Jump to content

ନାଗପୁର

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
Nagpur
नागपुर
Nickname(s): 
The Orange city, Tiger Capital of India,[] Center Of India[]
Country India
StateMaharashtra
RegionVidarbha
DistrictNagpur
Founded1702[]
Founded byRaja Bakht Buland Shah
Government
 • TypeMayor–Council
 • BodyNMC, NIT
 • MayorPravin Prabhakarao Datke (BJP)
 • CollectorSachin Kurve[]
 • Municipal CommissionerA Krishna[]
 • Police CommissionerS P Yadav[]
 • MPNitin Gadkari[] (BJP)
Area
 • Metropolis228 km2 (88 sq mi)
 • Metro
3,780 km2 (1,460 sq mi)
Elevation
310 m (1,020 ft)
Population
 (2011)[]
 • Metropolis୨୪,୦୫,୪୨୧
 • Rank13th
 • Density11,000/km2 (27,000/sq mi)
 • Metro୨୫,୮୩,୯୧୧[]
 • Metro rank
୯th
DemonymNagpurkar
Languages
 • OfficialMarathi
Time zoneUTC+5:30 (IST)
ZIP code(s)
440 001 - 440 037[୧୧]
Telephone code91-712
ଯାନବାହାନ ପଞ୍ଚୀକରଣMH31 (Nagpur West)
MH49 (Nagpur East)[୧୨]
MH40 (Nagpur Rural)
Websitewww.nagpur.nic.in


ନାଗପୁର ଏକ ଭାରତୀୟ ଜନଗଣନା ସହର ଅଟେ । ଏହା ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ନଗ୍ପୁର୍ ଜିଲ୍ଲାରେ ଅବସ୍ଥିତ ।


ଭୌଗଳିକ ଅବସ୍ଥିତି

[ସମ୍ପାଦନା]

ନାଗପୁର ୨୧.୧୫୩୮ ଉତ୍ତର ଅକ୍ଷାଂଶ ଓ ୭୯.୦୮୪୬ ପୂର୍ବ ଦ୍ରାଘିମାରେ ଅବସ୍ଥିତ । ସମୁଦ୍ର ପତନଠାରୁ ଏହା ୧୦୦୦ ଫୁଟ ଉଚ୍ଚତାରେ ରହିଛି ।[୧୩]

୨୦୦୧ ମସିହାର ଭାରତୀୟ ଜନଗଣନା ଅନୁସାରେ, ନାଗପୁର ସହରର ମୋଟ ଜନସଂଖ୍ୟା ୧୮୪୭୪ ଅଟେ ।[୧୪] ସେଥି ମଧ୍ୟରୁ ୫୨.୦୩% ଜଣ ପରୁଷ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ୪୭.୯୭% ଜଣ ନାରୀ ଅଟନ୍ତି । ନାଗପୁରର ସାକ୍ଷରତା ହାର ୭୮.୭୮% ଅଟେ । ଏହା ଜାତୀୟ ହାରଠାରୁ -୧୩.୯୪% ପ୍ରତିଶତ କମ ଅଟେ । ସେଥିରୁ ୪୩.୦୬% ପ୍ରତିଶତ ପୁରୁଷ ଓ ୩୫.୭୨% ନାରୀ ଅଟନ୍ତି । ୧୨.୦୮% ଲୋକ ସେଠାରେ ୬ ବର୍ଷ ବୟସରୁ କମ ବୟସ୍କ ଅଟନ୍ତି ।[୧୪]

ମରାଠୀ ନାଗପୁରର ସରକାରୀ ଭାଷା ଅଟେ ।

ପାଣିପାଗ

[ସମ୍ପାଦନା]
Nagpur
Climate chart (explanation)
JFMAMJJASOND
 
 
17
 
29
13
 
 
18
 
31
15
 
 
16
 
36
19
 
 
7.8
 
41
24
 
 
16
 
43
28
 
 
38
 
38
26
 
 
288
 
32
24
 
 
277
 
31
24
 
 
171
 
32
23
 
 
77
 
33
20
 
 
22
 
31
16
 
 
15
 
28
13
Average max. and min. temperatures in °C
Precipitation totals in mm
Source: [୧୫]

ପ୍ରାୟତଃ ଭାରତୀୟ ସହର ଗୁଡ଼ିକ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ମଣ୍ଡଳୀୟ ହୋଇଥାନ୍ତି । ନାଗପୁରରେ ବାର୍ଷିକ ସର୍ବାଧିକ ହାରାହାରି ତାପମାତ୍ରା ୩୩.୬ ଡିଗ୍ରୀ ସେଣ୍ଟିଗ୍ରେଡ ଅନୁଭୂତ ହେଉଥିବା ବେଳେ ସର୍ବନିମ୍ନ ହାରାହାରି ତାପମାତ୍ରା ୨୦.୪ ଡିଗ୍ରୀ ସେଣ୍ଟିଗ୍ରେଡ ଅଟେ । ଏଠାରେ ବାର୍ଷିକ ହାରାହାରି ବୃଷ୍ଟିପାତ ୧୦୯୧.୩ mm/inches ହୋଇଥାଏ ।

Climate data for Nagpur, ଭାରତ (୧୯୭୧–୨୦୦୦)
Month Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec Year
ହାରାହାରି ସର୍ବାଧିକ °C (°F) 28.7
(83.7)
31.3
(88.3)
36.2
(97.2)
40.5
(104.9)
42.5
(108.5)
37.8
(100)
31.7
(89.1)
30.6
(87.1)
32.2
(90)
32.7
(90.9)
30.5
(86.9)
28.3
(82.9)
33.6
(92.5)
ହାରାହାରି ସର୍ବନିମ୍ନ °C (°F) 13.1
(55.6)
15.3
(59.5)
19.4
(66.9)
24.2
(75.6)
27.8
(82)
26.4
(79.5)
24.2
(75.6)
23.7
(74.7)
23.1
(73.6)
20.1
(68.2)
15.6
(60.1)
12.5
(54.5)
20.4
(68.7)
Average rainfall mm (inches) 17.4
(0.685)
18.2
(0.717)
16.3
(0.642)
7.8
(0.307)
16.3
(0.642)
165.9
(6.531)
287.8
(11.331)
276.5
(10.886)
170.9
(6.728)
77.4
(3.047)
22.1
(0.87)
14.7
(0.579)
୧,୦୯୧.୩
(୪୨.୯୬୫)
ହାରାହାରି ମେଘାତ୍ସନ ଦିବସ 1.3 1.4 1.5 0.9 1.5 8.7 13.6 13.5 8.5 3.7 1.3 0.8 56.7
ହାରାହାରି ବିଜୁଳି ଘଡ଼ଘଡ଼ି ମାରୁଥିବା ଦିବସ 1.3 1.8 2.6 4.0 6.4 10.3 9.0 7.4 8.2 3.2 0.7 0.2 1.4

ହାରାହାରି କୁହୁଡ଼ି ଘେରା ଦିବସ 0.5 0.2 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.1 0.1 0.2 0.2 0.2 1.4
Source: India Meteorological Department (temperatures and precipitation)[୧୬][୧୭]


ଆହୁରି ପଢନ୍ତୁ

[ସମ୍ପାଦନା]
  1. Daily News & Analysis (2011-04-16). "Nagpur to be country's tiger capital | Latest News & Updates at Daily News & Analysis". Dnaindia.com. Retrieved 2015-08-01.{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  2. Oct 24, 2010, 06.24 AM IST (2010-10-24). "Why is Nagpur called the zero mile centre? - The Times of India". Timesofindia.indiatimes.com. Retrieved 2015-08-01.{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  3. "ଆର୍କାଇଭ୍ କପି". Archived from the original on 2008-03-15. Retrieved 2015-10-01. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |1= (help)
  4. "Welcome to Collector Office Nagpur". Retrieved 27 July 2015.
  5. "Want city to be second best in country". The Times of India. India. 4 August 2012. Archived from the original on 2013-12-02. Retrieved 2015-10-01.
  6. "The Leading Nagpur Police Site on the Net". nagpurpolice.org. Archived from the original on 2013-02-07. Retrieved 2013-04-04.
  7. "Lok Sabha". Retrieved 27 July 2015.
  8. "INDIA STATS : Million plus cities in India as per Census 2011". Retrieved 31 October 2011.
  9. "Provisional Population Totals, Census of India 2011; Cities having population 1 lakh and above" (PDF). Office of the Registrar General & Census Commissioner, India. Retrieved 26 March 2012.
  10. ଆଧାର ଭୁଲ: ଅଚଳ <ref> ଚିହ୍ନ; UA1Lakhandabove ନାମରେ ଥିବା ଆଧାର ଭିତରେ କିଛି ଲେଖା ନାହିଁ ।
  11. "Pincodes of Nagpur City".
  12. "ଆର୍କାଇଭ୍ କପି". Archived from the original on 2013-11-05. Retrieved 2015-10-01. {{cite news}}: Cite has empty unknown parameter: |1= (help)
  13. "Directory of Cities, Towns, and Regions in India". Retrieved 27 September 2015.
  14. ୧୪.୦ ୧୪.୧ "way back machine - ସେନ୍‌ସସ୍ ଓଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ". Archived from the original on 16 June 2004. Retrieved 24 September 2015.
  15. "World Weather Information Service -Nagpur". Worldweather.wmo.int. 5 October 2006. Retrieved 28 June 2015.
  16. "Chennai- Climatological Information". India Meteorological Department. Retrieved 29 May 2014.
  17. India Meteorological Department. "Ever Recorded Maximum Temperature, Minimum Temperature and 24 Hours Heaviest Rainfall up to 2010" (PDF). India Meteorological Department, Pune. Archived from the original (PDF) on 7 August 2017. Retrieved 29 May 2014.

ବାହାର ଲିଙ୍କ

[ସମ୍ପାଦନା]