Tajpej: Różnice pomiędzy wersjami

{{MiastoMiejscowość infobox

|nazwa oryginalna = {{k|zh|台北 }}

|powierzchnia = 271,7997272{{fakt|data=2021-12}}

|rok = 20102018

|liczba ludności = 2 618 772

|gęstość zaludnienia = 96359818

|wikinewswww = https://www.gov.taipei/

|wikicytaty wikisłownik = Tajpej

Miasto zostało założone w 1708 przez imigrantów z południowo-wschodnich prowincji chińskich. Rozwijało się powoli jako lokalny ośrodek handlowy z targiem oraz portem na rzece [[Danshui He|rzece Danshui]]. Szybszy rozwój nastąpił w XIX w., kiedy w mieście pojawiły się brukowane ulice i mury obronne. W 1895 roku miasto, w wyniku wojny[[Wojna chińsko-japońska (1894–1895)|I wojny chińsko-japońskiej]], dostało się w ręce Japończyków. W trakcie japońskiej okupacji Tajpej (noszące wówczas japońską nazwę Taihoku) zostało rozbudowane i zmodernizowane. W 1932 roku liczyło już 600 tys. mieszkańców. W 1945 po [[II wojna światowa|drugiej wojnie światowej]], po klęsce Japończyków, Tajpej powróciło pod rządy chińskie. Po przejęciu przez komunistów władzy w Chinach (1949) Tajpej stało się stolicą emigracyjnego rządu [[Czang Kaj-szek]]a. Z tego powodu przeżywało duży napływ imigrantów. W późniejszym okresie liczba mieszkańców zaczęła się stabilizować, a miasto dynamicznie rozwijać. W 1967 roku otrzymało status miasta wydzielonego<ref>{{cytuj książkę | tytuł = China yearbook| wydawca = China Pub. Co.| miejsce = Taibei| rok = 1980| strony = 324}}</ref>.

Tajpej jest jednymrazem z dwóchNowym największychTajpej ośrodkówjest przemysłowychnajwiększym Tajwanu.ośrodkiem Jestgospodarczym miastem nowoczesnym i zamożnymTajwanu. Działa w nim wiele tysięcy przedsiębiorstw i zakładów przemysłowych. Miasto jest międzynarodowym ośrodkiem handlowym i miejscem organizacji światowych targów informatycznych. Co roku prezentuje się na nich najnowsze technologie gromadzenia i przetwarzania danych. W Tajpej dominuje [[przemysł elektroniczny]]. Inne gałęzie to: [[przemysł metalowy]], [[przemysł maszynowy|maszynowy]], [[Przemysł środków transportu|samochodowy]], [[Przemysł petrochemiczny|rafineryjny]], [[meblarstwo|meblowy]], [[przemysł odzieżowy|odzieżowy]] i [[przemysł spożywczy|spożywczy]]. Około 80% ludności pracuje w usługach, reszta w przemyśle. BezrobocieTajpej kształtujejest sięnajwiększym na poziomiewyspie okołoośrodkiem 4%finansowym. W mieście działają giełda, banki, stacje telewizyjne i radiowe. Światowy producent nośników [[muzyka mechaniczna|muzyki mechanicznej]] i filmów. Ponadto ośrodek kultury i szkolnictwa wyższego<ref>{{encyklopedia PWN|id = 3984966|tytuł=Tajpej|data dostępu=2011-01-27}}</ref>.

Transport w mieście jest dobrze rozwinięty, chociaż centrum jest bardzo mocno zakorkowane. Bardzo dobrze rozwinięta jest sieć metra (6 linii, 131 stacji) obsługująca oprócz samego Tajpej także okoliczne miasta i miasteczka, wchodzące obecnie w skład miasta [[Nowe Tajpej]] (Xinbei). Jednak ze względu na górzyste ukształtowanie terenu, głównym ośrodkiem transportu miejskiego pozostają autobusy (istnieje około 250 linii autobusowych). Tajpej jest ważnym węzłem linii autobusowych obsługujących całą wyspę Tajwan. Tajpej jest także węzłem kolejowym, zarówno sieci kolei tradycyjnej, jak i niezależnej od niej sieci kolei ekspresowej. Dobrze rozwinięty jest transport lotniczy ze względu na pewne odizolowanie miasta od świata (położenie na górzystej wyspie, brak bezpośredniego dostępu do morza). Istnieje lotnisko [[Port lotniczy Tajpej-Taiwan Taoyuan|Taoyuan]] (do 2006 roku im. Czang Kaj-szeka) obsługujące międzynarodowy ruch pasażerski oraz lotnisko [[Port lotniczy Tajpej-Songshan|Songshan]] obok centrum miasta, obsługujące loty krajowe. Głównym ośrodkiem transportu miejskiego są autobusy. Istnieje około 250 linii autobusowych. Tajpej jest także węzłem kolejowym.

* [[grobowiecHala Pamięci Czang Kaj-szeka]]

* {{flaga|USA}} [[Anchorage]], [[Stany Zjednoczone]]

* {{flaga|PRY}} [[Asunción]], [[Paragwaj]]

* {{flaga|USA}} [[Atlanta]], [[Stany Zjednoczone]]

* {{flaga|GMB}} [[Bandżul]], [[Gambia]]

* {{flaga|GNB}} [[Bissau]], [[Gwinea Bissau]]

* {{flaga|USA}} [[Boston]], [[Stany Zjednoczone]]

* {{flaga|USA}} [[Cleveland]], [[Stany Zjednoczone]]

* {{flaga|SEN}} [[Dakar]], [[Senegal]]

* {{flaga|KOR}} [[Daegu]], [[Korea Południowa]]

* {{flaga|USA}} [[Dallas]], [[Stany Zjednoczone]]

* {{flaga|SAU}} [[Dżudda]], [[Arabia Saudyjska]]

* {{flaga|AUS}} [[Gold Coast]], [[Australia]]

* {{flaga|USA}} [[Guam]], [[Stany Zjednoczone]]

* {{flaga|GTM}} [[Gwatemala (miasto)|Gwatemala]], [[Gwatemala]]

* {{flaga|VNM}} [[Ho Chi Minh (miasto)|Ho Chi Minh]], [[Wietnam]]

* {{flaga|USA}} [[Houston]], [[Stany Zjednoczone]]

* {{flaga|USA}} [[Hrabstwo Orange (Kalifornia)|Hrabstwo Orange]], [[Stany Zjednoczone]]

* {{flaga|USA}} [[Indianapolis]], [[Stany Zjednoczone]]

* {{flaga|ZAF}} [[Johannesburg]], [[RPA]]

* {{flaga|BEN}} [[Kotonu]], [[Benin]]

* {{flaga|BOL}} [[La Paz]], [[Boliwia]]

* {{flaga|MWI}} [[Lilongwe]], [[Malawi]]

* {{flaga|TGO}} [[Lomé]], [[Togo]]

* {{flaga|USA}} [[Los Angeles]], [[Stany Zjednoczone]]

* {{flaga|MHL}} [[Majuro]], [[Wyspy Marshalla]]

* {{flaga|PHL}} [[Malabon]], [[Filipiny]]

* {{flaga|NIC}} [[Managua]], [[Nikaragua]]

* {{flaga|PHL}} [[Manila]], [[Filipiny]]

* {{flaga|USA}} [[Marshall (Teksas)|Marshall]], [[Stany Zjednoczone]]

* {{flaga|SWZ}} [[Mbabane]], [[Eswatini]]

* {{flaga|LBR}} [[Monrovia]], [[Liberia]]

* {{flaga|USA}} [[Oklahoma City]], [[Stany Zjednoczone]]

* {{flaga|PAN}} [[Panama (miasto)|Panama]], [[Panama]]

* {{flaga|MYS}} [[Penang (stan)|Penang]], [[Malezja]]

* {{flaga|AUS}} [[Perth]], [[Australia]]

* {{flaga|USA}} [[Phoenix]], [[Stany Zjednoczone]]

* {{flaga|ZAF}} [[Pretoria]], [[RPA]]

* {{flaga|PHL}} [[Quezon City]], [[Filipiny]]

* {{flaga|LVA}} [[Ryga]], [[Łotwa]]

* {{flaga|USA}} [[San Francisco]], [[Stany Zjednoczone]]

* {{flaga|CRI}} [[San José]], [[Kostaryka]]

* {{flaga|MEX}} [[San Nicolás de los Garza]], [[Meksyk]]

* {{flaga|SLV}} [[San Salvador]], [[Salvador]]

* {{flaga|DOM}} [[Santo Domingo]], [[Dominikana]]

* {{flaga|KOR}} [[Seul]], [[Korea Południowa]]

* {{flaga|HND}} [[Tegucigalpa]], [[Honduras]]

* {{flaga|JPN}} [[Tokio]], [[Japonia]]

* {{flaga|MNG}} [[Ułan Bator]], [[Mongolia]]

* {{flaga|RUS}} [[Ułan Ude]], [[Rosja]]

* {{flaga|BFA}} [[Wagadugu]], [[Burkina Faso]]

* {{flaga|POL}} [[Warszawa]], [[Polska]]

* {{flaga|FRA}} [[Wersal]], [[Francja]]

* {{flaga|LTU}} [[Wilno]], [[Litwa]]