Katholieke Illustratie

Katholieke Illustratie
	Voorpagina van juli 1897
Genre	Opinie
Frequentie	wekelijks
Eerste editie	1867
Laatste editie	1967
Taal	Nederlands
ISSN	2212-0874
Portaal	Media

(De) Katholieke Illustratie (KI) was een Nederlands geïllustreerd weekblad voor katholiek Nederland. Het was gedurende 101 jaar (1867-1967) een veelgelezen en alleen daardoor al invloedrijk familieblad en in de hoogtijdagen van de zogeheten verzuiling (tussen 1910 en 1960) een van de grootste tijdschriften van Nederland. Het was een instituut, naast onder meer de Roomsch-Katholieke Staatspartij (RKSP), later Katholieke Volkspartij (KVP), de Katholieke Arbeidersbeweging (KAB), later Nederlands Katholiek Vakverbond (NKV), met haar eigen dagblad de Volkskrant, andere landelijke katholieke kranten als De Maasbode en De Tijd, en niet in de laatste plaats ook de Katholieke Radio-omroep (KRO). Het blad verscheen vanaf 1910 te Haarlem bij de katholieke Drukkerij De Spaarnestad.^[1]

Medewerkers

Eerste hoofdredacteuren waren H.A. Banning en J.W. Thompson, welke laatste ook de oprichter en eerste hoofdredacteur zou worden van het grote katholieke dagblad De Maasbode. Het doel was om door middel van ontspanningslectuur kennis en kunstzinnige ontwikkeling te bevorderen. Voor de oorlog debuteerden de meeste bekende katholieke schrijvers erin. Zij bleven daarna vaak meewerken.

Nog in de jaren 50 - '60 bezat het blad een ruime redactionele staf en bood het kwalitatief goede journalistieke artikelen en fotoreportages, naast een aantal vaste rubrieken. Tot de medewerkers behoorden de journalist Rigo Kalkhoven, in tweede instantie uitbater van een café aan de Amsterdamse Prinsengracht, later nog werkzaam bij de Nieuwe Revu, de dichter en vertaler Willem ten Berge (1903-1969), de schrijvers Jan Willem Hofstra (1907-1991) en Rogier van Aerde (1917-2007), Willy Kint alias J.W. Hofwijk (1920-2009) de sportverslaggever Jan Cottaar (1915-1984), de redacteur en latere oprichter van uitgeverij Ambo Herman Pijfers (1923-2012), alsmede de zeer bekwame illustratoren Frans Lammers, Bernard Reith (1894-1974) en Jan Wiegman (1884-1963).

Het einde

In de jaren zestig fuseerde De Spaarnestad, ook uitgever van het gezinsweekblad Panorama en de damesweekbladbladen Libelle en de katholieke pendant Beatrijs, met de NV De Geïllustreerde Pers te Amsterdam, die onder meer het damesweekblad Margriet en het familieweekblad Revue uitgaf. Beide uitgeverijen gingen later op in de VNU (Verenigde Nederlandse Uitgeversbedrijven). Het katholieke karakter van de Katholieke Illustratie was al op de achtergrond geraakt en begin 1968 werd het "katholieke" uit de titel geschrapt. In 1968 werd het blad opgeheven: het had nog 108.000 abonnees.

Het jaar 1968, ook dat van de studentenopstand in Parijs, markeert in tal van opzichten de grote maatschappelijke veranderingen van de jaren zestig, en in Nederland luidde onder meer de ondergang van de KI ook het einde van de verzuiling in.

Er werd een poging gedaan om het blad met de eveneens noodlijdende Revue samen te voegen tot een nieuw gezinsweekblad, Nieuwe Revu geheten. Beide redacties werden samengevoegd onder de hoofdredactie van Albert Welling (1922-1983), de voormalige hoofdredacteur van de Katholieke Illustratie. Het als minimum gestelde aantal abonnees van 200.000 werd gehaald en de Nieuwe Revu was uit de gevarenzone. Een verandering van koers leidde tot het vertrek van achtereenvolgens Welling en zijn opvolger Jaap Velt. Diens opvolger Ton van Dijk schiep uiteindelijk een totaal ander blad, van meer populaire aard en gericht op een andere doelgroep, dat weldra elk spoor van de oude Katholieke Illustratie miste. Medewerkers als Velt, die deze ontwikkeling niet mee konden (of mogelijk ook niet wilden) maken, kwamen later terecht bij Margriet.

Zie ook

Externe links

Zie de categorie Katholieke Illustratie van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Bibliografische gegevens: Oorspronkelijke titel: De katholieke illustratie : zondags-lektuur voor het katholieke Nederlandsche volk. Eerste uitgever: 's-Hertogenbosch [etc.]: Administratie van de Katholieke Illustratie, uitgegeven door Henri Bogaerts in 1866. Latere titels: Weekblad katholieke illustratie en KI : katholieke illustratie. Met supplementen: Het huisgezin : bijblad van De katholieke illustratie : het goedkoopste nieuwsblad van Nederland [18 juli 1869-mei 1871?] en De witte raaf [1932-1934] en Humor en ontspanning van De katholieke illustratie [1935-1936] en De narrenkap : humor en ontspanning [1936-1942] en Onze kleine katholieke illustratie (Okki) [1936-1941]. Met extra nummers onder de titel: Katholieke illustratie : zondagslektuur voor het katholieke Nederlandsche volk: kerstnummer. Het blad is van 2-4-1942 tot 30-5-1946 niet verschenen. Tijdelijk voortgezet als: Illustratie.

[1] Bibliografische gegevens: Oorspronkelijke titel: De katholieke illustratie : zondags-lektuur voor het katholieke Nederlandsche volk. Eerste uitgever: 's-Hertogenbosch [etc.]: Administratie van de Katholieke Illustratie, uitgegeven door Henri Bogaerts in 1866. Latere titels: Weekblad katholieke illustratie en KI : katholieke illustratie. Met supplementen: Het huisgezin : bijblad van De katholieke illustratie : het goedkoopste nieuwsblad van Nederland [18 juli 1869-mei 1871?] en De witte raaf [1932-1934] en Humor en ontspanning van De katholieke illustratie [1935-1936] en De narrenkap : humor en ontspanning [1936-1942] en Onze kleine katholieke illustratie (Okki) [1936-1941]. Met extra nummers onder de titel: Katholieke illustratie : zondagslektuur voor het katholieke Nederlandsche volk: kerstnummer. Het blad is van 2-4-1942 tot 30-5-1946 niet verschenen. Tijdelijk voortgezet als: Illustratie.

[1]