ഡാനിയൽ കാനമൻ

ഡാനിയൽ കാഹ്നമാൻ

ഡാനിയൽ കാഹ്നമാൻ (ജനനം: മാർച്ച് 5, 1934) പ്രശസ്തനായ ഇസ്രായേൽ-അമേരിക്കൻ സൈക്കോളജിസ്റ്റും, അതിന്റെ ഭാഗമായി സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രത്തിലെ മുൻനിര പണ്ഡിതനും ആണു. തീരുമാന ശാസ്ത്രം എന്ന മേഖലയിലുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഗവേഷണം മാനവ മനസിന്റെ അസാധാരണമായ പ്രത്യേകതകൾക്ൿറെ ഫലമായി, സൈക്കോളജിയും സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രവും തമ്മിലുള്ള അതിരുകൾക്ക് അടിയറവു നൽകി. 2002-ൽ അദ്ദേഹം നോബൽ സമ്മാനം നേടുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, പ്രത്യേകിച്ചും പ്രവൃത്തി സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്ര (behavioral economics) രംഗത്തുള്ള സംഭാവനകൾക്കാണ് അദ്ദേഹം ഈ ബഹുമതി ലഭിച്ചത്.

---

ജീവചരിത്രം

ജനനം: ഡാനിയൽ കാഹ്നമാൻ മാർച്ച് 5, 1934, തൽ അവസ്ഥയിലുള്ള പാരീസ്, ഫ്രാൻസ്. പിന്നീട്, അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബം രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധത്തിന്റെ കാലത്ത് ഇസ്രായേലിലേക്ക് കുടിയേറി. അദ്ദേഹം ഹീബ്രു സർവകലാശാലയിൽ മനശാസ്ത്രത്തിൽ ബിരുദം നേടി, തുടർന്ന് യുഎസ്‌കൽ പഠനങ്ങൾ തുടരുകയും പിഎച്ച്.ഡി ബിരുദം നേടുകയും ചെയ്തു.

വിദ്യാഭ്യാസം: ഹെബ്രു യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി ഓഫ് ജറുസലേം, University of California, Berkeley (Ph.D.)

---

പ്രധാന സംഭാവനകൾ

1. പ്രോസ്പെക്ട് സിദ്ധാന്തം: 1979-ൽ, അമോസ് ടെവേഴ്സ്കിയുമായി ചേർന്ന് കാഹ്നമാൻ പ്രോസ്പെക്ട് സിദ്ധാന്തം അവതരിപ്പിച്ചു. ഈ സിദ്ധാന്തം മനുഷ്യർ ധനബന്ധിത തീരുമാനങ്ങൾ എങ്ങനെ എടുക്കുന്നുവെന്ന് വിശദീകരിക്കുന്നു. വേദനയുടെ ഭീതി, നഷ്ടത്തിന്റെ ഭയം എന്നിവ തന്ത്രപരമായ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളെ എങ്ങനെ സ്വാധീനിക്കുന്നു എന്നതിന്റെ ഒരു ഗൗരവമുള്ള പഠനമാണിത്.
2. വിന്യാസവും മുൻ‌വിധികളും (Heuristics and Biases): ഈ പഠനങ്ങളിൽ, കാഹ്നമാൻ മനുഷ്യരുടെ അഭികാമ്യങ്ങൾ എങ്ങനെ സ്വതന്ത്രവും യുക്തിപരവുമായ ഓർമ്മകളാൽ സ്വാധീനിക്കപ്പെടുന്നുവെന്ന് കണ്ടുപിടിച്ചു. പലപ്പോഴും, ആളുകൾ അവരുടെ മുൻ‌വിധികളാൽ തെറ്റായ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്നു.
3. ദി പ്ലാൻവിംഗ് ഫാൾസി (The Planning Fallacy): കാഹ്നമാൻ പ്രോജക്റ്റുകളുടെ അളവെടുപ്പ് എങ്ങനെ തെറ്റാകാൻ സാധ്യതയുള്ളതായി തിരിച്ചറിഞ്ഞു. മനുഷ്യർ അവരുടെ കഴിവുകൾ, സമയം, ഭാവി മുന്നാനുകൂല്യം എന്നിവയെ വളർത്തി കാണുന്നതിനാൽ പലപ്പോൾ ദീർഘകാല പ്രതീക്ഷകൾ തെറ്റാറാണ് പതിവ്.

---

പ്രസിദ്ധ ഗ്രന്ഥങ്ങൾ

• Thinking, Fast and Slow (2011) (മലയാളം: ചിന്ത, വേഗവും മന്ദവുമായ): മനുഷ്യ മനസ്സിന്റെ വേഗത്തിലുള്ള, അനന്തരം ധീരതയോടെ പ്രവർത്തിക്കുന്ന രണ്ട് വ്യത്യസ്ത വ്യവസ്ഥകളെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനം.
• Noise: A Flaw in Human Judgment (2021) (മലയാളം: അലക്കാത്തം: മനുഷ്യ തീരുമാനങ്ങളിലെ പിശക്): ഒരേ സാഹചര്യങ്ങളിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്ത വ്യക്തികൾ എങ്ങനെ വ്യത്യസ്ത ഉത്തരങ്ങൾ നൽകുന്നു എന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള പഠനം.

---

അവാർഡുകളും ബഹുമതികളും

• 2002-ലെ സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രത്തിനുള്ള നോബൽ സമ്മാനം: പ്രോസ്പെക്ട് സിദ്ധാന്തത്തിലൂടെ സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രത്തിൽ സൈക്കോളജിയുടെ ഗൗരവമുള്ള പങ്കിനെക്കുറിച്ചുള്ള വ്യക്തമായ വീക്ഷണമാണ് അദ്ദേഹത്തെ നോബൽ പുരസ്കാരത്തിന് അർഹനാക്കിയിരിക്കുന്നത്.
• പ്രസിഡൻഷ്യൽ മെഡൽ ഓഫ് ഫ്രീഡം (2013): അദ്ദേഹത്തിന്റെ സൈക്കോളജിയിലും സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രത്തിലുമുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് ബഹുമാനപൂർവം.

---

വ്യക്തിപരമായ ജീവിതം

ഡാനിയൽ കാഹ്നമാൻ അമോസ് ടെവേഴ്സ്കിയുമായുള്ള സൈദ്ധാന്തിക പങ്കാളിത്തം അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജീവിതത്തിലെ ഒരു പ്രധാനമൂല്യമാണെന്നും, ഇപ്പോഴും അദ്ദേഹം ഗവേഷണങ്ങളിൽ സജീവമായി പ്രവർത്തിക്കുന്നുണ്ടെന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.

---