1612
rok kalendarzowy w XVII wieku, przestępny
Rządzący państwami w 1612
Wydarzenia w Polsce
edytuj- 19 lipca – klęska wojsk polskich Stefana Potockiego w bitwie z Turkami i Tatarami pod Sasowym Rogiem. Potocki został wzięty do niewoli.
Wydarzenia na świecie
edytuj- 6 stycznia – Axel Oxenstierna został kanclerzem Szwecji.
- 10 maja – Szahdżahan, późniejszy władca muzułmańskiego imperium w Indiach z dynastii Mogołów, poślubił swoją trzecią żonę Mumtaz Mahal, dla której po jej śmierci nakazał wybudować mauzoleum Tadź Mahal w Agrze.
- 13 czerwca – Maciej Habsburg został cesarzem rzymskim.
- Powstanie przeciwko polskiej okupacji, które wybuchło w Rosji jesienią 1612 roku (w trakcie tzw. Wielkiej smuty).
- 3 września – wojna polsko-rosyjska: została stoczona bitwa pod Moskwą; nieudana próba odsieczy oblężonej na Kremlu polskiej załogi, podjęta przez hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza.
- 7 listopada – wielka smuta: kapitulacja polskiej załogi na Kremlu w Moskwie. Po zdobyciu przez Rosjan Kitajgrodu, w obliczu braku żywności i bez nadziei na odsiecz, dowodzący polską załogą na oblężonym Kremlu pułkownik Mikołaj Struś poddał placówkę (według starego stylu było to 28 października).
- 15 grudnia – niemiecki astronom Simon Marius sporządził pierwszy opis Galaktyki Andromedy, bazujący na obserwacjach teleskopowych.
- 28 grudnia – 234 lata przed oficjalnym odkryciem Galileusz po raz pierwszy zaobserwował Neptuna, biorąc go za gwiazdę.
Urodzili się
edytuj- 25 czerwca – Jan Albert Waza, polski biskup, syn króla Zygmunta III Wazy (zm. 1634)
- 17 sierpnia – Jeremi Michał Wiśniowiecki, kniaź Jarema, postrach Kozaków, jeden z najbogatszych obywateli Rzeczypospolitej Obojga Narodów; autor, sponsor i wykonawca największej i najszybszej akcji kolonizacyjnej w dziejach Polski (zm. 1651)
- 17 listopada – Dorgon, książę mandżurski, autor mandżurskiego podboju Chin, regent, pośmiertnie honorowy cesarz (zm. 1650)
- data dzienna nieznana – Michał Boym, jezuita, podróżnik, misjonarz, syn nadwornego lekarza Zygmunta III Wazy, który dotarł do Chin (ur. 1612 lub 1614, zm. 1659)
Zmarli
edytuj- 20 stycznia – Rudolf II Habsburg, cesarz rzymski (ur. 1552)
- 4 lutego – Józef z Leonessy, włoski kapucyn, misjonarz, święty katolicki (ur. 1556)
- 8 czerwca – Hans Leo Hassler, niemiecki kompozytor i organista (ur. 1564)
- 12 sierpnia – Giovanni Gabrieli, włoski kompozytor i organista (ur. 1555)
- 12 września - Wasyl IV Szujski, car rosyjski (ur. 1552)
- 27 września – ks. Piotr Skarga, pisarz i kaznodzieja (ur. 1536)
- 26 października – Jean Bauhin, szwajcarski naturalista, botanik i herbarysta (ur. 1541)
- 5 grudnia – Jan Almond, angielski duchowny katolicki, męczennik, święty (ur. 1577)
Święta ruchome
edytuj- Tłusty czwartek: 1 marca
- Ostatki: 6 marca
- Popielec: 7 marca
- Niedziela Palmowa: 15 kwietnia
- Wielki Czwartek: 19 kwietnia
- Wielki Piątek: 20 kwietnia
- Wielka Sobota: 21 kwietnia
- Wielkanoc: 22 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 23 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 31 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 10 czerwca
- Boże Ciało: 21 czerwca