Sem kyrkje
| Sem kyrkje | |||
| kyrkje | |||
 Foto: Trond Strandsberg
| |||
| Kyrkjesamfunn | Den norske kyrkja | ||
|---|---|---|---|
| Bispedøme | Tunsberg | ||
| Prosti | Tønsberg domprosti | ||
| Sokn | Sem og Slagen | ||
| Fellesråd | Tønsberg | ||
| Type | Langkyrkje | ||
| Periode | Romansk | ||
| Material | Stein | ||
| Innvigd | 1100-talet | ||
| • Vigd til | Heilag-Olav | ||
| • Endringar | M.a. 1690, 1693, 1830, 1834, 1856, 1868, 1924–25, 1955–-56, 1999 og 2012 | ||
| Takryttar | På skipet | ||
| Klokker | 2, O. Olsen & Søn, 1931 | ||
| Kyrkjegard | Ved kyrkja | ||
| Preikestol | 1592 | ||
| Døypefont | 1956, av stein, e. teikningar av Finn Bryn | ||
| Altartavle | Tidleg 1600-tal, rekonstruert av Roar Hauglid 1956, bilete måla av Håkon Stenstadvold | ||
| Orgel | Paul Ott, 1976 | ||
| Sitjeplassar | 300 | ||
| Diverse | Krusifiks frå 1300-talet over korboga | ||
 Sem kyrkje 59°17′30″N 10°23′12″E / 59.29173056°N 10.38679444°E | |||
| Wikimedia Commons: Sem kirke | |||
Sem kyrkje er ei langkyrkje i Tønsberg kommune i Vestfold.
Kyrkja vart truleg oppført tidleg på 1100-talet og skal ha avløyst ei eldre trekyrkje. Kyrkja bestod først av skip og kor. Våpenhuset i mur er truleg frå 1693. Også Det wedelske gravkapell i aust kom til seinare. Det vart forlenga inntil austveggen til koret i 1902. Sakristiet nord for koret er frå 1925. Kyrkja er ikkje minst kjend for sine relieff, som vart oppdaga under ei restaurering i 1902, då den attmurte portalen var opna. Kyrkja har elles tydelege merke etter andre att murte portalar og vindauge.
Det står eit gravkapell frå 1935 på kyrkjegarden på den andre sida av fylkesveg 35.
Historie
[endre | endre wikiteksten]Sem kyrkje vart opphavleg bygd omkring 1100 ved Sem kongsgård. Truleg var ei kyrkje av tre allereie oppført her, kanskje som ei av landets aller fyrste. Før reformasjonen var kyrkja via til St. Olav.[1]
I Borgartingslova frå midten av 1100-tallet er Sem kyrkje nemnt som ei av seks fylkeskyrkjer i Vika, kystlandet på begge sider av Oslofjorden.[2]
Ifølge sagaen Ågrip skal det ha vore i denne kyrkja kong Harald Gille bar jernbyrd for å sanne farsætta si rundt 1125.[3]
Historikar P. A. Munch mente også at det var i Sem kyrkje at baglarkongen Erling Steinvegg bar jernbyrd for retten til å vera konge i 1204.[4]
Referansar
[endre | endre wikiteksten]- ↑ Rygh (1907): 208
- ↑ Ældre Borgartingslov, Vikens kristenrett (1916): 22
- ↑ Ágrip af Nóregs konunga sögum, kapittel 50
- ↑ Sem og Slagen - en bygdebok. Om Sem kirke. http://www-bib.hive.no/tekster/sem_slagen/kulturhistorie2_1/sem_kirke.html
Bakgrunnsstoff
[endre | endre wikiteksten]- «Sem kyrkje». Kirkesøk. Den norske kyrkja.
- Sem kyrkje i kulturminnesok.no, nettstaden til Riksantikvaren
- Sem kirke: 900 års jubileum 1999. Trondheim: Cicero. 1999.
- Rasmussen, Alf Henry (1993). Våre kirker. Norsk kirkeleksikon. Kirkenær: Vanebo forlag. s. 561. ISBN 82-7527-022-7.
- Roar Hauglid: Kirkebygning og kirkekunst. Sem kirke
- Rygh, Oluf (1907). Norske gaardnavne 6: Jarlsberg og Larviks amt. Kristiania: Fabritius.
- Ældre borgaringslov, Vikens kristenret. Kristiania: P. Soelberg. 1916.
- Lokalhistoriewiki
Denne kyrkjeartikkelen som har med Vestfold å gjere, er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.
