Marian Pisarek
12 zwycięstw | |
major pilot podpułkownik pilot RAF | |
Data i miejsce urodzenia |
3 stycznia 1912 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
29 kwietnia 1942 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
od 1935 - 1942 |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
6 Pułk Lotniczy, |
Stanowiska |
zastępca dowódcy eskadry: |
Główne wojny i bitwy |
II wojna światowa |
Odznaczenia | |
|
Marian Pisarek (ur. 3 stycznia 1912 w Łosiu, zm. 29 kwietnia 1942 we Francji) – major pilot Wojska Polskiego, podpułkownik (ang. Wing Commander) Królewskich Sił Powietrznych, as myśliwski.
Życiorys
Syn Stanisława i Józefy z domu Oleksiewicz. W 1931 roku zdał maturę w Korpusie Kadetów Nr 2 w Chełmnie. 13 lipca 1932 r. wstąpił do Szkoły Podchorążych Piechoty w Komorowie koło Ostrowi Mazowieckiej. W 1934 po promocji przydzielony został do 4 pułku Strzelców Podhalańskich. W 1935 odbył przeszkolenie lotnicze w Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa w Dęblinie i został skierowany do 61 eskadry 6 pułku lotniczego we Lwowie. W 1936 roku ukończył Lotniczą Szkołę Strzelania i Bombardowania w Grudziądzu i skierowany został do 141 eskadry myśliwskiej 4 pułku lotniczego w Toruniu. 18 marca 1938 r. został mianowany na zastępcę dowódcy tej eskadry, 19 marca 1938 otrzymał awans na porucznika. We wrześniu 1939 r. walczył w składzie lotnictwa Armii „Pomorze” uzyskując 1 i ½ zestrzelenia. Od 3 września, gdy poległ w locie bojowym dowódca III/4 dywizjon myśliwskiego kpt. Florian Laskowski, dowodził 141 eskadrą myśliwską.
Jak wielu innych polskich pilotów i żołnierzy poprzez Rumunię dotarł do Francji. Początkowo zgłosił się z grupą pilotów do wyjazdu na Wysyp Brytyjskie, jednak 10 maja po ataku Niemiec na Belgię i Holandię, Francuzi nie zgodzili się na wysłanie polskich pilotów i utworzyli nową grupę szkoleniową. Po przeszkoleniu w St. Etienne na samolotach „Romano” trafili na lotnisko Lyon-Mions, gdzie przeszli szkolenie na samolotach Caudron „Simoun”, Morane 406 i Caudron „Cyclone” 714. 13 czerwca grupa skierowana została do Clermont-Ferrand, po odebranie nowych Moran'ów. Stąd zespół udał się do Chatearoux, by zasilić francuski dywizjon. Nie udało im się połączyć z jednostką, dotarli na lotnisko Gaillac koło Tuluzy, a następnie do Oranu. 2 lipca zostali zaokrętowani na brytyjskie jednostki i następnego dnia popłynęli do Gibraltaru. Stąd, w konwoju, dotarli na Wyspy Brytyjskie.
2 sierpnia 1940 roku został przydzielony do 303 dywizjonu myśliwskiego, gdzie przybył w grupie 21 pilotów 21 sierpnia 1940 roku. 7 września odniósł pierwsze zwycięstwo nad Bf-109, sam zmuszony był jednak do skoku ze spadochronem. Wylądował szczęśliwie, lecz tylko w jednym bucie i dziurawej skarpetce. Jego samolot uderzył w ogródek przy Roding Road 40 w miejscowości Loughton zabijając 3 osoby.
Do 30 marca 1941 uzyskał kolejne 3 potwierdzone zestrzelenia. W tym dniu został przeniesiony do dywizjonu 308 na stanowisko dowódcy eskadry. Od 23 czerwca do 10 grudnia 1941 roku dowodził 308 dywizjonem myśliwskim „Krakowskim”. 1 września 1941 awansowany został do stopnia majora.
W grudniu 1941 przeniesiony został do 11 Grupy Myśliwskiej jako oficer łącznikowy.
19 kwietnia 1942 roku mjr Pisarek objął dowództwo 1 Polskiego Skrzydła Myśliwskiego. 29 kwietnia 1 Polskie Skrzydło Myśliwskie wyruszyło na wymiatanie w ramach operacji „Circus 145". W trakcie walki z grupą około 15 Fw 190 jego samolot został zestrzelony, a pilot zginął w walce.
Upamiętnienie
Marian Pisarek został patronem Szkoły Podstawowej Nr 1 w Radzyminie.
Wizerunek pilota został umieszczony na samolocie myśliwskim MiG-29 nr 56 z 23 Bazy Lotnictwa Taktycznego[1].
31 stycznia 1979 w Warszawie jednej z ulic na terenie obecnej dzielnicy Praga-Południe (osiedle Gocław) zostało nadanie imię Mariana Pisarka[2].
Zestrzelenia
Na liście Bajana figuruje na 7. pozycji z 12 pewnymi, 1 prawdopodobnym i 2 uszkodzonymi samolotami.
Chronologiczny wykaz zwycięskich walk powietrznych:
Zestrzelenia pewne
- Hs 126 – 1 września 1939[3]
- Hs 126 – 2 września 1939
- Do 17 – 2 września 1939
- PZL 23B Karaś – 3 września 1939 (omyłkowe zestrzelenie samolotu z 42 eskadry rozpoznawczej)[4]
- Bf 109 – 7 września 1940 (Pisarek skacze na spadochronie)
- Bf 109 – 15 września 1940
- Bf 110 – 5 października[5] 1940 (pilotował Hurricane Mk I, RF-U nr V7503. Bf 110 D-O S9+EH w wersji prototypowej strącił nad Rochester)
- Bf 109 – 7 października 1940 (nad kanałem La Manche)
- Bf 109 – 27 czerwca 1941[6]
- Bf 109 – 2 lipca 1941[7]
- ½ Bf 109 – 17 lipca 1941 (wspólnie z por. Schiele)
- Bf 109 – 22 lipca 1941 (koło lotniska St.Omer)[8]
- Bf 109 – 14 sierpnia 1941
- Bf 109 – 20 września 1941
- Bf 109 – 21 września 1941
- Bf 109 – 13 października 1941
Uszkodzenia
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari – pośmiertnie 11 czerwca 1945, krzyż nr 00143 (jako pierwszy (z siedmiu) lotników polskich odznaczonych tym orderem)[10].
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari – 17 września 1940, krzyż nr 08830, dekoracja 23 grudnia 1940
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie (czwarty raz 30 października 1941)
- Medal Lotniczy - dwukrotnie
- Polowa Odznaka Pilota
- brytyjski Distinguished Flying Cross - 30 października 1941
Przypisy
- ↑ Myśliwce z portretami wybitnych pilotów. polska-zbrojna.pl, 1 marca 2015. [dostęp 2016-01-31]. (pol.).
- ↑ Uchwała nr 49 Rady Narodowej Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 31 stycznia 1979 r. w sprawie nadania nazw ulicom, „Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy", Warszawa, dnia 2 kwietnia 1979 r., nr 5, poz. 21, s. 3.
- ↑ według listy Bajana zwycięstwo wspólne ze Stanisławem Skalskim
- ↑ według listy Bajana we wrześniu 1939 Pisarek strącił tylko 1 i 1/2 samolotu
- ↑ według [1] – 5 listopada
- ↑ Dywizjon 308 zgłosił zestrzelenie 4 Bf 109, ale JG 26 stracił tylko 2
- ↑ Dywizjon 308 zgłosił zestrzelenie 5 Bf 109, ale JG 26 stracił tylko 2, wśród których był niemiecki as Oberleutnant Martin Rysavy z 8 zwycięstwami
- ↑ Dywizjon 308 zgłosił zestrzelenie 4 Bf 109 i stratę dwóch własnych pilotów, zginęli: ppor. Władysław Bożek oraz ppor. Mirosław Orzechowski.
- ↑ według [2] zestrzelenie pewne
- ↑ Jerzy Pawlak Wrzesień 1939. Polskie Eskadry w Wojnie Obronnej. WKiŁ 1991 r. s. 495
Bibliografia
- Olgierd Cumft i Hubert Kazimierz Kujawa, Księga lotników polskich poległych, zmarłych i zaginionych 1939-1946, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1989, wyd. I, ISBN 83-11-07329-5, s.438.
- Wacław Król: Myśliwcy. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej, 1980, s. 159-188. ISBN 83-11-06396-6.
- Richard King: Dywizjon 303 walka i codzienność. Warszawa: Wydawnictwo RM, 2012, s. 56. ISBN 978-83-7243-979-6.
- Patron szkoły ppłk pil. Marian Pisarek w: Szkoła Podstawowa Nr 1 w Radzyminie. [dostęp 14 października 2012]. (pol.).
- Marian Pisarek w: Księga Asów – biografie pilotów myśliwskich Serwis "Myśliwcy". [dostęp 14 października 2012]. (pol.).
- Asy myśliwskie Polski II wojny światowej
- Polscy lotnicy wojskowi
- Polscy piloci myśliwscy
- Oficerowie lotnictwa II Rzeczypospolitej
- Majorowie lotnictwa II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Polscy lotnicy w kampanii wrześniowej
- Lotnicy Francuskich Sił Powietrznych
- Oficerowie Polskich Sił Powietrznych
- Odznaczeni Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)
- Odznaczeni Medalem Lotniczym (dwukrotnie)
- Odznaczeni Odznaką Pilota
- Polacy – oficerowie RAF
- Polacy – uczestnicy bitwy o Anglię 1940
- Polacy odznaczeni Krzyżem Wybitnej Służby Lotniczej
- Urodzeni w 1912
- Zmarli w 1942