs m , žena → cs m , choť → cs m
Çîkasawî : imihoo
Çînî :
Kantonî : 妻子 → yue , 老婆 → yue , 太太 → yue
Dunganî : чижын ( čiřɨn ) , чи ( či ) , пәе ( pəi͡ə )
Hakkayî : 餔娘 ( pû-ngiòng ) , 太太 ( thai-thai ) , 老姐 ( ló-chiá )
Mandarînî : 妻子 → zh ( qīzi ) , 老婆 → zh ( lǎopo ) , 愛人 → zh , 太太 → zh , 內人 → zh
Minnanî : 某 → zh-min-nan ( bóo ) , 某囝 → zh-min-nan ( bó͘-kiáⁿ ) , 家後 → zh-min-nan ( ke-āu ) , 牽手 → zh-min-nan ( khan-chhiú ) , 牽的 ( khan--ê ) , 太太 → zh-min-nan ( thài-thài ) , 查某人 → zh-min-nan ( cha-bó͘-lâng )
Teochew: 某 → zh-min-nan ( bhou2 ) , 老婆 ( lao6 pua5 )
Çukçî : ӈэвъэн ( ṇėvʺėn )
Dalmatî : mojer m , molier m , mulir n
Danmarkî : hustru → da g , kone → da g , frue → da g
Elwîrî-wîderî : زینه ( zine )
Endonezyayî : istri → id
Erebî : زَوْجَة m ( zawja ) , اِمْرَأَة → ar m ( imraʾa )
Erebiya misrî : زوجَة m ( zōga ) , مرات m ( merāt )
Erebiya hîcazî : زُوجَة m ( zōja )
Erebiya başûrê şamê : مرا m ( mara ) , زوجَة m ( zōje )
Ermenî : կին → hy ( kin )
Erzayî : ни ( ni )
Esperantoyî : edzino → eo
Estonî : naine → et
Evenkî : аси ( asi )
Faliskanî : uxo
Farisî : زَن → fa ( zan ) , زُوجِه → fa ( zowje )
Ferî : kona → fo m , vív nt
Fînî : vaimo → fi , aviovaimo → fi
Fransiya kevn : fame m , fam m
Fransî : femme → fr m , épouse → fr m
Friyolî : femine m , muîr m , cristiane m
Frîsî : wiif → fy , frou → fy
Gaelîka skotî : bean-chèile m , bean-phòsda → gd m
Galîsî : esposa → gl m , muller → gl m , dona m
Gotî : 𐌵𐌴𐌽𐍃 m ( qēns )
Gujaratî : પત્ની m ( patnī )
Gurcî : ცოლი → ka ( coli )
Guwaranî : embireko → gn
Hawayî : wahine
Hawsayî : matar aure → ha
Higaononî : asawa
Hindî : पत्नी → hi m ( patnī ) , बीवी → hi m ( bīvī ) , गृहणी → hi m ( gŕhṇī ) , भार्या → hi m ( bhāryā ) , वल्लभा → hi m ( vallabhā ) , वधू → hi m ( vadhū ) , स्त्री → hi m ( strī ) , गृहिणी → hi m ( gŕhiṇī ) , जाया → hi m ( jāyā ) , जनि → hi m ( jani ) , जन → hi m ( jan ) , जौजा → hi m ( jaujā ) , जोरू → hi m ( jorū ) , घरवाली → hi m ( gharvālī )
Hmongî : pojniam
Holendî : vrouw → nl m , echtgenote → nl m
Îbranî : אִשָּׁה → he m ( ishá ) , בַּת זוּג → he m ( bat zúg )
Îdoyî : spozino → io
Îngilîziya kevn : wīf nt
Îngilîzî : wife → en
Înterlîngua : sponsa → ia , sposa → ia , uxor → ia
Îrlendî : bean → ga m , bean chéile m
Îrlendiya kevn : ben m , séitig m
Îstriyotî : muier m
Îtalî : sposa → it m , moglie → it m
Îzlendî : eiginkona → is m , kona → is m
Japonî : 妻 → ja ( つま, tsuma ) , 家内 → ja ( かない, kanai ) , ワイフ ( waifu ) , 奥さん → ja ( おくさん, okusan ) , 奥様 → ja ( おくさま, okusama ) , 夫人 → ja ( ふじん, fujin ) , ご夫人 ( ごふじん, go-fujin )
Javayî : rabi → jv , bojo wadon → jv , garwa putri → jv
Kalalîsûtî : nuliaq → kl
Kambayî : kiveti
Kannadayî : ಪತ್ನಿ → kn ( patni )
Karaçay-balkarî : юй бийче , юйдеги , къатын
Katalanî : dona → ca m , muller → ca m
Kayingangî : mré nĩ fi
Keşmîrî : آشَنؠ → ks ( āśan' ) , آشێنؠ ( āśen' ) , کۄلَے → ks ( kọlay ) , خانہٕ دارێنؠ → ks ( xānụdāren' ) , رٔنؠ → ks ( rạn' ) , زَنان → ks ( zanān ) , گَرواجیٚنؠ → ks ( garvājen' )
Kirgizî : аял → ky ( ayal ) , катын → ky ( katın )
Kîkûyûyî : mũka 1 , mũtumia 1
Kîngalî : බිරිඳ → si ( biriⁿda ) , භාර්යාව → si ( bhāryāwa ) , පවුල → si ( pawula )
Koreyî : 아내 → ko ( anae ) , 집사람 → ko ( jipsaram ) , 안사람 → ko ( ansaram ) , 안해 → ko ( anhae ) , 마누라 → ko ( manura ) , 와이프 → ko ( waipeu ) , 부인 → ko ( bu-in )
Kornî : gwreg → kw
Krioyî : wef
Latgalî : sīva m
Latînî : uxor → la m , nupta m , femina → la m , mulier → la m , marita m , coniunx → la m , matrona → la
Latviyayî : sieva → lv , dzīvesbiedre m , dzīvesbiedrene m
Lawsî : ເມຍ → lo ( mīa )
Lazî : ჩილი ( čili )
Lîkî : 𐊍𐊀𐊅𐊀 ( lada )
Lîtwanî : pati → lt m , žmona → lt m
Lueyî : ᦵᦙ ( me )
Lugandayî : mukyala wange
Makedonî : же́на → mk m ( žéna ) , со́пруга m ( sópruga )
Malagasî : andefimandry → mg , tokantrano → mg
Malayalamî : ഭാര്യ → ml ( bhārya ) , പത്നി → ml m ( patni )
Malezî : isteri → ms , bini → ms
Maltayî : mara → mt m
Mançûyî : ᠰᠠᡵᡤᠠᠨ ( sargan )
Manksî : ben-phoost → gv
Maorî : hoa wahine → mi , wahine → mi , hoa rangatira → mi
Maratî : नवरी m ( navrī )
Megrelî : ოსური ( osuri ) , ჩილი ( čili )
Misrî : (ḥmt m ), (ḥbsyt m ), (snt m )
Mongolî :
Kirîlî: гэргий → mn ( gergij ) , эхнэр → mn ( ehner )
Navajoyî : hweʼesdzáán
Nedersaksî :
Almaniya jêrîn a almanî : Ehfro m , Fro m , Ehfru m , Fru m
Nepalî : पत्नी → ne ( patnī )
Normandî : faume m , bouônnefemme m
Norwecî :
Norweciya bokmålî : hustru n an m , kone → no n an m , frue → no n an m
Norweciya nînorskî : hustru m , kone m , frue m
Ohloniya bakur : háw̄a
Ojibweyî : niwiidigemaagan
Oksîtanî : femna → oc m
Oriyayî : ସ୍ତ୍ରୀ → or ( strī )
Oromoyî : niitii → om
Osetî : бинойнаг ( binojnag ) , ус ( us )
Oygurî : خوتۇن → ug ( xotun )
Ozbekî : xotin → uz
Pa'o karen : မာ
Peştûyî : ښځه → ps m ( ӽᶕja ) , زوجه → ps m ( zawja ) , ورتينه m ( wərtina )
Plodîşî : Wief m
Polonî : żona → pl m , małżonka → pl m
Portugalî : esposa → pt m , mulher → pt m
Puncabî : ਪਤਨੀ → pa ( patnī )
Qazaxî : әйел → kk ( äiel ) , жар → kk ( jar ) , қатын → kk ( qatyn )
Qiptî :
Bohaîrî: ⲥϩⲓⲙⲉ m ( shime )
Sahîdî: ϩⲓⲙⲉ m ( hime )
Rohingyayî : bou
Romancî : dunna m , duonna m , cunsorta m , duna m , donna m
Romanî : rromni m
Romanyayî : soție → ro m , nevastă → ro m , muiere → ro
Rusî : жена́ → ru m ( žená ) , супру́га → ru m ( suprúga ) , жёнка → ru m ( žónka )
S'gaw karenî : မါ ( mah )
Sanskrîtî : पत्नी → sa m ( patnī ) , भार्या → sa m ( bhāryā ) , दयिता → sa m ( dayitā ) , जाया → sa m ( jāyā ) , वल्लभा → sa m ( vallabhā )
Santalî : ᱨᱤᱱᱤᱡ ( rinic’ ) , ᱮᱨᱚ ( erô )
Sardînî : mugere m , mullei m , mulleri m , mutzere m , muzere m
Sicîlî : mugghieri → scn m
Sirboxirwatî :
Kirîlî: жѐна m , су̏пруга m
Latînî: žèna → sh m , sȕpruga → sh m
Skotî : guidwife
Slaviya kevn :
Kirîlî: жена m ( žena )
Glagolîtîk: ⰶⰵⱀⰰ m ( žena )
Slaviya rojavayî ya kevn : жена m ( žena )
Slovakî : manželka → sk m , žena → sk m
Slovenî : žéna → sl m , soproga m
Sorbî:
Sorbiya jêrîn : žeńska m , žona m
Sorbiya jorîn : žona → hsb m
Spanî : esposa → es m , mujer → es m
Sundanî : garwa → su , bojo → su , pamajikan → su
Svanî : ხეხუ̂ ( xexû )
Swahîlî : mke → sw
Swêdî : hustru → sv , maka → sv , fru → sv
Tabasaranî : хпиб ( χpib )
Tacikî : зан → tg ( zan ) , завҷа → tg ( zavja )
Tagalogî : esposa → tl , babaeng asawa → tl
Talişî : ژن ( žen )
Tamîlî : மனைவி → ta ( maṉaivi ) , பெண்டாட்டி → ta ( peṇṭāṭṭi )
Taosî : łȉwéna
Tarantinoyî : mugghìere m
Tarifitî : tamɣart m
Tausugî : asawa
Tay dam : ꪣꪸ
Tayî : ภริยา → th , ภรรยา → th , เมีย → th ( miia )
Telûgûyî : పెళ్ళాం → te ( peḷḷāṃ ) , భార్య → te ( bhārya ) , ఆలి → te ( āli )
Teterî : хатын → tt ( xatın )
Tetûmî : feen
Tigrînî : ሰበይቲ → ti ( säbäyti ) , ብዓልቲ ቤት → ti ( bəʿalti bet )
Tirkî : karı → tr , avrat → tr
Tirkmenî : aýal → tk
Tîbetî : སྐྱེ་དམན ( skye dman )
Ugarîtî : 𐎀𐎘𐎚 ( ảṯt )
Urdûyî : بیوی m ( bīvī ) , پَتْنی m ( patnī ) , بیگم ( begam ) , اہلیہ ( ahliya ) , زوجہ ( zoja ) , خاتون خانہ ( xātūn-e-xāna ) , خانم ( xānam )
Ûkraynî : дружи́на → uk m ( družýna ) , жі́нка → uk m ( žínka ) , супру́га m ( suprúha )
Venîsî : mojer m , mojere m
Viyetnamî : vợ → vi
Volapûkî : jimatan → vo
Walonî : feme → wa m
Weylsî : gwraig → cy m , gwragedd → cy m pj
Wolofî : jabar ji → wo , iyawo → wo
Ximêrî : ប្រពន្ធ → km ( prɑpnthɔɔ ) , ភរិយា → km ( phɔɔriyiə ) , ឃរណី → km ( khɔnəy )
Yidîşî : ווײַב nt ( vayb ) , פֿרוי m ( froy )
Yiyiya siçuwayî : ꀋꃀꀉꑳ
Yorubayî : iyawo , aya
Yûnanî : σύζυγος → el m ( sýzygos ) , γυναίκα → el m ( gynaíka ) , συμβία → el m ( symvía )
Kevn: γαμετή m ( gametḗ ) , δάμαρ m ( dámar ) , ὄαρ m ( óar )
Zêlandî : vrouwe m , wuuf nt
Zhuangî : baz → za , yah → za
Zuluyî : umka- 1a an 2a , inkosikazi → zu 9 an 6 , unkosikazi 1a an 2a
Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.