Przejdź do zawartości

Iwan V Romanow: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmausBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.2+) (Robot poprawił ka:ივანე V
m drobne redakcyjne
 
(Nie pokazano 24 wersji utworzonych przez 19 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Władca kraju infobox
{{Władca infobox
| król = Iwan V Romanow
|władca = Iwan V Romanow
| tytulatura =
|imiona =
| grafika = [[Plik:IvanV.jpg|240px]]
|grafika = Ivan V by anonim (GIM).jpg
| herb grafika =
|opis grafiki =
|herb =
| sygnatura grafika =
| tytuł = [[Władcy Rosji|Car Rosji]]
|opis herbu =
| od = 1682
|faksymile =
| do = 1696
|opis faksymile =
| poprzednik =[[Fiodor III Romanow]]
|dewiza =
| następca =[[Piotr I Wielki]]
|1. tytuł = [[Władcy Rosji|Car Rosji]]<br /><small>(razem z [[Piotr I Wielki|Piotrem I]])</small>
| dynastia = [[Romanowowie]]
|1. sukcesja =
| urodzony = [[27 sierpnia]] [[1666]]
|1. od = [[7 maja]] [[1682]]
| zmarł = [[29 stycznia]] [[1696]]
|1. do = [[8 lutego]] [[1696]]
| ojciec = [[Aleksy I Romanow|Aleksy Romanow]]
|1. koronacja = [[25 czerwca]] [[1682]]
|1. poprzednik = [[Fiodor III Romanow]]
| matka = Maria Miłosławska
| żona = [[Praskowia Sałtykowa]]
|1. następca = [[Piotr I Wielki]]
|dynastia = [[Romanowowie]]
| dzieci = Maria<br />Teodozja<br />Katarzyna<br />[[Anna Iwanowna|Anna]]<br />Praskowia
|data urodzenia = {{data|1666-09-06}}
| rodzeństwo = [[Zofia Romanowa]]<br />[[Fiodor III Romanow]]<br />[[Piotr I Wielki|Piotr I Romanow]]
|miejsce urodzenia = Moskwa
| commons =
| source =
|data śmierci = {{data|1696-02-08}}
| quote =
|miejsce śmierci = Moskwa
|przyczyna śmierci =
|miejsce spoczynku =
|ojciec = [[Aleksy I Romanow|Aleksy Romanow]]
|matka = [[Maria Miłosławska]]
|rodzeństwo = m.in. [[Zofia Romanowa|Zofia]]<br />[[Fiodor III Romanow]]<br />[[Piotr I Wielki|Piotr Wielki]], [[Aleksy Romanow (1654–1670)|Aleksy]]
|1. związek = żona
|1. związek z = [[Praskowia Sałtykowa]]
|1. związek od = [[19 stycznia]] [[1684]]
|1. związek do = [[8 lutego]] [[1696]]
|1. dzieci = Maria<br />Teodozja<br />[[Katarzyna Romanowa (1691–1733)|Katarzyna]]<br />[[Anna Romanowa|Anna]]<br />Praskowia
|moneta =
|opis monety =
|odznaczenia =
|commons =
|wikiźródła =
|wikicytaty =
}}
}}
'''Iwan V''' ([[język rosyjski|ros]]. ''Иван V Алексеевич Романов'') (ur. [[27 sierpnia]] [[1666]], zm. [[29 stycznia]] [[1696]]) – [[Władcy Rosji|car]] [[Carstwo Rosyjskie|rosyjski]], syn [[władcy Rosji|cara]] [[Aleksy I Romanow|Aleksego Michajłowicza]].
'''Iwan V Aleksiejewicz''' ([[język rosyjski|ros]]. ''Иван V Алексеевич'') (ur. {{data|1666-09-06}}<ref name=":2">{{Cytuj |autor = Andrzej Andrusiewicz |tytuł = Romanowowie |data = 2014 |isbn = 978-83-08-05394-2 |s = 121}}</ref>, zm. {{data|1696-02-08}}<ref name=":2" />) – [[Władcy Rosji|car]] [[Carstwo Rosyjskie|rosyjski]] od 1682 r., najmłodszy syn cara [[Aleksy I Romanow|Aleksego Michajłowicza]] i Marii Miłosławskiej, ojciec cesarzowej [[Anna Romanowa|Anny]].


== Życiorys ==
Iwan Aleksiejewicz Romanow został wyniesiony na tron w 1682 po śmierci [[Fiodor III Romanow|Fiodora III]] przez powstanie [[Strzelcy moskiewscy|strzelców moskiewskich]] inspirowane polityką dynastyczną jego starszej siostry [[Zofia Romanowa|Zofii Romanowej]]. Od początku panował wspólnie z młodszym bratem [[Piotr I Wielki|Piotrem I]]. W diarchii tej nie odgrywał jednak żadnej roli. Ograniczony umysłowo przez całe życie pozostawał na uboczu życia politycznego w Rosji. Poświęcał się życiu rodzinnemu.
=== Pochodzenie i rodzina ===
Urodził się {{data|1666-09-06}} jako dwunaste dziecko [[Aleksy I Romanow|Aleksego I Romanowa]] i [[Maria Miłosławska|Marii Miłosławskiej]]<ref name=":3">{{Cytuj |autor = Andrzej Andruszkiewicz |tytuł = Romanowowie |data = 2014 |isbn = 978-83-08-05394-2 |s = 597}}</ref>. Jego ojciec był carem Rosji od 1645 r.<ref>{{Cytuj |autor = Andrzej Andrusiewicz |tytuł = Romanowowie |data = 2014 |isbn = 978-83-08-05394-2 |s = 80}}</ref> Dziadkami ojczystymi Iwana byli [[Michał I Romanow|Michał I]], który wyniósł na tron dynastię Romanowów i [[Eudoksja Strieszniewa]], pochodząca z ubogiego rodu [[Dworianie|dworian]]<ref>{{Cytuj |autor = Andrzej Andrusiewicz |tytuł = Romanowowie |data = 2014 |isbn = 978-83-08-05394-2 |s = 76}}</ref>.

Iwan miał dwanaścioro rodzeństwa (m.in. [[Zofia Romanowa|Zofię]]), lecz pięcioro z nich nie przeżyło dzieciństwa<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Andrzej Andrusiewicz |tytuł = Romanowowie |data = 2014 |isbn = 978-83-08-05394-2 |s = 85}}</ref>. W 1674 r. Aleksy ogłosił oficjalnie, że jego dziedzicem jest [[Fiodor III Romanow|Fiodor]], jedyny pozostały przy życiu brat Iwana<ref name=":0" />. W 1669 r. w połogu zmarła caryca Maria; dwa lata później Aleksy poślubił [[Natalia Naryszkina|Natalię Naryszkinę]], z którą doczekał się trójki dzieci<ref>{{Cytuj |autor = Andrzej Andruszkiewicz |tytuł = Romanowowie |data = 2014 |isbn = 978-83-08-05394-2 |s = 104}}</ref>.

=== Zdrowie ===
Iwan, podobnie jak reszta swego rodzeństwa (w odróżnieniu od dzieci urodzonych przez macochę, zwłaszcza [[Piotr I Wielki|Piotra]]) był chorowity i nieatrakcyjny<ref>{{Cytuj |autor = Henri Troyat |tytuł = Piotr Wielki. Geniusz i szaleństwo |data = 2022 |isbn = 978-83-241-8118-8 |s = 11}}</ref><ref name=":1">{{Cytuj |autor = Andrzej Andrusiewicz |tytuł = Romanowowie |data = 2014 |isbn = 978-83-08-05394-2 |s = 122-123}}</ref>. Najprawdopodobniej był upośledzony umysłowo<ref name=":1" />. Miał słaby wzrok<ref name=":4">{{Cytuj |autor = Andrzej Andrusiewicz |tytuł = Romanowowie |data = 2014 |isbn = 978-83-08-05394-2 |s = 139-141}}</ref>.

=== Car Rosji ===
Iwan Aleksiejewicz Romanow został wyniesiony na tron w 1682 po śmierci [[Fiodor III Romanow|Fiodora III]] przez powstanie [[Strzelcy moskiewscy|strzelców moskiewskich]] inspirowane polityką dynastyczną jego starszej siostry [[Zofia Romanowa|Zofii Romanowej]]. Od początku panował wspólnie z młodszym bratem [[Piotr I Wielki|Piotrem I]]. W diarchii tej nie odgrywał jednak żadnej roli. Ograniczony umysłowo, przez całe życie pozostawał na uboczu życia politycznego w Rosji. Poświęcał się życiu rodzinnemu.

=== Małżeństwo i potomstwo ===
W styczniu 1684 r. Zofia i Iwan Miłosławski<ref>Iwan Miłosławski był bratem zmarłej carycy Marii Miłosławskiej, więc wujem Zofii i Iwana.</ref> zorganizowali casting na carycę<ref name=":5">{{Cytuj |autor = Simon Sebag Montefiore, Romanowowie 1613-1918, 2017, s. 150, ISBN 978-83-65257-13-0. |tytuł = Romanowowie 1613-1918 |data = 2017 |isbn = 978-83-65257-13-0 |s = 85-86}}</ref>. Wybór padł na 20-letnią [[Praskowia Sałtykowa|Praskowię Sałtykową]], którą odrzucono 3 lata wcześniej, gdy poszukiwano drugiej żony dla Fiodora<ref name=":5" />. Praskowia była córką bojara<ref name=":4" />. Nie chciała ślubu z Iwanem, jednak została do niego zmuszona<ref name=":5" />. Małżeństwo zostało zawarte 9 stycznia<sup>[[Daty nowego i starego porządku|?]]</sup>/[[19 stycznia]] [[1684]] r. w [[Moskwa|Moskwie]]<ref>''[http://web.archive.org/web/20070611084108/http://vojnik.org/empire/reference/4 Государи из рода Романовых и ключевые события их жизни]''. [dostęp: 2010-08-17].</ref>.

Praskowia urodziła pięć córek, z których trzy przeżyły dzieciństwo:

* Maria<ref name=":3" /> (ur. 21 marca 1689<ref name=":5" />, zm. 13 lutego 1692)
* Teodozja<ref name=":3" /> (ur. 4 czerwca 1690, zm. 12 maja 1691).
* [[Katarzyna Romanowa (1691–1733)|Katarzyna]] (ur. 29 października 1691, zm. 14 czerwca 1733), matka regentki [[Anna Leopoldowna|Anny Leopoldowny]], babka cesarza [[Iwan VI Romanow|Iwana VI]],
* [[Anna Romanowa|Anna]] (ur. 28 stycznia 1693, zm. 17 października 1740), od 1730 [[Rosyjskie caryce i cesarzowe|cesarzowa Rosji]]<ref name=":5" />,
* Praskowia<ref name=":3" /> (ur. 24 września 1694, zm. 8 października 1731).

Z uwagi na stan zdrowia Iwana na dworze carskim pojawiły się plotki, jakoby biologicznym ojcem dzieci urodzonych przez carycę był jej kochanek Wasilij Juszkowow<ref name=":5" />.{{clear}}

=== Śmierć i dziedzictwo ===
Iwan pod koniec życia nie mógł samodzielnie się poruszać i był prawie niewidomy<ref name=":4" />. Zmarł {{data|1696-02-08}}<ref name=":2" /> Jego śmierć przyjęto obojętnie<ref name=":4" />. Piotr wyprawił mu tradycyjny pogrzeb i nakazał pochować w [[Sobór św. Michała Archanioła w Moskwie|Soborze Archangielskim]]<ref name=":4" />.

Wdowa po Iwanie żyła jeszcze 27 lat i pozostawała w poprawnych relacjach z [[Piotr I Wielki|Piotrem Wielkim]]<ref name=":5" />. Czwarta z córek Iwana w 1730 r. została cesarzową Rosji. Po jej śmierci w 1740 r. jedyny prawnuk Iwana - [[Iwan VI Romanow|Iwan VI]] - został cesarzem, ale jego losy były tragiczne: został obalony przez córkę Piotra Wielkiego [[Elżbieta Romanowa|Elżbietę]] i został zamordowany jako więzień [[Twierdza Szlisselburska|twierdzy w Szlisselburgu]] za rządów [[Katarzyna II Wielka|Katarzyny II]].


<br clear=all>
== Genealogia ==
== Genealogia ==
<!-- to drzewo genealogiczne zostało wygenerowane skryptem , jeżeli potrzebujesz podobne, skontaktuj się z wikipedystą WarX lub Wiktoryn--><!-- Przodkowie -->
<!-- to drzewo genealogiczne zostało wygenerowane skryptem , jeżeli potrzebujesz podobne, skontaktuj się z wikipedystą WarX lub Wiktoryn--><!-- Przodkowie -->
{| width="100%" style="text-align:center; vertical-align:middle;" cellspacing="0" cellpadding="0"
{| width="100%" style="text-align:center; vertical-align:middle;" cellspacing="0" cellpadding="0"
|-
|-
| colspan="2" | [[Michał I Romanow]]<br />ur. 1596 <br />zm. 1645
| colspan="2" | [[Michał I Romanow]]<br />ur. 1596<br />zm. 1645
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" | Eudoksja Streszniew<br />ur. 1608 <br />zm. 1645
| colspan="2" | Eudoksja Streszniew<br />ur. 1608<br />zm. 1645
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" | Ilja Miłosławski<br />ur. ? <br />zm. ?
| colspan="2" | Ilja Miłosławski<br />ur. ?<br />zm. ?
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" | Katarzyna Fiodorowna Narbekowa<br />ur. ? <br />zm. ?
| colspan="2" | Katarzyna Fiodorowna Narbekowa<br />ur. ?<br />zm. ?
|-
|-
| style="border-right:1px black solid;" | &nbsp;
| style="border-right:1px black solid;" | &nbsp;
Linia 50: Linia 93:
|-
|-
| colspan="2" | &nbsp;
| colspan="2" | &nbsp;
| colspan="2" | [[Aleksy I Romanow|Aleksy I]]<br />ur. 19 III 1629 <br />zm. 29 lub 30 I 1678
| colspan="2" | [[Aleksy I Romanow|Aleksy I]]<br />ur. 19 III 1629<br />zm. 29 lub 30 I 1678
| colspan="6" |
| colspan="6" |
| colspan="2" | Maria<br />ur. 1 IV 1624 <br />zm. 3 III 1669
| colspan="2" | Maria<br />ur. 1 IV 1624<br />zm. 3 III 1669
| colspan="2" |
| colspan="2" |
|-
|-
| colspan="3" style="border-right:1px black solid;" | &nbsp;
| colspan="3" style="border-right:1px black solid;" | &nbsp;
Linia 81: Linia 124:
{| style="width:100%; text-align:center; vertical-align:top;" cellspacing="0" cellpadding="0"
{| style="width:100%; text-align:center; vertical-align:top;" cellspacing="0" cellpadding="0"
|- style="vertical-align:top;"
|- style="vertical-align:top;"
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" | [[Praskowia Sałtykowa|Praskowia Fiodorowna Sałtykowa]]<br />ur. 12 X 1664 <br />zm. 14 / 13 X 1723 <br /><span style="letter-spacing: -6pt;">OO</span> &nbsp;&nbsp;9 / 19 I 1684
| colspan="2" | [[Praskowia Sałtykowa|Praskowia Fiodorowna Sałtykowa]]<br />ur. 12 X 1664<br />zm. 14 / 13 X 1723<br /><span style="letter-spacing: -6pt;">OO</span> &nbsp;&nbsp;9 / 19 I 1684
| colspan="2" style="vertical-align:middle;" | '''Iwan V'''<br />ur. 27 VIII / 6 IX 1666 <br />zm. 29 I / 8 II 1696
| colspan="2" style="vertical-align:middle;" | '''Iwan V'''<br />ur. 27 VIII / 6 IX 1666<br />zm. 29 I / 8 II 1696
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" |
| colspan="2" |
|-
|-
| style="width:10%;"| &nbsp;
| style="width:10%;"| &nbsp;
Linia 120: Linia 163:
| style="width:10%;border-left:1px solid black;"| &nbsp;
| style="width:10%;border-left:1px solid black;"| &nbsp;
|- style="vertical-align:top;"
|- style="vertical-align:top;"
| colspan="2" | Maria <br />&nbsp;ur. 20 / 31 III 1689 <br />&nbsp;zm. 13 / 23 II 1692 <br />&nbsp;
| colspan="2" | Maria<br />&nbsp;ur. 20 / 31 III 1689<br />&nbsp;zm. 13 / 23 II 1692<br />&nbsp;
| colspan="2" | Fedozja <br />&nbsp;ur. 4 / 14 VI 1690 <br />&nbsp;zm. 12 / 22 V 1691 <br />&nbsp;
| colspan="2" | Fedozja<br />&nbsp;ur. 4 / 14 VI 1690<br />&nbsp;zm. 12 / 22 V 1691<br />&nbsp;
| colspan="2" | [[Katarzyna Iwanowna|Katarzyna]]<sup> 1)</sup> <br />&nbsp;ur. 15 / 25 VII 1692 <br />&nbsp;zm. 15 / 25 VI 1733 <br />&nbsp;
| colspan="2" | [[Katarzyna Romanowa (1691–1733)|Katarzyna]]<sup> 1)</sup><br />&nbsp;ur. 15 / 25 VII 1692<br />&nbsp;zm. 15 / 25 VI 1733<br />&nbsp;
| colspan="2" | [[Anna Iwanowna|Anna]] <br />&nbsp;ur. 28 I / 7 II 1693 <br />&nbsp;zm. 17 / 28 X 1740 <br />&nbsp;
| colspan="2" | [[Anna Romanowa|Anna]]<br />&nbsp;ur. 28 I / 7 II 1693<br />&nbsp;zm. 17 / 28 X 1740<br />&nbsp;
| colspan="2" | Praskowia <br />&nbsp;ur. 4 /14 X 1694 <br />&nbsp;zm. 9 / 19 X 1731 <br />&nbsp;
| colspan="2" | Praskowia<br />&nbsp;ur. 4 /14 X 1694<br />&nbsp;zm. 9 / 19 X 1731<br />&nbsp;
|-
|-
|
|}
|}
{| style="font-size:smaller; width:100%;"
{| style="font-size:smaller; width:100%;"
Linia 133: Linia 177:
|-
|-
|}
|}
<!-- nie kasuj tego szablonu -->{{gengen}}<!-- koniec drzewa genealogicznego -->
<!-- koniec drzewa genealogicznego -->

== Przypisy ==
{{Przypisy}}


== Zobacz też ==
== Zobacz też ==
* [[Carstwo Rosyjskie]]
* [[Carstwo Rosyjskie]]


{{Władcy Rosji}}
{{Władca-Rosja|urząd=Car Rosji|lata=1682-1696|poprzednik=[[Fiodor III Romanow]]|następca=[[Piotr I Wielki]]}}


{{Kontrola autorytatywna}}
{{DEFAULTSORT:Iwan 05}}

{{SORTUJ:Iwan 05}}
[[Kategoria:Romanowowie]]
[[Kategoria:Romanowowie]]
[[Kategoria:Rosyjscy arystokraci|{{PAGENAME}}]]
[[Kategoria:Carowie Rosji]]
[[Kategoria:Władcy Rosji]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1666]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1666]]
[[Kategoria:Zmarli w 1696]]
[[Kategoria:Zmarli w 1696]]

[[af:Iwan V van Rusland]]
[[ar:إيفان الخامس]]
[[be:Іван V, цар і вялікі князь усяе Русі]]
[[bg:Иван V]]
[[br:Ivan V (Rusia)]]
[[ca:Ivan V de Rússia]]
[[cs:Ivan V.]]
[[da:Ivan 5. af Rusland]]
[[de:Iwan V. (Russland)]]
[[et:Ivan V]]
[[en:Ivan V of Russia]]
[[es:Iván V de Rusia]]
[[eo:Ivano la 5-a]]
[[eu:Ivan V.a Errusiakoa]]
[[fr:Ivan V de Russie]]
[[gl:Iván V de Rusia]]
[[ko:이반 5세]]
[[hr:Ivan V., ruski car]]
[[id:Ivan V dari Rusia]]
[[it:Ivan V di Russia]]
[[he:איוואן החמישי]]
[[ka:ივანე V]]
[[lv:Ivans V Romanovs]]
[[lt:Ivanas V]]
[[hu:V. Iván orosz cár]]
[[mk:Иван V (Русија)]]
[[mr:आयव्हन पाचवा, रशिया]]
[[nl:Ivan V van Rusland]]
[[ja:イヴァン5世]]
[[no:Ivan V av Russland]]
[[nn:Ivan V av Russland]]
[[pt:Ivan V da Rússia]]
[[ru:Иван V]]
[[sr:Иван V Алексејевич]]
[[sh:Ivan V., ruski car]]
[[fi:Iivana V]]
[[sv:Ivan V av Ryssland]]
[[th:ซาร์อีวานที่ 5 แห่งรัสเซีย]]
[[tr:V. İvan]]
[[uk:Іван V Олексійович]]
[[zh:伊凡五世]]

Aktualna wersja na dzień 22:54, 18 wrz 2024

Iwan V Romanow
Ilustracja
Car Rosji
(razem z Piotrem I)
Okres

od 7 maja 1682
do 8 lutego 1696

Koronacja

25 czerwca 1682

Poprzednik

Fiodor III Romanow

Następca

Piotr I Wielki

Dane biograficzne
Dynastia

Romanowowie

Data i miejsce urodzenia

27 sierpnia?/6 września 1666
Moskwa

Data i miejsce śmierci

29 stycznia?/8 lutego 1696
Moskwa

Ojciec

Aleksy Romanow

Matka

Maria Miłosławska

Rodzeństwo

m.in. Zofia
Fiodor III Romanow
Piotr Wielki, Aleksy

Żona

Praskowia Sałtykowa
od 19 stycznia 1684
do 8 lutego 1696

Dzieci

Maria
Teodozja
Katarzyna
Anna
Praskowia

Iwan V Aleksiejewicz (ros. Иван V Алексеевич) (ur. 27 sierpnia?/6 września 1666[1], zm. 29 stycznia?/8 lutego 1696[1]) – car rosyjski od 1682 r., najmłodszy syn cara Aleksego Michajłowicza i Marii Miłosławskiej, ojciec cesarzowej Anny.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Pochodzenie i rodzina

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 27 sierpnia?/6 września 1666 jako dwunaste dziecko Aleksego I Romanowa i Marii Miłosławskiej[2]. Jego ojciec był carem Rosji od 1645 r.[3] Dziadkami ojczystymi Iwana byli Michał I, który wyniósł na tron dynastię Romanowów i Eudoksja Strieszniewa, pochodząca z ubogiego rodu dworian[4].

Iwan miał dwanaścioro rodzeństwa (m.in. Zofię), lecz pięcioro z nich nie przeżyło dzieciństwa[5]. W 1674 r. Aleksy ogłosił oficjalnie, że jego dziedzicem jest Fiodor, jedyny pozostały przy życiu brat Iwana[5]. W 1669 r. w połogu zmarła caryca Maria; dwa lata później Aleksy poślubił Natalię Naryszkinę, z którą doczekał się trójki dzieci[6].

Zdrowie

[edytuj | edytuj kod]

Iwan, podobnie jak reszta swego rodzeństwa (w odróżnieniu od dzieci urodzonych przez macochę, zwłaszcza Piotra) był chorowity i nieatrakcyjny[7][8]. Najprawdopodobniej był upośledzony umysłowo[8]. Miał słaby wzrok[9].

Car Rosji

[edytuj | edytuj kod]

Iwan Aleksiejewicz Romanow został wyniesiony na tron w 1682 po śmierci Fiodora III przez powstanie strzelców moskiewskich inspirowane polityką dynastyczną jego starszej siostry Zofii Romanowej. Od początku panował wspólnie z młodszym bratem Piotrem I. W diarchii tej nie odgrywał jednak żadnej roli. Ograniczony umysłowo, przez całe życie pozostawał na uboczu życia politycznego w Rosji. Poświęcał się życiu rodzinnemu.

Małżeństwo i potomstwo

[edytuj | edytuj kod]

W styczniu 1684 r. Zofia i Iwan Miłosławski[10] zorganizowali casting na carycę[11]. Wybór padł na 20-letnią Praskowię Sałtykową, którą odrzucono 3 lata wcześniej, gdy poszukiwano drugiej żony dla Fiodora[11]. Praskowia była córką bojara[9]. Nie chciała ślubu z Iwanem, jednak została do niego zmuszona[11]. Małżeństwo zostało zawarte 9 stycznia?/19 stycznia 1684 r. w Moskwie[12].

Praskowia urodziła pięć córek, z których trzy przeżyły dzieciństwo:

  • Maria[2] (ur. 21 marca 1689[11], zm. 13 lutego 1692)
  • Teodozja[2] (ur. 4 czerwca 1690, zm. 12 maja 1691).
  • Katarzyna (ur. 29 października 1691, zm. 14 czerwca 1733), matka regentki Anny Leopoldowny, babka cesarza Iwana VI,
  • Anna (ur. 28 stycznia 1693, zm. 17 października 1740), od 1730 cesarzowa Rosji[11],
  • Praskowia[2] (ur. 24 września 1694, zm. 8 października 1731).

Z uwagi na stan zdrowia Iwana na dworze carskim pojawiły się plotki, jakoby biologicznym ojcem dzieci urodzonych przez carycę był jej kochanek Wasilij Juszkowow[11].

Śmierć i dziedzictwo

[edytuj | edytuj kod]

Iwan pod koniec życia nie mógł samodzielnie się poruszać i był prawie niewidomy[9]. Zmarł 29 stycznia?/8 lutego 1696[1] Jego śmierć przyjęto obojętnie[9]. Piotr wyprawił mu tradycyjny pogrzeb i nakazał pochować w Soborze Archangielskim[9].

Wdowa po Iwanie żyła jeszcze 27 lat i pozostawała w poprawnych relacjach z Piotrem Wielkim[11]. Czwarta z córek Iwana w 1730 r. została cesarzową Rosji. Po jej śmierci w 1740 r. jedyny prawnuk Iwana - Iwan VI - został cesarzem, ale jego losy były tragiczne: został obalony przez córkę Piotra Wielkiego Elżbietę i został zamordowany jako więzień twierdzy w Szlisselburgu za rządów Katarzyny II.

Genealogia

[edytuj | edytuj kod]
Michał I Romanow
ur. 1596
zm. 1645
Eudoksja Streszniew
ur. 1608
zm. 1645
Ilja Miłosławski
ur. ?
zm. ?
Katarzyna Fiodorowna Narbekowa
ur. ?
zm. ?
         
     
  Aleksy I
ur. 19 III 1629
zm. 29 lub 30 I 1678
Maria
ur. 1 IV 1624
zm. 3 III 1669
     
   
Praskowia Fiodorowna Sałtykowa
ur. 12 X 1664
zm. 14 / 13 X 1723
OO   9 / 19 I 1684
Iwan V
ur. 27 VIII / 6 IX 1666
zm. 29 I / 8 II 1696
                   
                   
                   
Maria
 ur. 20 / 31 III 1689
 zm. 13 / 23 II 1692
 
Fedozja
 ur. 4 / 14 VI 1690
 zm. 12 / 22 V 1691
 
Katarzyna 1)
 ur. 15 / 25 VII 1692
 zm. 15 / 25 VI 1733
 
Anna
 ur. 28 I / 7 II 1693
 zm. 17 / 28 X 1740
 
Praskowia
 ur. 4 /14 X 1694
 zm. 9 / 19 X 1731
 
  1. małż. Karol Lepold ks. von Mecklemburg-Schwerin

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Andrzej Andrusiewicz, Romanowowie, 2014, s. 121, ISBN 978-83-08-05394-2.
  2. a b c d Andrzej Andruszkiewicz, Romanowowie, 2014, s. 597, ISBN 978-83-08-05394-2.
  3. Andrzej Andrusiewicz, Romanowowie, 2014, s. 80, ISBN 978-83-08-05394-2.
  4. Andrzej Andrusiewicz, Romanowowie, 2014, s. 76, ISBN 978-83-08-05394-2.
  5. a b Andrzej Andrusiewicz, Romanowowie, 2014, s. 85, ISBN 978-83-08-05394-2.
  6. Andrzej Andruszkiewicz, Romanowowie, 2014, s. 104, ISBN 978-83-08-05394-2.
  7. Henri Troyat, Piotr Wielki. Geniusz i szaleństwo, 2022, s. 11, ISBN 978-83-241-8118-8.
  8. a b Andrzej Andrusiewicz, Romanowowie, 2014, s. 122-123, ISBN 978-83-08-05394-2.
  9. a b c d e Andrzej Andrusiewicz, Romanowowie, 2014, s. 139-141, ISBN 978-83-08-05394-2.
  10. Iwan Miłosławski był bratem zmarłej carycy Marii Miłosławskiej, więc wujem Zofii i Iwana.
  11. a b c d e f g Simon Sebag Montefiore i inni, Romanowowie 1613-1918, 2017, s. 85-86, ISBN 978-83-65257-13-0.
  12. Государи из рода Романовых и ключевые события их жизни. [dostęp: 2010-08-17].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]