Sunnizm

największe wyznanie islamskie

Sunnizm (arab. أهل السنة) – jeden z trzech głównych odłamów islamu (pozostałe to szyizm i charydżyzm) wierny ortodoksyjnej tradycji Sunny, uznający wszystkich kalifów do 1258[a] r. za prawowitych następców Mahometa. Stanowią oni 80–90% wszystkich muzułmanów. Sami siebie określają jako „ludzie tradycji i wspólnoty” (arab. أهل السنة والجماعة Ahl al-Sunna wa’l-Dżama’ah).

Po upadku kalifatu w 1924[b] r. sunnici stracili władzę zwierzchnią. Duże znaczenie wśród wielu sunnitów, głównie pochodzenia arabskiego, zdobył fundamentalistyczny ruch wahhabitów (związany ze szkołą hanbalicką).

Sunnici, Szyici (którzy są nieoszacowani z powodu nieuwzględniania ich w oficjalnych statystykach np. w Turcji i Arabii Saudyjskiej oraz zasadę takijji) i Charydżyci.

Szkoły sunnickie

edytuj

Sunnici dzielą się na cztery główne szkoły (arab. مذهب madhhab, l.mn. مذاهب madhāhib) prawa[1]:

Wszystkie szkoły prawa sunnickiego uważane są za równie prawowierne. W sunnizmie ujawnił się ostatnio ruch odrodzeniowy zwany salafizmem, zmuszający wiernych (mumin) do wysiłku (idżtihad) w zdobywaniu wiedzy o wierze (ilm udin) i zakazuje jakiegokolwiek naśladownictwa mazhabów (szkół prawnoteologicznych).

Mają wielkie podobieństwo do szkoły hanbalickiej jej nowoczesne odmiany: salaficka i wahhabicka, które szybko rozwijają się w krajach Wielkiego Bliskiego Wschodu, Azji Środkowej, Maghrebu oraz w państwach Europy zachodniej (m.in. w Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii). Jednak, salafici i wahabici nie uważają się za członków jakiejkolwiek mazhaba, ale za jedynych autentycznych muzułmanów. Wahhabizm jest bardziej rygorystyczną odmianą salafizmu.

  1. Śmierć abbasydzkiego kalifa w bitwie pod Bagdadem.
  2. Ostatnim sułtanem osmańskim jednocześnie noszącym tytuł kalifa był Mehmed VI. 1 listopada 1922 sułtanat został zniesiony. 29 października 1923 r. obradujące w Ankarze Wielkie Zgromadzenie Narodowe proklamowało Turcję republiką na czele z pierwszym prezydentem Mustafą Kemalem Atatürkiem, jednak do 4 marca 1924 uznawano kalifa w osobie Abdülmecida II. W tym też roku na krótko kalifem ogłosił się Said Husajn ibn Ali. Zob. Lista kalifów.

Przypisy

edytuj
  1. Sunnici, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-07-28].