Benny Andersson

Benny Andersson

Benny Andersson (2013)
Imię i nazwisko	Göran Bror Benny Andersson
Data i miejsce urodzenia	16 grudnia 1946 Sztokholm
Instrumenty	akordeon, gitara, instrumenty klawiszowe
Gatunki	rock and roll, disco, folk, pop, musical, muzyka filmowa
Zawód	muzyk, kompozytor producent, aranżer
Aktywność	od 1965
Powiązania	Björn Ulvaeus, Agnetha Fältskog, Anni-Frid Lyngstad, Tommy Körberg, Helen Sjöholm, Kalle Moraeus
Zespoły
The Hep Stars (1965-1969) ABBA (1972-1982, od 2018) Orsa spelmän Benny Anderssons Orkester (2001-)
Strona internetowa

{{Artysta muzyczny infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | faksymile = | wydawnictwo = | nazwa oryginalna = | alt zdjęcia = | opis faksymile = Nieznane pola: "wytwórnia płytowa" oraz "podpis".

Göran Bror „Benny” Andersson, wym. [ˈjœːɾan bɾuːɾ ˈbɛnʏ ˈandɛˌʂɔn] (ur. 16 grudnia 1946 w Sztokholmie) – szwedzki kompozytor, multiinstrumentalista i aranżer.

W drugiej połowie lat 60. członek popularnej w Szwecji grupy Hep Stars. Współtwórca i współautor tekstów wszystkich utworów zespołu ABBA. Po rozpadzie grupy wraz z Björnem Ulvaeusem rozpoczął twórczość musicalową, współtworzył spektakle: Chess, Kristina från Duvemåla i Mamma Mia!. Okazjonalnie pisze muzykę do filmów. Od 2001 prowadzi zespół Benny Anderssons Orkester.

Życiorys

Muzyką zainteresował się już jako dziecko; w wieku sześciu lat podjął naukę gry na akordeonie, później zaczął grać na pianinie. Będąc nastolatkiem, założył rodzinę, a żeby ją utrzymać, porzucił szkołę i zatrudnił się w agencji mieszkaniowej Svenska Böstader, w której pracował także jego ojciec.

W połowie lat 60. występował w zespole Elverkets Spelmanslag, po czym zaczął grać w grupie Hep Stars, która cieszyła się dużą popularnością w Szwecji. Z zespołem wylansował m.in. przeboje: „Cadillac”, „Farmer John”, „Sunny Girl” i „Wedding”. W 1966 nagrał z grupą piosenkę „Isn’t It Easy to Say”, którą napisał z Björnem Ulvaeusem z zespołu The Hootenanny Singers. Za namową Stiga Andersona, menedżera The Hootenanny Singers i założyciela wytwórni Polar Music, panowie nawiązali trwałą współpracę przy pisaniu piosenek. Zaczęli także grywać z innymi zespołami na scenie. W 1970 wydali album pt. Lycka.

W latach 1972–1982 wraz z Agnethą Fältskog, Björnem Ulvaeusem i Anni-Frid Lyngstad był muzykiem zespołu ABBA, z którym nagrał i wydał osiem albumów studyjnych: Ring Ring (1973), Waterloo (1974), ABBA (1975), Arrival (1976), The Album (1977), Voulez-Vous (1979), Super Trouper (1980) i The Visitors (1981), a także napisał większość piosenek formacji.

Pod koniec 1981 wraz z Björnem Ulvaeusem nawiązał współpracę z Timem Rice’em, której efektem był musical Chess, który miał premierę w 1984. Napisany przez nich singiel promujący spektakl, „One Night in Bangkok”, stał się wielkim przebojem. W tym okresie obaj współpracowali z braćmi Karinem i Andersem Glenmarkami, tj. duetem Gemini, dla których napisali znaczną część materiału na ich dwa pierwsze albumy: Gemini (1984), zawierający m.in. pisany z myślą o ABB-ie singiel „Just Like That”, i Geminism (1987).

W drugiej połowie lat 80. założył folkowy zespół Benny Andersson Orchester, z którym wydał albumy: Klinga mina klockor (1987) i November 1989 (1989).

W 1995 wystawił z Ulvaeusem kolejny autorski musical – Kristina från Duvemåla, którego fabuła oparta jest na powieści Vilhelma Moberga Emigranci. Spektakl cieszył się dużym zainteresowaniem publiczności i zebrał przychylne recenzje prasy. W tym okresie odrzucili także propozycję złożoną przez Tima Rice’a do napisania piosenek do filmu animowanego Król Lew.

W 1999 w Londynie premierę miał musical Mamma Mia!, który współtworzył m.in. z Ulvaeusem i którego akcja opierała się na przebojach ABB-y. Spektakl cieszył się dużym zainteresowaniem publiczności, w kolejnych latach wystawiany był m.in. w Australii, Stanach Zjednoczonych i krajach Europy, a także w Chinach. W 2004 zagrał epizodyczną rolę w minifilmie pt. Our Last Video Ever, który został następnie wydany na płycie DVD jako The Last Video. W 2008 premierę miała amerykańska ekranizacja musicalu Mamma Mia!, nad którą pracował i w której zaliczył rolę cameo.

W 2013 wraz z Ulvaeusem i Kristiną Lugn wystawił premierowo musical Hjälp sökes.

Musicale

• Chess (Benny Andersson, Björn Ulvaeus, Tim Rice) – 1984
• Kristina från Duvemåla (Benny Andersson, Björn Ulvaeus) – 1995
• Mamma Mia! (Benny Andersson, Björn Ulvaeus) – 1999-2009

Filmy

• Mio, mój Mio (film) Vladimir Grammatikov – 1987
• Pieśni z drugiego piętra Roy Andersson – 2000
• Do ciebie, człowieku Roy Andersson – 2007
• Mamma Mia! (Benny Andersoon, Björn Ulvaeus, Phyllida Lloyd) – 2008

Filmografia

• ABBA. Film jako muzyk i wokalista zespołu ABBA (1977)
• Fame in the twentieth century jako on sam (1993)
• Abba: The winner takes it all jako on sam (1999)
• Super Troupers: 30 years of ABBA jako on sam (2004)
• The Ultimate Pop Star jako on sam (2004)
• Mamma Mia! jako pianista na łodzi (2008)
• Mamma Mia: Here We Go Again! jako pianista w utworze Waterloo (2018)

Życie prywatne

W wieku 15 lat poznał Christinę Gröneall, z którą doczekał się dwojga dzieci: syna Petera i córkę Helenę. 7 października 1978 poślubił Anni-Frid Lyngstad, z którą rozwiódł się w 1981. Następnie związał się z prezenterką telewizyjną Moną Nörklit, którą poślubił pod koniec 1981.

Zmagał się z uzależnieniem od alkoholu.

Bibliografia

• Marzena Tarka: ABBA. Fenomen i legenda. Bielsko Biała: Wydawnictwo Pascal, 2013. ISBN 978-83-7642-236-7.

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona internetowa The Hep Stars (szw. • ang.)