Vektstong

Om ein plasserer spissen på eit ein m langt spett under ein stein, og set ein stein ein dm frå spissen, får vi ei utveksling på 1:9, slik at eit trykk nedover med kraft 500 N for enden av den lange armen vil resultere i ei kraft på 4500 N – slik at steinen kanskje vert lyfta.

Vektstong er ei innretning som vert bruka for å overføre kraft, enklast i reiskapen våg. Vektstongprinsippet vert nytta i mange mekaniske innretningar og verktøy.

Einarma vektstong

Resultantkrafta mellom kraft og fastpunkt

På ei einarma vektstong er den påverkande krafta og resultantkrafta på same sida av fastpunktet. Døme på innretningar som tillempar dette prinsippet kan vere:

• trillhjul - gammaldags trillebår med hjul i framenden
• nøtteknekkar
• skiftenøkkel

Den påverkande krafta mellom resultantkraft og fastpunkt

Ein variant er innretningar med påverkande kraft mellom resultantkraft og fastpunkt:

• pinsett

Toarma vektstong

Toarma vektstong, med resultantkraft i den korte enden

Mange innretningar byggjer på prinsippet frå den toarma vektsonga:

• saks
• kubein
• flaskeopnar
• åre
• knipetang

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Hävstång» frå Wikipedia på svensk, den 16. mars 2009.

Bakgrunnsstoff

Commons har multimedium som gjeld: Vektstong

Denne teknologiartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.