Przejdź do zawartości

Azima: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: przerabiam link na wywołania szablonu {{Angiosperm Phylogeny Website}}
Kenraiz (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Takson infobox
{{Takson infobox
| nazwa = ''Azima''
|nazwa = ''Azima''
| obrazek = Azima tetracantha 3.jpg
|grafika = Azima tetracantha 3.jpg
| opis obrazka = ''Azima tetracantha''
|opis grafiki = ''Azima tetracantha''
|alt grafiki =
|systematyka_ref=<ref name=apweb>{{Angiosperm Phylogeny Website |data dostępu = 2020-10-24}}</ref>
|systematyka ref = <ref name="ruggiero" /><ref name="apweb" />
|domena=[[eukarionty]]
|domena = [[eukarionty]]
|królestwo=[[rośliny]]
|klad1= [[rośliny naczyniowe]]
|królestwo = [[rośliny]]
|klad3= [[rośliny nasienne]]
|podkrólestwo = [[rośliny zielone]]
|nadgromada = [[rośliny telomowe]]
|klasa= [[okrytonasienne]]
|gromada = [[rośliny naczyniowe]]
|klad5= [[różowe]]
|podgromada = [[rośliny nasienne]]
|rząd=[[kapustowce]]
|nadklasa = [[okrytonasienne]]
| rodzina = ''[[Salvadoraceae]]''
|klasa = ''[[Magnoliopsida]]''
| łacina = Azima
|nadrząd = [[różopodobne]]
| autor = Lamarck
|rząd = [[kapustowce]]
| cytat = Encycl. Meth., Bot. 1: 343. 2 Dec 1783<ref name="ing"/>
|rodzina = ''[[Salvadoraceae]]''
| typowy = ''A. tetracantha'' Lamarck<ref name="ing">{{Cytuj stronę | url = https://naturalhistory2.si.edu/botany/ing/ | tytuł = Azima | praca = Index Nominum Genericorum (ING) | opublikowany = Smithsonian Institution | data dostępu = 2020-10-23}}</ref>
|rodzaj = ''Azima''
| synonim =
|nazwa łacińska = Azima
|autor = Lamarck
|cytat = Encycl. Meth., Bot. 1: 343. 2 Dec 1783<ref name="ing"/>
|typ nomenklatoryczny = ''A. tetracantha'' Lamarck<ref name="ing">{{Cytuj stronę | url = https://naturalhistory2.si.edu/botany/ing/ | tytuł = Azima | praca = Index Nominum Genericorum (ING) | opublikowany = Smithsonian Institution | data dostępu = 2020-10-23}}</ref>
|synonimy =
* ''Actegeton'' Blume
* ''Actegeton'' Blume
* ''Kandena'' Raf.
* ''Kandena'' Raf.
* ''Monetia'' L'Hér.<ref name="pow">{{Cytuj stronę | url = http://plantsoftheworldonline.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:36073-1 | tytuł = Azima Lam. | praca = Plants of the World online | opublikowany = Royal Botanic Gardens, Kew | data dostępu = 2020-10-23}}</ref>
* ''Monetia'' L'Hér.<ref name="pow">{{Cytuj stronę | url = http://plantsoftheworldonline.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:36073-1 | tytuł = Azima Lam. | praca = Plants of the World online | opublikowany = Royal Botanic Gardens, Kew | data dostępu = 2020-10-23}}</ref>
| commons = Category:Azima
|wikispecies = Azima
|commons = Category:Azima
}}
}}
[[Plik:Azima tetracantha 01 ies.jpg|thumb|''Azima tetracantha'']]
[[Plik:Azima tetracantha 01 ies.jpg|thumb|''Azima tetracantha'']]
'''''Azima''''' – [[Rodzaj (biologia)|rodzaj]] z rodziny ''[[Salvadoraceae]]''. Obejmuje trzy gatunki<ref name="tpl">{{Cytuj stronę | url = http://www.theplantlist.org/1.1/browse/A/Salvadoraceae/Azima/ | tytuł = Azima | praca = The Plant List. Version 1.1 | data dostępu = 2020-10-23}}</ref><ref name=pow/>. Rośliny te występują na [[Madagaskar]]ze i w południowej Afryce sięgając na północ po [[Zair]], [[Uganda|Ugandę]], [[Kenia|Kenię]] i [[Somalia|Somalię]], w południowej i południowo-wschodniej Azji – w [[Oman]]ie, [[Indie|Indiach]], od [[Półwysep Indochiński|Półwyspu Indochińskiego]], [[Hajnan]]u, [[Filipiny|Filipin]] po [[Nowa Gwinea|Nową Gwineę]]<ref name=pow/>. Zasiedlają suche siedliska<ref name="china"/>. Ich pędy potarte lub złamane wydzielają nieprzyjemny zapach<ref name="china">{{Cytuj stronę | url = http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=103296 | tytuł = Azima Lamarck | autor = | praca = Flora of China | opublikowany = eFloras.org | data dostępu = 2020-10-24}}</ref><ref name="mabb">{{Cytuj książkę | autor = David J. Mabberley | tytuł = Mabberley's Plant-Book | wydawca = Cambridge University Press | data = 2017 | strony = 91 | isbn = 978-1-107-11502-6}}</ref>.
'''''Azima''''' – [[Rodzaj (biologia)|rodzaj]] z rodziny ''[[Salvadoraceae]]''. Obejmuje trzy gatunki<ref name="tpl">{{Cytuj stronę | url = http://www.theplantlist.org/1.1/browse/A/Salvadoraceae/Azima/ | tytuł = Azima | praca = The Plant List. Version 1.1 | data dostępu = 2020-10-23}}</ref><ref name=pow/>. Rośliny te występują na [[Madagaskar]]ze i w południowej Afryce sięgając na północ po [[Zair]], [[Uganda|Ugandę]], [[Kenia|Kenię]] i [[Somalia|Somalię]], w południowej i południowo-wschodniej Azji – w [[Oman]]ie, [[Indie|Indiach]], od [[Półwysep Indochiński|Półwyspu Indochińskiego]], [[Hajnan]]u, [[Filipiny|Filipin]] po [[Nowa Gwinea|Nową Gwineę]]<ref name=pow/>. Zasiedlają suche siedliska<ref name="china"/>. Ich pędy potarte lub złamane wydzielają nieprzyjemny zapach<ref name="china">{{Cytuj stronę | url = http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=103296 | tytuł = Azima Lamarck | autor = | praca = Flora of China | opublikowany = eFloras.org | data dostępu = 2020-10-24}}</ref><ref name="mabb">{{Mabberley2017 |s = 91}}</ref>. Owoce ''Azima tetracantha'' są jadalne<ref name="encyk">{{Cytuj | tytuł = Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe 1 | miejsce = Warszawa | wydawca = Muza SA | data = 1998 | s = 364 | isbn = 83-7079-778-4}}</ref>.


== Morfologia ==
== Morfologia ==
Linia 39: Linia 45:


== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Przypisy|
<ref name="apweb">{{Angiosperm Phylogeny Website |data dostępu = 2021-03-04}}</ref>
<ref name="ruggiero">{{Ruggiero |data dostępu = 2021-03-04}}</ref>
}}


{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}


[[Kategoria:Kapustowce]]
[[Kategoria:Salvadoraceae]]

Aktualna wersja na dzień 01:07, 10 wrz 2023

Azima
Ilustracja
Azima tetracantha
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

kapustowce

Rodzina

Salvadoraceae

Rodzaj

Azima

Nazwa systematyczna
Azima Lamarck
Encycl. Meth., Bot. 1: 343. 2 Dec 1783[3]
Typ nomenklatoryczny

A. tetracantha Lamarck[3]

Synonimy
  • Actegeton Blume
  • Kandena Raf.
  • Monetia L'Hér.[4]
Azima tetracantha

Azimarodzaj z rodziny Salvadoraceae. Obejmuje trzy gatunki[5][4]. Rośliny te występują na Madagaskarze i w południowej Afryce sięgając na północ po Zair, Ugandę, Kenię i Somalię, w południowej i południowo-wschodniej Azji – w Omanie, Indiach, od Półwyspu Indochińskiego, Hajnanu, Filipin po Nową Gwineę[4]. Zasiedlają suche siedliska[6]. Ich pędy potarte lub złamane wydzielają nieprzyjemny zapach[6][7]. Owoce Azima tetracantha są jadalne[8].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Krzewy o pędach nagich, prosto wznoszących się lub wspinających, uzbrojonych w pojedyncze lub podwójne ciernie wyrastające w węzłach[6].
Liście
Naprzeciwległe, pojedyncze, z drobnymi przylistkami. Blaszka liściowa skórzasta, całobrzega[6].
Kwiaty
Rozdzielnopłciowe (rośliny dwupienne) lub częściowo obupłciowe, drobne, promieniste, krótkoszypułkowe lub siedzące[6]. Zebrane są w złożone grona, czasem dodatkowo wyrastające w pęczkach[9]. Kielich dzwonkowaty, 4-dzielny, ale w kwiatach żeńskich nieregularnie podzielony na 2–4 działki. Płatki korony 4, wolne, podługowate do lancetowatych. W kwiatach męskich pręciki cztery, dłuższe od płatków, z wolnymi nitkami, i szczątkowy słupek. W kwiatach żeńskich pręciki zredukowane do płonnych prątniczków, krótszych od płatków. Zalążnia górna, kulistawa, 2-komorowa, zwieńczona bardzo krótkim słupkiem i rozwidlonym znamieniem[6].
Owoce
Kuliste i jajowate jagody z błoniastym lub papierzastym endokarpem[6]. Dojrzewając stają się białe i w efekcie przypominają nieco owoce jemioły[9]. Nasiona jedno lub dwa, z grubą, skórzastą łupiną[6].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Jeden z rodzajów rodziny Salvadoraceae[2].

Wykaz gatunków[4][5]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
  3. a b Azima. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2020-10-23].
  4. a b c d Azima Lam.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-10-23].
  5. a b Azima. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2020-10-23].
  6. a b c d e f g h Azima Lamarck. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2020-10-24].
  7. David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 91, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  8. Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe 1, Warszawa: Muza SA, 1998, s. 364, ISBN 83-7079-778-4.
  9. a b K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. V. Flowering Plants· Dicotyledons. Berlin, Heidelberg: Springer, 2003, s. 342, 344. ISBN 3-540-42873-9.