Otter
n Otter (Lutra lutra), ook wal Europesen otter of visotter neumd, is dr ene van de martersoortn, met zwempeute en nen doonkern, dichten, broenen vacht. Disse ottersoort is met ofstaand t meest wiedverspreid, vuural in n groot deel van Europa en Azië.
Kenmoarkn
[bewark | bronkode bewarken]Nen volgröaiden otter is 80 töt 140 cm laank. Hierbie wörd n start ook met ereknd, den't 30 töt 50 cm laank is. Otters weagnt duur mekoar zo 5 töt 12 kg en de skoolderheugte is meestal roond de 30 cm. Vröwkes zeent meestal kleainder as de männekes. Männekes hebt nen kop-roompleankte van 60 töt 90 cm en nen start van 36 töt 47 cm en weagnt 6 töt 17 kg. Vröwkes hebt nen kop-roompleankte van 60 töt 70 cm, nen start van 35 töt 42 cm en weagnt 6 töt 12 kg.
n Otter hef n slaank lief wat good is an epast an leawn in en um t water. De oogne, kleaine oorkes dee't ze dichte köant trekn en de neuze zitt op ene liene op n platn kop met nen platn snoetn, zodet ze boawn de waterliene bliewt at t deer an de oppervlakte zweamp. n Otter hef zwemvleezn tusken de tene van alle veer de korte, stoarke peute. n Start is laank en ovaalroond, woermet n otter zik stabiel in t water legt, en kan steurn oonder t zwemn.
De vacht hef ne waterdichte boetnste loage van dekhöare en ne dichte binnenste loage van doonshöarks dee't locht vaste hooldt en dee't dreuge bliewt oonder water. De dekhöare dreugnt froai vlot op en hechtet zik an mekoar boetn t water. Op n boek zeent de höare wat lechter van kluur. n Otter mut n vacht good terechte hebn, umdet he zowat gin vet oonder de hoed hef, woerduur't he aanders makkelik oonderkoeld zol raakn.
Etn
[bewark | bronkode bewarken]Otters ett as t neudig is alns wat ze teegnkomt in t water. t Leewste hebt ze visken van oonder de 25 cm leankte. Ze ett oal, boars, snook, kärper en zalm. Doarnöast ett ze amfibiejn, waterveugel, (weul)rotn, rivierkreeftn, krabn, piern en insektn.
Gedrag
[bewark | bronkode bewarken]Otters köant 7 töt 8 uur achter mekoar duurzwemn, met ne snelheaid van ongevear 1,5 töt 2 km in t uur. Ze doekt meestal tusken de 10 en 40 sekoondn oonder water.
Ze doot vuural 's nachtes wat, en leewt allene. Bie t zeukn noar etn köant ze 3 töt 10 km op n dag maakn. Bie dag doot ze oetröstn in beskutte plekn zo as reedbedn, oondergroondse geater en oetholde beume. Mangs hebt ze ook n hol, met n ingaank oonder water. Ventileern doot ze ook; meestal hebt ze n luchtgaank noar t sloapvertrek, wat ze ankleedt met dreug plaanteardig nöstmateriaal. Ze hebt verskeaidene van zulke plekke in öar leafgebeed, wat laanks de walkaantn löp.
Vermeardering
[bewark | bronkode bewarken]De vuurtplaanting haank of van wovölle etn at dr te haaln is. In Zweedn, woer't n weenterdag t water bevröarn is, komt de jongn in t vuurjoar. Op de Sjetlaandeilaandn kriegnt ze de jongn in t zommer, at dr völle viske te haaln is.
Otters van t zelfde geslacht leawn ofgezeunderd van mekoar, woerbie t leafgebeed van één männeke t leafgebeed van n antal vröwkes umslöt. De grötte van t leafgebeed haank ook wier of van wovölle etn at dr te haaln is en of dr völle of weanig otters in t gebeed leawt.
Otters op t Europese vastelaand kriegnt meestal jongn in t vuurjoar en t zommer, mer as t dr op an keump köant ze t hele joar wal jongn kriegn. n Eerstn worp vuur de vröwkes is meestal at ze zo um de 2 joar oold zeent. Ze dreagnt ze 61 töt 63 dage. Nen worp us meestal 2 of 3 jongn, mer t kan oploopn töt 5 per worp. In gebeedn woer't völle jaagd wörd en woer't otters vake oonder n auto komt kriegnt ze meestal mear as 2 jongn.
De moo verzorget de jongn. Dee wordt bleend geboorn en zeent 15 cm laank. Noa 35 dage goat öar de oogne lös en noa dree moand goat ze vuur t eerste zwemn. t Zoogn doert duur mekoar 16 wekke. Noa ongevear n joar köant ze vuur zikzelf zorgen en noa ongevear twee joar köant ze zikzelf wier vuurtplaantn. In t weeld wordt otters duur mekoar dree töt veer joar oold, mer in gevangenskop haalt ze de 11 töt 15 joar wal es.
Vuurkomn en leafgebeed
[bewark | bronkode bewarken]Oorsproonkelik keump n otter in heel Europa vuur (behalve Ieslaand en eilaandn in de Middellaandse Zee) en t grötste deel van Azië (van Palestina en Turkije töt siberië, Japan, Sri Lanka en Indonesië), en in Noordwest-Afrika van Marokko töt an Tunesië.
Hee gef gearne zeutwatergebeedn woer't völle umhen gröait, zo as riviern, mearn, kanaaln, bekn en morrelaandn. Hee leawt ook wal an rotskustn en oetstreumgebeedn. Ook in de boargn tref iej um wal, bievuurbeeld in Tibet op 4210 meter heugte.
Duur vervoeling, verweusting van leafgebeed, verstoring, verkear, visnetn en jacht gung t in West-Europa rap meender met n otter. In Neerlaand en Zwitserlaand was he zelfs oet estörven. In België wör n otter vuur t leste in 2006 zeen. Rechtevoort geet t wier betterder met n otter.
In Neerlaand har n otter ook te liedn van verstoring, verkeer en vervoeling. In 1988 wör dr in Freeslaand ene dood ejag. t Wörd edacht at dit n lestn otter was. Det maakn indruk, want dr wör n heel plan emaakt um n otter wier terugge te kriegn. t Deer köm op de Rode Lieste van bedreigde deers en de leafgebeedn woer't ze vroger zatn wördn verbetterd um t de otters noar t zinne te maakn.
Augustus 2011 wördn dr op de Veluwe spoers van otters eveundn. t Was volgens t waterskop vuur t eerst seend 1988 at dr otters op de Veluwe warn. Det har te maakn met at t water völle skoner is ewördn.[1]
Oetzetn
[bewark | bronkode bewarken]Duurdet dit deer geveulig is vuur versmearing van zin leafgebeed, is t anwezig wean van nen otter n good bewies vuur de zuwerheaid van ne leafumgewing. Leu magnt gearne otters zeen umdet ze spöls en weulig zeent. In 2002 zeent dr n antal otters oet ezat in de Wearribn. In 2004 wördn hier vuur t eerst wier veer jongn in t weeld oet geboorn. ze goat verdan met oetzetn töt at dr ongevear 40 otters zeent. Det is dr neudig um de otterbevolking leawnsvatboar te maakn. In 2004 hebt ze dr nog n antal oet ezat. t Oetzatprogramma löp op n antal peuntn nit heel best:
- In t begin gungn n antal otters duur de verkeerde verdeuwingsmiddeln dood
- n Antal organisasies dee't zik dr met gangs heuldn hadn verskel
- n Antal otters wördn dood ejag.
- t Kan ook wean at dr otters oet Duutslaand gewoon oet zikzelf noar Neerlaand komt.
Dit leste lik t geval in Tweante en n Achterhook. Januwoari 2012 was in t niejs at dr in en um de Regge en de Vechte bie Hankate en en de Berkel spoers en driete van n männeke veundn zeent.[2] Dr zeent al dree gennerasies in de Wiedn en Wearribn. Dr zeent in verhoolding völle vröwkes. Dee reaizet nooit echt vear, dus de kaans op verkearsongelukn is kleainder. Ook bie t Ketelmear en de Lindediek in Freeslaand hebt ze otters zeen, en ook in Grönningn.
Ze weelt non otters oet goan zetn in de Alde Feanen in Freeslaand. Doarvuur zöalt foeknviskers nen stop in öare foekn mutn maakn en roond de weagn zal de natuur an epast mutn wordn. Umdet otters völle roondtrekt, hebt otters natuurverbeendings neudig. Ze kriegnt loopplaankn en pädte oonder brugn duur. Disse vuurzienings mut regelmoatig oonderhooldn wordn, aanders köant ze ze nit mear veendn en gebroekn.
Dierntuinen
[bewark | bronkode bewarken]In Neerlaand kö'j n otter zeen in disse dierntuinen:
- Aqua Zoo Friesland
- DierenPark Amersfoort
- Dierenrijk Europa
- Diergaarde Blijdorp
- GaiaPark Kerkrade Zoo
- Kasteelpark Born
- Natuurpark Lelystad
- Noorder Dierenpark
- Zoo Parc Overloon
Zeet ook
[bewark | bronkode bewarken]Bronnen / wellen: |
|