Katedra w Reims: Różnice pomiędzy wersjami

Katedra Notre-Dame, dawne opactwo Saint-Remi i pałac arcybiskupi w Reims^[a]
	Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo	Francja
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	I, II, VI
Numer ref.	601
Region	Europa i Ameryka Północna
	Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1991; na 15. sesji
	Położenie na mapie Francji Katedra Notre-Dame w Reims
	Położenie na mapie regionu Grand Est Katedra Notre-Dame w Reims
	Położenie na mapie Marny Katedra Notre-Dame w Reims
	49°15′12,9″N 4°02′02,9″E/49,253583 4,034139
	Multimedia w Wikimedia Commons
	↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ; ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO ;

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 13:01, 22 sie 2024

Katedra Notre-Dame w Reims (fr. Cathédrale Notre-Dame de Reims) – gotycka katedra pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny w Reims, we Francji. Jest uznawana za najbardziej harmonijną i klasyczną w proporcjach we Francji, często nazywana „Katedrą Aniołów” z powodu bogatej dekoracji rzeźbiarskiej.

Katedra z biegiem czasu stała się miejscem koronacji królów Francji. W sumie w katedrze odbyło się ich dwadzieścia pięć^[1].

Osobny artykuł: Sakra królów Francji.

Historia

Świątynia została zbudowana w latach 1211–1300 na miejscu poprzedniej świątyni z 401 r. Zaprojektował ją Jean d’Orbais. Dwuwieżowa fasada katedry przypomina swym wyglądem fasadę paryskiej Notre-Dame. W obydwu świątyniach z fasad wyrastają nieprzykryte hełmami wieże. W fasadzie znajdują się trzy ogromnych rozmiarów portale. Są tak duże, że w tympanon środkowego wbudowana została rozeta. Druga z rozet znajduje się ponad portalem i jest wypełniona witrażem z XIII w, który przedstawia NMP w otoczeniu apostołów i muzykujących aniołów. Po obydwu jej stronach wybudowano strzeliste gotyckie okna oświetlające dwie boczne nawy. Wieńczący je dach zdobiony jest licznymi rzeźbami, częściowo przeniesionymi z pałacu biskupiego. Katedra posiada potrójną nawę poprzeczną i krótkie, pięcionawowe prezbiterium. Zamknięta jest w części wschodniej ambitem, do którego przylega pięć kaplic. Część wschodnia została ukończona już w 1241 roku. Całe wnętrze (wraz z głębokością środkowej kaplicy) mierzy 141 m długości, a wysokość trójkondygnacyjnej nawy głównej osiąga 38 m. Wnętrze silnie akcentują linie pionowe. Żebra sklepienia schodzą poprzez pas triforium na półkoliste kolumny. Otwory okienne ambitu i kaplic wzbogacono jednymi z pierwszych maswerków. Katedra słynie z witraży zaprojektowanych przez Marca Chagalla i bogatej rzeźbiarskiej kompozycji fasady. W czasie rewolucji francuskiej zniszczono lektorium i witraże, ale bryła budynku ocalała. Do 1996 r. usuwano bardzo poważne zniszczenia z czasów I wojny światowej.

Tu w 1429 r. Joanna d’Arc kazała koronować odsuniętego od władzy króla Karola VII.

Fasada
Środkowy portal
Wnętrze
Od tyłu
Plan

Przypisy

↑ Historia Do Rzeczy, nr 3(49)/2017 marzec 2017, Piotr Semka Bomby na katedrę s. 28-31.

Linki zewnętrzne

Katedra w Reims (fr.)
Zdjęcia katedry. kunsthistorie.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-07)].
Katedra w bazie danych archINFORM
Historia i galeria zdjęć katedry Najświętszej Maryi Panny w Reims

[1] Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO

[2] Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

[3] Historia Do Rzeczy, nr 3(49)/2017 marzec 2017, Piotr Semka Bomby na katedrę s. 28-31.

[:1-4] Wspólnie z Argentyną, Belgią, Niemcami, Indiami, Japonią i Szwajcarią

[:2-5] Wspólnie z Albanią, Austrią, Belgią, Bośnią i Hercegowiną, Bułgarią, Chorwacją, Czechami, Francją, Hiszpanią, Macedonią Północną, Niemcami, Polską, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Szwajcarią, Ukrainą i Włochami

[a]

[b]

[1]

[A]

[B]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 {{UNESCO infobox
- |nazwa           = Katedra Notre-Dame, dawne opactwo Saint-Remi i [[Palais du Tau|pałac arcybiskupi w Reims]]
+ |nazwa           = Katedra Notre-Dame, dawne opactwo Saint-Remi i pałac arcybiskupi w Reims
- |grafika         = Cathédrale de Reims et Palais du Tau.jpg
+ |grafika         = Cathedrale notre dame reims 2023 03.jpg
  |opis grafiki    =
  |państwo         = FRA
@@ Linia 19: / Linia 19: @@
 '''Katedra Notre-Dame w Reims''' ([[język francuski|fr.]] ''Cathédrale Notre-Dame de Reims'') – [[gotyk|gotycka]] [[katedra]] pod wezwaniem [[Maria z Nazaretu|Najświętszej Marii Panny]] w [[Reims]], we [[Francja|Francji]]. Jest uznawana za najbardziej harmonijną i klasyczną w proporcjach we Francji, często nazywana „Katedrą Aniołów” z powodu bogatej dekoracji rzeźbiarskiej.
-Katedra z biegiem czasu stała się miejscem [[koronacja|koronacji]] [[Władcy Francji|królów Francji]]. W sumie w katedrze obyło się ich dwadzieścia pięć<ref>''Historia Do Rzeczy'', nr 3(49)/2017 marzec 2017, [[Piotr Semka]] ''Bomby na katedrę'' s. 28-31</ref>.
+Katedra z biegiem czasu stała się miejscem [[koronacja|koronacji]] [[Władcy Francji|królów Francji]]. W sumie w katedrze odbyło się ich dwadzieścia pięć<ref>''Historia Do Rzeczy'', nr 3(49)/2017 marzec 2017, [[Piotr Semka]] ''Bomby na katedrę'' s. 28-31.</ref>.
 {{Osobny artykuł|Sakra królów Francji}}
 == Historia ==
-Świątynia została zbudowana w latach [[1211]]–[[1300]] na miejscu poprzedniej świątyni z [[401]] r.. Zaprojektował ją [[Jean d'Orbais]]. Dwuwieżowa [[fasada]] katedry przypomina swym wyglądem fasadę [[Katedra Notre-Dame w Paryżu|paryskiej Notre-Dame]]. W obydwu świątyniach z fasad wyrastają nieprzykryte [[dach hełmowy|hełmami]] wieże. W fasadzie znajdują się trzy ogromnych rozmiarów [[portal]]e. Są tak duże, że w [[tympanon]] środkowego wbudowana została [[Rozeta (architektura)|rozeta]]. Druga z rozet znajduje się ponad portalem i jest wypełniona witrażem z [[XIII wiek|XIII w]], który przedstawia NMP w otoczeniu [[apostoł|apostołów]] i muzykujących aniołów. Po obydwu jej stronach wybudowano strzeliste gotyckie okna oświetlające dwie boczne nawy. Ta trójnawowa katedra jest [[bazylika|bazyliką]], co oznacza, że dwie nawy boczne są niższe od nawy głównej. Wieńczący je dach zdobiony jest licznymi rzeźbami, częściowo przeniesionymi z [[Palais du Tau|pałacu biskupiego]]. Katedra posiada potrójną nawę poprzeczną i krótkie, pięcionawowe [[prezbiterium]]. Zamknięta jest w części wschodniej [[ambit]]em, do którego przylega pięć kaplic. Część wschodnia została ukończona już w [[1241]] roku. Całe wnętrze (wraz z głębokością środkowej kaplicy) mierzy 141 [[metr|m]] długości, a wysokość trójkondygnacyjnej nawy głównej osiąga 38 m. Wnętrze silnie akcentują linie pionowe. Żebra [[sklepienie|sklepienia]] schodzą poprzez pas [[triforium]] na półkoliste kolumny. Otwory okienne ambitu i kaplic wzbogacono jednymi z pierwszych [[maswerk]]ów. Katedra słynie z [[witraż]]y zaprojektowanych przez [[Marc Chagall|Marca Chagalla]] i bogatej rzeźbiarskiej kompozycji fasady. W czasie [[rewolucja francuska|rewolucji francuskiej]] zniszczono [[lektorium]] i witraże, ale bryła budynku ocalała. Do [[1996]] r. usuwano bardzo poważne zniszczenia z czasów [[I wojna światowa|I wojny światowej]].
+Świątynia została zbudowana w latach 1211–1300 na miejscu poprzedniej świątyni z [[401]] r. Zaprojektował ją [[Jean d’Orbais]]. Dwuwieżowa [[fasada]] katedry przypomina swym wyglądem fasadę [[Katedra Notre-Dame w Paryżu|paryskiej Notre-Dame]]. W obydwu świątyniach z fasad wyrastają nieprzykryte [[dach hełmowy|hełmami]] wieże. W fasadzie znajdują się trzy ogromnych rozmiarów [[portal]]e. Są tak duże, że w [[tympanon]] środkowego wbudowana została [[Rozeta (architektura)|rozeta]]. Druga z rozet znajduje się ponad portalem i jest wypełniona witrażem z [[XIII wiek|XIII w]], który przedstawia NMP w otoczeniu [[apostoł]]ów i muzykujących aniołów. Po obydwu jej stronach wybudowano strzeliste gotyckie okna oświetlające dwie boczne [[Nawa|nawy]]. Wieńczący je [[dach]] zdobiony jest licznymi rzeźbami, częściowo przeniesionymi z [[Palais du Tau|pałacu biskupiego]]. Katedra posiada potrójną nawę poprzeczną i krótkie, pięcionawowe [[prezbiterium]]. Zamknięta jest w części wschodniej [[ambit]]em, do którego przylega pięć [[Kaplica|kaplic]]. Część wschodnia została ukończona już w 1241 roku. Całe wnętrze (wraz z głębokością środkowej kaplicy) mierzy 141 [[metr|m]] długości, a wysokość trójkondygnacyjnej nawy głównej osiąga 38 m. Wnętrze silnie akcentują linie pionowe. Żebra [[sklepienie|sklepienia]] schodzą poprzez pas [[triforium]] na półkoliste kolumny. Otwory okienne ambitu i kaplic wzbogacono jednymi z pierwszych [[maswerk]]ów. Katedra słynie z [[witraż]]y zaprojektowanych przez [[Marc Chagall|Marca Chagalla]] i bogatej rzeźbiarskiej kompozycji fasady. W czasie [[rewolucja francuska|rewolucji francuskiej]] zniszczono [[lektorium]] i witraże, ale bryła budynku ocalała. Do 1996 r. usuwano bardzo poważne zniszczenia z czasów [[I wojna światowa|I wojny światowej]].
-Tu w [[1429]] r. [[Joanna d’Arc]] kazała koronować odsuniętego od władzy króla [[Karol VII Walezjusz|Karola VII]].
+Tu w 1429 r. [[Joanna d’Arc]] kazała koronować odsuniętego od władzy króla [[Karol VII Walezjusz|Karola VII]].
 <gallery>
-Plik:Cathedral Notre-Dame de Reims, France.jpg|Fasada
+Plik:Reims Kathedrale.jpg|Fasada
 Plik:Reims Cathedral, exterior (7).jpg|Środkowy portal
 Plik:Reims Cathedrale Notre Dame interior 002.JPG|Wnętrze
+Plik:Cathédrale de Reims et Palais du Tau.jpg|Od tyłu
 Plik:PlancathedraleReims.svg|Plan
 </gallery>
@@ Linia 39: / Linia 40: @@
 == Linki zewnętrzne ==
 * [http://www.cathedrale-reims.com Katedra w Reims] {{lang|fr}}
-* [http://kunsthistorie.com/galleri/index.php?album=Frankrike%2FReims&sortby=name&order=asc Zdjęcia katedry]
+* {{Cytuj stronę | url = http://kunsthistorie.com/galleri/index.php?album=Frankrike%2FReims&sortby=name&order=asc | tytuł = Zdjęcia katedry | opublikowany = kunsthistorie.com | archiwum = https://web.archive.org/web/20110607122843/http://kunsthistorie.com/galleri/index.php?album=Frankrike%2FReims&sortby=name&order=asc | zarchiwizowano = 2011-06-07}}
-* [http://eng.archinform.net/projekte/71.htm Katedra w bazie danych archINFORM]
+* [https://www.archinform.net/projekte/71.htm Katedra w bazie danych archINFORM]
+* [https://sekulada.com/katedra-w-reims/ Historia i galeria zdjęć katedry Najświętszej Maryi Panny w Reims]
 {{Obiekty UNESCO we Francji}}
+{{Kontrola autorytatywna}}
-[[Kategoria:Reims]]
+[[Kategoria:Religia w Reims]]
 [[Kategoria:Katedry rzymskokatolickie we Francji|Reims – Katedra w Reims]]
-[[Kategoria:Zabytki Francji]]
 [[Kategoria:Obiekty z listy dziedzictwa UNESCO we Francji]]
 [[Kategoria:Architektura gotyku we Francji]]
+[[Kategoria:Zabytkowe kościoły we Francji]]

Kulturowe	Mont-Saint-Michel wraz z zatoką Katedra w Chartres Wersal – zespół pałacowo-ogrodowy Opactwo benedyktyńskie i wzgórze Vézelay Jaskinie z malowidłami i rytami naskalnymi w dolinie rzeki Vézère (w tym jaskinia Lascaux) Pałac i park w Fontainebleau Katedra w Amiens Dzieła architektury Le Corbusiera^[A] Teatr rzymski i okolice oraz łuk triumfalny w Orange Rzymskie i romańskie zabytki Arles Opactwo cystersów w Fontenay Królewskie żupy solne w Arc-et-Senans Plac Stanisława, Place de la Carrière i Place d’Alliance w Nancy Kościół w Saint-Savin sur Gartempe Rzymski akwedukt Pont du Gard Grande île (Wielka Wyspa) w Strasbourgu Nadbrzeża Sekwany w Paryżu Katedra Notre-Dame, opactwo Saint-Remi i pałac arcybiskupi w Reims Katedra w Bourges Pałac papieski, katedra, Pont Saint-Bénézet i zabytkowe centrum Awinionu Kanał Południowy Zabytkowe miasto warowne Carcassonne Zespół zabytkowy w Lyonie Okręg Saint-Émilion Miejskie wieże strażnicze (beffroi) Dolina Loary między Sully-sur-Loire i Chalonnes Provins – średniowieczne miasto targowe Hawr, miasto odbudowane przez Auguste’a Perreta Port de la Lune (Księżycowy Port) w Bordeaux Fortyfikacje Vaubana Episkopalne miasto Albi Zagłębie górnicze Nord-Pas-de-Calais Jaskinia Chauveta Climats, terroir Burgundii Stoki, domy i piwnice Szampanii Nicea – zimowe miasto kurortowe Maison Carrée w Nîmes
Przyrodnicze	Chaîne des Puys Korsyka – zatoki Girolata i Porto, rezerwat przyrody Scandola i zatoki Piany Laguny Nowej Kaledonii Szczyty, kotły i stoki wyspy Reunion Pradawne i pierwotne lasy bukowe Karpat i innych regionów Europy^[B] Wulkany i lasy Montagne Pelée i Pitons północnej Martyniki
Mieszane	Mont Perdu (Pireneje)