Szydłowiec
Szydłowiec (łac. Shidlowiecz, ros. Шидловец, hebr. שידלוביץ - miasto w woj. mazowieckim, w powiecie szydłowieckim, siedziba powiatu i miejsko-wiejskiej gminy Szydłowiec. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. radomskiego. Miasto o sporym dziedzictwie kulturalno-historycznym. Od XVI do 2 dekady XX w. Ośrodek życia kulturalnego wielu narodów, a mianowicie Włochów, Niemców, Żydów, Szkotów i Romów (do dziś).
[[Plik:{{{zdjęcie}}}|240x240px|alt=Ilustracja|{{{opis zdjęcia}}}]] {{{opis zdjęcia}}} | |||||
| |||||
Państwo | {{{państwo}}} | ||||
---|---|---|---|---|---|
Zarządzający | |||||
Powierzchnia |
21,93 km² | ||||
Populacja (2006) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
{{{numer kierunkowy}}} | ||||
Kod pocztowy |
{{{kod pocztowy}}} | ||||
Tablice rejestracyjne |
{{{tablice rejestracyjne}}} | ||||
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||
Położenie na mapie brak Brak mapy: {{państwo dane {{{państwo}}} | mapa/core | wariant = {{{państwo}}} }} Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} | |||||
Strona internetowa |
Według danych z 31 grudnia 2005, miasto miało 15 243 mieszkańców. Szydłowiec od 2006 roku posiada swój sztandar. Herbem Szydłowca jest biała strzała Odrowążów z odwróconą literą "S", symbolizującą: przepływającą przez miasto rzekę Korzeniówkę, łacińską nazwę miasta (Shidloviecz), a także patrona miasta - Świętego Zygmuna (łac. Sigsigmuntus), na czerwonym tle z żółtą otoczką. W roku 2005 Stolica kulturalna Mazowsza.
Geografia
Położenie
Szydłowiec położony jest w południowej cząści województwa mazowieckiego, tzw. Ziemi Radomskiej. Mimo to, geograficznie i historycznie należy do Małopolski, Sandomierszczyzny i jw. do Ziemi Radomskiej. Bowiem Szydłowiec leży w leju między Przedgórzem Iłżeckim a Garbem Gielniowskim tworząc podnóże Wyżyny Kielecko-Sandomierskiej. Jest to subregion zwany Ziemią Szydłowiecką bądź Podgórzem Szydłowiecko-Iłżeckim, zajmującym Garb Gielniowski, Przedgórze Iłżeckie i północną częś Puszczy Świętokrzyskiej aż do rzeki Kamiennej.
Geologia
Szydłowiec położony jest na platformie paleozoicznej. Jego okolice uległy najwcześniejszemu z fałdowań górskich - kaledońskich. W jego okolicach swój kres miało zlodowacenie środkowopolskie. Potwierdzają to występujące stożki sandrowe. Występuje tu wiele surowców. W samym mieście występują pokaźne, ale głębokie rudy żelaza. Występuje piaskowiec wielu odmian od żółtego do czerwonego, ponad to obfite zasoby piasku wydobywanego po dziś dzień.
Klimat
Miasto Szydłowiec położone jest w strefie umiarkowanej kontynentalnej. Średnia temperatura powietrza w Szydłowcu w styczniu wacha się od -4 do -3 C. Zaś w lipcu najczęściej odnotywaną miarą jest 18 C. Można więc obliczyć średnią temperaturę roczną w mieście, która wynosi ok. 7 C. W Szydłowcu można dostrzeć prześciowość klimatu Polski między wpływem oceanu i kontynentu. Szydłowiec leży w strefie klimatycznej, gdzie dominują czynniki kontynentalne. Toteż roczna, średnia opadów atmosferycznych w mieście waha się między 500, a 400 mm wody. Dość zapuszczona w głąb Polski strefa wpływu klimatu oceanicznego wpływa na Szydłowiec długim okresem wegetacyjnym roślin(200-210 dni).
Komunikacja
W mieście krzyżują się: droga krajowa 7, która jest częścią trasy europejskiej E77 i droga wojewódzka nr. 727, czyli szosa Przysucha-Szydłowiec-Wierzbica.
Osiedla
- Os. Nad Zalewem
- Os. Kolejowa I (Iłżecka wraz ze Wschodnią tzw. Trójkąt Bermudzki)
- Os. Kolejowa II
- Os. Kolejowa pod Lasem (Dąbrowa)
- Os. Kolejowa-Domki
- Pod Wolą
- Książek
- Podgórze
- Podzamcze
- Praga
- Os. Północ
- Os. Przydworcowe ( tzw. PKS)
- Stare Miasto ( Śródmieście, Centrum)
- Stara Wieś
- Wymysłów
- Zielonka
- Pod Świerczkiem
- Os. Wschód ( tzw. Chamówek)
Historia
Kalendarium
- pocz. XII w. - Nadanie północnych ziem Puszczy Świętokszyskiej Odrowążom.
- XII w. . -Pierwsze wzmianki o grodzisku Szydłowiec
- XIII w. - Założenie wsi służebnej Stara Wisła.
- 1 poł. XIV w. - Budowa murów zamku.
- 2 poł. XIV w. - Założenie wsi służebnej Szydłowiec
- pocz. XV w. - Pojawienie się pierwszych kupców.
- 1 poł. XV w. - Wytyczenie placu targowego.
- 1401 - Wybudowanie (wg. Długosza drewnianego) kościoła farnego św. Zygmunta.
- 1427 - Przyznanie praw miejskich.
- 1436 - Nadanie dorocznego jarmarku przez Władysława Warneńczyka.
- 1470 - Nadanie miastu praw magdemburskich.
- 1493-1509 - Budowa murowanej fary.
- 1505 - Nadanie dwóch kolejnych jarmarków.
- 1508 - Przyznanie miastu prawa do targu piątkowego
- 1512 - Uzyskanie praw do składu żelaza,poszeżenie granic miasta.
- 1520 - Wytyczenie Rynku Słomianego
- 1527 lub 1528 - Wybudowanie przykościelnej szkoły elementarnej.
- 1529 - Założenie na północ od miasta dzielnicy Skałki z kościołem szpitalnym.
- 1548 - Przejście Szydłowca w ręce Radziwiłłów
- 1550 - Dwa nowe jarmarki w mieście.
- 1553 - Dobra Szydłowieckie zwane hrabstwem.
- 1563 - Zamknięcie (na kilka miesięcy) kościoła farnego.
- 1578 - Potwierdzenie wszystkich praw miejskich przez Stefana Batorego.
- 1585 - Częściowa przebudowa wnętrz zamku.
- 1591 - Zatwierdzenie praw miejskich regulujących podatki, grunty miejskie i administrację.
- Obowiązek wystawiania przez mieszkańców 12 pieszych dla obronności państwa.
- 1602-1629 - budowa ratusza miejskiego.
- 1619-1629 - Częściowa przebudowa zamku.
- 1652-1653 - Epidemia dżumy.
- 1699 - Uniwersał Macieja Radziwiłła.
- 1709 - Zamknięcie szkoły elementarnej.
- 1711 - Wybudowanie synagogi.
- 1781 - Przebudowa kościoła szpitalnego.
- 1799 - Założenie żydowskiej szkoły wyznaniowej.
- 1802 - Sprzedaż w licytacji dóbr Szydłowca ks. Annie Sapieżynie.
- 1809 - Ustanowienie w mieście siedziby powiatu.
- 1815 - Ustanowienie leśnictwa i dyrektoriatu Obwodu Górniczego.
- 1816 - Założenie sądu pokoju i poczty
Początki społeczności ludzkiej
Najwcześniejsze ślady działalności ludzkiej pochodzą z epoki kamiennej. Są to pozostałości z okolic Orońska, Polan i Wierzbicy, w których wytwarzano wyroby z tak zwanego krzemienia czekoladowego, występującego w dolinie rzeki Kamiennej. Kamień ten był podstawowym surowcem do masowego wyrobu narzędzi i broni, rozpowszechnianej w Małopolsce i w sąsiednich dzielnicach.
Słowiański gród
Niegdyś na terenach dzisiejszego Szydłowca istniały rozległe mokradła, które kończyły się lasami na południu i równinami na północy. Pośród rozlewisk rzeki Szabasówki i Korzeniówki stał na miejscu dzisiejszego zamku warowny gród. Miał on funkcje głównie handlowe, choć rozwijało się także w nim rzemiosło. Okoliczni kmiecie sprzedawali w nim płody ziemi. Handel opierał się na garncarstwie, krawiectwie i zbrojeniu. Nie wiadomo dlaczego gród otrzymał istniejącą nazwę. Przypuszcza się, że nazwa ta pochodzi od rzemiosła krawców, którzy szyli odzież z różnorodnych tkanin transportowanych lędziańskimi szlakami handlowymi. Gród był dość silnie obwarowany, ponieważ chronił on lokalny trakt łączący Końskie z Iłżą.
Miasto Odrowążów
Od XII w., dzięki uprzejmości księcia Bolesława III Krzywoustego, wójtem Szydłowca został Bolko Odrowąż - dostojnik małopolski pochodzenia czeskiego. W XIV w. gród, wskutek rodzinnych sporów dostał się w ręce chlewickiej linii rodu. Pod koniec wieku bracia Jakub i Sławko Odrowążowie założyli, w łagodnym kolanie Korzeniówki na południe od grodu, osadę targową. Pierwotnie osada miała mieć charakter rozsiedlenia zatłoczonego grodu. Jednak nowa osada została właściwym początkiem współczesnego Szydłowca. Wkrótce osada rozrosła się. Bracia Odrowązowie położyli nadzieję w osadzie i zastosowali magdeburski układ ulic, który widać po dzień dzisiejszy. Jakub, a później także Sławko na cześć miejscowości przyjęli nazwisko Szydłowieccy. Niedługo potem bracia nadali osadzie prawa miejskie zwane prawem średzkim. Potwierdzone ono zostało dekretem z 1305 r. nadanego przez Wacława III Przemyślidę. Następnie prawo te zostało potwierdzone przez Władysława II Jagiełłę w 1427 r. (oficjalna data nadania praw miejskich). Po uzyskaniu praw miejskich dla Szydłowca Jakub Szydłowiecki wybudował w centrum miasta drewniany, gotycki kościół pod wezwaniem św. Zygmunta I Burgundzkiego (Króla), który stał się patronem miasta. Po zakończeniu prac budowlanych rozpoczęto zasiedlanie nowego rynku, który powstał na miejscu placu przykościelnego. Okres odrowązki pozwolił, aby Szydłowiec z rąk Władysława III Warneńczyka uzyskał prawo do corocznego jarmarku. W tym też czasie głównym z zajęć szydłowian stało się wydobycie i obróbka piaskowca.
Rozwój za czasów Szydłowieckich
Intensywny rozwój Szydłowiec zawdzięcza wnukowi Jakuba - Stanisławowi. Dzięki swej pozycji u Kazimierza IV Andrzeja Jaggiellończyka starosta krakowski uzyskał dla miasta prawo ulgi handlowej w 1470 r. Za jego czasów powstał w Szydłowcu też pierwszy zamek wybudowany w stylu gotyku saksońskiego. Rozkwit miasta nastąpił pod rządami synów Stanisława, głównie Jakuba Szydłowieckiego. Ufundował on przebudowę kościoła św. Zygmunta. Stanął murowany kościół w stylu saksońskim. Jako podskarbi wielki koronny Jakub uzyskał dla miasta kolejne przywileje dotyczące jarmarków. Jego brat Mikołaj uzyskał dla miasta od Aleksandra I Jagiellończyka prawo składu żelaza. Za czasów Szydłowieckich miasto znacznie rozrosło się. Powiększono zamek. Na ten okres przypada także chwilowy upadek miasta gdy załamuje się wskutek braku męskich potomków ród Szydłowieckich.
Czasy Radziwiłłów
W 1532 r. zmarł Mikołaj Szydłowiecki - ostatni z rodziny Szydłowieckich. Po śmierci w 1532 r. ostatnich Szydłowieckich, miasto jako wiano Elżbiety Szydłowieckiej dostało się Radziwiłłom (1547) i pozostawał w rękach przedstawicieli tego rodu przez kilka stuleci. Właściciele odtąd tutaj nie rezydowali, jednak w XVI w. dynamiczny rozwój miasta trwał - w 1550 r. przyznano miastu prawo do kolejnych dwóch jarmarków oraz zwolniono tutejszych kupców od opłat w całym kraju. W 1553 r. Mikołaj Radziwiłł Czarny uzyskał od cesarza Ferdynanda I Habsburga tytuł hrabiego na Szydłowcu, stąd dobra szydłowieckie określano odtąd mianem hrabstwa. Zaś folwark zamkowy nabył kolejne wsie i oraz rozszerzył zwierzyniec.
Okres upadku
Kolejni Radziwiłłowie także dbali o rozwój miasta, rozbudowywali też zamek. O zamożności gminy miejskiej świadczy choćby budowa ratusza z własnych środków (początek XVII w.). Od drugiej połowy XVII stulecia w Szydłowcu zaczęli także się licznie osiedlać Żydzi. Okres ten, podobnie jak i wiek XVIII, przyniósł początek upadku miasta - liczne zarazy i wojny (szczególnie epidemia dżumy w latach 1652-1653 oraz III wojna północna) spowodowały wyludnienie miasta (90%) i ruinę majątków mieszczan.
Pod zaborami
Po III rozbiorze Polski Szydłowiec należał do zaboru austriackiego. Władze Austriackie usiłowały uregulować zabudowę miasta. Powolny proces odbudowy aktywności społeczno-ekonomicznej Szydłowca został zapoczątkowany utworzeniem prefektury powiatu w departamencie radomskim, w okresie Księstwa Warszawskiego. Powiat szydłowiecki istniał w latach 1809–1866 i obejmował dobra rządowe samsonowskie, suchedniowskie i bodzentyńskie, a więc poważną część Staropolskiego Zagłębia Przemysłowego. Miały tutaj swoją siedzibę gmina, parafia, sąd pokoju, poczta i szkoła elementarna. Odbywały się sejmiki i jarmarki. Nieco później zlokalizowano tutaj siedzibę nadleśnictwa, a także dyrekcję obwodu górniczego. W 1802 r., po śmierci Macieja Radziwiłła dobra Szydłowieckie przeszły w drodze licytacji w ręce Anny ks. Sapieżyny, która z kolei w 1828 r. odsprzedała dobra Szydłowieckie skarbowi Królestwa Polskiego. Mimo złego rozwoju gospodarczego terenów polskich pod zaborem rosyjskim Szydłowiec stał się wyjątkiem potwierdzającym tą regułe. Do miasta zjechali się różni usługodawcy oraz zwiększono wydobycie ekskluzywnego na Mazowszu i w Rosji piaskowca.
20-lecie międzywojenne
W czasie I wojny światowej miasto niewiele ucierpiało. Najbardziej wojnę odczuł ratusz, który stracił wieżę w wyniku bombardowania austryackiej artylerii. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku, Szydłowiec znalazł się w powiecie koneckim, w województwie kieleckim. Mimo usilnych starań lokalnych polityków (m. in. Czesław Antecki) w województwie nie udało się utworzyć powiatu z siedzibą w Szydłowcu. W samym mieście prowadzono prace urbanizacyjne. Wytyczono kilka ulic łączących centrum z dzielnicą przemysłową, zaś w roku 1938 nowy przebieg ulicy Głównej i dwa place: Niepodległości i Targowica. W 1921 wzniesiono, na skwerze przy Rynku, pomnik T. Kościuszki. Rada miasta zabiegała o połączenie kolejowe. Jednak budowana wtedy linia kolejowa Warszawa-Kraków minęła miasto. Szydłowiec połączono z nią linią kolejki wąskotorowej, która dochodziła aż do zakładów metalowych w Chlewiskach. W mieście istniało wiele rodzinnych zakładów kamieniarskich opartych na eksploatacji kamieniołomów w Śmiłowie (m. in. Anteckich, Piklów, Kasprzyków, Podkowińskich, Majewskich i Dworaków). Głównie w dzielnicy żydowskiej mieściły się także garbarnie. Jeden z żydowskich właścicieli pozostawił po sobie swój dom przy ul. Garbarskiej, jako cenny zabytek sztuki żydowskiej w Polsce. W 1938 r., Władysław Trzeciakowski założył fabrykę gwoździ do podków ,,Podkowiak". Był to jeden z większych zakładów w mieście, zatrudniał 35 pracowników. Przy ul. Głównej, w miejscu dzisiejszej szkoły ponadgimnazjalnej, mieściła się fabryka Braci Węgrzeckich. Produkowała bryczki i powozy, a od 1923 roku nadwozia do samochodów marki As, współpracując z firmą Jana Łaskiego w Warszawie. Pierwsze 100 taksówek dla Warszawy wyprodukowano właśnie w tych dwóch zakładach. Kursowały one do 1928 roku jako pierwsze taksówki w Polsce. W roku 1929 na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu szydłowiecka fabryka ,,Bracia Węgrzeccy" otrzymała srebrny medal za produkcję bryczek i nadwozi samochodowych.
Zabytki
-
Zamek od strony bramy
-
Kościół farny w Szydłowcu
-
Ratusz w Szydłowcu
-
Bożnica Garbarska
Zobacz:
Kultura
Imprezy
Centrum kulturalnym miasta jest szydłowiecki zamek, gdzie ma swoją siedzibę: Szydłowieckie Centrum Kultury - Zamek wraz z Biblioteką Miejską i Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych. Szydłowieckie Centrum Kultury - Zamek (ul. Sowińskiego 1) jest gminną instytucją kultury, zajmującą się rozpoznawaniem, rozbudzaniem i zaspokajaniem potrzeb i zainteresowań kulturalnych mieszkańców. Centrum organizuje szereg działań kulturalnych promujących Szydłowiec. Ponad 35-letnią tradycję ma Szydłowiecka Wiosna Kulturalna, z wieloma cyklicznymi imprezami odbywającymi się w maju i czerwcu na dziedzińcu zamku w Szydłowcu:
- Zamkowe Spotkania Teatralne o Laur Złotego Gargulca - Ogólnopolski Przegląd Teatrów Amatorskich
- Ogólnopolski Przegląd Kapel i Zespołów Ludowych Stylizowanych im. Jana Derlety
- "Wianki" z obrzędem nocy sobótkowej, fajerwerkami, koncertami i zabawą
- koncerty gwiazd polskiej muzyki rozrywkowej
- koncerty jazzowe
- spektakle teatralne, widowiska plenerowe
Na miesiące letnie Centrum przygotowuje ofertę kulturalną nie tylko dla mieszkańców Szydłowca ale i licznie odwiedzających miasto turystów:
- "Biesiada u Szydłowieckich"- uczta staropolska na dziedzińcu zamkowym z całonocną zabawą
- "Maska"- tygodniowe Warsztaty Działania Twórczego Inspirowane Teatrem
- Jarmark Piosenki Rozrywkowej
- Szydłowieckie Prezentacje Działań Alternatywnych
- Nocne projekcje filmów na dziedzińcu zamku
Szydłowieckie grupy twórcze
- Zespół Pieśni i Tańca "OBERTAS" Zespół Pieśni i Tańca "Obertas" istnieje od 1984 r. Członkami zespołu są dzieci i młodzież szydłowieckich szkół, kapelę tworzą muzycy profesjonalni. W programie zespołu znajdują się tańce i pieśni regionów: opoczyńskiego, świętokrzyskiego, krakowskiego, Lachów Sądeckich oraz pieśni i tańce narodowe. Zespół jest laureatem wielu ogólnopolskich i międzynarodowych przeglądów folklorystycznych. Koncertował w Czechach, Niemczech, Słowacji oraz w wielu miastach i miasteczkach Polski.
- Miejska Orkiestra Dęta, Założona została w 1910 roku przez rajców Szydłowca jako reprezentacyjny zespół Związku Ochotniczych Straży Pożarnych. Od 1992r. zespół działa przy Szydłowieckim Centrum Kultury - Zamek. Jest laureatem licznych przeglądów krajowych i zagranicznych m.in. Międzynarodowego Festiwalu Orkiestr Dętych w Pinnenbergu. Ma swój udział w ustanowieniu rekordu Guinessa na największą orkiestrę strażacką, która zagrała w 1997 roku na Placu Piłsudskiego w Warszawie. W 2001 roku wystąpiła w uroczystym koncercie w Wadowicach zorganizowanym z okazji urodzin papieża Jana Pawła II. Obsługuje uroczystości państwowe i kościelne. Koncertuje z udziałem wokalistów. Kapelmistrzem orkiestry jest Henryk Kapturski. Zespołowi patronuje Burmistrz Miasta Szydłowca.
- Chór Miasta Szydłowca powstał w 1999 roku. Uświetnia swoimi występami uroczystości miejskie i kościelne. W repertuarze Chóru znajdują się pieśni maryjne, psalmy M. Gomółki, pieśni patriotyczno - religijne. Dyrektorem artystycznym chóru jest Danuta Klepaszewska.
- Teatr Animacji "Świerszcz" - działa od 1984 roku. Jest laureatem prestiżowych przeglądów teatralnych w kategorii teatrów lalkowych i żywego planu, animatorem działań teatralnych w środowisku.
- Grupa Teatralna "Zamczysko" sięga do klasyki literackiej, realizuje plenerowe widowiska teatralne wystawiane na dziedzińcu szydłowieckiego zamku, przedstawienia kameralne, wieczory poezji. Członkowie grupy biorą udział w konkursach recytatorskich. Zapraszamy na nasza strone internetowa: http://www.grupazamczysko.prv.pl .
- Klub Brydżowy "Zamek" Powstał w 1985 roku jako koło zainteresowań, działające w strukturze Domu Kultury w Szydłowcu. W latach 1988-1992 tworzył sekcję wyczynową MZKS "Szydłowianka". Od 1992 roku związany z Szydłowieckim Centrum Kultury - Zamek pod nazwą Klub Brydżowy "Zamek". Klub tworzy 30 brydżystów w wieku 18-60 lat. Trzon Klubu stanowi drużyna biorąca udział w rozgrywkach mistrzowskich, prowadzonych przez Radomski Okręgowy Związek Brydża Sportowego. W 2002 roku Klub zdobył mistrzostwo i awans do rozgrywek III- ligowych. Członkowie Klubu startowali z powodzeniem w wielu turniejach brydżowych w kraju i uczestniczyli w rozgrywkach Mistrzostw Świata Juniorów w Czechach. Klub Brydżowy "Zamek" jest też organizatorem otwartych środowiskowych turniejów brydża sportowego.
- Klub Tańca Towarzyskiego prowadzi indywidualne i grupowe zajęcia taneczne dla dzieci i młodzieży, kursy, organizuje turnieje taneczne.
- Klub Jupiter 72 Klub działa przy Szydłowieckim Centrum Kultury - Zamek od 1972 roku. W latach 1992-2001 klub był producentem lokalnego programu informacyjnego "Jupiter". Współpracował z Warszawskim Ośrodkiem Telewizyjnym. Szydłowieccy fotograficy prezentowali swoje prace na wielu wystawach regionalnych i krajowych, zdobywając nagrody i uznanie środowiska.
- Społeczne Ognisko Artystyczne działa w Szydłowcu od 1956 roku prowadząc naukę w sekcjach: fortepianu, skrzypiec, gitary, akordeonu i instrumentów elektronicznych. W trakcie swojej wieloletniej działalności naukę w Ognisku pobierało ponad 700 uczniów z czego znacząca część aktywnie uczestniczy w życiu kulturalnym środowiska. Działalność ogniska była wielokrotnie nagradzana m.in. : Dyplomem Gratulacyjnym Ministra Kultury i Sztuki, Medalem Konstytucji 3-go Maja, a Polski Instytut Muzyczny uznał je za "Przodujące Ognisko w Kraju". Wizytówką ogniska jest dziewczęcy Kameralny Zespół Instrumentalny "Pol-Orffa", grający transkrypcje muzyki poważnej na instrumentach elektronicznych. Zespół koncertował w Austrii, Czechosłowacji, Niemczech, Białorusi, Litwie, Szwajcarii, Watykanie, we Włoszech i Francji. Łącznie wykonał ponad 1500 koncertów, w tym 78 poza granicami kraju. Nagrania Zespołu "Pol-Orffa" zostały zarejestrowane i wydane na płycie kompaktowej. Pierwsze egzemplarze płyty zostały przekazane Wisławie Szymborskiej z okazji otrzymania Nagrody Nobla, Janowi Pawłowi II z okazji 20-lecia pontyfikatu oraz Królowej Anglii z okazji setnej rocznicy urodzin.
Ponad to centrum prowadzi cykliczne zajęcia muzykoterapii i terapii dla osób niepełnosprawnych. Zamkowe Studio Nagrań realizuje profesjonalne nagrania w zapisie cyfrowym. Galeria "Kaplica Zamkowa" organizuje wystawy, prowadzi komis dzieł sztuki. Szydłowieckie Centrum Kultury - Zamek od lat wspiera działalność twórców kultywujących tradycje ludowe Ziemi Szydłowieckiej, mających w swoim dorobku artystycznym liczne nagrody zdobywane na ogólnopolskich i regionalnych przeglądach folklorystycznych. Laureatami "Złotej Baszty" Festiwalu w Kazimierzu Dolnym są m.in. Kapele M. Bujaka A. Wyrwińskiego, Zespół Śpiewaczy z Korzyc.
Oświata
Szydłowiecka oświata nie jest zbyt złożona. W mieście kształci się na poziomach: przedszkolnym, szkolnym podstawowym, gimnazjalnym podstawowym, gimnazjalnym rozszerzonym, średnim ogólnokształcącym, średnim rozszerzonym, średnim technicznym i średnim zawodowym. W następujących placówkach publicznych (państwowych):
- Przedszkola
- Przedszkole Samorządowe nr 1 (ul. Wschodnia)
- Przedszkole Samorządowe nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi (ul. Staszica)
- Przedszkole Zakonu sióstr Michalitek (ul. Zakościelna)
- Szkoły Podstawowe
- Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1 z Oddziałami Integracyjnymi im. Jana III Sobieskiego(ul. Wschodnia)
- Publiczna Szkoła Podstawowa nr 2 w Zespole Szkół im. Jana Pawła II (ul. Wschodnia)
- Gimnazja
- Publiczne Gimnazjum nr 1 w Zespole Szkół im. Jana Pawła II (ul. Wschodnia)
- Publiczne Gimnazjum nr 2 im. Mikołaja Kopernika (ul. Folwarczna)
- Szkoły średnie
- Zespół Szkół Średnich im. Henryka Sienkiewicza (ul. Zamkowa)
- Zespół Szkół Średnich im. Korpusu Ochrony Pogranicza (ul. Koścuszki)
Miasto i mgmina objęte są programem rejonizacji. Programem tym objęte są uczniowie szkół podstawowych i gimnazjów. Choć dopuszczalne jest przepisanie osoby do innej szkoły na wyraźną prośbę rodzica i w wyjątkowych sytuacjach.
Samorząd
Wedle obecnej ustawy o samorządach administracji terytorialnej władzę w Szydłowcu pełni Burmistrz Miasta oraz Rada Miasta, której przewodniczącym jest Marek Zdziech. Rada Miejska istnieje od 2 poł. XVI w., kiedy to Radziwiłłowie przebywający głównie w Nieświeżu powoływali 4 rajców, których pensją był dochód z kar sądowych i grzywien wymierzanych mieszczanom. Burmistrz sprawował władzę od 1828 r., kiedy to Anna Sapieżyna odsprzedała dobra Szydłowieckie skarbowi Królestwa Polskiego. Burmistrzem I kadencji (od 1828 r.) był Piotr Skoruchwski. Dalsze losy burmistrzów i rady aż do 1918 r. nie są znane,ze względu na znikome zapiski w tej sprawie.
Burmistrzowie miasta
Okres międzywojenny (1918-1939)
- Franciszek Saramowicz (?-1919)
- Czesław Antecki (1919)
- Edward Ziółkowski p. o. burmistrza (1919-1920) burmistrz (1920)
- Andrzej Klepaczewski p. o. burmistrza (1920-1922)
- Czesław Antecki p. o. burmistrza (1922)
- Leon Lisowicz (1922-1929)
- Józef Piekarski (1929) (kierownik tymczasowy samorzadu)
- Stefan Hebdzyński (1929-1932)
- Edward Ziółkowski p. o. burmistrza (1932)
- Zygmunt Wojczulanis (1932)
- Edward Ziółkowski p. o. burmistrza (1932-1933) burmistrz (1933-1935)
- Romuald Mrowiński (1935-1939)
Zarządcy miasta podczas okupacji niemieckiej (1939-1945)
Zarządca miasta podczas okupacji sowieckiej (1945)
Naczelnicy miasta (1945-1990)
okres najnowszy (od 1990 r.)
- Włodzimierz Kurzępa (1990-1994)
- Roman Środa (1994 - 1998)
- Włodzimierz Kurzępa (1998-2001)
- Krzysztof Łękawski (2001-2002)
- Andrzej Stanisław Jarzyński (od 2002 r.)
Rada Miejska
Członkowie Rady Miejskiej kadencji 2006-2010
- Przewodniczący rady miejskiej: Marek Zdziech
- Krystyna Bednarczyk
- Paweł Bloch
- Roman Burek
- Wiesław Cieloch
- Marek Górecki
- Bogusława Grzyb
- Leszek Jakubowski
- Józef Jarosiński
- Bogusław Kamiński
- Krzysztof Łękawski
- Artur Łyczek
- Krzysztof Mamla
- Waldemar Pietras
- Maria Piotrowska
- Marek Plewa
- Tadeusz Poziomkowski
- Zbigniew Rogoziński
- Grażyna Rycerska
- Urszula Sasal
- Wojciech Winiarski
Osoby związane z Szydłowcem
Duchowni
- Paweł Szydłowiecki
- ks. prałat Aleksander Malanowicz
- Rubin Rabinowicz
- ks.bp. Wacław Depo
- ks. Roman Kotlarz
Politycy
Artyści
- Stanisław Samostrzelnik
- Tomasz Regius
- Józef Szermentowski
- Władysław Aleksander Malecki
- Ryszard Ciereszko
- Jerzy Turek
- Artur Gadowski
- Alina Czyż
Żołnierze
- Tadeusz Kościuszko
- gen. Marian Langiewicz
- kpt. August Jasiński
- Jan Chrzciciel Prendowski
- płk. Henryk Dobrzański
Postaci historyczne
- Mikołaj Szydłowiecki
- Stanisław Szydłowiecki
- Krzysztof Szydłowiecki
- Piotr Szydłowiecki
- Mikołaj Krzysztof Radziwiłł (Sierotka)
- Mikołaj Radziwiłł Czarny
- Barbara Radziwiłłówna
- Anna Sapieżyna
Rody
Linki zewnętrzne
- http://www.szydlowiec.pl - Strona internetowa Urzędu Miejskiego w Szydłowcu