Kroonblatt
1. Blötenbodden/Receptaculum
2. Kelkblöer/Sepalen
3. Kroonblöer/Petalen
4. Stoffblöer/Stamina
5. Fruchtblöer/Karpelle
En Kroonblatt oder Petalum (Mehrtahl Petalen) is en Blatt in de binnerste Blötenhüll vun Planten, de to de Todecktsadige tohören doot. De Kroonblöers weert alltosamen as Kroon oder Corolla betekent. Kroonblöer gifft dat blot, wenn de Blötenhüll nich all overeen is, man wenn se unnerdeelt warrt in Kelk un Kroon. Anners heet se Perigon.
Wie de Kroonblatt upboot is
[ännern | Bornkood ännern]En Kroonblatt is normolerwiese grötter, as en Kelkblatt vun desülvige Blöte. Phylogeneetsch sünd de Kroonblöer tomeist ut de Stoffblöer rutwussen. In en Reeg vun ollerhaftige Familien sünd se upkamen, as Kelk un Kroon in de Blötenhüll ut’neen gohn sünd. Dor sünd de Magnoliaceae, Calycanthaceae un Himantandraceae Bispeele for.
Kroonblöer, de sik ut Stoffblöer utspunnen hefft, sünd rut to kennen, vunwegen, dat se na ehre Struktur as Stoffblöer upboot sünd. Kroonblöer hefft faken sunnerliche Farven un Formen. Se schöllt meist Insekten anlocken to’n Bestuven. Towielen schöllt se ok Nektar produzeern oder spiekern. Faken is ok dat Kroonblatt, dat na unnen wiesen deit, grötter, as de annern un fallt vun’e Farv her up. Denn is dat as „Lipp“ oder „Unnerlipp“ en Platz, wo de Insekten up lannen könnt (as bi Violen, Orchideen. Uk Pollen könnt dor präsenteert weern. Kroonblöer gifft dat tohopenwussen un ok free for sik.
Wo de Kroonblöer sitten doot
[ännern | Bornkood ännern]In de Blöten finnt sik de Kroonblöer twuschen de Klekblöer, de buten stoht, un de Stoffblöer, de binnen in sitten doot. Dat gifft Plantengruppen, dor sünd de Kroonblöer dör suutje Övergänge mit de Kelkblöer tohopenwussen. So is dat bi de Kaktusplanten (Cactaceae) oder bi de Bugönnjen (Paeoniaceae). Bi annere Planten gifft dat wedder Övergänge vun Kroonblöer na de Stoffblöer hen. Dor höört unner annern Nymphaea alba to. De füllte Blöte, de dat bi allerhand Tuchtformen vun Blomen gifft, kummt tostanne, wenn Stoffblöer in Kroonblöer ummuddelt wurrn sünd. Dat gifft ok Planten sunner Kroonblöer. De ehre Blöten weert in de Wetenschop vun de Botanik „apetaloide Blöten“ nömmt.
Historie vun den Begreep
[ännern | Bornkood ännern]De Begreep Corolla is toeerst 1735 vun Carl von Linné bruukt wurrn. Vordem weer vun lat. flos (= „Blöte“) snackt wurrn. Wöörtlich heet corolla „Lüttje Kroon“ oder „Lüttjen Kranz“. Dat plattdüütsche Woort „Kroon“ möss an un for sik mit corona oversett weern.