Przejdź do zawartości

Frank Zappa: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Rodzina: polskie znaki
Anulowanie wersji 74972706 autorstwa 31.0.121.182 (dyskusja) brak źródła, potrzebny przypis
Znacznik: Anulowanie edycji
 
(Nie pokazano 131 wersji utworzonych przez 85 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Artysta muzyczny infobox
{{Artysta muzyczny infobox
|wykonawca = Frank Zappa
|nazwa = Frank Zappa
|zdjęcie = Zappa.jpg
|nazwa oryginalna =
|tło =
|zdjęcie = Zappa 16011977 01 300.jpg
|opis_zdjęcia = Frank Zappa w 1977
|opis zdjęcia = Frank Zappa (1977)
|imię_nazwisko = Frank Vincent Zappa Jr
|alt zdjęcia =
|imię i nazwisko = Frank Vincent Zappa Jr
|pseudonim =
|pseudonim =
|data_urodzenia = [[21 grudnia]] [[1940]]
|data urodzenia = 21 grudnia 1940
|miejsce_urodzenia = [[Baltimore]]
|miejsce urodzenia = [[Baltimore]]
|rok_założenia =
|data śmierci = 4 grudnia 1993
|rok_rozwiązania =
|miejsce śmierci = [[Los Angeles]]
|instrument = [[gitara]], [[gitara basowa]], [[Instrument klawiszowy|instrumenty klawiszowe]], [[Instrument perkusyjny|instrumenty perkusyjne]]
|pochodzenie = {{państwo|USA}}
|data_śmierci = [[4 grudnia]] [[1993]]
|typ głosu =
|gatunek = [[jazz-rock]], [[jazz]], [[rock progresywny]], [[rock awangardowy]]
|miejsce_śmierci = [[Los Angeles]]
|instrument = [[gitara]], [[gitara basowa]], [[instrumenty klawiszowe]], [[instrumenty perkusyjne]]
|zawód = [[kompozytor]], [[śpiew|wokalista]], [[producent muzyczny]], autor tekstów, reżyser, aktor, scenarzysta filmowy
|aktywność = 1950–1993
|gatunek = [[jazz rock]], [[jazz]], [[rock progresywny]], [[rock awangardowy]]
|wydawnictwo = Verve/MGM, Bizarre/Straight, DiscReet, Zappa Records, Barking Pumpkin Records, Rykodisc
|zawód = [[kompozytor]], [[wokalista]], [[producent muzyczny]], autor tekstów, reżyser, aktor, scenarzysta filmowy
|aktywność = [[1950]] – [[1993]]
|wytwórnia = Verve/MGM, Bizarre/Straight, DiscReet, Zappa Records, Barking Pumpkin Records, Rykodisc
|powiązania = [[Dweezil Zappa]], [[The Mothers of Invention]], [[Captain Beefheart]]
|powiązania = [[Dweezil Zappa]], [[The Mothers of Invention]], [[Captain Beefheart]]
|współpracownicy = [[Steve Vai]], [[Terry Bozzio]], [[Adrian Belew]], [[Vinnie Colaiuta]], [[Chad Wackerman]]
|członkowie =
|wyróżniony instrument = Gibson ES-5 Switchmaster, [[Gibson SG]], [[Gibson Les Paul]], [[Fender Stratocaster]], Synclavier
|byli_członkowie =
|współpracownicy = [[Steve Vai]], [[Terry Bozzio]], [[Adrian Belew]], [[Vinnie Colaiuta]]
|wyróżniony_instrument =
|zespół =
|zespół =
|odznaczenia =
|Instrumentarium = Gibson ES-5 Switchmaster, [[Gibson SG]], [[Gibson Les Paul]], [[Fender Stratocaster]], Synclavier
|commons =
|faksymile =
|opis faksymile =
|cytaty = Frank Zappa
|commons = Category:Frank Zappa
|wikicytaty = Frank Zappa
|www = http://www.zappa.com/
|www = http://www.zappa.com/
}}
}}
'''Frank Vincent Zappa''' (ur. [[21 grudnia]] [[1940]] w [[Baltimore]]<ref name="weisszappa">{{Cytuj książkę |imię=Frank |nazwisko=Zappa|tytuł=The Real Frank Zappa Book|wydawca=Poseidon Press|miejsce=USA|data=1989|strony=15|isbn=0-330-31625-7}}</ref>, zm. [[4 grudnia]] [[1993]] w [[Los Angeles]]) – [[Amerykanie|amerykański]] [[muzyk]] [[rock]]owy, [[jazz]]owy, [[Śpiew|wokalista]], [[kompozytor]] oraz autor tekstów, lider zespołu [[The Mothers of Invention]]. Także [[aktor]], [[reżyser]], [[Producent filmowy|producent]] i [[scenarzysta]] filmowy.


== Życiorys ==
'''Frank Vincent Zappa''' (ur. [[21 grudnia]] [[1940]] w [[Baltimore]] w stanie [[Maryland]] [[Stany Zjednoczone|USA]]<ref name="weisszappa">{{Cytuj książkę |imię=Frank |nazwisko=Zappa|tytuł=The Real Frank Zappa Book|wydawca=Poseidon Press|miejsce=USA|data=1989|strony=15|isbn=0 330 31625 7}}</ref>, zm. [[4 grudnia]] [[1993]]) – amerykański muzyk [[rock]]owy, [[jazz]]owy, wokalista, kompozytor oraz autor tekstów, lider zespołu [[The Mothers of Invention]]. Także aktor, reżyser, producent i scenarzysta filmowy.
W wieku 15 lat Zappa przebywał w sześciu różnych szkołach średnich. Jako uczeń Zappa był znudzony na lekcjach i rozpraszał resztę klasy dziecinnymi figlami. Utrzymywał pogardę dla formalnej edukacji przez całe swoje życie, zabierając swoje dzieci ze szkoły kiedy skończyły 15 lat oraz odmawiając płacenia za ich college<ref>{{Cytuj |tytuł = Wiek, rodzinne miasto, biografia Frank Zappa |data dostępu = 2024-09-07 |opublikowany = Last.fm |url = https://www.last.fm/pl/music/Frank+Zappa/+wiki |język = pl}}</ref>. ,,Czasy szkolne” minęły mu na nie chodzeniu do szkoły<ref>{{Cytuj |tytuł = Frank Zappa - wielki ekscentryk. |data dostępu = 2024-09-07 |opublikowany = jazzarium |url = https://www.jazzarium.pl/przeczytaj/artyku%C5%82y/frank-zappa-wielki-ekscentryk |język = pl}}</ref>. Pomimo niechęci do nauki, Zappa ukończył szkołę średnią Antelope Valley High School w 1958 roku<ref>Walley, David (1980). No Commercial Potential: The Saga of Frank Zappa Then and Now. E. P. Dutton. ISBN 978-0525931539.</ref>.
[[File:Frank Zappa HS Yearbook.jpg|thumb|240px|Zdjęcie Zappy z rocznika szkolnego, 1958]]
Zajmował się muzyką od młodości. Obok [[rhythm and blues]]a interesowała go współczesna [[Muzyka współczesna|muzyka poważna]] (promotorem jego twórczości w tej dziedzinie był [[John Adams (kompozytor)|John Adams]]). Około kwietnia 1964 wstąpił do zespołu „Soul Giants” i niedługo potem zmienił ich nazwę na „[[The Mothers of Invention]]”. Grupa ta istniała do 1971 i potem krótko w połowie lat 70. Nagrał dziesiątki płyt, zawierających muzykę rockową, poważną, pastisze przebojów muzyki popularnej, [[Jazz-rock|jazz rock]] i wiele innych. Bardzo apodyktyczny, narzucający innym swą wolę, ale też niezwykle inteligentny muzyk, gitarzysta-wirtuoz. Szydził z telekaznodziejów, reklamy, polityków, pozerów, cenzury, w ironiczny sposób ukazując życie w Ameryce. W jego zespole grali m.in. [[George Duke]], [[Steve Vai]], [[Terry Bozzio]], [[Adrian Belew]], [[Vinnie Colaiuta]], [[Jean-Luc Ponty]], [[Michael Brecker]], [[Randy Brecker]], [[Sugarcane Harris]], [[Jeff Berlin]], [[Aynsley Dunbar]], [[Alex Dmochowski]] i [[Captain Beefheart]]. W swojej muzyce nie uznawał ograniczeń, sięgał do [[rock]]a, [[Muzyka pop|popu]], [[soul]]u, współczesnej muzyki poważnej, [[jazz]]u, muzyki awangardowej, [[Aleatoryzm|muzyki aleatorycznej]], pastiszu, [[Muzyka konkretna|muzyki konkretnej]], [[Muzyka barokowa|muzyki barokowej]], [[Muzyka renesansu|renesansowej]], neoromantycznej.


W 1990 r. prezydent Czechosłowacji [[Václav Havel]] zaprosił do Pragi uwielbianego przez siebie Zappę, podobno proponując mu nawet tekę ministra kultury. Ten miał odmówić<ref>{{Cytuj |tytuł = Frank Zappa. Artysta totalny |data = 2020-10-31 |data dostępu = 2024-09-07 |opublikowany = Onet Kultura |url = https://kultura.onet.pl/muzyka/wywiady-i-artykuly/frank-zappa-artysta-totalny/sn48ylq |język = pl}}</ref>.
Frank Zappa urodził się [[21 grudnia]] [[1940]] roku w [[Baltimore]] w stanie [[Maryland]], [[Stany Zjednoczone|USA]]. Zajmował się muzyką od młodości. Obok [[rhythm and blues]]a interesowała go współczesna [[muzyka współczesna|muzyka poważna]] (promotorem jego twórczości w tej dziedzinie był [[John Adams (kompozytor)|John Adams]]). Około kwietnia 1964 r. wstąpił do zespołu Soul Giants i niedługo potem zmienił ich nazwę na [[The Mothers of Invention]]. Grupa ta istniała do [[1971]] i potem krótko w połowie lat 70. Nagrał dziesiątki płyt, zawierających muzykę [[rock]]ową, klasyczną, pastisze przebojów muzyki popularnej, [[jazz-rock|jazz rock]] i wiele innych. Bardzo apodyktyczny, narzucający innym swą wolę, ale też niezwykle inteligentny muzyk, gitarzysta-wirtuoz. Szydził z telekaznodziejów, reklamy, polityków, pozerów, cenzury, w ironiczny sposób ukazując życie w Ameryce. W jego zespole grali m.in. [[George Duke]], [[Steve Vai]], [[Terry Bozzio]], [[Adrian Belew]], [[Vinnie Colaiuta]], [[Jean-Luc Ponty]], [[Michael Brecker]], [[Randy Brecker]], [[Sugarcane Harris]], [[Jeff Berlin]], [[Aynsley Dunbar]], [[Alex Dmochowski]] i [[Captain Beefheart]]. W swojej muzyce nie uznawał ograniczeń, sięgał do [[rock]]a, [[muzyka pop|popu]], [[soul]]u, współczesnej muzyki poważnej, [[jazz]]u, muzyki awangardowej, [[Aleatoryzm|muzyki aleatorycznej]], pastiszu, [[muzyka konkretna|muzyki konkretnej]], [[muzyka barokowa|muzyki barokowej]], [[muzyka renesansu|renesansowej]], neoromantycznej. Zmarł [[4 grudnia]] [[1993]] roku na raka prostaty.
[[File:Praga 7 zappa havel.jpg|thumb|240px|Frank Zappa z prezydentem Václavem Havlem]]
=== Śmierć ===
Zmarł 4 grudnia 1993 roku na [[Rak gruczołu krokowego|raka prostaty]].


== Życie prywatne ==
W 2003 został sklasyfikowany na 45. miejscu [[Lista 100 najlepszych gitarzystów wszech czasów wg magazynu Rolling Stone|listy 100 najlepszych gitarzystów wszech czasów wg magazynu Rolling Stone]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.theinsider.com/news/316579_Rolling_Stone_s_The_100_Greatest_Guitarists_of_All_Time_Do_you_agree| tytuł = Rolling Stone's "The 100 Greatest Guitarists of All Time" Do you agree?| data dostępu = 2010-05-22| autor = | opublikowany = theinsider.com| praca = | data = | język = en}}</ref>.
W latach 1960–1964 jego żoną była Kathryn J. „Kay” Sherman. W 1967 ożenił się z [[Gail Zappa|Adelaide Gail Sloatman]], z którą był do swojej śmierci. Mieli czworo dzieci: [[Moon Unit Zappa|Moon Unit]], [[Dweezil Zappa|Dweezil]], [[Ahmet Zappa|Ahmet Emuukha Rodan]] i [[Diva Zappa|Diva Thin Muffin Pigeen]]. Gail Zappa zarządzała biznesowo-muzycznym majątkiem rodzinnym prawnie ustawionym jako ''Zappa Family Trust'' aż do jej śmierci 8 października 2015 roku.
== Poglądy ==
===Poglądy religijne===
Był [[Ateizm|ateistą]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.michaelnugent.com/atheism/famous-atheists/|tytuł = Famous Atheists|nazwisko = Nugent |imię = Michael |autor = Michael Nugent|autor link = |data = |rok = |miesiąc = |praca = |opublikowany = |oznaczenie = |strony = |język = |archiwum = |zarchiwizowano = |id = |cytat = |data dostępu = 2023-10-28}}</ref>. Znana była stanowcza niechęć Zappy do Kościoła i religii chrześcijańskiej, której szkodliwość uznawał za równą narkotykom i wojnom. Nie mógł zrozumieć, jak można budować "całą tę desperacką socjologię na pomyśle, że istnieje Facet w Chmurach, który ma Wielką Księgę, który wie, czy jesteście źli czy dobrzy, i którego to obchodzi". ,,Budować to wszystko na tym, ludzie, to przecież myślenie godne szympansa". Chrześcijaństwo nazywał religią w najwyższym stopniu antyintelektualistyczną. Szydził z telewizyjnych kaznodziejów. Zapewniał jednak, że nie przeszkadza mu, iż ktoś odczuwa potrzebę przynależenia do jakiejś religii<ref>{{Cytuj |tytuł = Frank Zappa. Artysta totalny |data = 2020-10-31 |data dostępu = 2024-09-25 |opublikowany = Onet Kultura |url = https://kultura.onet.pl/muzyka/wywiady-i-artykuly/frank-zappa-artysta-totalny/sn48ylq |język = pl}}</ref>.


=== Poglądy na narkotyki ===
== Biografia ==
Zappa stwierdził: „Narkotyki nie stają się problemem, dopóki osoba, która je bierze, nie zrobi ci czegoś, co mogłoby wpłynąć na twoje życie, a czego nie chcesz, żeby ci się przytrafiło, jak pilot samolotu, który rozbił się, bo był pełen narkotyków”<ref>https://archive.ph/20130223085837/http://home.online.no/~corneliu/Part03.html</ref>.
=== Wczesne lata i wpływy ===

Frank Zappa przyszedł na świat w [[Baltimore]], w stanie [[Maryland]], 21 grudnia 1940 roku, jako syn Francisa Zappy (urodzonego w Partinico na Sycylii), pochodzenia grecko-arabskiego oraz Rose Marie Colimore, pochodzenia w trzech czwartych włoskiego (włączając Sycylię), a w jednej czwartej francuskiego. Był najstarszym z czworga rodzeństwa (miał dwóch braci i jedną siostrę). W czasie dzieciństwa Zappy jego rodzina przeprowadzała się dosyć często ze względu na ojca, który był farmaceutą i matematykiem oraz wykonywał wiele różnych zajęć w przemyśle obronnym [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]]. Po krótkim okresie zamieszkania na [[Floryda|Florydzie]] w połowie lat 40. rodzina powróciła do Edgewood w stanie Maryland, gdzie ojciec Zappy podjął się pracy w wytwórni infrastruktury broni chemicznej w Edgewood, nieopodal Terenów Doświadczalnych Aberdeen. Z racji tego, że dom rodzinny Zappy położony był blisko Wytwórni, która magazynowała gaz musztardowy, ojciec Zappy miał zawsze pod ręką maski przeciwgazowe w razie wypadku. Wywarło to silny wpływ na młodego Zappę, który w późniejszej twórczości często odwoływał się do zarazków, wojny bakteriologicznej oraz innych aspektów systemu obronnego.

Jako dziecko Zappa często chorował, cierpiąc na astmę, bóle ucha oraz problemy z zatokami. Lekarz leczył to ostatnie przez umieszczanie grudki radu w sondzie w każdej dziurce nosa Zappy. Nosowa symbolika i odwołania pojawią się także w muzyce i tekstach na równi z kolażowymi okładkami albumu, zaprojektowanych przez jego wieloletniego współpracownika, Cala Schenkela. Społeczna świadomość o potencjalnym zagrożeniu związanym z życiem blisko chemikaliów i narażaniu się na napromieniowanie była wtedy niewielka; nie umyka uwadze, iż choroba Zappy osiągnęła maksymalny rozwój akurat wtedy, kiedy mieszkał on w Baltimore.

W roku [[1952]] jego rodzina przeprowadziła się głównie z powodu astmy Franka. Osiedlili się najpierw w [[Monterey (Kalifornia)|Monterey]] w [[Kalifornia|Kalifornii]], gdzie ojciec Zappy nauczał metalurgii w Morskiej Szkole Podyplomowej. Wkrótce przeprowadzili się do [[Claremont (Kalifornia)|Claremont]], następnie ponownie do [[El Cajon]] przed jeszcze jedną niedaleką przeprowadzką, tym razem do [[San Diego]]. W międzyczasie jego rodzice kupili [[gramofon]], co stało się wydarzeniem prowokującym jego zainteresowanie muzyką, ponieważ zaczął on kolekcjonować płyty. Telewizja również wywarła na niego silny wpływ: w jego późniejszych pracach można się doszukać fragmentów tematów muzycznych z telewizyjnych show oraz melodii z reklam.

Pierwszą muzyką zakupioną przez Zappę były single R&B, od której zaczął budować swoją ogromną kolekcję, którą zatrzymał do końca życia. Był on jednak zainteresowany muzyką głównie dla samych dźwięków. W szczególności były to dźwięki bębnów i perkusji. W wieku dwunastu lat dostał werbel i rozpoczął naukę podstaw gry dla perkusji orkiestralnej. Wypadkiem, który zapoczątkował głębokie zaangażowanie Zappy w nowoczesną muzykę klasyczną, była lektura magazynu LOOK, a konkretnie artykułu o sieci sklepów muzycznych Sam Goody, wychwalającego jej zdolność do sprzedaży płyty nawet tak kiepskiej jak ''Zbiór Prac Edgarda Varese`a, tom pierwszy''. Później opisywało ono kompozycję perkusyjną Varese`a ''Jonizacja'' jako 'dziwną stertę bębnów i innych nieprzyjemnych dźwięków'. Zappa zaczął przekonywać się więc, że powinien odszukać muzykę Varese`a. Kiedy w końcu po latach szukania udało mu się odnaleźć kopię (wypatrzył płytę 'szalonego naukowca', szukając zdjęcia Varese`a na okładce), przekonał sprzedawcę, aby ten sprzedał mu sklepową wersję demonstracyjną z rabatem. Tak więc zaczęła się jego dożywotnia fascynacja muzyką Varese`a, a także innymi nowoczesnymi kompozytorami muzyki klasycznej.

Zappa dorastał jednocześnie pod wpływem awangardowych kompozytorów, takich jakich jak [[Edgar Varese|Edgard Varèse]], [[Igor Strawinski]] i [[Anton Webern]], a także zespołów R&B i [[doo-wop]] (w szczególności lokalne grupy pachuco) oraz nowoczesnego jazzu. Jego własne różnorodne etniczne zaplecze oraz zróżnicowana kulturalna i społeczna mieszanka, istniejąca wokół wielkiego Los Angeles w tym czasie, były również decydujące w usytuowaniu Zappy jako praktykanta i fana 'art brut'. W istocie rzeczy poprzez całą swoją karierę był bardzo nieufny i otwarcie krytyczny wobec 'głównonurtowych' ruchów społecznych, politycznych oraz muzycznych, często wyśmiewając popularne muzyczne kaprysy jak psychodelię, bubblegum pop, operę rockową oraz disco.

Około 1955 roku rodzina Zappów przeprowadziła się do Lancasteru, miasteczka z zakładami lotniczymi w Antelope Valley na pustyni [[Mojave]], blisko Bazy Lotniczej w Edwards w Los Angeles, za górami San Gabriel. Pobyt w Lancasterze dał Zappie dostęp do ekscytujących audycji stacji radiowych Los Angeles oraz KSPC 88.7 FM w Claremont, gdzie Zappa posiadał swój własny sobotni show nocny. Jego matka zachęcała go do rozwijania muzycznych zainteresowań. Mimo iż nie znosiła muzyki Varèse`a, była wystarczająco pobłażliwa by nagrodzić Zappę dalekodystansowym telefonem do kompozytora, jako prezent na jego piętnaste urodziny. Niestety, Varèse przebywał w tym momencie w Europie, więc Frank rozmawiał z żoną kompozytora. Zappa później otrzymał list od Varèse'ego z podziękowaniami za jego zainteresowanie, opowiadając mu o kompozycji nad którą wówczas pracował pt.'Déserts' ('Pustynie'). Żyjąc w pustynnym mieście Lancaster, Zappa czuł się tym faktem niesamowicie podekscytowany. Varèse zaprosił Zappę na spotkanie, jeśli ten kiedykolwiek przyjechałby do Nowego Jorku. Do spotkania nigdy nie doszło (Varèse zmarł w [[1965]]), ale Zappa zatrzymał oprawiony list do końca swojego życia.

W wieku 15 lat Zappa przebywał w sześciu różnych szkołach średnich. Jako uczeń Zappa był znudzony i rozpraszał resztę klasy dziecinnymi figlami. Rzucił wspólnotę college`u po jednym semestrze oraz utrzymywał pogardę dla formalnej edukacji przez całe swoje życie, zabierając dzieci ze szkoły w wieku 15 lat oraz odmawiając płacenia za ich college.

Zainteresowania Zappy komponowaniem oraz aranżowaniem rozrosły się w późniejszych licealnych latach i zamarzył on, aby zostać kompozytorem. W ostatniej klasie pisał niezwykle płodnie i nie tylko komponował, aranżował awangardowe utwory dla szkolnej orkiestry, której był także dyrygentem, ale i zdołał transmitować wydarzenia w lokalnym radiu i nagrywać.

Zappa zaczął swoją karierę jako perkusista i w miarę uczęszczania do Szkoły Średniej Mission Bay w San Diego, dołączył do swojego pierwszego zespołu, The Ramblers. Mimo iż przez większość swojej późniejszej kariery występował jako wokalista i gitarzysta, pierwotny wpływ klasycznej perkusji na Zappę utrzymywał go w silnym zainteresowaniu rytmem i perkusją, a jego zespoły zapisały się w historii jako słynące z doskonałego doboru perkusistów. Jego prace takie jak 'The Black Page' są powszechnie znane przez swoją złożoność w strukturze rytmicznej, nacechowanie radykalnymi zmianami tempa i rytmu podobnie jak krótkie, zwarto zaaranżowane przejścia kontrastujące z nieformalnymi przerwami oraz rozciągniętymi improwizacjami.

W [[1956]] roku Zappa spotkał Dona Vlieta (lepiej znanego jako pod pseudonimem artystycznym [[Captain Beefheart]] - 'Kapitan Wołowe Serce'), podczas zajęć w Szkole Średniej Antelope Valley oraz grając na perkusji w lokalnym zespole, The Blackouts. The Blackouts, grupa wielorasowa, włączając Euclida Jamesa 'Motorhead' ('Motorową Głowę') Sherwooda (który później stał się członkiem Mothers of Invention). Zappa i Vliet stali się bliskimi przyjaciółmi, wpływając na siebie nawzajem muzycznie oraz współpracując w późnych latach 60. i połowie lat 70. (np. na ''[[Trout Mask Replica]]'' nagranym przez [[Captain Beefheart and His Magic Band]] a wyprodukowanym przez Zappę oraz na koncertowym albumie sygnowanym przez Zappę, Beefhearta i Mothers of Invention ''Bongo Fury'' z [[1975]] roku). Później odseparowali się na pewien okres, ale pozostawali w kontakcie do końca życia Zappy.

W [[1957]] roku Zappa otrzymał swoją pierwszą gitarę. Wśród jego wczesnych wpływów znalazł się [[Johnny 'Guitar' Watson]], [[Howlin' Wolf]] oraz [[Clarence 'Gatemouth' Brown]] (w [[1970]] i latach 80. zaprosi Watsona do wystąpienia na kilku albumach). Zappa rozważał karierę solową jako odpowiednik stworzenia 'rzeźb powietrznych' oraz rozbudowania eklektycznego, innowacyjnego i własnego stylu. Ostatecznie stał się jednym z najbardziej szanowanych gitarzystów elektrycznych swoich czasów.

W czerwcu [[1958]] roku Zappa pracował przez jakiś czas w reklamie. Jego obecność w komercyjnym świecie stanowiła kolejny istotny wpływ na jego pracę i w ciągu kilku lat Zappa kooptował techniki, których nauczył się jako artysta komercyjny.

[[Plik:Fender Stratocaster brûlée par Jimi Hendrix et récupérée par Frank Zappa.jpg|thumb|right|150px|Gitara na której Zappa nagrał album ''Zoot Allures'']]

Zappa używał ich do dekonstrukcji, interpretacji muzyki, muzycznego biznesu, mediów i stowarzyszenia w głównej części przez łączenie ich z ideami zebranymi podczas studiów nad [[dadaizm]]em, the Situationist International oraz [[surrealizm]]em. Od tego czasu Zappa zawsze wykorzystuje bystre zainteresowanie w wizualnej prezentacji swojej pracy, projektując okładki niektórych swoich albumów oraz reżyserując swoje własne filmy oraz wideo. W roku [[1959]] Zappa przeprowadza się do Los Angeles, gdzie spędzi większą część reszty swojego życia.

W trakcie występu na "Miami Pop Festival" 18 maja 1968 roku [[Jimi Hendrix]] podpalił gitarę [[Fender Stratocaster]], później podarował ją Frankowi Zappie. Zappa nagrał na niej w 1976 roku album ''[[Zoot Allures]]''<ref>{{cytuj stronę
|url=http://archives.cnn.com/2002/SHOWBIZ/Music/08/27/hendrix.guitar/
|tytuł='Flaming' Hendrix guitar for sale
|opublikowany=archives.cnn.com
|data=29 sierpnia 2002
|data dostępu=2009-11-15
|język=en}}</ref>.

== Rodzina ==
Zappa był mężem Kathryn J. "Kay" Sherman od 1960 do 1964, a w 1967 ożenił się z [[Gail Zappa|Adelaide Gail Sloatman]], z którą pozostał do swojej śmierci na raka prostaty w 1993. Gail i Frank Zappa mieli czworo dzieci: [[Moon Unit Zappa|Moon Unit]], [[Dweezil Zappa|Dweezil]], [[Ahmet Zappa|Ahmet Emuukha Rodan]] i [[Diva Zappa|Diva Thin Muffin Pigeen]]. Gail Zappa nadal zarządza rodzinnym majątkiem biznesowo-muzycznym, prawnie ustawionym jako ''Zappa Family Trust''.


== Dyskografia ==
== Dyskografia ==
Źródło<ref name="russozappa">{{Cytuj książkę |imię=Greg |nazwisko=Russo|tytuł=Cosmik Debris: The Collected History and Improvisations of Frank Zappa|wydawca=Antique Trader Publications and Crossfire Publications|miejsce=USA|data=1998|strony=147|isbn=0-9648157-4-5}}</ref>.
Źródło<ref name="russozappa">{{Cytuj książkę |imię=Greg |nazwisko=Russo|tytuł=Cosmik Debris: The Collected History and Improvisations of Frank Zappa|wydawca=Antique Trader Publications and Crossfire Publications|miejsce=USA|data=1998|strony=147|isbn=0-9648157-4-5}}</ref>.
* ''[[Freak Out!]]'' (27.06.1966 ''Verve V/V6-5005-2'' 2LP)
* ''[[Freak Out!]]'' (27.06.1966 ''Verve V/V6-5005-2'' 2LP)
* ''[[Absolutely Free]]'' (26.06.1967 ''Verve V/V6-5013'')
* ''[[Absolutely Free]]'' (26.06.1967 ''Verve V/V6-5013'' LP)
* ''[[We're Only in It for the Money]]'' (4.03.1968 ''Verve V/V6-5045'')
* ''[[We're Only in It for the Money]]'' (4.03.1968 ''Verve V/V6-5045'' LP)
* ''[[Lumpy Gravy]]'' (13.05.1968 ''Verve V/V6-8741'')<ref name="russozappa" /> - Uwaga! Częstym błędem jest podawanie tej płyty na trzecim miejscu w dyskografii. Tak naprawdę wydana została jako czwarta, gdyż pierwotna data wydania z 1967 została anulowana. Z drugiej strony www.zappa.com podaje ją jako trzecią.
* ''[[Lumpy Gravy]]'' (13.05.1968 ''Verve V/V6-8741'' LP)<ref name="russozappa" /> Uwaga! Częstym błędem jest podawanie tej płyty na trzecim miejscu w dyskografii. Tak naprawdę wydana została jako czwarta, gdyż pierwotna data wydania z 1967 została anulowana. Z drugiej strony www.zappa.com podaje ją jako trzecią.
* ''[[Cruising with Ruben & the Jets]]'' (2.12.1968 ''Verve V/V6-5055'')
* ''[[Cruising with Ruben & the Jets]]'' (2.12.1968 ''Verve V/V6-5055'' LP)
* ''[[Mothermania]]'' (24.03.1969 ''Verve V6-5068'')
* ''[[Mothermania]]'' (24.03.1969 ''Verve V6-5068'' LP)
* ''[[Uncle Meat]]'' (21.04.1969 ''Bizarre/Reprise 2MS 2024'' 2LP)
* ''[[Uncle Meat]]'' (21.04.1969 ''Bizarre/Reprise 2MS 2024'' 2LP)
* ''[[Hot Rats]]'' (10.11.1969 ''Bizarre/Reprise RS 6356'')
* ''[[Hot Rats]]'' (10.11.1969 ''Bizarre/Reprise RS 6356'' LP)
* ''[[Burnt Weeny Sandwich]]'' (23.02.1970 ''Bizarre/Reprise RS 6370'')
* ''[[Burnt Weeny Sandwich]]'' (23.02.1970 ''Bizarre/Reprise RS 6370'' LP)
* ''[[Weasels Ripped My Flesh]]'' (24.08.1970 ''Bizarre/Reprise MS 2028'')
* ''[[Weasels Ripped My Flesh]]'' (24.08.1970 ''Bizarre/Reprise MS 2028'' LP)
* ''[[Chunga's Revenge]]'' (2.11.1970 ''Bizarre/Reprise MS 2030'')
* ''[[Chunga’s Revenge]]'' (2.11.1970 ''Bizarre/Reprise MS 2030'' LP)
* ''[[Fillmore East - June 1971]]'' (9.08.1971 ''Bizarre/Reprise MS 2042'')
* ''[[Fillmore East - June 1971]]'' (9.08.1971 ''Bizarre/Reprise MS 2042'' LP)
* ''[[200 Motels]]'' (18.10.1971 United Artists UAS 9956 2LP)
* ''[[200 Motels]]'' (18.10.1971 United Artists UAS 9956 2LP)
* ''[[Just Another Band From L.A.]]'' (10.04.1972 ''Bizarre/Reprise MS 2075'')
* ''[[Just Another Band From L.A.]]'' (10.04.1972 ''Bizarre/Reprise MS 2075'' LP)
* ''[[Waka/Jawaka]]'' (7.08.1972 ''Bizarre/Reprise MS 2094'')
* ''[[Waka/Jawaka]]'' (7.08.1972 ''Bizarre/Reprise MS 2094'' LP)
* ''[[The Grand Wazoo]]'' (11.12.1972 ''Bizarre/Reprise MS 2093'')
* ''[[The Grand Wazoo]]'' (11.12.1972 ''Bizarre/Reprise MS 2093'' LP)
* ''[[Over-Nite Sensation]]'' (24.09.1973 ''DiscReet MS 2149'')
* ''[[Over-Nite Sensation]]'' (24.09.1973 ''DiscReet MS 2149'' LP)
* ''[[Apostrophe (') (album)|Apostrophe]]'' (1.04.1974 ''DiscReet DS 2175'')
* ''[[Apostrophe (') (album)|Apostrophe]]'' (1.04.1974 ''DiscReet DS 2175'' LP)
* ''[[Roxy & Elsewhere]]'' (10.09.1974 ''DiscReet 2DS 2202'' 2LP)
* ''[[Roxy & Elsewhere]]'' (10.09.1974 ''DiscReet 2DS 2202'' 2LP)
* ''[[One Size Fits All]]'' (25.06.1975 ''DiscReet DS 2216'')
* ''[[One Size Fits All]]'' (25.06.1975 ''DiscReet DS 2216'' LP)
* ''[[Bongo Fury]]'' (2.10.1975 ''DiscReet DS 2234'')
* ''[[Bongo Fury]]'' (2.10.1975 ''DiscReet DS 2234'' LP)
* ''[[Zoot Allures]]'' (8.11.1976 ''Warner Bros. BS 2970'')
* ''[[Zoot Allures]]'' (8.11.1976 ''Warner Bros. BS 2970'' LP)
* ''[[Zappa in New York]]'' (1.07.1977 ''DiscReet 2D 2290'' 2LP)
* ''[[Zappa in New York]]'' (1.07.1977 ''DiscReet 2D 2290'' 2LP)
* ''[[Studio Tan]]'' (2.10.1978 ''DiscReet DSK 2291'')
* ''[[Studio Tan]]'' (2.10.1978 ''DiscReet DSK 2291'' LP)
* ''[[Sleep Dirt]]'' (5.02.1979 ''DiscReet DSK 2292'')
* ''[[Sleep Dirt]]'' (5.02.1979 ''DiscReet DSK 2292'' LP)
* ''[[Sheik Yerbouti]]'' (5.03.1979 ''Zappa SRZ-2-1501'' 2LP)
* ''[[Sheik Yerbouti]]'' (5.03.1979 ''Zappa SRZ-2-1501'' 2LP)
* ''[[Orchestral Favorites]]'' (21.05.1979 ''DiscReet DSK 2294'')
* ''[[Orchestral Favorites]]'' (21.05.1979 ''DiscReet DSK 2294'' LP)
* ''[[Joe's Garage Act I]]'' (3.09.1979 ''Zappa SRZ-1-1603'')
* ''[[Joe’s Garage Act I]]'' (3.09.1979 ''Zappa SRZ-1-1603'' LP)
* ''[[Joe's Garage Acts II & III]]'' (19.11.1979 ''Zappa SRZ-2-1502'' 2LP)
* ''[[Joe’s Garage Acts II & III]]'' (19.11.1979 ''Zappa SRZ-2-1502'' 2LP)
* ''[[Tinseltown Rebellion]]'' (11.05.1981 ''Barking Pumpkin PW2 37336'' 2LP)
* ''[[Tinseltown Rebellion]]'' (11.05.1981 ''Barking Pumpkin PW2 37336'' 2LP)
* ''[[Shut Up 'N Play Yer Guitar]]'' (11.05.1981 ''Barking Pumpkin BPR 1111'')
* ''[[Shut Up 'N Play Yer Guitar]]'' (11.05.1981 ''Barking Pumpkin BPR 1111'' LP)
* ''[[Shut Up 'N Play Yer Guitar Some More]]'' (11.05.1981 ''Barking Pumpkin BPR 1112'')
* ''[[Shut Up 'N Play Yer Guitar Some More]]'' (11.05.1981 ''Barking Pumpkin BPR 1112'' LP)
* ''[[Return Of The Son Of Shut Up 'N Play Yer Guitar]]'' (11.05.1981 ''Barking Pumpkin BPR 1113'')
* ''[[Return Of The Son Of Shut Up 'N Play Yer Guitar]]'' (11.05.1981 ''Barking Pumpkin BPR 1113'' LP)
* ''[[You Are What You Is]]'' (23.09.1981 ''Barking Pumpkin PW2 37537'' 2LP)
* ''[[You Are What You Is]]'' (23.09.1981 ''Barking Pumpkin PW2 37537'' 2LP)
* ''[[Ship Arriving Too Late To Save A Drowning Witch]]'' (3.05.1982 ''Barking Pumpkin FW 38066'')
* ''[[Ship Arriving Too Late To Save A Drowning Witch]]'' (3.05.1982 ''Barking Pumpkin FW 38066'' LP)
* ''[[The Man From Utopia]]'' (4.04.1983 ''Barking Pumpkin FW 38403'')
* ''[[The Man From Utopia]]'' (4.04.1983 ''Barking Pumpkin FW 38403'' LP)
* ''[[Baby Snakes]]'' (4.04.1983 ''Barking Pumpkin BPR 1115'')
* ''[[Baby Snakes]]'' (4.04.1983 ''Barking Pumpkin BPR 1115'' LP)
* ''[[London Symphony Orchestra/Zappa Vol. I]]'' (9.06.1983 ''Barking Pumpkin FW 38820'')
* ''[[London Symphony Orchestra/Zappa Vol. I]]'' (9.06.1983 ''Barking Pumpkin FW 38820'' LP)
* ''[[Boulez conducts Zappa: The Perfect Stranger]]'' (23.08.1984 ''Angel DS-38170'')
* ''[[Boulez conducts Zappa: The Perfect Stranger]]'' (23.08.1984 ''Angel DS-38170'' LP)
* ''[[Them or Us]]'' (18.10.1984 ''Barking Pumpkin SVBO-74200'' 2LP)
* ''[[Them or Us]]'' (18.10.1984 ''Barking Pumpkin SVBO-74200'' 2LP)
* ''[[Thing-Fish]]'' (21.11.1984 ''Barking Pumpkin SKCO-74201'' 3LP)
* ''[[Thing-Fish]]'' (21.11.1984 ''Barking Pumpkin SKCO-74201'' 3LP)
* ''[[Francesco Zappa]]'' (21.11.1984 ''Barking Pumpkin ST-74202'')
* ''[[Francesco Zappa]]'' (21.11.1984 ''Barking Pumpkin ST-74202'' LP)
* ''[[The Old Masters Box One]]'' (19.04.1985 ''Barking Pumpkin BPR 7777'' 7LP)
* ''[[The Old Masters Box One]]'' (19.04.1985 ''Barking Pumpkin BPR 7777'' 7LP)
* ''[[FZ Meets the Mothers of Prevention]]'' (21.11.1985 ''Barking Pumpkin ST-74203'')
* ''[[FZ Meets the Mothers of Prevention]]'' (21.11.1985 ''Barking Pumpkin ST-74203'' LP)
* ''[[Does Humor Belong in Music?]]'' (27.01.1986 ''UK EMI CDP 7 46188 2'') - początkowo ta pozycja nie należała do oficjalnej dyskografii, po reedycji z inną okładką (18.04.1995 ''Rykodisc RCD 10548'') zaliczona do dyskografii z numerem 45.
* ''[[Does Humor Belong in Music?]]'' (27.01.1986 ''UK EMI CDP 7 46188 2'' CD) początkowo ta pozycja nie należała do oficjalnej dyskografii, po reedycji z inną okładką (18.04.1995 ''Rykodisc RCD 10548'' CD) zaliczona do dyskografii z numerem 45.
* ''[[The Old Masters Box Two]]'' (25.11.1986 ''Barking Pumpkin BPR 8888'' 8LP)
* ''[[The Old Masters Box Two]]'' (25.11.1986 ''Barking Pumpkin BPR 8888'' 8LP)
* ''[[Jazz from Hell]]'' (25.11.1986 ''Barking Pumpkin ST-74205'')
* ''[[Jazz from Hell]]'' (25.11.1986 ''Barking Pumpkin ST-74205'' LP)
* ''[[London Symphony Orchestra vol. II]]'' (17.09.1987 ''Barking Pumpkin SJ-74207'')
* ''[[London Symphony Orchestra vol. II]]'' (17.09.1987 ''Barking Pumpkin SJ-74207'' LP)
* ''[[The Old Masters Box Three]]'' (30.12.1987 ''Barking Pumpkin BPR 9999'' 9LP)
* ''[[The Old Masters Box Three]]'' (30.12.1987 ''Barking Pumpkin BPR 9999'' 9LP)
* ''[[Guitar]]'' (26.04.1988 Barking Pumpkin D1 74212'' 2LP)
* ''[[Guitar]]'' (26.04.1988 ''Barking Pumpkin D1 74212'' 2LP, ''RCD 10079, RCD 10080'' | ''Zappa Records CDD ZAPPA 6'' 2CD)
* ''[[You Can't Do That on Stage Anymore vol 1]]'' (9.05.1988 ''Rykodisc RCD 10081/82'' 2CD)
* ''[[You Can't Do That on Stage Anymore vol 1]]'' (9.05.1988 ''Rykodisc RCD 10081/82'' | ''Zappa Records CDD ZAPPA 8'' 2CD)
* ''[[You Can't Do That on Stage Anymore vol 2]]'' (10.10.1988 ''Rykodisc RCD 10083/84'' 2CD)
* ''[[You Can't Do That on Stage Anymore vol 2]]'' (10.10.1988 ''Rykodisc RCD | Zappa Records CDD ZAPPA 9 10083/84'' 2CD, ''Barking Pumpkin Records – D1 74217'' 3LP)
* ''[[Broadway the Hard Way]]'' (25.10.1988 Barking Pumpkin D1 74218'')
* ''[[Broadway the Hard Way]]'' (25.10.1988 ''Barking Pumpkin D1 74218'' LP, ''Rykodisc RCD 40096'' | ''Zappa Records CDZAPPA'' 14 CD)
* ''[[You Can't Do That on Stage Anymore vol 3]]'' (13.11.1989 ''Rykodisc RCD 10085/86'' 2CD)
* ''[[You Can't Do That on Stage Anymore vol 3]]'' (13.11.1989 ''Rykodisc RCD 10085/86'' | ''Zappa Records CDD ZAPPA'' 17 2CD)
* ''[[The Best Band You Never Heard In Your Life]]'' (16.04.1991 Barking Pumpkin D1 74233'' 2CD)
* ''[[The Best Band You Never Heard In Your Life]]'' (16.04.1991 ''Barking Pumpkin D1 74233 | Zappa Records CDD ZAPPA 38'' 2CD)
* ''[[Make a Jazz Noise Here]]'' (4.06.1991 Barking Pumpkin D1 74234'' 2CD)
* ''[[Make a Jazz Noise Here]]'' (4.06.1991 ''Barking Pumpkin D1 74234'' | ''Zappa Records CDD ZAPPA'' 41 2CD)
* ''[[You Can't Do That on Stage Anymore vol 4]]'' (18.06.1991 ''Rykodisc RCD 10087/88'' 2CD)
* ''[[You Can't Do That on Stage Anymore vol 4]]'' (18.06.1991 ''Rykodisc RCD 10087/88'' | ''Zappa Records CDD ZAPPA 40'' 2CD)
* ''[[You Can't Do That on Stage Anymore vol 5]]'' (10.07.1992 ''Rykodisc RCD 10089/90'' 2CD)
* ''[[You Can't Do That on Stage Anymore vol 5]]'' (10.07.1992 ''Rykodisc RCD 10089/90 | Zappa Records CDD ZAPPA'' 46 2CD)
* ''[[You Can't Do That on Stage Anymore vol 6]]'' (10.07.1992 ''Rykodisc RCD 10091/92'' 2CD)
* ''[[You Can't Do That on Stage Anymore vol 6]]'' (10.07.1992 ''Rykodisc RCD 10091/92'' | ''Zappa Records CDD ZAPPA'' 47 2CD)
* ''[[Playground Psychotics]]'' (27.10.1992 Barking Pumpkin D2 74244'' 2CD)
* ''[[Playground Psychotics]]'' (27.10.1992 ''Barking Pumpkin D2 74244 | Zappa Records CDD ZAPPA 55'' 2CD)
* ''[[Ahead of Their Time]]'' (20.04.1993 Barking Pumpkin D2 74246'')
* ''[[Ahead of Their Time]]'' (20.04.1993 ''Barking Pumpkin D2 74246 | Zappa Records CDZAP 51'' CD)
* ''[[The Yellow Shark]]'' (2.11.1993 Barking Pumpkin R2 71600'')
* ''[[The Yellow Shark]]'' (2.11.1993 ''Barking Pumpkin R2 71600 | Zappa Records CDZAP 57'' CD)
* ''[[Civilization, Phaze III]]'' (2.12.1994 Barking Pumpkin UMRK 01'')
* ''[[Civilization, Phaze III]]'' (2.12.1994 ''Barking Pumpkin UMRK 01 | Zappa Records CDZAP 56'' 2CD)
=== Wydawnictwa pośmiertne ===
* ''[[The Lost Episodes]]'' (27.02.1996 ''Rykodisc RCD 40573'')
* ''[[Läther]]'' (24.09.1996 ''Rykodisc RCD 40574/76'' 3CD) - pierwotnie jako ''Zappa SRZ-4-1500'' 4LP, planowane na 31.10.1977
* ''[[The Lost Episodes]]'' (27.02.1996 ''Rykodisc RCD 40573'' CD)
* ''[[Läther]]'' (24.09.1996 ''Rykodisc RCD 40574/76'' 3CD) pierwotnie jako ''Zappa SRZ-4-1500'' 4LP, planowane na 31.10.1977
* ''[[Frank Zappa Plays The Music Of Frank Zappa: A Memorial Tribute]]'' (31.10.1996 ''Barking Pumpkin UMRK 02'')
* ''[[Frank Zappa Plays The Music Of Frank Zappa: A Memorial Tribute]]'' (31.10.1996 ''Barking Pumpkin UMRK 02'')
* ''[[Have I Offended Someone?]]'' (8.04.1997 ''Rykodisc RCD 10577'')
* ''[[Have I Offended Someone?]]'' (8.04.1997 ''Rykodisc RCD 10577'' CD)
* ''[[Mystery Disc]]'' (09.1998 ''Rykodisc RCD 10580'')
* ''[[Mystery Disc]]'' (09.1998 ''Rykodisc RCD 10580 CD'')
* ''[[Everything Is Healing Nicely]]'' (12.1999 ''Barking Pumpkin UMRK 03'')
* ''[[Everything Is Healing Nicely]]'' (12.1999 ''Barking Pumpkin UMRK 03'' CD)
* ''[[FZ:OZ]]'' (16.08.2002 ''Vaulternative Records VR 2002-1'' 2CD)
* [[FZ:OZ]] (16.08.2002 ''Vaulternative Records VR 2002-1'' 2CD)
* ''[[Halloween (album)|Halloween]]'' (4.02.2003 ''Vaulternative DTS 1101'' DVD-A)
* ''[[Halloween (album Franka Zappy)|Halloween]]'' (4.02.2003 ''Vaulternative DTS 1101'' DVD-A)
* ''[[Joe's Corsage]]'' (30.05.2004 ''Vaulternative Records VR 20041'')
* ''[[Joe’s Corsage]]'' (30.05.2004 ''Vaulternative Records VR 20041'' CD, ''Frank Zappa Catalog'' 12 plików FLAC 16-bit/44.1kHz)
* ''[[QuAUDIOPHILIAc]]'' (4.09.2004 ''Barking Pumpkin DTS 1125'' DVD-A)
* ''[[QuAUDIOPHILIAc]]'' (4.09.2004 ''Barking Pumpkin DTS 1125'' DVD-A)
* ''[[Joe's Domage]]'' (1.10.2004 ''Vaulternative Records VR 20042'')
* ''[[Joe’s Domage]]'' (1.10.2004 ''Vaulternative Records VR 20042'' CD, ''Frank Zappa Catalog'' 10 plików FLAC 16-bit/44.1kHz)
* ''[[Joe's XMASage]]'' (12.2005 ''Vaulternative Records VR 20051'')
* ''[[Joe’s XMASage]]'' (12.2005 ''Vaulternative Records VR 20051'' CD)
* ''[[Imaginary Diseases]]'' (01.2006 ''Zappa Records ZR 20001'')
* ''[[Imaginary Diseases]]'' (01.2006 ''Zappa Records ZR 20001'' CD)
* ''[[Trance-Fusion]]'' (10.2006 ''Zappa Records ZR 20002'')
* ''[[Trance-Fusion]]'' (10.2006 ''Zappa Records ZR 20002'' CD)
* ''[[The MOFO Project/Object]]'' (5.12.2006 ''Zappa Records ZR 20005'' 2CD)
* ''[[The MOFO Project/Object]]'' (5.12.2006 ''Zappa Records ZR 20005'' 2CD, ''Frank Zappa Catalog'' 32 pliki FLAC 16-bit/44.1kHz)
* ''[[The MOFO Project/Object (Deluxe)]]'' (12.12.2006 ''Zappa Records ZR 20004'' 4CD)
* ''[[The MOFO Project/Object (Deluxe)]]'' (12.12.2006 ''Zappa Records ZR 20004'' 4CD)
* ''[[Buffalo]]'' (1.04.2007 ''Vaulternative Records VR 2007-1'' 2CD)
* ''[[Buffalo (album)|Buffalo]]'' (1.04.2007 ''Vaulternative Records VR 2007-1'' 2CD)
* ''[[The Dub Room Special!]]'' (24.08.2007 ''Zappa Records ZR 20006'')
* ''[[The Dub Room Special!]]'' (24.08.2007 ''Zappa Records ZR 20006'' CD)
* ''[[Wazoo]]'' (31.10.2007 ''Vaulternative Records VR 2007-2'' 2CD)
* ''[[Wazoo]]'' (31.10.2007 ''Vaulternative Records VR 2007-2'' 2CD)
* ''[[One Shot Deal]]'' (13.06.2008 ''Zappa Records ZR 20007'')
* ''[[One Shot Deal]]'' (13.06.2008 ''Zappa Records ZR 20007'' CD)
* ''[[Joe's Menage]]'' (26.09.2008 ''Vaulternative Records VR 20081'')
* ''[[Joe’s Menage]]'' (26.09.2008 ''Vaulternative Records VR 20081'')
* ''[[The Lumpy Money Project/Object]]'' (9.01.2009 ''Zappa Records ZR 20008'' 3CD)
* ''[[The Lumpy Money Project/Object]]'' (9.01.2009 ''Zappa Records ZR 20008'' 3CD)
* ''[[Philly ‘76]]'' (15.12.2009 ''Vaulternative Records VR 20091'' 2CD)
* ''[[Philly ‘76]]'' (15.12.2009 ''Vaulternative Records VR 20091'' 2CD)
* ''[[Greasy Love Songs]]'' (4.04.2010 ''Zappa Records ZR 20010'')
* ''[[Greasy Love Songs]]'' (4.04.2010 ''Zappa Records ZR 20010'' CD)
* ''[[Frank Zappa Congress Shall Make No Law...]]'' (19.09.2010 ''Zappa Records ZR 20011'')
* ''[[Frank Zappa Congress Shall Make No Law...]]'' (19.09.2010 ''Zappa Records ZR 20011'' CD)
* ''[[Hammersmith Odeon]]'' (6.11.2010 ''Vaulternative Records VR 20101'' 3CD)
* ''[[Hammersmith Odeon]]'' (6.11.2010 ''Vaulternative Records VR 20101'' 3CD)
* ''[[Feeding the Monkies at Ma Maison]]'' (22.09.2011 ''Vaulternative Records VR 20012'' CD, ''Zappa Records - ZR'' 3 pliki AAC)
* ''[[Carnegie Hall (album)|Carnegie Hall]]'' (31.10.2011 ''Vaulternative Records VR 2011-1'' 4CD)
* ''[[Road Tapes, Venue No. 1]]'' (7.11.2012 ''Vaulternative Records VR 20122'' 2CD mono)
* ''[[Understanding America]]'' (31.10.2012 ''Zappa ZR 3892'' 2CD)
* ''[[Finer Moments]]'' (18.12.2012 ''Zappa Records ZR 3894'' 2CD, ''ZR 3894-1'' 2LP)
* ''[[Baby Snakes: The Compleat Soundtrack]]'' (21.12.2012 ''Zappa Records'' 30 plików MPEG3, 320 kbps)
* ''[[Road Tapes, Venue 2]]'' (31.10.2013 ''Vaulternative Records VR 2013-1'' 2CD)
* ''[[A Token of His Extreme (Soundtrack)]]'' (25.11.2013 ''Zappa Records ZR 20015'' CD)
* ''[[Joe’s Camouflage]]'' (30.01.2014 ''Vaulternative Records VR 20132'' CD, ''Frank Zappa Catalog'' 15 plików FLAC 16-bit/44.1kHz)
* ''[[Roxy by Proxy]]'' (15.03.2014 ''Zappa Records ZR 20017'' 2CD)
* ''[[Dance Me This]]'' (21.07.2015 ''Zappa Records ZR 20018'' CD)
* ''[[200 Motels: The Suites (LA Philharmonic-Conducted by Esa-Pekka Salonen)]]'' (20.11.2015 ''Zappa Records ZR0019'' 2CD, 13 plików FLAC)
* ''[[Roxy The Soundtrack]]'' (31.10.2015 ''Eagle Vision EVB335219'' DVD+CD or BD+CD, nie sprzedawano osobnego CD)
* ''[[Road Tapes, Venue 3]]'' (27.05.2016 ''Vaulternative Records VR 2016-1'' 2CD)
* ''[[The Crux Of The Biscuit]]'' (15.07.2016 ''Zappa Records ZR20020'' CD)
* ''[[Frank Zappa For President]]'' (15.07.2016 ''Zappa Records ZR20021'' CD, 7 plikó AAC)
* ''[[ZAPPAtite: Frank Zappa's Tastiest Tracks]]'' (23.09.2016 ''Zappa Records ZR20023'' CD)
* ''[[Meat Light (Uncle Meat Project/Object Audio Documentary)]]'' (4.11.2016 ''Zappa Records ZR20024'' 3CD, ''Frank Zappa Catalog'' 79 plików FLAC 16-bit/44.1kHz)
* ''[[Chicago ‘78]]'' (4.11.2016 ''Zappa Records ZR20025'' 2CD)
* ''[[Little Dots]]'' (4.11.2016 ''Zappa Records ZR20026'' CD)
* ''[[Halloween 77: The Palladium, NYC]]'' (31.10.2017 ''Zappa Records ZR20027'' Box Set zawierający kostium i 24-bit WAV audio USB stick z kompletem sześciu koncertów: 10.28.77 (2 shows), 10.29.77 (2 shows), 10.30.77, 10.31.77 / wersja okrojona ''Zappa Records ZR20027K'' 3CD)
* ''[[The Roxy Performances]]'' (2.02.2018 ''Zappa Records ZR20028'' 7CD)
* ''[[Zappa in New York 40th Anniversary (Deluxe edition)]]'' (29.03.2019 ''Zappa Records ZR20029'' 5CD, 3LP)
* ''[[Orchestral Favorites 40th Anniversary (Deluxe edition)]]'' (15.08.2019 ''Zappa Records ZR20030'' 3CD, ZR3860-1 LP)
* ''[[Halloween 73]]'' (31.10.2019 ''Zappa Records ZR20031'' Box Set zawierający kostium i 4CD)
* ''[[Halloween 73 Highlights]]'' (31.10.2019 ''Zappa Records ZR20031Z'' CD)
*''[[The Hot Rats Sessions]]'' (20.12.2019 ''Zappa Records ZR20032'' Box Set 6CD, album ze zdjęciami i esejami oraz gra Zappa Land)
*''[[The Mothers 1970]]'' (26.06.2020 ''Zappa Records ZR20033'' Box Set 4CD, album ze zdjęciami + znaczek z tytułem płyty)
*''[[Halloween 81: Live at the Palladium]]'' (2.10.2020 ''Zappa Records ZR20034'' Box Set zawierający kostium i 6CD, również w wersji mp3)
*''[[Halloween 81 Highlights]]'' (2.10.2020 ''Zappa Records ZR20034Z'' CD)
*''[[Zappa - Original Motion Picture Soundtrack]]'' (27.11.2020 jako zbiór 68 plików AAC, 19.02.2021 ''Zappa Records ZR20035-2'' 3CD, 7.05.2021 ''ZR20035-1'' 5LP (wersja czarna i dymowa), ''ZR20035-1C'' 2LP (wersja krystaliczna))
*''[[Zappa '88: The Last U.S. Show]]'' (18.06.2021 ''Zappa Records ZR20036-1'' Box 4LP (wersja czarna i limitowana purpurowa), ''ZR 20036-2 2CD'' (wersja w kartonowym pudełku i ''20036-2J'' w zwykłym))
*''[[200 Motels (50th Anniversary Edition)]]'' (17.12.2021 ''Zappa Records ZR20037'' Box 6CD, deluxe & limited, ''ZR3846-1R'' 2LP, czerwony winyl i ''ZR 3846-2J'' 2LP, czarny)
*''[[The Mothers 1971]]'' (18.03.2022 ''Zappa Records ZR20038'' 8CD, ''Frank Zappa Catalog'' 100 plików FLAC 24-bit 96kHz)
*''[[Zappa/Erie]]'' (17.06.2022 ''Zappa Records ZR20039'' Box 6CD, 72 pliki FLAC 24-bit 96kHz)
*''[[Zappa ’75: Zagreb/Ljubljana]]'' (14.10.2022 ''Zappa Records ZR20040'' 2CD, ''Frank Zappa Catalog'' 26 plików FLAC 16-bit/44.1kHz)
*''[[Waka/Wazoo]]'' (16.12.2022 ''Zappa Records ZR20041'' 4CD+BR, ''Frank Zappa Catalog'' 30 plików FLAC 24-bit 96kHz)
*''[[Zappa '80: Mudd Club/Munich]]'' (3.03.2023 ''Zappa Records ZR20042'' 3CD), wydano też osobno: ''[[Zappa '80: Mudd Club]]'' (31.03.2023 ''Zappa Records ZR20042-1'' 2LP'','' ZR20042-1B 2LP ''Coke Clear, Frank Zappa Catalog'' 15 plików FLAC 24-bit 192kHz) oraz ''[[Zappa '80: Munich]]'' (31.03.2023 ''Zappa Records ZR20042-2'' 3LP, ''ZR20042-2'' 3LP ''Clear Orange)''
*''[[Funky Nothingness]]'' (30.06.2023 ''Zappa Records ZR20043'' 3CD, ''ZR20043-1'' 2LP, ''Frank Zappa Catalog'' 25 plików FLAC 24-bit 96kHz)
*''[[Over-Nite Sensation 50th Anniversary Edition]]'' (16.11.2023 ''Zappa Records ZR20044'' lub ''ZR20044 ST01'' 4CD+BR, Quadraphonic, Multichannel, ''ZR20044-1'' 2LP, ''ZR20044-1B'' 2LP Clear Splatter, Deluxe Edition, ''Frank Zappa Catalog'' 54 pliki FLAC 24-bit 96kHz)
*''[[Whisky a Go Go 1968]]'' (21.06.2024 ''Zappa Records ZR20045'' 3CD, ''Frank Zappa Catalog'' 32 pliki FLAC 24-bit 96kHz, 12.07.2024 ''Zappa Records ZR20045-2'' 2LP, ''ZR20045-5'' 4LP Limited Edition, Custom Turntable Mat Box Set)
*''[[Apostrophe (') 50th Anniversary Edition]]'' (13.09.2024 ''Zappa Records ZR20046'' 5CD+BR Quadraphonic, Multichannel, Deluxe Edition, Limited Edition, ''ZR20046-1'' LP Gold, ''ZR20046-1B'' LP ''White With Yellow Splatter [Yellow Snow]'' + 7" ''Cloudy With Yellow Splatter [Glow In The Dark]'', ''Frank Zappa Catalog'' 66 plików FLAC 24-bit 96kHz)


== Dorobek kompozytorski ==
=== Albumy kompilacyjne ===
*''[[The **** of the Mothers]]'' (10.1969 Verve Records – V6-5074X, V6-5074, V6/5074, LP)
{|border=1
*''[[The Mothers of Invention (album)|The Mothers of Invention]]'' (07.1970 MGM Records – GAS 112, LP)
!colspan=3|Dzieła kompozytorskie
*''[[Worst of the Mothers]]'' (03.1971, MGM Records – SE 4754, LP)
|-
*''[[The Guitar World According to Frank Zappa]]'' (06.1987, Guitar World – GW 002, kaseta; wznowienie 13.04.2019 Zappa Records, UMe, Guitar World – BPR1233, LP)
!style="background-color:#f3f3ff"|Lata pracy
*''[[Strictly Commercial]]'' (08.1995 Rykodisc – RCD 40500 CD, Rykodisc – RALP 40500 2LP)
!style="background-color:#f3f3ff"|Tytuł dzieła
*''[[Strictly Genteel]]'' (05.1997 Rykodisc – RCD 10578 CD)
!style="background-color:#f3f3ff"|[[Forma muzyczna]]
*''[[Cucamonga (Frank's Wild Years)]]'' (24.02.1998 Del-Fi Records – DFCD 71261 CD)
|-
*''[[Cheap Thrills (Zappa album)|Cheap Thrills]]'' (05.1998 Rykodisc – RCD 10579 ECD)
|align=center| 1966 || Brown Shoes Don't Make It || utwór na głos i zespół instrumentalny
*''[[Son of Cheep Thrills]]'' (04.1999, Rykodisc – RCD 10581 ECD)
|-
*''[[The Frank Zappa AAAFNRAA Birthday Bundle]]'' (15.12.2006 Zappa Records 11 plików AAC)
|align=center| 1966 || Dog Breath Variations || utwór awangardowy
*''[[The Frank Zappa AAAFNRAAA Birthday Bundle]]'' (21.12.2008 Zappa Records 13 plików AAC 256 kbps)
|-
*''[[The Frank Zappa AAAFNRAAAA Birthday Bundle]]'' (21.12.2010 Zappa Records 12 plików AAC 256 kbps)
|align=center| 1966 || G-Spot Tornado Orchestral || utwór awangardowy
*''[[The Frank Zappa AAAFNRAAAAAM Birthday Bundle]]'' (21.12.2010 Zappa Records 13 plików AAC)
|-
*''[[The Frank Zappa Finer Moments]]'' (18.12.2012 Zappa Records – 0238942 2CD, Barking Pumpkin Records, Zappa Records, UMe – ZR 3894-1 2LP)
|align=center| 1966 || Hungry Freaks Daddy || utwór awangardowy
*''[[The Frank Zappa AAAFNRAA Birthday Bundle]]'' (21.12.2014 Zappa Records – ZP17COMBO 3 pliki FLAC i MPEG-4 Video)
|-
*''[[ZAPPAtite (Frank Zappa's Tastiest Tracks)]]'' (23.09.2016 Zappa Records – ZR 20023 CD)
|align=center| 1970 || Igor's Boogie Avant-Garde || utwór awangardowy
*''[[A Very Zappa Birthday EP]]'' (21.12.2020 UMG Recordings, Inc. 6 plików FLAC)
|-
|align=center| 1970 || Inca Roads Avant-Garde || utwór awangardowy
|-
|align=center| 1970 || King Kong || utwór awangardowy
|-
|align=center| 1970 || Let's Make the Water Turn Black || utwór awangardowy
|-
|align=center| 1970 || Lumpy Gravy || utwór orkiestrowy
|-
|align=center| 1970 || Mo 'N Herb's Vacation || Orchestral Music Orchestra
|-
|align=center| 1970 || Oh No Avant-Garde || utwór awangardowy
|-
|align=center| 1967 || Orange County Lumber Truck, the || utwór awangardowy
|-
|align=center| 1967 || Peaches en Regalia || utwór awangardowy
|-
|align=center| 1967 || Revised Music For A Low Budget Orchestra || utwór awangardowy
|-
|align=center| 1976 || The Black Page || utwór awangardowy
|-
|align=center| 1976 || The idiot bastard son || utwór awangardowy
|-
|align=center| 1976 || Uncle Meat Avant-Garde || utwór awangardowy
|-
|align=center| 1976 || Waka/Jawaka Miscellaneous || utwór awangardowy
|-
|align=center| 1976 || Zoot Allures Orchestral || utwór orkiestrowy
|}


== Nagrody, pozycje na listach przebojów i rekordy ==
== Nagrody i pozycje na listach przebojów ==
* [[1995]] wprowadzony do ''[[Rock and Roll Hall of Fame]]''<ref>{{cytuj stronę| url = http://digitaldreamdoor.nutsie.com/pages/best_halloffame.html| tytuł = Rock 'n' Roll Hall of Fame Inductees 1986 - 2010| data dostępu = 2010-05-01|opublikowany = digitaldreamdoor.nutsie.com| język =en }}</ref>
* W 2003 został sklasyfikowany na 45. miejscu [[Lista 100 najlepszych gitarzystów wszech czasów magazynu Rolling Stone|listy 100 najlepszych gitarzystów wszech czasów magazynu Rolling Stone]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://web.archive.org/web/20090422110245/http://www.theinsider.com:80/news/316579_Rolling_Stone_s_The_100_Greatest_Guitarists_of_All_Time_Do_you_agree| tytuł = Rolling Stone’s „The 100 Greatest Guitarists of All Time” Do you agree?| data dostępu = 2010-05-22| autor = | opublikowany = theinsider.com| praca = | data = | język = en}}</ref>.
* 1995 wprowadzony do ''[[Rock and Roll Hall of Fame]]''<ref>{{cytuj stronę| url = https://rockhall.com/inductees/frank-zappa/| tytuł = Frank Zappa: inducted in 1995| data dostępu = 2016-07-01|opublikowany = The Rock and Roll Hall of Fame and Museum, Inc.| język =en}}</ref>
* nagrody [[Nagroda Grammy|Grammy]]
* nagrody [[Nagroda Grammy|Grammy]]
** [[1987]] Jazz From Hell w kategorii Rock Instrumental Performance
** 1987 Jazz From Hell w kategorii Rock Instrumental Performance
** [[1996]] Civilization Phase III w kategorii Best Recording Package - Boxed
** 1996 Civilization Phase III w kategorii Best Recording Package Boxed
** [[1997]] Grammy Lifetime Achievement Award
** 1997 Grammy Lifetime Achievement Award


{| class="wikitable"
{|border=1
!colspan=3| Albumy na liście ''The [[Billboard (magazyn)|Billboard]] 200''
!colspan=3| Albumy na liście ''The [[Billboard (tygodnik)|Billboard]] 200''
|-
|-
!style="background-color:#f3f3ff"| Rok
!style="background-color:#f3f3ff"| Rok
Linia 231: Linia 218:
!style="background-color:#f3f3ff"| pozycja
!style="background-color:#f3f3ff"| pozycja
|-
|-
|align=center| 1967 || Freak Out!
|align=center| 1967 ||Freak Out!
|align=center| 130
|align=center| 130
|-
|-
Linia 240: Linia 227:
|align=center| 159
|align=center| 159
|-
|-
|align=center| 1968 || We're Only In It For The Money
|align=center| 1968 || We’re Only In It For The Money
|align=center| 30
|align=center| 30
|-
|-
Linia 258: Linia 245:
|align=center| 94
|align=center| 94
|-
|-
|align=center| 1970 || Chunga's Revenge
|align=center| 1970 || Chunga’s Revenge
|align=center| 119
|align=center| 119
|-
|-
Linia 264: Linia 251:
|align=center| 189
|align=center| 189
|-
|-
|align=center| 1971 || Frank Zappa's 200 Motels
|align=center| 1971 || Frank Zappa’s 200 Motels
|align=center| 59
|align=center| 59
|-
|-
Linia 273: Linia 260:
|align=center| 85
|align=center| 85
|-
|-
|align=center| 1972 || Waka/Jawaka - Hot Rats
|align=center| 1972 || Waka/Jawaka Hot Rats
|align=center| 152
|align=center| 152
|-
|-
Linia 300: Linia 287:
|align=center| 57
|align=center| 57
|-
|-
|align=center| 1979 || Joe's Garage, Act I
|align=center| 1979 || Joe’s Garage, Act I
|align=center| 27
|align=center| 27
|-
|-
Linia 312: Linia 299:
|align=center| 175
|align=center| 175
|-
|-
|align=center| 1980 || Joe's Garage, Acts II & III
|align=center| 1980 || Joe’s Garage, Acts II & III
|align=center| 53
|align=center| 53
|-
|-
Linia 331: Linia 318:
|}
|}


{| class="wikitable"
<br clear=all>
!colspan=4|Single na liście ''The [[Billboard (tygodnik)|Billboard]] Hot 100''
{|border=1
|-
!colspan=4|Single na liście ''The [[Billboard (magazyn)|Billboard]] Hot 100''
|-
|-
!style="background-color:#f3f3ff"|Rok
!style="background-color:#f3f3ff"|Rok
Linia 340: Linia 325:
!style="background-color:#f3f3ff"|pozycja
!style="background-color:#f3f3ff"|pozycja
|-
|-
|align=center| 1974 || Don't Eat The Yellow Snow
|align=center| 1974 || Don’t Eat The Yellow Snow
|align=center| 86
|align=center| 86
|-
|-
Linia 349: Linia 334:
|align=center| 32
|align=center| 32
|}
|}

== Filmografia ==
* ''200 Motels'' (10.11.1971, film muzyczny, reżyseria: Tony Palmer, Frank Zappa)<ref>{{Cytuj odcinek|tytuł=200 Motels|url=https://www.imdb.com/title/tt0066732/|data dostępu=2020-06-24}}</ref>
*''Baby Snakes'' (21.12.1979, film dokumentalny, reżyseria: Frank Zappa)<ref>{{Cytuj stronę|url=https://www.imdb.com/title/tt0078820/?ref_=nm_flmg_slf_13|tytuł=Baby Snakes (1979)|opublikowany = imdb.com|język=en|data dostępu=2016-04-12}}</ref>
* ''The Dub Room Special'' (31.10.1982, film dokumentalny, reżyseria: Dick Darley, Clark Santee, Frank Zappa)<ref>{{Cytuj odcinek|tytuł=The Dub Room Special!|url=https://www.imdb.com/title/tt0087180/|data dostępu=2020-06-24}}</ref>
* ''Does Humor Belong In Music?'' (15.01.1985, koncert - The Pier, New York, 26.08.1984, reżyseria: Frank Zappa)<ref>{{Cytuj odcinek|tytuł=Does Humor Belong in Music?|url=https://www.imdb.com/title/tt0089035/|data dostępu=2020-06-24}}</ref>
* ''Video From Hell'' (15.01.1987, reżyseria: Frank Zappa)<ref>{{Cytuj odcinek|tytuł=Video from Hell (ang) www.imdb.com|url=https://www.imdb.com/title/tt0090261/|autorzy=|data dostępu=2020-06-24}}</ref>
* ''Uncle Meat'' (15.09.1987, reżyseria: Frank Zappa)<ref>{{Cytuj odcinek|tytuł=Uncle Meat|url=https://www.imdb.com/title/tt0094212/|data dostępu=2020-06-24}}</ref>
* ''The Amazing Mister Bickford'' (15.05.1987, film dokumentalny, reżyseria: Frank Zappa, Bruce Bickford)<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.imdb.com/title/tt0215511/?ref_=nm_flmg_slf_19 | tytuł = The Amazing Mister Bickford (1987) | opublikowany = imdb.com | język = en | data dostępu = 2016-04-12}}</ref>
* ''The True Story of Frank Zappa's 200 Motels'' (1988, film dokumentalny, reżyseria: Frank Zappa)<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.imdb.com/title/tt0096313/?ref_=nm_flmg_slf_15 | tytuł = The True Story of Frank Zappa's 200 Motels (1988) | opublikowany = imdb.com | język = en | data dostępu = 2016-04-12}}</ref>
* ''Decade'' (1989, film dokumentalny, reżyseria: Ted Haimes, Martha Spanninger)[to nie jest film o Zappie]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.imdb.com/title/tt0202849/?ref_=nm_flmg_slf_11 | tytuł = Decade (1989) | opublikowany = imdb.com | język = en | data dostępu = 2016-04-12}}</ref>
* ''Tom Arnold: The Naked Truth'' (1991, film dokumentalny, reżyseria: Peter Segal)<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.imdb.com/title/tt1068860/?ref_=nm_flmg_slf_8 | tytuł = Tom Arnold: The Naked Truth (1991) | opublikowany = imdb.com | język = en | data dostępu = 2016-04-12}}</ref>
* ''The Revenge of the Dead Indians'' (1993, film dokumentalny, reżyseria: Henning Lohner)<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.imdb.com/title/tt0190708/?ref_=nm_flmg_slf_2 | tytuł = The Revenge of the Dead Indians (1993) | opublikowany = imdb.com | język = en | data dostępu = 2016-04-12}}</ref>
* ''Frank Zappa: Apostrophe(')/Over-Nite Sensation'' (1.05.2007, film dokumentalny, reżyseria: Matthew Longfellow)<ref>{{Cytuj odcinek|tytuł=Frank Zappa: Apostrophe (')/Over-Nite Sensation|url=https://www.imdb.com/title/tt2256655/|data dostępu=2020-06-24}}</ref>
* ''The Torture Never Stops'' (29.05.2008, koncert - The Palladium, New York City, 31.10.1981, reżyseria: Frank Zappa)
* ''A Token Of His Extreme'' (4.07.2013, koncert - KCET, Los Angeles, 27.08.1974, reżyseria: Frank Zappa)<ref>{{Cytuj odcinek|tytuł=A Token of His Extreme|url=https://www.imdb.com/title/tt7973610/|data dostępu=2020-06-24}}</ref>
* ''Roxy - The Movie'' (30.10.2015, film dokumentalny i koncerty - The Roxy Theatre, Hollywood, 8-10.12.1973, reżyseria: Frank Zappa)<ref>{{Cytuj odcinek|tytuł=Roxy the Movie|url=https://www.imdb.com/title/tt5186078/|data dostępu=2020-06-24}}</ref>
* ''Zappa'' (28.10.2020, biograficzny film dokumentalny, reżyseria: Alex Winter)<ref>{{Cytuj odcinek|tytuł=Zappa|url=https://www.imdb.com/title/tt4881578/?ref_=nv_sr_srsg_3|autorzy=Alex Winter|data dostępu=2022-12-25|stacja=Trouper Productions, Zipper Bros Films|emisja=2020-11-27}}</ref>


== Zobacz też ==
== Zobacz też ==
* [[3834 Zappafrank]]
* [[(3834) Zappafrank]]

== Przypisy ==
{{Przypisy}}


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
Linia 357: Linia 363:
* [http://wiki.killuglyradio.com/index.php/Main_Page Encyklopedia o Franku Zappie]
* [http://wiki.killuglyradio.com/index.php/Main_Page Encyklopedia o Franku Zappie]


{{Nagroda Grammy Lifetime Achievement Award (Całokształt twórczości)}}
{{przypisy}}
{{Kontrola autorytatywna}}

[[Kategoria:Amerykańscy gitarzyści|Zappa, Frank]]
[[Kategoria:Amerykańscy kompozytorzy|Zappa, Frank]]
[[Kategoria:Amerykańscy muzycy rockowi|Zappa, Frank]]
[[Kategoria:Amerykańscy piosenkarze|Zappa, Frank]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1940|Zappa, Frank]]
[[Kategoria:Zmarli w 1993|Zappa, Frank]]
[[Kategoria:Muzycy awangardowi|Zappa, Frank]]
[[Kategoria:Członkowie Rock and Roll Hall of Fame|Zappa, Frank]]
[[Kategoria:Frank Zappa]]
[[Kategoria:Zespoły muzyczne lat 60. XX wieku]]
[[Kategoria:Zespoły muzyczne lat 70. XX wieku]]
[[Kategoria:Zespoły muzyczne lat 80. XX wieku]]
[[Kategoria:Zespoły muzyczne lat 90. XX wieku]]
[[Kategoria:Zespoły muzyczne lat 2000-2009]]

{{Link FA|de}}
{{Link FA|en}}
{{Link FA|es}}
{{Link FA|hr}}
{{Link FA|sl}}
{{Link GA|de}}


{{SORTUJ:Zappa, Frank}}
[[ar:فرانك زابا]]
[[Kategoria:Amerykańscy wokaliści rockowi]]
[[ast:Frank Zappa]]
[[Kategoria:Amerykańscy gitarzyści rockowi]]
[[bs:Frank Zappa]]
[[Kategoria:Amerykańscy gitarzyści jazzowi]]
[[br:Frank Zappa]]
[[Kategoria:Amerykańscy kompozytorzy muzyki rozrywkowej]]
[[bg:Франк Запа]]
[[Kategoria:Członkowie Rock and Roll Hall of Fame]]
[[ca:Frank Zappa]]
[[cs:Frank Zappa]]
[[Kategoria:Frank Zappa| ]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Echo Park (Los Angeles)]]
[[da:Frank Zappa]]
[[Kategoria:Piosenkarze związani z Los Angeles]]
[[de:Frank Zappa]]
[[Kategoria:Amerykanie pochodzenia włoskiego]]
[[et:Frank Zappa]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Baltimore]]
[[el:Φρανκ Ζάπα]]
[[Kategoria:Zmarli na choroby nowotworowe]]
[[en:Frank Zappa]]
[[es:Frank Zappa]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1940]]
[[eo:Frank Zappa]]
[[Kategoria:Zmarli w 1993]]
[[fa:فرانک زاپا]]
[[fr:Frank Zappa]]
[[fy:Frank Zappa]]
[[gd:Frank Zappa]]
[[gl:Frank Zappa]]
[[ko:프랭크 자파]]
[[hr:Frank Zappa]]
[[io:Frank Zappa]]
[[id:Frank Zappa]]
[[ia:Frank Zappa]]
[[it:Frank Zappa]]
[[he:פרנק זאפה]]
[[ka:ფრენკ ზაპა]]
[[la:Franciscus Zappa]]
[[lv:Frenks Zapa]]
[[lb:Frank Zappa]]
[[hu:Frank Zappa]]
[[nl:Frank Zappa]]
[[ja:フランク・ザッパ]]
[[no:Frank Zappa]]
[[nn:Frank Zappa]]
[[pt:Frank Zappa]]
[[ro:Frank Zappa]]
[[ru:Заппа, Фрэнк Винсент]]
[[scn:Frank Zappa]]
[[simple:Frank Zappa]]
[[sk:Frank Zappa]]
[[sl:Frank Zappa]]
[[sr:Френк Запа]]
[[sh:Frank Zappa]]
[[fi:Frank Zappa]]
[[sv:Frank Zappa]]
[[tr:Frank Zappa]]
[[uk:Френк Заппа]]
[[zh:弗兰克·扎帕]]

Aktualna wersja na dzień 19:32, 15 paź 2024

Frank Zappa
Ilustracja
Frank Zappa (1977)
Imię i nazwisko

Frank Vincent Zappa Jr

Data i miejsce urodzenia

21 grudnia 1940
Baltimore

Data i miejsce śmierci

4 grudnia 1993
Los Angeles

Instrumenty

gitara, gitara basowa, instrumenty klawiszowe, instrumenty perkusyjne

Gatunki

jazz-rock, jazz, rock progresywny, rock awangardowy

Zawód

kompozytor, wokalista, producent muzyczny, autor tekstów, reżyser, aktor, scenarzysta filmowy

Aktywność

1950–1993

Wydawnictwo

Verve/MGM, Bizarre/Straight, DiscReet, Zappa Records, Barking Pumpkin Records, Rykodisc

Powiązania

Dweezil Zappa, The Mothers of Invention, Captain Beefheart

Współpracownicy
Steve Vai, Terry Bozzio, Adrian Belew, Vinnie Colaiuta, Chad Wackerman
Instrument
Gibson ES-5 Switchmaster, Gibson SG, Gibson Les Paul, Fender Stratocaster, Synclavier
Strona internetowa

Frank Vincent Zappa (ur. 21 grudnia 1940 w Baltimore[1], zm. 4 grudnia 1993 w Los Angeles) – amerykański muzyk rockowy, jazzowy, wokalista, kompozytor oraz autor tekstów, lider zespołu The Mothers of Invention. Także aktor, reżyser, producent i scenarzysta filmowy.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W wieku 15 lat Zappa przebywał w sześciu różnych szkołach średnich. Jako uczeń Zappa był znudzony na lekcjach i rozpraszał resztę klasy dziecinnymi figlami. Utrzymywał pogardę dla formalnej edukacji przez całe swoje życie, zabierając swoje dzieci ze szkoły kiedy skończyły 15 lat oraz odmawiając płacenia za ich college[2]. ,,Czasy szkolne” minęły mu na nie chodzeniu do szkoły[3]. Pomimo niechęci do nauki, Zappa ukończył szkołę średnią Antelope Valley High School w 1958 roku[4].

Zdjęcie Zappy z rocznika szkolnego, 1958

Zajmował się muzyką od młodości. Obok rhythm and bluesa interesowała go współczesna muzyka poważna (promotorem jego twórczości w tej dziedzinie był John Adams). Około kwietnia 1964 wstąpił do zespołu „Soul Giants” i niedługo potem zmienił ich nazwę na „The Mothers of Invention”. Grupa ta istniała do 1971 i potem krótko w połowie lat 70. Nagrał dziesiątki płyt, zawierających muzykę rockową, poważną, pastisze przebojów muzyki popularnej, jazz rock i wiele innych. Bardzo apodyktyczny, narzucający innym swą wolę, ale też niezwykle inteligentny muzyk, gitarzysta-wirtuoz. Szydził z telekaznodziejów, reklamy, polityków, pozerów, cenzury, w ironiczny sposób ukazując życie w Ameryce. W jego zespole grali m.in. George Duke, Steve Vai, Terry Bozzio, Adrian Belew, Vinnie Colaiuta, Jean-Luc Ponty, Michael Brecker, Randy Brecker, Sugarcane Harris, Jeff Berlin, Aynsley Dunbar, Alex Dmochowski i Captain Beefheart. W swojej muzyce nie uznawał ograniczeń, sięgał do rocka, popu, soulu, współczesnej muzyki poważnej, jazzu, muzyki awangardowej, muzyki aleatorycznej, pastiszu, muzyki konkretnej, muzyki barokowej, renesansowej, neoromantycznej.

W 1990 r. prezydent Czechosłowacji Václav Havel zaprosił do Pragi uwielbianego przez siebie Zappę, podobno proponując mu nawet tekę ministra kultury. Ten miał odmówić[5].

Frank Zappa z prezydentem Václavem Havlem

Śmierć

[edytuj | edytuj kod]

Zmarł 4 grudnia 1993 roku na raka prostaty.

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

W latach 1960–1964 jego żoną była Kathryn J. „Kay” Sherman. W 1967 ożenił się z Adelaide Gail Sloatman, z którą był do swojej śmierci. Mieli czworo dzieci: Moon Unit, Dweezil, Ahmet Emuukha Rodan i Diva Thin Muffin Pigeen. Gail Zappa zarządzała biznesowo-muzycznym majątkiem rodzinnym prawnie ustawionym jako Zappa Family Trust aż do jej śmierci 8 października 2015 roku.

Poglądy

[edytuj | edytuj kod]

Poglądy religijne

[edytuj | edytuj kod]

Był ateistą[6]. Znana była stanowcza niechęć Zappy do Kościoła i religii chrześcijańskiej, której szkodliwość uznawał za równą narkotykom i wojnom. Nie mógł zrozumieć, jak można budować "całą tę desperacką socjologię na pomyśle, że istnieje Facet w Chmurach, który ma Wielką Księgę, który wie, czy jesteście źli czy dobrzy, i którego to obchodzi". ,,Budować to wszystko na tym, ludzie, to przecież myślenie godne szympansa". Chrześcijaństwo nazywał religią w najwyższym stopniu antyintelektualistyczną. Szydził z telewizyjnych kaznodziejów. Zapewniał jednak, że nie przeszkadza mu, iż ktoś odczuwa potrzebę przynależenia do jakiejś religii[7].

Poglądy na narkotyki

[edytuj | edytuj kod]

Zappa stwierdził: „Narkotyki nie stają się problemem, dopóki osoba, która je bierze, nie zrobi ci czegoś, co mogłoby wpłynąć na twoje życie, a czego nie chcesz, żeby ci się przytrafiło, jak pilot samolotu, który rozbił się, bo był pełen narkotyków”[8].

Dyskografia

[edytuj | edytuj kod]

Źródło[9].

Wydawnictwa pośmiertne

[edytuj | edytuj kod]

Albumy kompilacyjne

[edytuj | edytuj kod]

Nagrody i pozycje na listach przebojów

[edytuj | edytuj kod]
Albumy na liście The Billboard 200
Rok Album pozycja
1967 Freak Out! 130
1967 Absolutely Free 41
1968 Lumpy Gravy 159
1968 We’re Only In It For The Money 30
1969 Cruising with Ruben & The Jets 110
1969 Hot Rats 173
1969 Mothermania/The Best Of The Mothers 151
1969 Uncle Meat 43
1970 Burnt Weeny Sandwich 94
1970 Chunga’s Revenge 119
1970 Weasels Ripped My Flesh 189
1971 Frank Zappa’s 200 Motels 59
1971 The Mothers/Fillmore East-June 1971 38
1972 Just Another Band From L.A. 85
1972 Waka/Jawaka – Hot Rats 152
1973 Over-nite Sensation 32
1974 Apostrophe (') 10
1974 Roxy & Elsewhere 27
1975 Bongo Fury 66
1975 One Size Fits All 26
1976 Zoot Allures 61
1978 Studio Tan 147
1978 Zappa In New York 57
1979 Joe’s Garage, Act I 27
1979 Orchestral Favorites 168
1979 Sheik Yerbouti 21
1979 Sleep Dirt 175
1980 Joe’s Garage, Acts II & III 53
1981 Tinsel Town Rebellion 66
1981 You Are What You Is 93
1982 Ship arriving too late to save a drowning witch Pop Albums 23
1983 The Man From Utopia 153
1986 Frank Zappa Meets the Mothers of Prevention 153
Single na liście The Billboard Hot 100
Rok Piosenka pozycja
1974 Don’t Eat The Yellow Snow 86
1979 Dancin' Fool 45
1982 Valley Girl 32

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]
  • 200 Motels (10.11.1971, film muzyczny, reżyseria: Tony Palmer, Frank Zappa)[12]
  • Baby Snakes (21.12.1979, film dokumentalny, reżyseria: Frank Zappa)[13]
  • The Dub Room Special (31.10.1982, film dokumentalny, reżyseria: Dick Darley, Clark Santee, Frank Zappa)[14]
  • Does Humor Belong In Music? (15.01.1985, koncert - The Pier, New York, 26.08.1984, reżyseria: Frank Zappa)[15]
  • Video From Hell (15.01.1987, reżyseria: Frank Zappa)[16]
  • Uncle Meat (15.09.1987, reżyseria: Frank Zappa)[17]
  • The Amazing Mister Bickford (15.05.1987, film dokumentalny, reżyseria: Frank Zappa, Bruce Bickford)[18]
  • The True Story of Frank Zappa's 200 Motels (1988, film dokumentalny, reżyseria: Frank Zappa)[19]
  • Decade (1989, film dokumentalny, reżyseria: Ted Haimes, Martha Spanninger)[to nie jest film o Zappie][20]
  • Tom Arnold: The Naked Truth (1991, film dokumentalny, reżyseria: Peter Segal)[21]
  • The Revenge of the Dead Indians (1993, film dokumentalny, reżyseria: Henning Lohner)[22]
  • Frank Zappa: Apostrophe(')/Over-Nite Sensation (1.05.2007, film dokumentalny, reżyseria: Matthew Longfellow)[23]
  • The Torture Never Stops (29.05.2008, koncert - The Palladium, New York City, 31.10.1981, reżyseria: Frank Zappa)
  • A Token Of His Extreme (4.07.2013, koncert - KCET, Los Angeles, 27.08.1974, reżyseria: Frank Zappa)[24]
  • Roxy - The Movie (30.10.2015, film dokumentalny i koncerty - The Roxy Theatre, Hollywood, 8-10.12.1973, reżyseria: Frank Zappa)[25]
  • Zappa (28.10.2020, biograficzny film dokumentalny, reżyseria: Alex Winter)[26]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Frank Zappa: The Real Frank Zappa Book. USA: Poseidon Press, 1989, s. 15. ISBN 0-330-31625-7.
  2. Wiek, rodzinne miasto, biografia Frank Zappa [online], Last.fm [dostęp 2024-09-07] (pol.).
  3. Frank Zappa - wielki ekscentryk. [online], jazzarium [dostęp 2024-09-07] (pol.).
  4. Walley, David (1980). No Commercial Potential: The Saga of Frank Zappa Then and Now. E. P. Dutton. ISBN 978-0525931539.
  5. Frank Zappa. Artysta totalny [online], Onet Kultura, 31 października 2020 [dostęp 2024-09-07] (pol.).
  6. Michael Nugent: Famous Atheists. [dostęp 2023-10-28].
  7. Frank Zappa. Artysta totalny [online], Onet Kultura, 31 października 2020 [dostęp 2024-09-25] (pol.).
  8. https://archive.ph/20130223085837/http://home.online.no/~corneliu/Part03.html
  9. a b Greg Russo: Cosmik Debris: The Collected History and Improvisations of Frank Zappa. USA: Antique Trader Publications and Crossfire Publications, 1998, s. 147. ISBN 0-9648157-4-5.
  10. Rolling Stone’s „The 100 Greatest Guitarists of All Time” Do you agree?. theinsider.com. [dostęp 2010-05-22]. (ang.).
  11. Frank Zappa: inducted in 1995. The Rock and Roll Hall of Fame and Museum, Inc.. [dostęp 2016-07-01]. (ang.).
  12. 200 Motels. [dostęp 2020-06-24].
  13. Baby Snakes (1979). imdb.com. [dostęp 2016-04-12]. (ang.).
  14. The Dub Room Special!. [dostęp 2020-06-24].
  15. Does Humor Belong in Music?. [dostęp 2020-06-24].
  16. Video from Hell (ang) www.imdb.com. [dostęp 2020-06-24].
  17. Uncle Meat. [dostęp 2020-06-24].
  18. The Amazing Mister Bickford (1987). imdb.com. [dostęp 2016-04-12]. (ang.).
  19. The True Story of Frank Zappa's 200 Motels (1988). imdb.com. [dostęp 2016-04-12]. (ang.).
  20. Decade (1989). imdb.com. [dostęp 2016-04-12]. (ang.).
  21. Tom Arnold: The Naked Truth (1991). imdb.com. [dostęp 2016-04-12]. (ang.).
  22. The Revenge of the Dead Indians (1993). imdb.com. [dostęp 2016-04-12]. (ang.).
  23. Frank Zappa: Apostrophe (')/Over-Nite Sensation. [dostęp 2020-06-24].
  24. A Token of His Extreme. [dostęp 2020-06-24].
  25. Roxy the Movie. [dostęp 2020-06-24].
  26. Zappa. Alex Winter Trouper Productions, Zipper Bros Films. 2020-11-27. [dostęp 2022-12-25].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]