Wojska inżynieryjne
Wojska inżynieryjne (saperzy, wojska saperskie) – rodzaj wojsk przeznaczonych do inżynieryjnego zabezpieczenia działań wszystkich rodzajów sił zbrojnych i rodzajów wojsk. Wojska inżynieryjne wykonują najbardziej złożone prace wymagającego specjalistycznego przygotowania i zastosowania różnorodnego sprzętu inżynieryjnego.
Wojska inżynieryjne w Polsce
edytujW zależności od przeznaczenia dzielą się na pododdziały, oddziały i związki taktyczne: saperskie, pontonowe, desantowo-przeprawowe, inżynieryjno-drogowe, wojska kolejowe, maszyn inżynieryjnych i in. W zależności od podporządkowania rozróżnia się pododdziały (oddziały) organiczne wchodzące w skład oddziałów i związków taktycznych wojsk lądowych (sił lądowych), armijne, frontowe, marynarki wojennej, lotnictwa (wcześniej również: wojsk obrony powietrznej kraju, wojsk lotniczych)[1].
Dzień Sapera jest obchodzony w Polsce 16 kwietnia w rocznicę forsowania Odry i Nysy Łużyckiej.
Wojska inżynieryjne w II RP
edytujW Armii Polskiej w okresie międzywojennym zorganizowano dziesięć pułków saperów (po trzy bataliony w każdym, po jednym batalionie przydzielonym do pułku piechoty), dwa bataliony specjalne (mostowy i maszynowy – później przemianowany na elektrotechniczny) oraz trzy pułki saperów kolejowych (trzeci rozwiązano jednak w 1924 r.). W latach 1927–1928 na bazie pozostałych dwóch pułków saperów kolejowych sformowano 1 Dywizjon Pociągów Pancernych i 2 Dywizjon Pociągów Pancernych. W maju 1929 roku następuje radykalna reorganizacja wojsk inżynieryjnych, osłabiająca ich pozycję i znaczenie. Rozwiązano dwa pułki, a pozostałe przemianowano na bataliony; obydwa pułki saperów kolejowych przemianowano na bataliony mostów kolejowych. Zredukowano liczbę samodzielnych batalionów saperskich do 13 (średnio liczył on 40 oficerów i około 700 podoficerów i szeregowców). Jesienią 1934 r. nastąpiły dalsze zmiany w organizacji saperów.
Współczesne jednostki inżynieryjne w Polsce
edytuj
Zarząd Inżynierii Wojskowej Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych
Pułki
- 2 Inowrocławski pułk komunikacyjny im. gen. Jakuba Jasińskiego w Inowrocławiu;
- 5 Pułk Inżynieryjny im. gen. Ignacego Prądzyńskiego w Szczecinie-Podjuchach;
- 1 Brzeski pułk saperów w Brzegu;
- 2 Mazowiecki pułk saperów w Kazuniu Nowym.
Bataliony saperów
- 5 Kresowy batalion saperów w Krośnie Odrzańskim;
- 8 batalion saperów Marynarki Wojennej w Dziwnowie;
- 2 Stargardzki batalion saperów w Stargardzie;
- 15 Mazurski batalion saperów w Orzyszu;
- 16 batalion saperów w Nisku;
- 43 batalion saperów Marynarki Wojennej w Rozewie
Bataliony inżynieryjne
Bataliony drogowo-mostowe
- 1 Dębliński Batalion Drogowo-Mostowy im. Romualda Traugutta w Dęblinie
- 3 Włocławski batalion drogowo-mostowy (w składzie 2 Mazowieckiego Pułku Saperów)
Wyposażenie
edytuj
- Gąsienicowe transportery pływające PTS (ok. 50 szt.)
- Czołgi mostowe BLG-67 (?)[2]
- Mosty czołgowe Biber (4 szt.)[3]
- Transportery rozpoznania inżynieryjnego TRI (77 szt.)[4]
- Maszyny inżynieryjno-drogowe MID (9 szt.)[5]
- Parki pontonowe PP-64 Wstęga (ok. 60 szt.)[6]
- Samobieżne układacze min SUM (3 szt.)
- łodzie saperskie (380szt.)
Symbolika wojsk inżynieryjnych w Polsce
edytuj-
-
-
-
-
Patka PSZ -
Łapka II RP -
Proporczyk wz. 45 -
Proporczyk wz. 43
Przypisy
edytuj- ↑ Załęski 2018 ↓, s. 78.
- ↑ Dwóch oferentów w postępowaniu na mosty składane - Defence24 [online], www.defence24.pl [dostęp 2021-04-17].
- ↑ W cieniu Leopardów 2 - Magnum-x [online], www.magnum-x.pl [dostęp 2021-04-17].
- ↑ Drugi do kompletu - Transporter Wsparcia Inżynieryjnego - DziennikZbrojny.pl [online], web.archive.org, 20 stycznia 2015 [dostęp 2021-04-17] [zarchiwizowane z adresu 2015-01-20].
- ↑ Odmłodzony MID [online], www.altair.com.pl [dostęp 2021-04-17] (ang.).
- ↑ Sześciu chętnych na mosty dla Wojska Polskiego [online], web.archive.org, 5 stycznia 2018 [dostęp 2021-04-17] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-05].
Bibliografia
edytuj
- Zdzisław Józef Cutter, Saperzy II Rzeczypospolitej, Agencja Reklamowo-Usługowa „PAT”, 2005
- Karol Dideńko, Wojska Inżynieryjno-Saperskie LWP [i.e. Ludowego Wojska Polskiego] 1943-1945, Wyd. Min. Obrony Narodowej, 1978
- Michał Huzarski (red.), Jarosław Wołejszo (red.): Leksykon obronności. Polska i Europa. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 2014, s. 38. ISBN 978-83-11-13382-2.
- Stanisław Koziej: Teoria sztuki wojennej. Warszawa: „Bellona”, 2011. ISBN 978-83-11-12122-5.
- Marian Laprus (red.): Leksykon wiedzy wojskowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979, s. 483. ISBN 83-11-06229-3.
- Regulamin działań wojsk lądowych. Warszawa: Dowództwo Wojsk Lądowych, DWLąd16/99.
- Kazimierz Sobczak [red.]: Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975, s. 680.
- Józef Urbanowicz [red.]: Mała encyklopedia wojskowa. Tom 3. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1971, s. 520.
- Krzysztof Załęski: Siły zbrojne. Teoria i praktyka funkcjonowania. Warszawa: Dyfin SA, 2018. ISBN 978-83-8085-693-6.