Lambrusco
Lambrusco – włoskie wino produkowane z odmian winorośli właściwej z grupy 'Lambrusco'. Wina lambrusco są kojarzone z lekko musującymi (frizzante) czerwonymi winami z północy Włoch, choć ich gama jest znacznie szersza. Nazwa podlega chronionemu oznaczeniu geograficznemu i może być stosowana tylko przez winiarzy z Emilii-Romanii oraz z części Lombardii, przez co od 2013 winiarze z regionu Veneto i Piemontu utracili możliwość sprzedawania swoich win pod tą nazwą. Najpopularniejsze wino sprowadzane z Włoch w Stanach Zjednoczonych.
Kontrowersje dotyczące nazwy
edytujNiektórzy enolodzy kwestionowali, czy odmiany używane do produkcji lambrusco są rzeczywiście odmianami winorośli właściwej (co według norm UE uprawnia do użycia nazwy wino), a wskazywali na możliwe związki z winoroślą lisią (łac. vitis labrusca). Słowo lambrusco oznacza po włosku dzikie winogrono[1]. Badania z 2009 i inne ustalenia potwierdzają, że odmiany uprawne lambrusco pochodzą od lokalnych dzikich winorośli[2][3]. Do wyjątków należy niespokrewniona z pozostałymi z grupy lambrusco odmiana lambrusco di fiorano, która jednak również jest winoroślą właściwą[4][5].
Pochodzenie
edytujW 2008 roku we Włoszech istniało pięć apelacji DOC (Denominazione di Origine Controllata) stworzonych dla win z odmian z grupy lambrusco: największa, Reggiano Lambrusco oraz Lambrusco Grasparossa di Castelvetro, Lambrusco di Sorbara, Lambrusco Salamino di Santa Croce i znajdująca się w Lombardii Lambrusco Mantovano[6][7][8]. Istnieją też wina o oznaczonym pochodzeniu klasy IGT: Lambrusco dell'Emilia IGT[9].
Wino
edytujChoć tradycyjnie lambrusco jest wytrawnym (secco) czerwonym winem zamykanym naturalnym korkiem, to produkuje się także półsłodkie (amabile) lub słodkie (dolce) odmiany tego wina, a poziom nasycenia dwutlenkiem węgla może wahać się od zerowego poprzez frizzantino, frizzante, semi-spumante do spumante (wina musującego typu prosecco)[10]. Wyróżnia się czereśniowym kolorem, stosunkowo niską zawartością alkoholu i charakterystyczną, kolorową pianką[10][11]. Istnieją warianty różowe, a nawet białe, przeznaczone na eksport[10][12].
Lambrusco jest produkowane metodą Charmata, co oznacza, że w przeciwieństwie do szampana końcowa część fermentacji zachodzi w szczelnych kadziach[12].
Nie jest przeznaczone do starzenia, a raczej do szybkiej konsumpcji[6][12]. Lambrusco uchodzi za najbardziej znane wino ze środkowo-wschodnich Włoch, a znacząca część trafia na eksport[13][14]. Jest najpopularniejszym włoskim winem w Stanach Zjednoczonych[12].
Odmiany winorośli
edytujPrzepisy w poszczególnych apelacjach różnią się[8]. Wykorzystywane są szczepy z grupy lambrusco (najpopularniejsza[15] lambrusco salamino oraz lambrusco maestri, lambrusco di sorbara, lambrusco marani, lambrusco grasparossa i inne[16][17][18][14]. Mogą im towarzyszyć, w zależności od regionu uprawy, m.in. ancelotta (nadająca winu bardziej intensywny kolor), fortana i malbo gentile[19][20][21].
Zestawienia kulinarne
edytujWina lambrusco polecane są m.in. do zupy minestrone, lekkich dań wegetariańskich, np. tortellini, tagliatelle, także z niewielkim udziałem mięsa (lasagne), a słodsze warianty z deserami[22][23].
Przypisy
edytuj- ↑ Robinson, Harding i Vouillamoz 2012 ↓, s. 530.
- ↑ Robinson, Harding i Vouillamoz 2012 ↓, s. 531.
- ↑ Lambrusco salamino w bazie danych Instytutu Hodowli Winorośli Geilweilerhof. [dostęp 2013-12-21]. (ang.).
- ↑ Robinson, Harding i Vouillamoz 2012 ↓, s. 534.
- ↑ Lambrusco fiorano w bazie danych Instytutu Hodowli Winorośli Geilweilerhof. [dostęp 2013-12-21]. (ang.).
- ↑ a b Stevenson 2005 ↓, s. 271.
- ↑ Tutto vino 2008 ↓, s. 950.
- ↑ a b Vini DOP e IGP. Ministero delle Politiche Agricole Alimentari e Forestali. [dostęp 2013-12-21]. (wł.).
- ↑ Robinson, Harding i Vouillamoz 2012 ↓, s. 536.
- ↑ a b c Stevenson 2005 ↓, s. 291.
- ↑ Hugh Johnson, Jancis Robinson: Wielki atlas świata win. Buchmann, 2008, s. 166. ISBN 978-83-7670-164-6.
- ↑ a b c d Karen MacNeil: The Wine Bible. Nowy Jork: Workman Publishing, 2001, s. 399-400. ISBN 978-1-56305-434-1. (ang.).
- ↑ Stevenson 2005 ↓, s. 289.
- ↑ a b Eckhard Supp, Steffen Maus: Włochy. W: André Dominé: Wino. Wyd. 2. Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Olesiejuk, 2009, s. 416–417. ISBN 978-83-7626-712-8.
- ↑ Robinson, Harding i Vouillamoz 2012 ↓, s. 538.
- ↑ Tutto vino 2008 ↓, s. 47-48.
- ↑ Tutto vino 2008 ↓, s. 512.
- ↑ Hans Ambrosi, Berndt H.E. Hill, Erika Maul, Ernst Ruhl, Jochim Schmid, Fritz Schumann: Farbatlas Rebsorten. 300 Sorten und ihre Weine. Eugen Ulmer KG, s. 318. ISBN 978-3-8001-5957-4. (niem.).
- ↑ Stevenson 2005 ↓, s. 290.
- ↑ Tutto vino 2008 ↓, s. 251.
- ↑ Tutto vino 2008 ↓, s. 509-510.
- ↑ Tutto vino 2008 ↓, s. 508-509.
- ↑ Stevenson 2005 ↓, s. 620.
Bibliografia
edytuj- Tutto vino. Guida complete ai vini d'Italia. Florencja: Giunti Editori, 2008. ISBN 978-88-440-3610-2. (wł.).
- S. Keevil (red.): Wina świata. Kraje, regiony, producenci. Jak wybierać i serwować wino. Warszawa: Wiedza i Życie, 2007. ISBN 978-83-7184-276-4.
- Jancis Robinson, Julia Harding, José Vouillamoz: Wine Grapes. HarperCollinsPublishers, 2012. ISBN 978-0-06-220636-7. (ang.).
- Tom Stevenson: The Sotheby's Wine Encyclopedia. Wyd. 4. Londyn: Dorling Kindersley, 2005. ISBN 0-7566-1324-8. (ang.).