Systema aetatum trium

Unam legis e paginis de

aevis archaeologicis

disserentibus

---

Aetas ferrea

Aetas aënea

• Oriens Medius: Periodus Iemdet Nasr, Periodus archaica dynastica Sumeria, Imperium Accadium, Dynastia Gutia, Tertia dynastia Ur, Regna Amorrea, Prima dynastia Babylonia, Cassitae, Hittitae, Imperium Assyrium
• Europa: Cultura ceramicae cordatae, Cultura Unetice, Cultura tumulorum, Cultura camporum urnarum, Cultura tumulorum Armoricae, Cultura Wessexiae, Cultura Hilversum, Cultura argarica, Cultura Las Cogotas, Cultura aetatis Aeneae finalis Atlanticae, Cultura Talaiotica, Cultura Cycladica, Cultura Minoa, Cultura Helladica, Cultura Mycenaea

Chalcolithicum

• Oriens Medius: Cultura al Ubaid, Periodus Orchoensis
• Anatolia: Körtik Tepe, Çatal Höyük
• Europa: Cultura Starcevo, Cultura ceramicae cardialis, Cultura ceramicae fasciatae, Cultura poculorum imbutiformium, Cultura poculorum campaniformium, Cultura Almeriensis, Cultura Los Millares

Neolithicum

• Tahunium, Yarmukium

Aceramicum

• Tardenoisium, Kebarium, Natufium, Khiamium

Epipalaeo-, Mesolithicum

• Azilium, Maglemosium, Swiderium

Palaeolithicum superius

• Aurignacium, Gravettium, Solutrium, Magdalenium, Hamburgium, Ahrensburgium

Palaeolithicum medium

• Mousterium, Szeletium

Palaeolithicum inferius

• Oldowayum, Abbevillium, Acheulium, Clactonium

Palaeolithicum

Aetas lapidea

Vide etiam
* Aeva historica
* Aeva geologica

Systema aetatum trium in archaeologia Aevum Praehistoricum secundum tria materialia, quae unaquaque aetate ad instrumenta conficienda saepissime adhibita sunt, in tria spatia temporis dividit:

• Aetas Lapidea
• Aetas Aenea
• Aetas Ferrea

Omne temporis spatium hodie ultra divisum est. Praeterea discrimina horum spatiorum pro locis magna sunt: Aetas Aenea Troiae sub annum 3000 a.C.n. coepit, in media Europa autem septingentis annis post. Non erant aetates Lapidea Aeneaque in Africa.

Historia

Systema ab archaeologo Danico Christiano Jürgensen Thomsen annis 1820–1840 evolutum est. Cum in museo gentilicio Hafniae res inventas (quae tum datari nequibant) in ordine ponere vellet, eas in ferreas, aeneas lapideasque digessit. Hanc tripartitionem tandem anno 1836 (sine nomine) in libro introductionem musei praebente (nomine Leitfaden zur nordischen Altertumskunde) edidit. Eodem anno collega Germanicus Ioannes Fridericus Danneil libellum de effossione apud Salzwedel edidit, quo etiam tripartitionem Aevi Praehistorici postulavit. Anno 1837, Georgius Christianus Fridericus Lisch litteras de divisione chronologica ethnologicaque praehistoriae edidit, quas anno 1839, observationibus Christiani Thomsen commotus, in systemate trium aetatum amplificavit.

Iudicium peritorum

Iam Ludovicus Lindenschmit, eiusdem aetatis homo, systema vituperavit inducens observationem lapis aesque in Germania septentrionali alio tempore ac in Germania meridiana adhibitum esse. Ad hoc (plerumque autem postea) paulatim intellectum est aetates quasi fluentes una in alteram transire et id praecipue inter aetatem ferream aeneamque valere. Quare hodie tempus intermedium nomine Chalcolithici inseritur.

Systema aetatum trium parum accuratum habitum annis 1859–1861 a Ioanne Iacobo Asmussen Worsaae, Thomseni discipuli, porro dispertitum est. Quae diversificatio continuata est, ut ad hunc diem decuriae partium conceptae sint.

Systema aetatum trium initio ad praehistoriam Europae mediae explicandam evolutum est, tota autem Europa et multis in partibus Asiae adhiberi potest. In Africa autem non erat aetas aenea, sed aetas lapidea continuo in lapideam transiit; etiam in utraque America systema adhiberi nequit.

Bibliographia

• Manfred K. H. Eggert: Prähistorische Archäologie. Konzepte und Methoden, Tubingae 2001, p. 31-45. ISBN 3-8252-2092-3
• Svend Hansen: Von den Anfängen der prähistorischen Archäologie. Christian Jürgensen Thomsen und das Dreiperiodensystem, in: Prähistorische Zeitschrift 76 (2001), p. 10-23.