Sint-Gillis-bij-Dendermonde

**Sint-Gillis-bij-Dendermonde**
Deelgemeente in België
	;
Situering
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Oost-Vlaanderen
Gemeente	Dendermonde
Fusie	1971
Coördinaten	51° 1′ NB, 4° 7′ OL
Algemeen
Oppervlakte	10,94 km²
Inwoners ; (01/01/2020)	12.907 ; (1.179 inw./km²)
Overig
Postcode	9200
Netnummer	052
NIS-code	42006(C)
Oude NIS-code	42021
Detailkaart
	;
Portaal	België

Sint-Gillis-bij-Dendermonde is een plaats in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen en een deelgemeente van Dendermonde, het was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1971. Het typische woon- en landbouwdorp ligt in de Denderstreek in de Dendervallei, aan het spoorwegknooppunt Gent-Mechelen-Brussel. Sint-Gillis ligt net ten zuiden van de stadskern van Dendermonde en is er tegenwoordig nauw mee verbonden. Het telt de meeste inwoners van alle deelgemeenten, Dendermonde-centrum inbegrepen. In de deelgemeente liggen de wijken Boonwijk en Lutterzele.

Geschiedenis

In de middeleeuwen heette Sint-Gillis Zwijveke, van het Latijnse Swiviacum ("woonplaats van Swibo").^[1] De oudste vermelding van deze naam dateert van 1233.^[2] Swiviacum zou een Romeinse nederzetting geweest zijn uit de 2e eeuw.^[3] Tussen de 5e en 7e eeuw was het een Merovingische nederzetting. Tijdens deze periode gebeurde de kerstening van de streek.

Sint-Gillis-bij-Dendermonde maakte tot einde 18e eeuw deel uit van het Land van Dendermonde. Daarna werd het een zelfstandige gemeente die echter in 1972 opging in de fusiegemeente Dendermonde.

Bezienswaardigheden

Oorlogsmonument: In de Burgemeester Potiaulaan staat sinds 1931 een monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers van Wereldoorlog I. Het monument in art-decostijl werd ontworpen door de Gentse ingenieur Jules Tijtgat.
De Sint-Gillis-Buitenkerk of Sint-Egidiuskerk, tevens parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw van Zwijveke.^[4]^[5]
De Onze-Lieve-Vrouw van Zwijvekekerk
De Sint-Lutgardiskerk in de wijk Lutterzele
Kapel 't Kruis van 1780
De Pachterscamer van de voormalige Abdij van Zwijveke, aan Oud Klooster
De Sint-Antoniusmolen, een windmolenrestant
Verschillende burger- en herenhuizen waarvan enkele gebouwd in art nouveau, waaronder Kasteel Ramlot.
De Verdedigingswerken van Sint-Gillis-bij-Dendermonde

Natuur en landschap

Sint-Gilles-bij-Dendermonde ligt aan de Dender. De zuidgrens van het grondgebied wordt gevormd door de Vondelbeek. Het sterk verstedelijkte grondgebied behoort tot Zandig Vlaanderen en de hoogte bedraagt 4-8 meter.

Demografische ontwikkeling

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen

Bioscoop

In Sint-Gillis bevindt zich een bioscoop, Cinema Albert genaamd. Al vanaf 1914 werden er sporadisch films gedraaid. Na de Eerste Wereldoorlog werd Cinema Albert een echte volwaardige cinema met twee zalen die bovendien nog tot op heden door dezelfde familie wordt uitgebaat. In de ranking van alle Belgische bioscopen staat Cinema Albert op de 36ste plaats van de 140 gequoteerde cinema's. Dit is bovendien de enige bioscoop in groot Dendermonde.

Evenementen

Bloemencorso: Sinds 1951 gaat in Sint-Gillis-bij-Dendermonde jaarlijks de bloemencorso uit, telkens op de eerste zondag van september. Dit is een stoet met bebloemde praalwagens, muziekkorpsen, dansgroepen, animaties en het Peird van Sint-Gillis. De bloemenwagens worden veelal gebouwd in de verschillende wijken van Sint-Gillis en de laatste dagen voor de stoet versierd met zo'n 850 000 dahlia's. Sinds 2013 werd deze corso samen met die van vier andere Vlaamse corsosteden (Blankenberge, Loenhout, Ternat en Wommelgem) toegevoegd aan de lijst van Immaterieel Cultureel Erfgoed Vlaanderen. Op de dag van de corso zijn er tal van nevenactiviteiten in het centrum van de gemeente zoals een rommelmarkt, aperitiefconcert, braderie en kermis. Na de bekendmaking van de winnaar van de corso eindigt de dag in een groots volksfeest. Hierdoor wordt de eerste zondag van september in de gemeente ook wel (officieus) "de feestdag van Sint-Gillis" genoemd.
Flanders Open Rugby: Sinds 2002 organiseert de Dendermonde Rugbyclub een internationaal rugbytornooi tijdens het pinksterweekend. Het meerdaagse toernooi gaat door op de terreinen rond het sportcomplex van Sint-Gillis en is het grootste 10-a-side rugbytornooi in Europa waar jaarlijks ongeveer 80 groepen (16 nationaliteiten) uit de verschillende continenten aan deelnemen. Sinds 2013 is er op de laatste dag ook steeds een partijtje rugby tussen een ploeg van BV's die het opnemen tegen een ploeg van oud-spelers en sponsors van het toernooi, waarvan de opbrengst naar goede doelen gaat.

Toerisme

Door dit dorp loopt onder meer de fietsroute Denderende steden.

Sport

In Sint-Gillis bevindt zich het Sportcentrum, de grootste sportinfrastructuur van Dendermonde en de omliggende gemeenten. In dit complex zijn er specifieke zalen voor badminton, basketbal, basket voor gehandicapten, muurklimmen, dans, handbal, korfbal, taijiquan & wushu, tennis, squash, turnen, volleybal, yoga, zaal- en minivoetbal. In de sporthal werkt handbalclub HBC Dendermonde zijn wedstrijden af, waarvan de mannenploeg aantreedt in de Liga West en de damesploeg in Tweede Nationale. Buiten, vlak naast het sportcomplex, heeft ook de lokale Rugbyclub Dendermondse RC, actief in Eerste Nationale, hier zijn velden.

In Sint-Gillis-bij-Dendermonde speelt voetbalclub KV Sint-Gillis, die is aangesloten bij de KBVB en actief is in de provinciale reeksen.

Voetbalclub SC Jong Sint-Gillis, aangesloten bij de KBVB, focust op jeugd- en damesvoetbal en speelt zijn wedstrijden op het kunstgrasveld van het Sportcentrum.

Trivia

De plaats is bekend door de steekpartij in Fabeltjesland, een lokale kinderopvang. Op 23 januari 2009 doodde de 20-jarige Kim De Gelder twee baby's en een personeelslid van de crèche. De gebeurtenis schokte het hele land en werd door de media onder internationale aandacht geplaatst.

Geboren

Emmanuel Hiel (1834-1894), dichter
Achilles Moortgat (1881-1957), beeldhouwer en schilder
Wies Moens (1898-1982), letterkundige
Ernest Maes (1939-), componist, muziekpedagoog, dirigent en hoornist
Kristiaan Van Ingelgem (1944-), componist, muziekpedagoog, organist en beiaardier

Zie ook

Nabijgelegen kernen

Dendermonde, Denderbelle, Lebbeke, Oudegem

Zie de categorie Sint-Gillis-bij-Dendermonde van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Korte achtergrond van Sint-Gillis op de website Toerisme Dendermonde
↑ Archeologisch rapport over Sint-Gillis
↑ Dendermonde: Kerk van Sint-Gillis-Binnen. Brochure uitgegeven door het Stadsbestuur Dendermonde ter gelegenheid van Open Monumentendag 2011
↑ O.-L.-Vrouw van Zwijveke Dendermonde Boonwijk
↑ [https://www.parochiedendermonde.be/kerken/sint-egidiuskerk-sint-gillis-buiten Sint-Egidiuskerk (Sint-Gillis-Buiten)

[1] Korte achtergrond van Sint-Gillis op de website Toerisme Dendermonde

[2] Archeologisch rapport over Sint-Gillis

[3] Dendermonde: Kerk van Sint-Gillis-Binnen. Brochure uitgegeven door het Stadsbestuur Dendermonde ter gelegenheid van Open Monumentendag 2011

[4] O.-L.-Vrouw van Zwijveke Dendermonde Boonwijk

[5] [https://www.parochiedendermonde.be/kerken/sint-egidiuskerk-sint-gillis-buiten Sint-Egidiuskerk (Sint-Gillis-Buiten)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]