Apotomouridae
Apotomouridae – wymarła rodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych, infrarzędu Cucujiformia i nadrodziny czarnuchów. Żyły w kredzie. Przypuszczalnie były melitofagami.
| Apotomouridae | |
| Bao, Walczyńska, Moody, Wang et Rust, 2018 | |
| Okres istnienia: kreda późna | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina |
Apotomouridae |
Taksonomia
edytujTakson ten został wprowadzony w 2018 roku przez Tong Bao i Bo Wang z Instytutu Geologii i Paleontologii w Nankinie, Katarzynę S. Walczyńską z Instytutu Oceanografii w Gdyni oraz Samanthę Moody i Jesa Rusta ze Steinmann-Institut für Geologie, Mineralogie und Paläontologie przy Uniwersytecie w Bonn. Obejmuje on dwa monotypowe rodzaje[1]:
- Apotomoura Bao et al., 2018
- Multispinus Bao et al., 2018
Oba rodzaje opisano w tej samej pracy na podstawie inkluzji organicznych w bursztynie birmańskim, odnalezionym w dolinie Hukawng w stanie Kaczin. Pochodzą one sprzed 99 milionów lat, z cenomanu w kredzie[1].
Autorzy opisu rodziny proponowali umieszczenie w niej również jurajskiego rodzaju Wuhua, w pozycji bazalnej[1]. W 2019 roku Wuhua umieszczony został jednak przez Tong Bao i współpracowników w podrodzinie Praemordellinae w obrębie schylikowatych[2].
Morfologia
edytuj
Chrząszcze te osiągały od 1,65 do 2,6 mm długości ciała. Kształt ciała był klinowaty, u okazów w bursztynie w widoku bocznym C-kształtnie podgięty; jego powierzchnię porastały krótkie szczecinki. Pokrojem ciała i budową tylnych nóg przywodzą na myśl schylikowate, ale szczegóły budowy wyróżniają je od innych rodzin czarnuchów[1].
Głowa była hipognatyczna, duża, silnie spadzista, mniej więcej tak szeroka jak przedtułów, w widoku od przodu okrągława lub trójkątna. Krótkie, nitkowate lub piłkowane czułki zbudowane były z 11 członów i sięgały co najwyżej do połowy długości ciała. Na bokach głowy leżały duże, owalne, całobrzegie oczy złożone o drobnych fasetkach. Aparat gębowy zaopatrzony był w czteroczłonowe głaszczki szczękowe o członie ostatnim nieco rozszerzonym[1].
Przedplecze było w zarysie nieregularne, z tyłu najszersze, tak szerokie jak nasada pokryw, ku przodowi zaś zwężone. Przedpiersie było krótkie. Powierzchnia całobrzegich, ku tyłowi zwężonych pokryw była pomarszczona i punktowana. Bardzo duże rozmiary osiągało zapiersie. Odnóża były dobrze rozwinięte. Tylna ich para była silna i wydłużona, zaopatrzona w zesklerotyzowane kolce na bokach goleni i przynajmniej na pierwszym członie stóp. Tak jak u innych czarnuchów liczba członów stóp wynosiła cztery w przypadku tylnej pary odnóży i pięć w przypadku par pozostałych. Pazurki były niewielkich rozmiarów i pozbawione modyfikacji[1].
Odwłok wyróżniał się uwstecznionym pygidium i obecnością zesklerotyzowanych kolców na tylnych krawędziach sternitów od pierwszego do czwartego. Łącznie widocznych było na spodzie odwłoka pięć sternitów (wentrytów)[1].
Paleoekologia
edytujNa podstawie cech budowy przypuszcza się, że Apotomouridae żerowały na pyłku kwiatowym (melitofagia), podobnie jak ich współcześni krewniacy z rodzin schylikowatych i wachlarzykowatych[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h Tong Bao, Katarzyna S. Walczyńska, Samantha Moody, Bo Wang, Jes Rust. New family Apotomouridae fam. nov. (Coleoptera: Tenebrionoidea) from lower Cenomanian amber of Myanmar. „Cretaceous Research”. 91, s. 14-19, 2018. DOI: 10.1016/j.cretres.2018.05.007.
- ↑ T. Bao, X.S. Zhang, K.S. Walczyńska, B. Wang, J. Rust. Earliest mordellid-like beetles from the Jurassic of Kazakhstan and China (Coleoptera: Tenebrionoidea). „Proceedings of the Geologists' Association”. 130, s. 247-256, 2019. DOI: 10.1016/j.pgeola.2019.02.002.