Beulingsloot

Beulingsloot
De Beulingsloot gezien naar de Herengracht; 2012
Geografische informatie
Locatie	Amsterdam
Stadsdeel	Centrum
Begin	Singel
Eind	Herengracht
Lengte	50 m
Algemene informatie
Aangelegd in	circa 1600
Genoemd naar	Gerrit Jansz Beulinck
Bestrating	geen

De Beulingsloot is een van de oudste en kortste grachten in Amsterdam-Centrum. Ze is gelegen binnen de Grachtengordel.

Plattegrond van Amsterdam (blad middenboven) van Balthasar Florisz. van Berckenrode; 1625. Detail van de grote stadskaart met daarop de nog korte Herengracht (Heere Graft), eindigend bij de Heere Dwars Burgwal (thans Beulingsloot), met de nu nog aanwezige knik in de latere Herengracht, ter hoogte van de Leidsegracht (middenboven).

Naam

Wiersma stelt dat de naam afkomstig is van een voormalige bewoner, Gerrit Jansz Beulinck, die hier rond 1660 gewoond heeft. Hij zou zijn aanwezigheid kenbaar hebben gemaakt door een uithangbord waar "de Beuling uithing". Volgens de Historische gids van Amsterdam stond het grachtje voorheen ook bekend als de Herendwarsburgwal/Heere Dwars Burchwal, uit de tijd dat de Herengracht de meest westelijke gracht was. De gracht is te zien op de stadsplattegrond van Pieter Bast uit 1599. Op die kaart is de Herengracht (Heere Graft) de buitenste gracht. Ook kreeg het namen als Huidenvetters- en/of Looierssloot, naar de looiersbedrijven die hier vroeger stonden. Deze geschiedenis is ook terug te lezen in Amsterdam en Amstelodamiana van Jan ter Gouw uit respectievelijk 1865 en 1877.

Ligging

De Beulingsloot verbindt het Singel met de Herengracht, ter hoogte van het Spui. De Beulingsloot is atypisch voor Amsterdam daar het een kadeloze gracht is. De Beulingsloot is een overblijfsel van een oude afwateringssloot, die voorheen verder naar het westen liep. De huidige Leidsegracht is overigens niet een overblijfsel van deze sloot, maar is pas bij de aanleg van de grachtengordel aangelegd, iets terzijde van het verlengde van deze sloot. Gemotoriseerd scheepvaartverkeer is niet toegestaan op deze waterweg.

Bouwwerken

Gebouwen

Er bevinden zich geen adressen aan de gracht; zij heeft dus geen postcode. Echter alle gebouwen die met hun achtergevels aan de sloot staan, zijn of gemeentelijk monument of rijksmonument. De noordelijke gevelwand behoort toe aan gebouwen aan de Dubbeleworststeeg, de zuidelijke gevelwand aan gebouw aan de Beulingstraat.

Bruggen

Er liggen twee vaste bruggen over de Beulingsloot. Aan de kant van en in de westelijke kade van het Singel ligt de Krijtbergsluis (brug nr. 3), die eveneens al te zien is op de kaart van Pieter Bast. De brug aan de zijde van en in de oostelijke kade van de Herengracht heet de Beulingsluis (brug nr. 27) en is "pas" te zien op de ontwerpkaart van stadsarchitect Daniël Stalpaert uit 1662.

Bronnen, noten en/of referenties

• De Beulingsloot zoals gedefinieerd in BAG via data.amsterdam.nl
• Monumentenregister voor rijksmonumenten; Monumentenkaart Amsterdam
• J.A. Wiersma, De naam van onze straat, Amsterdam 1987 ISBN 9062740243 blz. 29 en 'Stadsatlas Amsterdam. Stadskaarten en straatnamen verklaard', Bakker, Martha (red.) (1998). Derde druk in 2006. Amsterdam Publishers [etc.]. ISBN 90-74891-31-4
• D'Ailly, Historische gids van Amsterdam, bewerking van mr. H.F. Wijnman, uitg. Allert de Lange, Amsterdam 1974 ISBN 9061330645 blz. 331

· ·

Grachten in het centrum van Amsterdam