Powiat wieruszowski

Powiat wieruszowski – powiat w Polsce (w południowo-zachodniej części województwa łódzkiego), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Wieruszów.

Powiat wieruszowski
powiat
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

TERC

1018

Siedziba

Wieruszów

Starosta

Stefan Pietras

Powierzchnia

577,21 km²

Populacja (31.12.2020)
• liczba ludności


41 984[1]

• gęstość

72,9 os./km²

Urbanizacja

20,42%

Tablice rejestracyjne

EWE

Adres urzędu:
Rynek 1/7
98-400 Wieruszów
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejsko-wiejskich

3

Liczba gmin wiejskich

4

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
Strona internetowa

Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] powiat zamieszkiwało 42 105 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 42 050 osób[3].

Położenie

edytuj

Powiat położony jest przy trasie z Warszawy do Wrocławia, ma dogodne warunki komunikacyjne i drogowe. Przebiegają tu ważne szlaki komunikacyjne – droga ekspresowa S8: WrocławWarszawaBiałystok, droga krajowa nr 74 relacji: S8WieluńKielceZamość, droga wojewódzka nr 450 WieruszówKalisz oraz droga Wieruszów – Opatów (dojazd do trasy Bytom – Poznań – Kołobrzeg). Przez powiat przebiega również linia kolejowa nr 181 relacji (KępnoWieluńHerby Nowe).

Powiat wieruszowski graniczy z sześcioma powiatami: od północy z powiatem ostrzeszowskim, od południa z kluczborskim i oleskim, od wschodu z wieluńskim i sieradzkim, od zachodu z kępińskim.

Powiat wieruszowski ma 291 km dróg powiatowych. Długość sieci wodociągowej wynosi 473,8 km, kanalizacyjnej 49,9 km.

Powiat wieruszowski ma obszar 577,21 km², co stanowi 3,17% powierzchni województwa łódzkiego.

Podział administracyjny

edytuj

W skład powiatu wchodzą:

Ludność i powierzchnia
(dane GUS z 31 grudnia 2007 r.)[4][5]
lp. Herb Gmina siedziba powierzchnia
(km²)
ludność gęstość zaludnienia
(osób/km²)
1   Bolesławiec Bolesławiec 64,52 4134 64
2   Czastary Czastary 62,73 4002 64
3   Galewice Galewice 135,77 6146 45
4   Lututów Lututów 76,12 4686 62
5   Łubnice Łubnice 60,86 4184 69
6   Sokolniki Sokolniki 80,01 4907 61
7   Wieruszów Wieruszów 97,20 14090 145
Razem - 7 7 577,21 42 149 73

Demografia

edytuj

Dane z 31 grudnia 2007 r.[4][5]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 42 149 100 21 321 50,6 20 828 49,4
powierzchnia 577,21 km²
miasto 8608 100 4476 52,0 4132 48,0
wieś 33 541 100 16 845 50,2 16 696 49,8
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
73 37 36
  • Piramida wieku mieszkańców powiatu wieruszowskiego w 2014 roku[6].


 

Historia

edytuj

Powiat wieruszowski istniał już w latach 18161870.

Został reaktywowany dnia 13 listopada 1954 roku w województwie łódzkim, jako jeden z pierwszych powiatów utworzonych tuż po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin (29 września 1954) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL. Na powiat wieruszowski złożyły się 1 miasto i 18 gromad, które wyłączono z dwóch ościennych powiatów[7]:

Po zniesieniu gromad i reaktywacji gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku powiat wieruszowski podzielono na 1 miasto i 6 gmin[8]:

Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku terytorium zniesionego powiatu wieruszowskiego włączono do nowo utworzonego województwa kaliskiego[9].

Wraz z reformą administracyjną z 1999 roku przywrócono w województwie łódzkim powiat wieruszowski o kształcie przybliżonym do granic z 1975 roku[10]. Powiat powiększył się o gminę Lututów, która do 1954 roku oraz w latach 197375 należała do powiatu wieluńskiego. Przyłączenie gminy Lututów do powiatu wieruszowskiego spotkało się z głośnym sprzeciwem ludności gminy powołującej się na przeszłość historyczno-administracyjną, względy funkcjonalno-przestrzenne oraz względy społeczne, przemawiające za przynależnością do powiatu wieluńskiego[11]. Inną zmianą było połączenie miasta i gminy Wieruszów 1 stycznia 1992 roku we wspólną gminę miejsko-wiejską Wieruszów[12].

Przypisy

edytuj
  1. Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20].
  2. l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
  3. GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020.
  4. a b Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.
  5. a b Lucyna Nowak, Joanna Stańczyk, Agnieszka Znajewska: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2007 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2008. ISSN 1734-6118. (pol.).
  6. Powiat wieruszowski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  7. Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 242
  8. Polska – Zarys encyklopedyczny. PWN, 1974
  9. Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
  10. Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652
  11. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji: Ocena nowego zasadniczego podziału terytorialnego państwa
  12. Dz.U. z 1991 r. nr 87, poz. 397