Zwemmen op de Olympische Zomerspelen

Baanzwemmen en openwaterzwemmen zijn twee van de vijf disciplines binnen de olympische sport zwemmen die op de Olympische Zomerspelen worden beoefend. De discipline baanzwemmen staat vanaf de eerste editie van de moderne Olympische Spelen onafgebroken op het programma. In 1912 kwam het baanzwemmen voor vrouwen op het programma. Openwaterzwemmen stond in 2008 voor het eerst op het programma.

De drie andere olympische zwemdisciplines zijn schoonspringen, synchroonzwemmen en waterpolo.

Onderdelen

Baanzwemmen

Mannen

Het olympische zwemprogramma bij de mannen heeft in de beginjaren een aantal wijzigingen ondergaan. De afstanden van de zwemwedstrijden in 1904 waren in yards.

Onderdeel	96	00	04	08	12	20	24	28	32	36	48	52	56	60	64	68	72	76	80	84	88	92	96	00	04	08	12	16	20	24	Totaal
Huidige onderdelen
50 m vrije slag			•																		•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	11
100 m vrije slag	•		•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	29
200 m vrije slag		•	•													•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	••		•	17
400 m vrije slag			•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	28
800 m vrije slag																													•	•	2
1500 m vrije slag			•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	28
100 m rugslag			•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•		•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	27
200 m rugslag		•													•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	17
100 m schoolslag																•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	15
200 m schoolslag				•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	27
100 m vlinderslag																•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	15
200 m vlinderslag													•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	18
200 m wisselslag																•	•			•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	13
400 m wisselslag															•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	16
4x100 m vrije slag															•	•	•			•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	14
4x200 m vrije slag				•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	27
4x100 m wisselslag														•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	17
Afgevoerde onderdelen
100 m vrije slag matrozen	•																														1
500 m vrije slag	•																														1
1200 m vrije slag	•																														1
1000 m vrije slag		•																													1
4000 m vrije slag		•																													1
200 m teamzwemmen		•																													1
200 m hinderniszwemmen		•																													1
onderwaterzwemmen		•																													1
880 yard vrije slag			•																												1
4x50 yard vrije slag			•																												1
400 m schoolslag			•		•	•																									3
	96	00	04	08	12	20	24	28	32	36	48	52	56	60	64	68	72	76	80	84	88	92	96	00	04	08	12	16	20	24	Totaal
Totaal	4	7	9	6	7	7	6	6	6	6	6	6	7	8	10	15	15	13	13	15	16	16	16	16	16	16	16	16	17	17	334

Vrouwen

Sinds 1912 staat zwemmen voor vrouwen op het olympisch programma.

Onderdeel	12	20	24	28	32	36	48	52	56	60	64	68	72	76	80	84	88	92	96	00	04	08	12	16	20	24	Totaal
Huidige onderdelen
50 m vrije slag																	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	10
100 m vrije slag	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	26
200 m vrije slag												•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	16
400 m vrije slag			•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	24
800 m vrije slag												•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	16
1500 m vrije slag																									•	•	2
100 m rugslag			•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	24
200 m rugslag												•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	16
100 m schoolslag												•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	16
200 m schoolslag			•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	24
100 m vlinderslag									•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	18
200 m vlinderslag												•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	15
200 m wisselslag												•	•			•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	13
400 m wisselslag											•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	16
4x100 m vrije slag	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	26
4x200 m vrije slag																			•	•	•	•	•	•	•	•	8
4x100 m wisselslag										•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	•	17
Afgevoerd onderdeel
300 m vrije slag		•																									1
Totaal	2	3	5	5	5	5	5	5	6	7	8	14	14	13	13	14	15	15	16	16	16	16	16	16	17	17	284

Gemengd

Onderdeel	1896-2016	20	24	Totaal
4x100 m wisselslag		•	•	2
Totaal		1	1	2

Openwaterzwemmen

Onderdeel	08	12	16	20	24	Totaal
10 km (m)	•	•	•	•	•	5

10 km (v)	•	•	•	•	•	5
Totaal	2	2	2	2	2	10

Medailles

Baanzwemmen

Over alle onderdelen

Onderstaande tabel geeft de 'succesvolste medaillewinnaars' in het baanzwemmen weer.

	Olympiër	Jaren	1	2	3	Totaal
ten minste vijf gouden medailles
1	Michael Phelps	2004-2016	23	3	2	28
2	Katie Ledecky	2012-2024	9	4	1	14
3	Mark Spitz	1968-1972	9	1	1	11
4	Caeleb Dressel	2016-2020	9	1	0	10
5	Jenny Thompson	1992-2004	8	3	1	12
6	Matt Biondi	1984-1992	8	2	1	11
7	Ryan Lochte	2004-2016	6	3	3	12
8	Emma McKeon	2016-2024	6	3	5	14
9	Kristin Otto	1988	6	0	0	6
"	Amy Van Dyken	1996-2000	6	0	0	6
11	Gary Hall jr.	1996-2004	5	3	2	10
12	Ian Thorpe	2000-2004	5	3	1	9
13	Ryan Murphy	2016-2024	5	2	2	9
14	Aaron Peirsol	2000-2008	5	2	0	7
15	Kaylee McKeown	2020-2024	5	1	3	9
16	Nathan Adrian	2008-2016	5	1	2	8
"	Mollie O'Callaghan	2020-2024	5	1	2	8
18	Tom Jager	1984-1992	5	1	1	7
"	Krisztina Egerszegi	1988-1996	5	1	1	7
"	Dana Vollmer	2004-2016	5	1	1	7
21	Don Schollander	1964-1968	5	1	0	6
22	Missy Franklin	2012-2016	5	0	1	6
23	Johnny Weissmuller	1924-1928	5	0	0	5
ten minste acht medailles
	Dara Torres	1984-2008	4	4	4	12
	Natalie Coughlin	2004-2012	3	4	5	12
	Allison Schmitt	2008-2020	4	3	3	10
	Franziska van Almsick	1992-2004	0	4	6	10
	Aleksandr Popov	1992-2000	4	5	0	9
	Kyle Chalmers	1992-2000	1	3	5	9
	Dawn Fraser	1956-1964	4	4	0	8
	Kornelia Ender	1972-1976	4	4	0	8
	Ariarne Titmus	2020-2024	4	3	1	8
	Roland Matthes	1968-1976	4	2	2	8
	Inge de Bruijn	2000-2004	4	2	2	8
	Jason Lezak	2000-2012	4	2	2	8
	Cate Campbell	2008-2020	4	1	3	8
	Shirley Babashoff	1972-1976	2	6	0	8

Op één onderdeel

De Amerikaanse Dara Torres is de enige olympiër die vijf medailles heeft gewonnen op hetzelfde zwemonderdeel, met 24 jaar tussen de eerste en laatste keer. Haar landgenoten Michael Phelps en Jenny Thompson hebben viermaal een medaille wonnen op twee of meer verschillende onderdelen. Phelps won vier opeenvolgende medailles op een recordaantal van zes verschillende onderdelen.

Olympiër	Jaren	Medailles	Onderdeel
Dara Torres	1984, 1988, 1992, 2000, 2008	1 3 1 1 2	4x 100 m vrij (v)

Jenny Thompson	1992, 1996, 2000, 2004	1 1 1 2 1 1 1 2	4x 100 m vrij (v) 4x 100 m wissel (v)
Jason Lezak	2000, 2004, 2008, 2012 2000, 2004, 2008	2 3 1 2 1 1 1	4x 100 m vrij (m) 4x 100 m wissel (m)
Leisel Jones	2000, 2004, 2008 2000, 2004, 2008, 2012	2 3 1 2 1 1 3	100 m school (v) 4x 100 m wissel (v)
Michael Phelps	2004, 2008, 2012, 2016	1 1 1 2 1 1 2 1 1 1 1 1 3 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1	100 m vlinderslag (m) 200 m vlinderslag (m) 200 m wisselslag (m) 4x 100 m vrij (m) 4x 200 m vrij (m) 4x 100 m wissel (m)
Ryan Lochte	2004, 2008, 2012 2004, 2008, 2012, 2016	2 3 2 1 1 1 1	200 m wisselslag (m) 4x 200 m vrij (m)
Allison Schmitt	2008, 2012, 2016, 2020 2012, 2016, 2020	3 1 1 2 3 2 3	4x 200 m vrij (v) 4x 100 m vrij (v)
Cate Campbell	2008, 2012, 2016, 2020	3 1 1 1	4x 100 m vrij (v)
Emily Seebohm	2008, 2012, 2016, 2020	1 2 2 1	4x 100 m wissel (v)
Florent Manaudou	2012, 2016, 2020, 2024	1 2 2 3	50 m vrij (m)
Katie Ledecky	2012, 2016, 2020, 2024 2016, 2020, 2024 2016, 2020, 2024	1 1 1 1 1 2 3 1 2 2	800 m vrij (v) 400 m vrij (v) 4x 200 m vrij (v)
drie medailles waaronder één gouden medailles
Henry Taylor	1908, 1912, 1920	1 3 3	4x 200 m vrij (m)
Duke Kahanamoku	1912, 1920, 1924	1 1 2	100 m vrij (m)
Dawn Fraser	1956, 1960, 1964	1 1 1 1 2 2	100 m vrij (v) 4x 100 m vrij (v)
Galina Prozumenshikova	1964, 1968, 1972	1 3 3	200 m school (v)
Roland Matthes	1968, 1972, 1976	1 1 3	100 m rug (m)
Matt Biondi	1984, 1988, 1992	1 1 1	4x 100 m vrij (m)
Krisztina Egerszegi	1988, 1992, 1996	1 1 1	200 m rug (v)
Susie O'Neill	1992, 1996, 2000	3 1 2	200 m vlinder (v)
Kieren Perkins	1992, 1996, 2000	1 1 2	1500 m vrij (m)
Aleksandr Popov	1992, 1996, 2000	1 1 2	100 m vrij (m)
Amanda Beard	1996, 2000, 2004	2 3 1	200 m school (v)
Gary Hall jr.	1996, 2000, 2004	2 1 1 1 2 3	50 m vrij (m) 4x 100 m vrij (m)
Ian Crocker	2000, 2004, 2008	1 1 1	4x 100 m wissel (m)
Grant Hackett	2000, 2004, 2008	1 1 2 1 2 3	1500 m vrij (m) 4x 200 m vrij (m)
Klete Keller	2000, 2004, 2008	2 1 1	4x 200 m vrij (m)
Aaron Peirsol	2000, 2004, 2008	2 1 2	200 m rug (m)
Inge Dekker	2004, 2008, 2012	3 1 2	4x 100 m vrij (v)
Brendan Hansen	2004, 2008, 2012	1 1 1	4x 100 m wissel (m)
Libby Trickett	2004, 2008, 2012	1 3 1	4x 100 m vrij (v)
Marleen Veldhuis	2004, 2008, 2012	3 1 2	4x 100 m vrij (v)
Nathan Adrian	2008, 2012, 2016	1 2 1	4x 100 m vrij (m)
Bronte Barratt	2008, 2012, 2016	1 2 2	4x 200 m vrij (v)
Fabien Gilot	2008, 2012, 2016	2 1 2	4x 100 m vrij (m)
Emma McKeon	2016, 2020, 2024	1 1 1 1 2 1	4x 100 m vrij (v) 4x 100 m wissel (v)
Caeleb Dressel	2016, 2020, 2024	1 1 1 2 1 1	4x 100 m vrij (m) 4x 100 m wissel (m)
Bronte Campbell	2016, 2020, 2024	1 1 1	4x 100 m vrij (v)
Adam Peaty	2016, 2020, 2024	1 1 2	100 m school (m)
Lilly King	2016, 2020, 2024	1 2 1	4x 100 m wissel (v)
Ryan Murphy	2016, 2020, 2024	2 1 1 1 3 3	4x 100 m wissel (m) 100 m rug (m)
James Guy	2016, 2020, 2024	2 1 1	4x 200 m vrij (m)
Duncan Scott	2016, 2020, 2024	2 1 1	4x 200 m vrij (m)
Kyle Chalmers	2016, 2020, 2024	1 2 2	100 m vrij (m)
Wang Shun	2016, 2020, 2024	3 1 3	200 m wissel (m)

Openwaterzwemmen

Onderstaande tabel geeft de 'succesvolste medaillewinnaars' in het openwaterzwemmen weer.

	Olympiër	Jaren	1	2	3	Totaal	Onderdeel
1	Sharon van Rouwendaal	2016-2024	2	1	0	3	vrouwen
2	Kristóf Rasovszky	2020-2024	1	1	0	2	mannen
3	Maarten van der Weijden	2008	1	0	0	1	mannen
"	Larisa Iltsjenko	2008	1	0	0	1	vrouwen
"	Oussama Mellouli	2012	1	0	0	1	mannen
"	Éva Risztov	2012	1	0	0	1	vrouwen
"	Ferry Weertman	2016	1	0	0	1	mannen
"	Florian Wellbrock	2020	1	0	0	1	mannen
"	Ana Marcela Cunha	2020	1	0	0	1	vrouwen
mervoudige medaillewinnaars
	Sharon van Rouwendaal	2016-2024	2	1	0	3	vrouwen
	Kristóf Rasovszky	2020-2024	1	1	0	2	mannen
	Thomas Lurz	2008-2012	0	1	1	2	mannen

Medaillespiegel

N.B. Medaillespiegel is bijgewerkt tot en met de Olympische Spelen van 2024.

Plaats	Land	NOC	1 Goud	2 Zilver	3 Brons	Totaal
1	Verenigde Staten	USA	265	191	152	608
2	Australië	AUS	76	79	77	232
3	DDR	GDR	38	32	22	92
4	Hongarije	HUN	32	28	21	81
5	Japan	JPN	24	28	32	84
6	Nederland	NED	23	21	21	65
7	Groot-Brittannië	GBR	21	35	31	87
8	China	CHN	18	24	19	61
9	Duitsland	GER	15	20	32	67
10	Sovjet-Unie	URS	12	21	26	59
11	Canada	CAN	12	20	31	63
12	Frankrijk	FRA	12	17	21	50
13	Zweden	SWE	11	16	14	41
14	Zuid-Afrika	RSA	8	8	6	22
15	Italië	ITA	7	8	21	36
16	Gezamenlijk team	EUN	6	3	1	10
17	Rusland	RUS	5	9	9	23
18	Oekraïne	UKR	4	3	2	9
19	Roemenië	ROM	4	2	5	11
20	Ierland	IRL	4	0	3	7
21	Bondsrepubliek Duitsland	FRG	3	5	14	22
22	Denemarken	DEN	3	5	7	15
23	Tunesië	TUN	3	0	1	4
24	Brazilië	BRA	2	4	11	17
25	Zimbabwe	ZIM	2	4	1	7
26	Australazië	ANZ	2	3	3	8
27	Spanje	ESP	2	2	4	8
28	Russische ploeg	ROC	2	2	1	5
29	Nieuw-Zeeland	NZL	2	1	3	6
30	Oostenrijk	AUT	1	6	5	12
31	Duits eenheidsteam	EUA	1	5	6	12
32	Griekenland	GRE	1	5	2	8
33	Polen	POL	1	3	2	6
34	Zuid-Korea	KOR	1	3	1	5
35	België	BEL	1	2	2	5
36	Costa Rica	CRC	1	1	2	4
37	Argentinië	ARG	1	1	1	3
37	Bulgarije	BUL	1	1	1	3
39	Joegoslavië	YUG	1	1	0	2
40	Mexico	MEX	1	0	1	2
40	Suriname	SUR	1	0	1	2
42	Kazachstan	KAZ	1	0	0	1
	Litouwen	LTU	1	0	0	1
	Singapore	SIN	1	0	0	1
45	Hongkong	HKG	0	2	2	4
46	Wit-Rusland	BLR	0	2	1	3
47	Slowakije	SVK	0	2	0	2
48	Finland	FIN	0	1	4	5
49	Cuba	CUB	0	1	1	2
49	Noorwegen	NOR	0	1	1	2
52	Kroatië	CRO	0	1	0	1
	Servië	SRB	0	1	0	1
	Slovenië	SLO	0	1	0	1
54	Zwitserland	SUI	0	0	4	4
55	Filipijnen	PHI	0	0	2	2
56	Trinidad en Tobago	TRI	0	0	1	1
56	Venezuela	VEN	0	0	1	1
Totaal			633	631	632	1896

Bronnen, noten en/of referenties

Zwemmen op www.sports-reference.com

Edities:	1896 Athene · 1900 Parijs · 1904 St. Louis · 1906 Athene* · 1908 Londen · 1912 Stockholm · ~~1916~~ · 1920 Antwerpen · 1924 Parijs · 1928 Amsterdam · 1932 Los Angeles · 1936 Berlijn · ~~1940~~ · ~~1944~~ · 1948 Londen · 1952 Helsinki · 1956 Melbourne · 1960 Rome · 1964 Tokio · 1968 Mexico-Stad · 1972 München · 1976 Montreal · 1980 Moskou · 1984 Los Angeles · 1988 Seoel · 1992 Barcelona · 1996 Atlanta · 2000 Sydney · 2004 Athene · 2008 Peking · 2012 Londen · 2016 Rio de Janeiro · 2020 Tokio · 2024 Parijs · 2028 Los Angeles · 2032 Brisbane
Sporten:	Atletiek · Badminton · Basketbal · Boksen · Boogschieten · Cricket · Flag football · Gewichtheffen · Golf · Gymnastiek · Handbal · Hockey · Honkbal · Judo · Kanovaren · Klimsport · Lacrosse · Moderne vijfkamp · Paardensport · Roeien · Rugby · Schermen · Schietsport · Schoonspringen · Skateboarden · Softbal · Squash · Surfen · Synchroonzwemmen · Taekwondo · Tafeltennis · Tennis · Triatlon · Voetbal · Volleybal · Waterpolo · Wielersport · Worstelen · Zeilen · Zwemmen
Voormalige sporten:	Breaking · Croquet · Jeu de paume · Karate · Kunstwedstrijden · Motorbootracen · Pelota · Polo · Rackets · Roque · Touwtrekken