Паломарска опсерваторија
Паломарска опсерваторија Palomar Observatory | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Куполата на Хејловиот телескоп | |||||||||||
Организација | Калифорниски технолошки институт | ||||||||||
Место | округ Сан Диего, Калифорнија, САД | ||||||||||
Координати | |||||||||||
Надм. висина | 1.712 м | ||||||||||
Основана | 1928 | ||||||||||
Портал Palomar at Caltech | |||||||||||
|
Паломарска опсерваторија англиски: Palomar Observatory — астрономска опсерваторија во приватна сопственост, сместена во округот Сан Диего во Калифорнија, САД. Местото се наоѓа 145 км југоисточно од Лос Анџелес, во Паломарските Планини. Со неа работи Калифорнискиот технолошки институт (Калтех) во Пасадена и нејзините истражни соработници како Лабораторијата за реактивен погон (JPL) и универзитетот „Корнел“.[1]
Во состав на опсерваторијата работат неколку телескопи, вклучувајќи го познатиот Хејлов телескоп (5,1 м) и телескопот „Семјуел Ошин“ (1,2 м). Научниот кадар работи и со други инструменти како Паломарскиот интерферометар и историскиот Шмитов телескоп (0,46 м) од 1936 г.
Телескопи
[уреди | уреди извор]Хејлов телескоп
[уреди | уреди извор]Хејловиот телескоп има отвор од 5,1 и го носи името на астрономот Џорџ Елери Хејл. Неговата изградба е предложена во 1928 г. Конструиран е од самиот институт Калтех со средства од фондацијата „Рокфелер“. Леќата е избрусена од издржливо стакло од стакларницата „Корнинг“. Во своето време бил најголем телескоп во светот и за првпат е употребен на 26 јануари 1949 г. за NGC 2261.[2] од страна на истакнатиот астроном Едвин Хабл, кој ја имал честа прв да работи со него.
Со Хејловиот телескоп се направени значајни откритија на далечни тела што се квазарите и дал прв непосреден доказ за ѕвездите во далечните галаксии. Со него е проучуван хемискиот состав на галактички облаци, што довело до сознанието за синтезата на елементите во вселената. Има откриено илјадници астероиди.
Други телескопи
[уреди | уреди извор]- „Шеесетинчен телескоп“ (1,5 м) — сместен во зградата „Оскар Мајер“. Пуштен е во 1970 г. како помошник на Хејловиот телескоп. Со овој инструмент е откриено првата ѕвезда-кафеаво џуџе.[3]
- „Семјуел Ошин“ (1,2 м) — започнат во 1938 и завршен во 1948 г. Првично се нарекувал „48–инчен Шмитов телескоп“, за во 1986 г. да го добие сегашното име, во чест филантропот Семјуел Ошин.[4] Со овој инструмент е откриена џуџестата планета Ерида.[5] Ова откритие подоцна претставувало повод за научни расправи, што довеле до прогласувањето на Плутон за џуџеста планета.
- роботски телескоп (0.6 м) изработен во јануари 2006 г. наменет за следење на временските прилики на најголемата Сатурнова месечина — Титан. Се користи и за проследување на набљудувањата на сончевиот Систем направени со телескопот „Семјуел Ошин“.[6]
Поврзано
[уреди | уреди извор]Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Cornell University, Dept. of Astronomy: Palomar Observatory
- ↑ "60th Anniversary of Hale Telescope," 365 Days of Astronomy (podcast) посет. 26 јануари 2009 г
- ↑ „Caltech Astronomy - The 60-inch Telescope“. Caltech Astronomy. Архивирано од изворникот на 2010-06-02. Посетено на 2012-01-17.
- ↑ „Caltech Astronomy - Samuel Oschin Telescope“. Caltech Astronomy. Архивирано од изворникот на 2012-01-06. Посетено на 2012-01-17.
- ↑ „Caltech Astronomy - Discoveries from Palomar Observatory's 48-inch Samuel Oschin Telescope“. Caltech Astronomy. Архивирано од изворникот на 2012-04-22. Посетено на 2012-01-17.
- ↑ „Caltech Astronomy - The 24-inch Telescope“. Caltech Astronomy. Архивирано од изворникот на 2012-02-08. Посетено на 2012-01-17.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]„Паломарска опсерваторија“ на Ризницата ? |
- Паломарска опсерваторија Архивирано на 29 декември 2019 г. — Астрономски факултет на Калтех (англиски)
- Palomar Skies — портал за новости од опсерваторијата и нејзината историја (англиски)