Naar inhoud springen

Krachtbal

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Krachtbal
Algemene gegevens
Organisatie Vlag Vlaanderen Vlaanderen:KVKBF
Start Vlag Vlaanderen Vlaanderen (1962)
Type Teamsport
Categorie Balsport
Locatie Veld / Zaal / Strand
Competities / Kampioenschappen
Competities België:
Eerste Nationale
Tweede Nationale
1ste Landelijke
2e Landelijke
Regionale
Beker van Vlaanderen
Jeugdreeksen
Kampioenen
Belgisch kampioen
KRB Jabbeke (heren)
KBC Sint-Michiels (dames)
Portaal  Portaalicoon   Sport

Krachtbal is een balsport die gespeeld wordt tussen twee teams van vier personen. Het speelveld bestaat uit een rechthoek met aan de uiteinden een doelgebied. De bedoeling van het krachtbal is de bal in het doelgebied van de tegenstander te gooien door middel van maximaal drie worpen (bij de jeugd tot en met 15 jaar vier worpen). Wie de meeste punten scoort in een tijdspanne van twee maal 25 minuten, is de winnaar. De speelbal is een medicijnbal en weegt 4 kilogram voor de heren en 2 kilogram voor de dames. Bij de jeugd wordt er met een lichtere bal gespeeld van één kilogram.

Krachtbal wordt voornamelijk in (West-) Vlaanderen gespeeld, waar het in 1962 ook is ontworpen door de Brugse sportleraar Etienne Schotte. Dit als alternatief voor het monotone werpen met een medicinebal op conditietrainingen.

Het speelveld

[bewerken | brontekst bewerken]

Een krachtbalveld is minimaal 46 meter (in zalen 36 meter) lang en 14 meter breed en is in twee gelijke delen verdeeld door de middellijn. Op 26 meter van elkaar liggen de doellijnen, die samen met de zijlijnen de minstens 10 meter (in zalen 5 meter) lange doelgebieden afbakenen. Op 4 meter van de doellijn is er de vrijeworplijn. Dit is de dichtste plaats van waar men naar het doelgebied mag werpen. Naast het veld is een neutrale zone van 2 meter verplicht. In de hoogste afdelingen is een balvaste omheining verplicht.

Ploegopstelling

[bewerken | brontekst bewerken]

Een wedstrijd wordt betwist tussen twee ploegen van elk vier spelers. Elke ploeg beschikt over maximum vier wisselspelers. De verdedigende ploeg stelt zich vrij op. De effectiefste opstelling is echter de ruitvorm met als voorste punt de barragespeler, opzij twee vleugelspelers en achteraan een achterspeler of libero. De werpende speler moet zich opstellen om een worp, al dan niet met aanloop te kunnen gooien. De andere spelers van de aanvallende ploeg moeten zich zo opstellen dat ze 2 meter afstand houden van de voorste verdediger en mogen zich ook niet op minder dan 2 meter achter de andere verdedigers opstellen. Zij mogen de andere verdedigers hinderen bij het vangen van de bal. Zodra de aanval gestart is, mogen ze echter niet meer bewegen op minder dan twee meter van de verdedigers. Ze mogen zich ook niet op minder dan 2 meter van de voorste verdediger of minder dan twee meter achter de andere verdedigers bevinden.

De aanvallende ploeg start aan de vrijeworplijn van het eigen doelgebied en probeert in maximaal drie (of vier bij de jeugd tot 15 jaar) worpen te scoren in het doelgebied van de tegenpartij. De werpwijze is niet vrij: enkel de nekworp (vanuit de nek) en de rugworp (achterwaartse worp) zijn toegelaten. De volgende worp mag telkens genomen worden van op de plaats waar de bal na de vorige worp de grond raakte binnen het speelveld (= werpplaats). Zo schuift men op in de richting van het doelgebied van de tegenpartij. Bij de voorlaatste worp moet men de middellijn overschreden hebben. Ten laatste bij de laatste worp moet men een doelpoging doen. Wanneer de laatste worp in rugworp in het doel wordt geworpen, krijgt de speler twee punten in plaats van een. De verdedigers proberen ofwel de terreinwinst te beperken door de bal af te blokken, ofwel zelf in balbezit te komen door de bal te vangen binnen het speelveld. Ze mogen daarbij de bal naar elkaar doortoetsen of doorgooien. Slagen ze er in de bal te vangen, dan mogen ze van op die plaats (=werpplaats) beginnen met aanvallen. Zij krijgen daarbij drie (of vier bij de jeugd) worpen als de aanval start op eigen speelhelft en één minder als de aanval start op de speelhelft van de tegenpartij. Bij de voorlaatste worp is het voor de verdedigers voldoende de bal te stoppen voor de middellijn en bij de laatste worp voor de eigen doellijn. Men scoort een doelpunt als de bal de grond raakt in het doelgebied van de tegenpartij. Een doelpunt gescoord met een rugworp telt dubbel (= 2 punten). Na ieder doelpunt gaat de aanval over naar de andere ploeg, die mag starten vanaf de vrijeworplijn.

Belangrijke reglementen

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Krachtbal wordt bij de heren gespeeld met een bal van 4 kg. De dames spelen met een bal van 2 kg. De jongens tot 11 jaar en de meisjes tot 15 jaar spelen met een bal van 1 kg, de jongens tot 13 jaar met 2 kg en de jongens tot 17 jaar met 3 kg.
  • Eenzelfde speler mag niet tweemaal direct na elkaar werpen tijdens eenzelfde aanval.
  • Het is niet toegelaten bij een aanval de werpplaats te overschrijden voor het uitvoeren van de worp. Links en rechts mag men slechts een meter afwijken van de werpplaats.
  • Vijfsecondenregel: binnen de vijf seconden nadat de speler die de bal recupereerde, binnen het veld kon komen, moet de aanloop voor de volgende worp ingezet worden.
  • Zodra de aanval gestart is, mogen aanvallers niet meer hinderen op minder dan 2 meter van de verdedigers. Ook mogen ze zich niet op minder dan twee meter achter een verdediger bevinden.
  • Verdedigers mogen de aanloop niet hinderen en moeten minstens op 2 meter van de werper en van de werpplaats blijven.
  • Elk contact (tackles, wegduwen, lopen tegen) tussen verdediger en aanvaller is verboden en wordt bestraft met een vrijeworp. Dit is een strafworp vanaf de vrijeworplijn van de bestrafte ploeg.
  • Als de bal of een speler in contact met de bal de zijlijn of de grond buiten het speelveld raakt, is het buitenspel. De tegenpartij mag dan ingooien ter hoogte van deze plaats en een nieuwe aanval starten.
  • Wanneer de aanvallende ploeg de bal driemaal bij een doelworp rechtstreeks buitenspel gooit, krijgt de tegenstrever een vrijeworp toegekend.
  • Passen in de aanvalsrichting is verboden. Passen mag alleen zijwaarts of naar achteren. Binnen het eigen doelgebied mag men in alle richtingen passen.
  • Een pass of een inworp mag niet onderschept worden.
  • Het aantal wissels is onbeperkt. Wisselen kan na een doelpunt of na buitenspel in het voordeel van de ploeg die wil wisselen.
  • Een wedstrijd duurt twee keer 25 minuten Vanaf U18 of twee keer 20 minuten U12 tem U16. Per speelhelft heeft iedere ploeg recht op twee time-outs van 1 minuut. Die kunnen genomen worden bij een doelpunt of bij een vrijeworp.
  • Een ploeg moet minimaal drie spelers op het veld hebben. Als er minder spelers zijn, bijvoorbeeld door kwetsuren van spelers, het vrijwillig verlaten van het veld of het te laatkomen, is het forfait voor de tegenpartij.
  • Als een speler de bal op de grond legt of laat vallen bij een pas, is de bal voor de tegenpartij.
  • Als een speler tijdens een minuut (time-out van gedurende 1 minuut) uit zijn vak komt, krijgt de tegenpartij een vrijeworp.

Kampioenen en bekerwinnaars

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Beker van Vlaanderen (krachtbal) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
seizoen kampioen heren beker heren kampioen dames beker dames
2023-2024 KBC Sint- Michiels KBC Male KBC Male KBC Sint- Michiels
2022-2023 KBC Sint- Michiels KBC Male 't Botterken Baasrode 't Botterken Baasrode
2021-2022 KRB Jabbeke KRB Jabbeke KBC Sint- Michiels KBC Sint-Michiels
2020-2021 competities gestopt op 11 oktober 2020 wegens COVID-19-pandemie
2019-2020 competities gestopt op 30 maart 2020 wegens COVID-19-pandemie
2018-2019 't Klaverken Buggenhout KBC Sint-Michiels 't Botterken Baasrode 't Botterken Baasrode
2017-2018 KBC Sint-Michiels KBC Sint-Michiels Royal KBC Sint-Michiels KBC Sint-Michiels A
2016-2017 KBC Male KBC Male Royal KBC Sint-Michiels 't Klaverken Buggenhout
2015-2016 KBC Male KRB Jabbeke Royal KBC Sint-Michiels KBC Sint-Michiels A
2014-2015 KBC Male KBC Male Atlas Varsenare KBC Sint-Michiels
2013-2014 KBC Male KRB Loppem A Atlas Varsenare Atlas Varsenare
2012-2013 KBC Male KRB Loppem B Atlas Varsenare Atlas Varsenare
2011-2012 KBC Male KRB Loppem Atlas Varsenare KBK Ichtegem
2010-2011 KBC Male KBC Male KBK Ichtegem KBK Ichtegem
2009-2010 KBC Male KBC Male KBK Ichtegem KBK Ichtegem
2008-2009 KRB Jabbeke KRB Loppem KBK Ichtegem KBK Ichtegem
2007-2008 Robland Sint-Michiels Robland Sint-Michiels 't Klaverken Buggenhout KBK Ichtegem
2006-2007 KRB Loppem KRB Jabbeke 't Klaverken Buggenhout KB Moerdamme
2005-2006 KBC Male Robland Sint-Michiels 't Klaverken Buggenhout Robland Sint-Michiels
2004-2005 KBC Heist KBC Heist Robland Sint-Michiels Robland Sint-Michiels
2003-2004 KBC Heist KBC Heist Robland Sint-Michiels Robland Sint-Michiels
2002-2003 KBC Heist KBC Heist KRB Loppem KRB Loppem
2001-2002 Sporting Brugge KRB Loppem KRB Loppem Robland Sint-Michiels
2000-2001 Inter Assebroek Inter Assebroek KRB Loppem Robland Sint-Michiels
1999-2000 Inter Assebroek Inter Assebroek KRB Loppem KRB Loppem
1998-1999 Inter Assebroek MEZ Snellegem KRB Loppem KRB Loppem
1997-1998 Inter Assebroek Inter Assebroek KRB Loppem KRB Loppem
1996-1997 Inter Assebroek Osiris Aalst KRB Loppem KRB Loppem
1995-1996 MEZ Snellegem KBK Temse KRB Loppem KRB Loppem
1994-1995 Inter Assebroek Hoger Op Beitem 't Klaverken Buggenhout 't Klaverken Buggenhout
1993-1994 't Klaverken Buggenhout Avanti Lissewege KBC Male KRB Loppem
1992-1993 MEZ Snellegem Inter Assebroek 't Klaverken Buggenhout 't Klaverken Buggenhout
1991-1992 MEZ Snellegem MEZ Snellegem 't Klaverken Buggenhout 't Klaverken Buggenhout
1990-1991 MEZ Snellegem MEZ Snellegem Atlas Varsenare 't Klaverken Buggenhout
1989-1990 MEZ Snellegem MEZ Snellegem 't Klaverken Buggenhout 't Klaverken Buggenhout
1988-1989 Inter Assebroek Hoger Op Beitem Atlas Varsenare 't Klaverken Buggenhout
1987-1988 Inter Assebroek MEZ Snellegem Atlas Varsenare Atlas Varsenare
1986-1987 MEZ Snellegem Inter Assebroek Atlas Varsenare Atlas Varsenare
1985-1986 Inter Assebroek Inter Assebroek Atlas Varsenare Atlas Varsenare
1984-1985 MEZ Snellegem MEZ Snellegem Atlas Varsenare Atlas Varsenare
1983-1984 MEZ Snellegem Hoger Op Beitem 't Klaverken Buggenhout MEZ Snellegem
1982-1983 MEZ Snellegem Hoger Op Beitem Den Hoorn Moerkerke
1981-1982 Hoger Op Beitem Hoger Op Beitem Den Hoorn Moerkerke
1980-1981 Hoger Op Beitem Hoger Op Beitem Den Hoorn Moerkerke
1979-1980 Hoger Op Beitem Rodemo Snellegem Krüger Girls Jabbeke Real Knokke
1978-1979 Rodemo Snellegem Rodemo Snellegem Krüger Girls Jabbeke Krüger Girls Jabbeke
1977-1978 Hoger Op Beitem Inter Assebroek Krüger Girls Jabbeke
1976-1977 Olympia Brugge KBC Beernem Krüger Girls Jabbeke
1975-1976 Olympia Brugge Olympia Brugge Krüger Girls Jabbeke
1974-1975 Rodemo Snellegem Rodemo Snellegem Krüger Girls Jabbeke
1973-1974 Rodemo Snellegem Rodemo Snellegem Krüger Girls Jabbeke
1972-1973 Hard&Handig Waardamme Rodemo Snellegem Krüger Girls Jabbeke
1971-1972 Rodemo Snellegem Rodemo Snellegem
1970-1971 Cracks Club Brugge Heeskracht Bocholt
1969-1970 Rodemo Snellegem Rodemo Snellegem
1968-1969 Hoger Op Beitem Rodemo Snellegem
1967-1968 Sporta Beernem Rodemo Snellegem
1966-1967 Sporta Beernem Cracks Club Brugge
1965-1966 Sporta Beernem

Internationaal

[bewerken | brontekst bewerken]

Krachtbal wordt alleen in Vlaanderen in competitievorm gespeeld. In verschillende andere landen (Groot-Brittannië, Verenigde Staten, Nederland, Frankrijk, Noorwegen, Portugal, de Tsjechische Republiek, Zwitserland, Zweden, Italië, Spanje) is krachtbal ooit gelanceerd, maar nooit doorgebroken. In Nederland is zelfs ooit een eigen competitie gestart, maar momenteel is geen enkele club nog actief. In 2009 is er ook in Frankrijk een kampioenschap gespeeld met slechts vier ploegen.

In 1999 en 2002 werden er in Buggenhout als promotie voor de sport, Europese Kampioenschappen georganiseerd met als winnaars de scholieren van West-Vlaanderen 4 (1999) en Buggenhout (2002). In 2003 werd er in Portugal zelfs een Wereldkampioenschap georganiseerd met deelname van Brazilië en Angola. Frankrijk werd de winnaar van dit WK. De Belgische deelnemers, de scholieren van Baasrode, werden toen pas derde.

[bewerken | brontekst bewerken]