Przejdź do zawartości

Żurawina: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Kenraiz (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
106 492 edycje
Anulowanie wersji 69837962 autorstwa Silesion (dyskusja) - tekst ma wiarygodne źródło, anonimowa strona z przepisami nie może być źródłem w Wikipedii
Znacznik: Anulowanie edycji
 
(Nie pokazano 18 wersji utworzonych przez 13 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Takson infobox
{{Takson infobox
|nazwa=Żurawina
|nazwa = Żurawina
|obrazek=Vaccinium oxycoccos 09072.JPG
|grafika = Vaccinium oxycoccos 09072.JPG
|opis obrazka=[[Żurawina błotna]]
|opis grafiki = [[Żurawina błotna]]
|alt grafiki =
|systematyka_ref=<ref name=apweb>{{cytuj stronę |url=http://www.mobot.org/MOBOT/research/APweb/ | tytuł=Angiosperm Phylogeny Website | data dostępu=2010-03-24 | autor = Stevens P.F. | rok=2001 | język=en}}</ref>
|systematyka ref = <ref name="ruggiero" /><ref name="apweb" />
|domena=[[eukarionty]]
|domena = [[eukarionty]]
|królestwo=[[rośliny]]
|klad1= [[rośliny naczyniowe]]
|królestwo = [[rośliny]]
|klad3= [[rośliny nasienne]]
|podkrólestwo = [[rośliny zielone]]
|nadgromada = [[rośliny telomowe]]
⚫
|klasa= [[okrytonasienne]]
|gromada = [[rośliny naczyniowe]]
|klad5= [[astrowe]]
|podgromada = [[rośliny nasienne]]
⚫
|rząd=[[wrzosowce]]
⚫
|nadklasa = [[okrytonasienne]]
⚫
|rodzina=[[wrzosowate]]
|klasa = ''[[Magnoliopsida]]''
|rodzaj=żurawina
|nadrząd = [[astropodobne]]
|łacina=Oxycoccus
⚫
|rząd = [[wrzosowce]]
⚫
|autor= [[John Hill|Hill.]]
⚫
|rodzina = [[wrzosowate]]
⚫
|cytat= Brit. Herbal 324. Aug 1756
|rodzaj = [[borówka]]
|podrodzaj = żurawina
|nazwa łacińska = Oxycoccus
⚫
|autor = [[John Hill (botanik)|Hill.]]
⚫
|cytat = Brit. Herbal 324. Aug 1756
|synonimy =
|wikispecies =
|commons =
⚫
|wikisłownik = żurawina
}}
}}
{{inne znaczenia|rośliny|[[Żórawina]] – wieś w województwie dolnośląskim}}
{{inne znaczenia|rośliny|[[Żórawina]] – wieś w województwie dolnośląskim}}
⚫
[[Plik:Vaccinium-macrocarpon-total.JPG|thumb|Żurawina wielkoowocowa]]

⚫
'''Żurawina''' (''Vaccinium'' sect. ''Oxycoccus''; dawniej ''Oxycoccus'') – [[rośliny]] dawniej wyodrębniane jako [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] z rodziny [[wrzosowate|wrzosowatych]] (''Ericaceae''), od lat 80. XX wieku w światowej literaturze botanicznej opisywane już raczej tylko jako [[sekcja (biologia)|sekcja]] lub podrodzaj w obrębie rodzaju [[borówka]] (''Vaccinium'')<ref>{{cytuj pismo|autor=Vander Kloet, S.P.|tytuł=The taxonomy of Vaccinium section Oxycoccus|czasopismo=Rhodora|wolumin= 85 (841)|język=en|data=1983}}</ref><ref name=america>{{cytuj stronę|url=http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=1&taxon_id=134285|tytuł=Vaccinium|autor=Sam P. Vander Kloet |praca=Flora of North America|opublikowany=eFloras.org|język=en|data dostępu=2013-03-21}}</ref>. Do [[takson|taksonu]] tego zaliczano dawniej zwykle cztery gatunki<ref name=pawlowski>{{cytuj książkę|autor=Bogumił Pawłowski (red.)|tytuł=Flora polska. Tom X|wydawca=Państwowe Wydawnictwo Naukowe|miejsce=Warszawa, Kraków|data=1963|strony=106-107}}</ref>, jednak po rewizji taksonomicznej, której wyniki opublikował Sam Vander Kloet w 1983, akceptowane są zwykle tylko dwa – północnoamerykańska [[żurawina wielkoowocowa]] (''Vaccinium macrocarpon'') i [[żurawina błotna]] (''Vaccinium oxycoccus'') rozprzestrzeniona na półkuli północnej<ref name=badenes>{{cytuj książkę|autor=Marisa Luisa Badenes, David H. Byrne|tytuł=Fruit Breeding|wydawca=SpringerLink : Bücher|data=2012|strony=198-199|isbn=1441907637}}</ref><ref name=grin>{{cytuj stronę|url=https://npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxonomylist.aspx?category=species&type=genus&id=18661|tytuł=Species Records of Vaccinium sect. Oxycoccus|praca=Germplasm Resources Information Network (GRIN)|opublikowany=United States Department of Agriculture|język=en|data dostępu=2013-03-21}}</ref>. Oba gatunki występują w Polsce, pierwszy jako zadomowiony [[antropofit]], drugi jako gatunek rodzimy<ref name="checklist">{{Cytuj |autor = Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając |tytuł = Vascular plants of Poland. An annotated checklist |miejsce = Kraków |wydawca = W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences |data = 2020 |s = 126 |isbn = 978-83-62975-45-7}}</ref>. Oba gatunki dostarczają jadalnych owoców służących do wyrobu różnych przetworów, ale istotne znaczenie gospodarcze ma [[żurawina wielkoowocowa]]{{r|vaughan}}.
⚫
[[Plik:Vaccinium-macrocarpon-total.JPG|thumb|250px|Żurawina wielkoowocowa]]
⚫
{{wikisłownik|żurawina}}
⚫
'''Żurawina''' (d. ''Oxycoccus'', właśc. ''Vaccinium'' sect. ''Oxycoccus'') – [[rośliny]] dawniej wyodrębniane jako [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] z rodziny [[wrzosowate|wrzosowatych]] (''Ericaceae''), od lat 80. XX wieku w światowej literaturze botanicznej opisywane już raczej tylko jako [[sekcja (biologia)|sekcja]] w obrębie rodzaju [[borówka]] (''Vaccinium'')<ref>{{cytuj pismo|autor=Vander Kloet, S.P.|tytuł=The taxonomy of Vaccinium section Oxycoccus|czasopismo=Rhodora|wolumin= 85 (841)|język=en|data=1983}}</ref><ref name=america>{{cytuj stronę|url=http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=1&taxon_id=134285|tytuł=Vaccinium|autor=Sam P. Vander Kloet |praca=Flora of North America|opublikowany=eFloras.org|język=en|data dostępu=2013-03-21}}</ref>. W [[takson]]ie tym wyodrębniano dawniej zwykle 4 gatunki<ref name=pawlowski>{{cytuj książkę|autor=Bogumił Pawłowski (red.)|tytuł=Flora polska. Tom X|wydawca=Państwowe Wydawnictwo Naukowe|miejsce=Warszawa, Kraków|data=1963|strony=106-107}}</ref>, jednak po rewizji taksonomicznej, której wyniki opublikował Sam Vander Kloet w 1983, akceptowane są zwykle tylko 2 gatunki – północnoamerykańska [[żurawina wielkoowocowa]] (''Vaccinium macrocarpon'') i [[żurawina błotna]] (''Vaccinium oxycoccus'') rozprzestrzeniona na półkuli północnej<ref name=badenes>{{cytuj książkę|autor=Marisa Luisa Badenes, David H. Byrne|tytuł=Fruit Breeding|wydawca=SpringerLink : Bücher|data=2012|strony=198-199|isbn=1441907637}}</ref><ref name=grin>{{cytuj stronę|url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/splist.pl?18661|tytuł=Species Records of Vaccinium sect. Oxycoccus|praca=Germplasm Resources Information Network (GRIN)|opublikowany=United States Department of Agriculture|język=en|data dostępu=2013-03-21}}</ref>. Oba gatunki występują w Polsce, pierwszy jako zadomowiony [[antropofit]], drugi jako gatunek rodzimy<ref name=checklist>{{cytuj książkę|imię=Zbigniew| nazwisko=Mirek |imię2=Halina |nazwisko2=Piękoś-Mirkowa |imię3=Adam |nazwisko3=Zając |imię4=Maria |nazwisko4=Zając |rok=2002 |tytuł=Vascular plants of Poland - a checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski |wydawca=IB PAN |isbn = 83-85444-83-1}}</ref>. Oba gatunki dostarczają jadalnych owoców służących do wyrobu różnych przetworów, ale istotne znaczenie gospodarcze ma [[żurawina wielkoowocowa]]{{r|vaughan}}.


== Morfologia ==
== Morfologia ==
[[Krzewinka|Krzewinki]] zimozielone, płożące, o długich, nitkowatych pędach. [[Liść|Liście]] są skrętoległe, sztywne i krótkoogonkowe. Poza pokrojem (większość borówek to wzniesione rośliny zdrewniałe) rośliny z tej sekcji wyróżniają się 4-krotnymi kwiatami wyrastającymi na nitkowatych szypułkach wznoszących się z końców pędów, skupionych po kilka (od 1 do 4). Działki [[kielich (botanika)|kielicha]] są drobne. Bardziej okazałe płatki [[korona kwiatu|korony]] są odgięte do tyłu i nie zrośnięte. [[Pręcik (botanika)|Pręcików]] jest 8, a pojedynczy [[słupek]] jest dolny. [[Owoc]]em jest wielonasienna [[jagoda (botanika)|jagoda]]{{r|pawlowski}}<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=134285|tytuł=Vaccinium|praca=Flora of China|opublikowany=eFloras.org|język=en|data dostępu=2013-03-21}}</ref>.
[[Krzewinka|Krzewinki]] zimozielone, płożące, o długich, nitkowatych pędach. [[Liść|Liście]] są skrętoległe, sztywne i krótkoogonkowe. Poza pokrojem (większość borówek to wzniesione rośliny zdrewniałe) rośliny z tej sekcji wyróżniają się 4-krotnymi kwiatami wyrastającymi na nitkowatych szypułkach wznoszących się z końców pędów, skupionych po kilka (od 1 do 4). Działki [[kielich (botanika)|kielicha]] są drobne. Bardziej okazałe płatki [[korona kwiatu|korony]] są odgięte do tyłu i niezrośnięte. [[Pręcik (botanika)|Pręcików]] jest 8, a pojedynczy [[słupek]] jest dolny. [[Owoc]]em jest wielonasienna [[jagoda (botanika)|jagoda]]{{r|pawlowski}}<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=134285|tytuł=Vaccinium|praca=Flora of China|opublikowany=eFloras.org|język=en|data dostępu=2013-03-21}}</ref>.


== Systematyka ==
== Systematyka ==
; [[synonim (taksonomia)|Synonimy taksonomiczne]]<ref name=ing>{{Cytuj stronę |url=http://botany.si.edu/ing/ |tytuł=Index Nominum Genericorum|data dostępu=2013-03-21}}</ref>:
; [[synonim (taksonomia)|Synonimy taksonomiczne]]<ref name=ing>{{Cytuj stronę |url=http://botany.si.edu/ing/ |tytuł=Index Nominum Genericorum|data dostępu=2013-03-21}}</ref>:
''Schollera'' A. W. Roth
''Schollera'' A. W. Roth
; Pozycja systematyczna:
; Pozycja systematyczna rodziny według [[Angiosperm Phylogeny Website|APweb]] (aktualizowany [[system APG III]] z 2009):
Takson włączany jest jako podrodzaj ''Oxycoccus'' do rodzaju [[borówka]] (''Vaccinium'') z rodziny [[wrzosowate|wrzosowatych]] (''Ericaceae'')<ref name=song>{{Cytuj książkę | autor = Richard E. Litz, Fernando Pliego-Alfaro, Jose Ignacio Hormaza (red.) | tytuł = Biotechnology of fruit and nut crops | wydawca = CAB International | data = 2020 | strony = 191 | rozdział = 9.1 Vaccinium spp. Blueberry and Cranberry | autor r = Quo-Qing Song}}</ref><ref name=apweb/>. Rodzaj ''Vaccinium'' jest [[takson parafiletyczny|taksonem parafiletycznym]] i wciąż wymaga rewizji taksonomicznej<ref name=apweb/><ref>{{Cytuj pismo | autor = Kathleen A. Kron, E. Ann Powell, J. L. Luteyn | tytuł = Phylogenetic relationships within the blueberry tribe (Vaccinieae, Ericaceae) based on sequence data from MATK and nuclear ribosomal ITS regions, with comments on the placement of Satyria | czasopismo = American Journal of Botany | wolumin = 89, 2 | strony = 327-336 | data = 2002 | url = https://bsapubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.3732/ajb.89.2.327 | doi = 10.3732/ajb.89.2.327}}</ref>.
Takson włączany do rodzaju [[borówka]] (''Vaccinium'') z rodziny [[wrzosowate|wrzosowatych]] (''Ericaceae''), przy czym autor systemu zwraca uwagę na [[takson parafiletyczny|parafiletyczny]] charakter tego taksonu (wymaga wciąż rewizji taksonomicznej i obecne rozstrzygnięcia są wciąż tylko prowizoryczne)<ref name=apweb/>.


; Wykaz gatunków<ref name=grin/><ref name=badenes/><ref>{{cytuj stronę|url=http://www.theplantlist.org/browse/A/Ericaceae/Vaccinium/|tytuł=Vaccinium|praca=The Plant List|język=en|data dostępu=2013-03-21}}</ref>:
; Wykaz gatunków<ref name=grin/><ref name=badenes/><ref>{{cytuj stronę|url=http://www.theplantlist.org/browse/A/Ericaceae/Vaccinium/|tytuł=Vaccinium|praca=The Plant List|język=en|data dostępu=2013-03-21}}</ref>:
* [[żurawina błotna]]<ref name=checklist/>, borówka błotna<ref name=vaughan>{{cytuj książkę|imię=J.G. |nazwisko=Vaughan |imię2=C.A. |nazwisko2=Geissler |tytuł=Rośliny jadalne |edycja= |miejsce=Warszawa |rok=2001 |wydawca=Prószyński i S-ka | strony=88|isbn = 83-7255-326-2}}</ref> (''Vaccinium oxycoccus'' L., [[synonim (taksonomia)|syn.]]: ''Oxycoccus palustris'' Pers. ''Oxycoccus quadripetalus'' Gilib.)
* [[żurawina błotna]]<ref name=checklist/>, borówka błotna<ref name=vaughan>{{cytuj książkę|imię=J.G. |nazwisko=Vaughan |imię2=C.A. |nazwisko2=Geissler |tytuł=Rośliny jadalne |miejsce=Warszawa |rok=2001 |wydawca=Prószyński i S-ka | strony=88|isbn = 83-7255-326-2}}</ref> (''Vaccinium oxycoccos'' L., [[synonim (taksonomia)|syn.]]: ''Oxycoccus palustris'' Pers. ''Oxycoccus quadripetalus'' Gilib.)
* [[żurawina wielkoowocowa]]<ref name=checklist/>, borówka wielkożurawinowa<ref name=vaughan/> (''Vaccinium macrocarpon'' Aiton, syn. ''Oxycoccus macrocarpus'' (Aiton) Pursh.)
* [[żurawina wielkoowocowa]]<ref name=checklist/>, borówka wielkoowocowa<ref name=czekalski1>{{Cytuj książkę | autor = Mieczysław Czekalski | tytuł = Wrzosy, wrzośce i inne rośliny wrzosowate | wydawca = Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne | miejsce = Poznań | data = 2008 | strony = 172 | isbn = 978-83-09-01032-6}}</ref>, borówka wielkożurawinowa<ref name=vaughan/> (''Vaccinium macrocarpon'' Aiton, syn. ''Oxycoccus macrocarpus'' (Aiton) Pursh.)


O ile żurawina wielkoowocowa jest wyłącznie [[diplont]]em, o tyle żurawina błotna stanowi [[kompleks poliploidalny]]. Rośliny diploidalne opisywane były dawniej jako odrębny gatunek – [[żurawina drobnoowocowa]] (''Vaccinium microcarpum'' (Turcz. ex Rupr.) Schmalh., synonim: ''Oxycoccus microcarpus'' Turcz. ex Rupr.), tetraploid to właściwa (wąsko ujęta) żurawina błotna (''Vaccinium oxycoccus'' L.), a heksaploid wyróżniany był pod nazwą ''Vaccinium hagerupii'' (Á. Löve & D. Löve) Ahokas<ref name=grin/><ref name=badenes/>.
O ile żurawina wielkoowocowa jest wyłącznie [[diplont]]em, o tyle żurawina błotna stanowi [[kompleks poliploidalny]]. Rośliny diploidalne opisywane były dawniej jako odrębny gatunek – [[żurawina drobnoowocowa]] (''Vaccinium microcarpum'' (Turcz. ex Rupr.) Schmalh., synonim: ''Oxycoccus microcarpus'' Turcz. ex Rupr.), tetraploid to właściwa (wąsko ujęta) żurawina błotna (''Vaccinium oxycoccus'' L.), a heksaploid wyróżniany był pod nazwą ''Vaccinium hagerupii'' (Á. Löve & D. Löve) Ahokas<ref name=grin/><ref name=badenes/>.


== Zastosowanie ==
== Zastosowanie ==
Oba gatunki dostarczają jadalnych jagód, z których wyrabia się galaretki i [[sos żurawinowy]] stanowiący tradycyjny dodatek do [[Dziczyzna|dziczyzny]] i [[Indyk domowy|indyka]]. Ze względu na silniejszy wzrost i większe owoce (do 20 mm średnicy, podczas gdy żurawina błotna ma jagody do 8 mm średnicy) na większą skalę uprawia się żurawinę wielkoowocową<ref name=vaughan/>.
Oba gatunki dostarczają jadalnych jagód, z których wyrabia się galaretki i [[sos żurawinowy]] stanowiący tradycyjny dodatek do [[Dziczyzna|dziczyzny]] i [[Indyk domowy|indyka]]. Ze względu na silniejszy wzrost i większe owoce (do 20 mm średnicy, podczas gdy żurawina błotna ma jagody do 8 mm średnicy) na większą skalę uprawia się żurawinę wielkoowocową<ref name=vaughan/>. Wykorzystywana jest także w [[Kosmetologia|kosmetologii]] i medycynie<ref>{{Cytuj stronę | url = http://swiatrolnika.info/news/item/2342-skarb-ukryty-na-bagnach-kaszubska-zurawina-wideo | tytuł = Skarb ukryty na bagnach. Kaszubska żurawina | nazwisko = | imię = | autor = swiatrolnika.info | autor link = | data = | rok = 2016 | miesiąc = | praca = | opublikowany = | strony = | język = | data dostępu = 2016-11-20 | archiwum = https://web.archive.org/web/20161121103252/http://swiatrolnika.info/news/item/2342-skarb-ukryty-na-bagnach-kaszubska-zurawina-wideo | zarchiwizowano = 2016-11-21 }}</ref>.

⚫
== Przypisy ==
{{Przypisy|
<ref name="ruggiero">{{Ruggiero |data dostępu = 2020-02-20}}</ref>
<ref name="apweb">{{Angiosperm Phylogeny Website |data dostępu = 2010-03-24}}</ref>
}}


{{Kontrola autorytatywna}}
⚫
{{Przypisy}}


[[Kategoria:Wrzosowate]]
[[Kategoria:Wrzosowate]]

Aktualna wersja na dzień 22:56, 12 mar 2023

Żurawina
Ilustracja
Żurawina błotna
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

wrzosowce

Rodzina

wrzosowate

Rodzaj

borówka

Podrodzaj

żurawina

Nazwa systematyczna
Oxycoccus Hill.
Brit. Herbal 324. Aug 1756
Hasło w Wikisłowniku
Ten artykuł dotyczy rośliny. Zobacz też: Żórawina – wieś w województwie dolnośląskim.
Żurawina wielkoowocowa

Żurawina (Vaccinium sect. Oxycoccus; dawniej Oxycoccus) – rośliny dawniej wyodrębniane jako rodzaj z rodziny wrzosowatych (Ericaceae), od lat 80. XX wieku w światowej literaturze botanicznej opisywane już raczej tylko jako sekcja lub podrodzaj w obrębie rodzaju borówka (Vaccinium)[3][4]. Do taksonu tego zaliczano dawniej zwykle cztery gatunki[5], jednak po rewizji taksonomicznej, której wyniki opublikował Sam Vander Kloet w 1983, akceptowane są zwykle tylko dwa – północnoamerykańska żurawina wielkoowocowa (Vaccinium macrocarpon) i żurawina błotna (Vaccinium oxycoccus) rozprzestrzeniona na półkuli północnej[6][7]. Oba gatunki występują w Polsce, pierwszy jako zadomowiony antropofit, drugi jako gatunek rodzimy[8]. Oba gatunki dostarczają jadalnych owoców służących do wyrobu różnych przetworów, ale istotne znaczenie gospodarcze ma żurawina wielkoowocowa[9].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Krzewinki zimozielone, płożące, o długich, nitkowatych pędach. Liście są skrętoległe, sztywne i krótkoogonkowe. Poza pokrojem (większość borówek to wzniesione rośliny zdrewniałe) rośliny z tej sekcji wyróżniają się 4-krotnymi kwiatami wyrastającymi na nitkowatych szypułkach wznoszących się z końców pędów, skupionych po kilka (od 1 do 4). Działki kielicha są drobne. Bardziej okazałe płatki korony są odgięte do tyłu i niezrośnięte. Pręcików jest 8, a pojedynczy słupek jest dolny. Owocem jest wielonasienna jagoda[5][10].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Synonimy taksonomiczne[11]

Schollera A. W. Roth

Pozycja systematyczna

Takson włączany jest jako podrodzaj Oxycoccus do rodzaju borówka (Vaccinium) z rodziny wrzosowatych (Ericaceae)[12][2]. Rodzaj Vaccinium jest taksonem parafiletycznym i wciąż wymaga rewizji taksonomicznej[2][13].

Wykaz gatunków[7][6][14]

O ile żurawina wielkoowocowa jest wyłącznie diplontem, o tyle żurawina błotna stanowi kompleks poliploidalny. Rośliny diploidalne opisywane były dawniej jako odrębny gatunek – żurawina drobnoowocowa (Vaccinium microcarpum (Turcz. ex Rupr.) Schmalh., synonim: Oxycoccus microcarpus Turcz. ex Rupr.), tetraploid to właściwa (wąsko ujęta) żurawina błotna (Vaccinium oxycoccus L.), a heksaploid wyróżniany był pod nazwą Vaccinium hagerupii (Á. Löve & D. Löve) Ahokas[7][6].

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]

Oba gatunki dostarczają jadalnych jagód, z których wyrabia się galaretki i sos żurawinowy stanowiący tradycyjny dodatek do dziczyzny i indyka. Ze względu na silniejszy wzrost i większe owoce (do 20 mm średnicy, podczas gdy żurawina błotna ma jagody do 8 mm średnicy) na większą skalę uprawia się żurawinę wielkoowocową[9]. Wykorzystywana jest także w kosmetologii i medycynie[16].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ a b c Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-24] (ang.).
  3. ↑ Vander Kloet, S.P.. The taxonomy of Vaccinium section Oxycoccus. „Rhodora”. 85 (841), 1983. (ang.). 
  4. ↑ Sam P. Vander Kloet: Vaccinium. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-03-21]. (ang.).
  5. ↑ a b Bogumił Pawłowski (red.): Flora polska. Tom X. Warszawa, Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963, s. 106-107.
  6. ↑ a b c Marisa Luisa Badenes, David H. Byrne: Fruit Breeding. SpringerLink : Bücher, 2012, s. 198-199. ISBN 1-4419-0763-7.
  7. ↑ a b c Species Records of Vaccinium sect. Oxycoccus. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-03-21]. (ang.).
  8. ↑ a b c Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 126, ISBN 978-83-62975-45-7.
  9. ↑ a b c d J.G. Vaughan, C.A. Geissler: Rośliny jadalne. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2001, s. 88. ISBN 83-7255-326-2.
  10. ↑ Vaccinium. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-03-21]. (ang.).
  11. ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2013-03-21].
  12. ↑ Quo-Qing Song: 9.1 Vaccinium spp. Blueberry and Cranberry. W: Richard E. Litz, Fernando Pliego-Alfaro, Jose Ignacio Hormaza (red.): Biotechnology of fruit and nut crops. CAB International, 2020, s. 191.
  13. ↑ Kathleen A. Kron, E. Ann Powell, J. L. Luteyn. Phylogenetic relationships within the blueberry tribe (Vaccinieae, Ericaceae) based on sequence data from MATK and nuclear ribosomal ITS regions, with comments on the placement of Satyria. „American Journal of Botany”. 89, 2, s. 327-336, 2002. DOI: 10.3732/ajb.89.2.327. 
  14. ↑ Vaccinium. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-03-21]. (ang.).
  15. ↑ Mieczysław Czekalski: Wrzosy, wrzośce i inne rośliny wrzosowate. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2008, s. 172. ISBN 978-83-09-01032-6.
  16. ↑ swiatrolnika.info: Skarb ukryty na bagnach. Kaszubska żurawina. 2016. [dostęp 2016-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-21)].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Żurawina&oldid=69845758”