Park Geun-hye

Koreańska polityk, 11. prezydent Korei Południowej

Park Geun-hye (kor. 박근혜, hancha 朴槿惠, wym. [pak ɡɯn hjɛː]) (ur. 2 lutego 1952 w Daegu) – południowokoreańska polityk, pełniła rolę pierwszej damy w latach 1974–1979 (po śmierci matki Yuk Young-soo, żony prezydenta Park Chung-hee), członkini Zgromadzenia Narodowego od 1998 do 2012, przewodnicząca Wielkiej Partii Narodowej (GNP) w latach 2004–2006. Od 25 lutego 2013 do 10 marca 2017 prezydent Korei Południowej, od 9 grudnia 2016 zawieszona w wykonywaniu obowiązków, po czym pozbawiona urzędu na drodze impeachmentu.

Park Geun-hye
Ilustracja
Park Geun-hye (2013)
Data i miejsce urodzenia

2 lutego 1952
Daegu

11. Prezydent Republiki Korei
Okres

od 25 lutego 2013
do 10 marca 2017[1]

Przynależność polityczna

Saenuri

Poprzednik

Lee Myung-bak

Następca

Hwang Kyo-ahn (p.o)

Deputowana do Zgromadzenia Narodowego
Okres

od 3 kwietnia 1998
do 10 grudnia 2012

Przynależność polityczna

Wielka Partia Narodowa

podpis

Życiorys

edytuj

Park Geun-hye urodziła się w 1952 w mieście Daegu. W 1974 ukończyła studia licencjackie z dziedziny elektrotechniki na Uniwersytecie Sogang w Seulu. W 1987 otrzymała doktorat honoris causa z literatury na Uniwersytecie Kultury Chińskiej w Tajpej[2].

W maju 1963 jej ojciec, Park Chung-hee, przejął władzę w wyniku wojskowego zamachu stanu, a 15 października został wybrany w wyborach powszechnych prezydentem Korei Południowej. W sierpniu 1974, po zabójstwie matki, Yuk Young-soo, Park przerwała studia we Francji i powróciła do kraju, gdzie odtąd u boku ojca pełniła obowiązki pierwszej damy. Funkcję tę pełniła do czasu zabójstwa ojca 26 października 1979 przez szefa jego służb specjalnych Kim Jae-gyu. W listopadzie 1979 opuściła Błękitny Dom, przeniosła się do prywatnej rezydencji w stołecznej dzielnicy Sindang-dong i wycofała z życia politycznego[3].

W latach 1982–1991 była rektorem Uniwersytetu Youngnam w Daegu oraz przewodniczącą Fundacji Edukacyjnej Yukyoung. W 1993 objęła funkcję przewodniczącej Koreańskiej Fundacji Kulturalnej, a rok później przewodniczącej Fundacji Stypendialnej Jung-Soo oraz została członkiem Koreańskiego Stowarzyszenia Literackiego[2].

Jest niezamężna i nie ma dzieci[4]. Pew Research Center określiło ją ateistką, z wychowaniem buddyjskim i katolickim[5].

Kariera polityczna

edytuj

W 1998, po kryzysie gospodarczym w regionie, zdecydowała się na powrót do działalności politycznej. Od 1998 do marca 2000 zajmowała stanowisko wiceprzewodniczącej Wielkiej Partii Narodowej (GNP). Od marca 2004 do czerwca 2006 pełniła natomiast funkcję jej przewodniczącej[2].

W 1998 wzięła udział w wyborach, zdobywając mandat deputowanej w XV Zgromadzeniu Narodowym z okręgu Daegu, w parlamencie weszła w skład Komisji handlu, przemysłu i energii. W wyborach parlamentarnych w 2000, 2004 oraz w 2008 odnawiała mandat deputowanej. W maju 2001 udała się z kilkudniową wizytą do Korei Północnej, w trakcie której spotkała się Kim Dzong Ilem.

W sierpniu 2007 Park wzięła udział w prawyborach GNP przed grudniowymi wyborami prezydenckimi. Przegrała w nich nieznacznie (o 1,5% głosów) z Lee Myung-bakiem[6][7].

W grudniu 2012 pokonała przeciwnika z opozycyjnej Zjednoczonej Partii Demokratycznej, Mun Jae-ina, i została wybrana na urząd prezydencki. Urząd prezydenta objęła 25 lutego 2013, stając się pierwszą kobietą w historii Korei Południowej pełniącą ten urząd i zastępując Lee Myung-baka.

Jesienią 2016 media ujawniły, że od lat konsultowała się w sprawach państwowych z przyjaciółką Choi Soon-sil, która oficjalnie nie zajmowała żadnego stanowiska państwowego i nie posiadała certyfikatów dostępu do tajnych informacji. Skandal spowodował protesty przeciw prezydent Park. Prezydent została oskarżona o współudział w procederze korupcyjnym, mającym polegać na wpływaniu na koreańskie czebole celem przekazywania przez nie dotacji na pozarządowe fundacje, kierowane przez Choi Soon-sil. Ponadto, została oskarżona o próbę uzyskania łapówki od szefa Samsunga w zamian za korzystne rozstrzygnięcie rządu w kwestii fuzji jego dwóch spółek[8][9][10].

9 grudnia 2016 r. południowokoreański parlament, wynikiem głosów 234 z 300, wszczął procedurę impeachmentu wobec prezydent, która w związku z tym została zawieszona w pełnieniu obowiązków. Obowiązki prezydenta Korei Południowej przejął wówczas premier, Hwang Kyo-ahn[11][12]. 10 marca 2017 r. Sąd Konstytucyjny zatwierdził impeachment prezydent Park, uznając ją winną złamania konstytucji i obowiązującego prawa oraz pozbawił urzędu, co oznaczało przeprowadzenie w ciągu 60 dni nowych wyborów prezydenckich[8][9]. Termin wyborów wyznaczono na 9 maja[13].

Jeszcze w marcu tego samego roku została aresztowana pod zarzutem m.in. nadużycia konstytucyjnych uprawnień, korupcji i płatnej protekcji[13]. W kwietniu 2018 roku została skazana na 24 lata więzienia[14]. 20 lipca sąd w Seulu uznał ją winną zmowy z doradcami i przyjęcia 3,3 mld wonów z kasy państwowej agencji wywiadowczej i uszczuplenie jej majątku o 30 mld wonów, a także za winną naruszenia prawa wyborczego przez ingerowanie w wybór kandydatów w wyborach parlamentarnych przez partię rządzącą. W efekcie skazano ją na dodatkowe 8 lat więzienia, podnosząc łączny wyrok do 32 lat[15][16][17]. Po odwołaniu wyrok został w 2019 skrócony do 22 lat więzienia[18]. Uważała, że wyrok jest elementem politycznej zemsty, nie stawiała się na rozprawy[18].

W grudniu 2021 prezydent Mun Jae-in podjął decyzję o ułaskawieniu Park. Ministerstwo Sprawiedliwości Korei stwierdziło, że podjęło taką decyzję na podstawie pogarszającego się stanu zdrowia Geun-hye[19][20]. W marcu 2022 wróciła do domu po pobycie w szpitalu Samsung Medical Center[21].

Przypisy

edytuj
  1. Między 9 grudnia 2016 a 10 marca 2017 roku była zawieszona w pełnieniu obowiązków prezydenta Republiki Korei, a później, 10 marca 2017 została odsunięta w wyniku impeachmentu przegłosowanego przez koreański parlament.
  2. a b c Profile – Park Geun Hye. parkgeunhye.or.kr – Strona oficjalna. [dostęp 2010-01-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-16)]. (ang.).
  3. Path Taken. parkgeunhye.or.kr – Strona oficjalna. [dostęp 2010-01-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-16)]. (ang.).
  4. Pierwsza kobierta prezydent Korei resztę życia spędzi zapewne w więzieniu, „Newsweek.pl” [dostęp 2018-12-01] (pol.).
  5. 6 facts about Christianity in South Korea, „Pew Research Center” [dostęp 2018-12-01] (ang.).
  6. Article: South Korean party picks former mayor as nominee. HighBeam, 21 sierpnia 2007. [dostęp 2010-01-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-28)]. (ang.).
  7. Lee Surges After Win in South Korean Primary. Angus Reid Global Monitor, 31 sierpnia 2007. [dostęp 2010-01-12]. (ang.).
  8. a b South Korea president Park Geun-hye ousted by court. BBC News, 2017-03-10. [dostęp 2017-03-10]. (ang.).
  9. a b South Korean court throws president out of office, two dead in protest. Reuters, 2017-03-10. [dostęp 2017-03-10]. (ang.).
  10. Maria Kruczkowska, Skandal w Korei. Czy prezydent była marionetką w ręku „Rasputina w spódnicy”?, „wyborcza.pl”, 31 października 2016 [dostęp 2016-11-01].
  11. Przegłosowali odsunięcie prezydent. Pogrążył ją skandal korupcyjny (www.tvn24.pl). tvn24.pl. [dostęp 2016-12-09].
  12. Parlament Korei Południowej zagłosował za odsunięciem od władzy prezydent Park Geun Hie. wp.pl. [dostęp 2016-12-09].
  13. a b Edyta Bryła, Aresztowano byłą prezydent Korei Płd. Park Geun Hie. Jest zamieszana w olbrzymią aferę korupcyjną [online], wyborcza.pl, 30 marca 2017 [dostęp 2017-04-01].
  14. Park Geun-hye, była prezydent Korei Południowej, skazana na 24 lata więzienia za korupcję. wyborcza.pl. [dostęp 2018-07-20]. (pol.).
  15. Korea Południowa: była prezydent kraju skazana na kolejne 8 lat pozbawienia wolności. Łącznie spędzi w więzieniu 32 lata, „PolskieRadio.pl”, 20 lipca 2018 [dostęp 2018-07-29].
  16. Małgorzata Opałka, Korea Południowa: Była prezydent Park Geun-hye skazana na 32 lata więzienia, „Centrum Studiów Polska-Azja”, 21 lipca 2018 [dostęp 2018-07-29] (pol.).
  17. South Korean ex-leader gets 8 more years in prison [online], cbc.ca [dostęp 2018-07-29] (ang.).
  18. a b Kim Tong-hyung: S. Korean court upholds prison term for ex-president Park. Associated Press, 2021-01-14. [dostęp 2021-01-15].
  19. Była prezydent Korei Południowej Park Geun Hie ułaskawiona. bankier.pl. [dostęp 2021-12-24]. (pol.).
  20. Choe Sang-Hun, South Korea to Pardon Ex-President Park Geun-hye, Imprisoned for Corruption, „The New York Times”, 24 grudnia 2021, ISSN 0362-4331 [dostęp 2023-08-10] (ang.).
  21. Thousands welcome home pardoned S. Korean ex-President Park [online], AP News, 24 marca 2022 [dostęp 2023-08-10] (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj