Przejdź do zawartości

Karol III

Edytuj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Loukas (dyskusja | edycje) o 10:48, 9 wrz 2022. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 9 wrz 2022, była oparta na tej wersji.
Karol III
Charles Philip Arthur George
Ilustracja
Karol III, jako książę Walii (2021)
Wizerunek herbu
Okres

od 8 września 2022

Poprzednik

Elżbieta II

Książę Rothesay
Okres

od 1952
do 2022

Poprzednik

Edward VIII

Następca

Wilhelm

Książę Walii
Okres

od 26 lipca 1958
do 8 września 2022

Poprzednik

Edward VIII

Książę Edynburga
Okres

od 9 kwietnia 2021
do 8 września 2022

Poprzednik

Filip Mountbatten

Dane biograficzne
Dynastia

Windsorowie

Data i miejsce urodzenia

14 listopada 1948
Londyn

Ojciec

Filip Mountbatten

Matka

Elżbieta II

Żona

1. Diana Spencer
2. Kamila Shand

Dzieci

Wilhelm
Henryk

Odznaczenia
Order Podwiązki (Wielka Brytania) Krzyż Wielki Orderu Łaźni (Wielka Brytania) Order Ostu (Wielka Brytania) Order Zasługi (Wielka Brytania) Medal Koronacyjny Królowej Elżbiety II Medal Srebrnego Jubileuszu Królowej Elżbiety II Medal Złotego Jubileuszu Królowej Elżbiety II Medal Diamentowego Jubileuszu Królowej Elżbiety II (wer. brytyjska) Odznaka Kanadyjskich Sił Zbrojnych z okuciem Saskatchewan Order of Merit (Kanada) Queen’s Service Order (Nowa Zelandia) New Zealand Armed Forces Award (Nowa Zelandia) Nowozelandzki Medal Pamiątkowy 1990 Order Australii (cywilny) Medal Niepodległości Fidżi Honorowy Wielki Komandor Orderu Logohu (Papua-Nowa Gwinea) Medal Niepodległości Papui-Nowej Gwinei Członek Orderu Króla Abdulaziza I klasy (Arabia Saudyjska) Kollana Orderu Al-Khalifa (Bahrajn) Wielki Łańcuch Orderu Krzyża Południa (Brazylia) Order Słonia (Dania) Wielka Wstęga Orderu Republiki Egiptu Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Etiopii Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Gwiazdy Ghany Krzyż Wielki Orderu Karola III (Hiszpania) Krzyż Wielki Orderu Korony (Holandia) Rycerz Krzyża Wielkiego Orderu Oranje-Nassau (Holandia) Order Chryzantemy (Japonia) Łańcuch Orderu Zasługi Państwa Katar Wielka Wstęga Orderu Mubaraka Wielkiego (Kuwejt) Krzyż Wielki Orderu Korony Dębowej (Luksemburg) Wielki Komandor Orderu Lwa (Malawi) Członek Orderu Ojaswi Rajanya (Nepal) Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Świętego Olafa Krzyż Wielki Orderu Avis (Portugalia) Order Królewski Serafinów (Szwecja) Medal Niepodległości (Zimbabwe)
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Karol III (ang. Charles Philip Arthur George; ur. 14 listopada 1948 w Londynie) – król Zjednoczonego Królestwa z dynastii Windsorów, pierworodny syn królowej Elżbiety II i jej męża, Filipa, księcia Edynburga. Wcześniej książę Walii i następca brytyjskiego tronu od 1952. 20 kwietnia 2011 został osobą, która najdłużej w historii brytyjskiej rodziny królewskiej zajmuje pozycję następcy tronu[1], a 19 września 2013 został najstarszym następcą tronu w dziejach Wielkiej Brytanii[2][3]. 8 września 2022 po śmierci Elżbiety II został królem Zjednoczonego Królestwa[4] i jednocześnie najstarszym wstępującym na tron brytyjski[5].

W latach 1981–1996 był żonaty z Dianą Spencer, z którą ma dwóch synów, księcia Wilhelma (ur. 1982) i księcia Henryka (ur. 1984), którzy zajmują kolejno pierwsze i piąte miejsce w linii sukcesji do brytyjskiego tronu. W 2005 wziął ślub z Kamilą Shand, znaną także pod nazwiskiem Parker Bowles.

W 1970 ukończył Kolegium Trójcy Świętej University of Cambridge na kierunku sztuka i został pierwszym brytyjskim następcą tronu w historii, który uzyskał tytuł naukowy. Służył w Royal Air Force i w Royal Navy.

Od urodzenia nosił tytuł Jego Królewskiej Wysokości Księcia Karola z Edynburga. Po śmierci dziadka w 1952 jego matka została królową Zjednoczonego Królestwa, a Karol następcą tronu. Otrzymał wówczas tytuł księcia Kornwalii. W 1958, w wieku dziesięciu lat, uroczyście nadano mu tytuł księcia Walii. Od 1952 zajmował pierwsze miejsce w linii sukcesji brytyjskiego tronu. W 2021 został księciem Edynburga, przejmując tytuł po swoim ojcu który zmarł 9 kwietnia. 8 września 2022, po śmierci swojej matki, królowej Elżbiety II, został królem Zjednoczonego Królestwa.

Zaangażowany jest w działalność publiczną i charytatywną. Reprezentował swoją matkę w oficjalnych wystąpieniach i patronuje ponad 400 organizacjom. W 1976 założył The Prince's Trust, fundację, która wspiera młodych ludzi w ich dalszym rozwoju. Interesuje się ochroną środowiska i medycyną alternatywną[potrzebny przypis].

Poprzez swojego przodka, Jana Wilhelma Friso, księcia Oranii, spokrewniony jest ze wszystkimi rodzinami królewskimi i książęcymi panującymi w Europie.

Mieszka w Clarence House w Londynie[6].

Powiązania rodzinne i edukacja

Urodził się poprzez cięcie cesarskie[7] 14 listopada 1948 o godz. 9:14 w Pałacu Buckingham w Londynie[8]. Tego samego dnia poinformowano opinię publiczną o jego narodzinach[9]. Jest synem Filipa, księcia Edynburga i jego żony, Elżbiety II, księżnej Edynburga, która od 1952 zasiada na brytyjskim tronie. Jego dziadkami byli: ze strony ojca książę Andrzej z Grecji i Danii i Alicja, księżniczka Battenbergu; ze strony matki Jerzy VI, król Zjednoczonego Królestwa i jego żona, Elżbieta, z domu Bowes-Lyon, angielska arystokratka.

Ma troje młodszego rodzeństwa: Annę, księżniczkę królewską, Andrzeja, księcia Yorku i Edwarda, hrabiego Wesseksu.

Religia

Został ochrzczony 15 grudnia 1948 w kościele anglikańskim w Pokoju Muzycznym Pałacu Buckingham. Otrzymał tradycyjne imiona w historii brytyjskiej rodziny królewskiej – Karol Filip Artur Jerzy. Jego rodzicami chrzestnymi zostali: król Zjednoczonego Królestwa (dziadek ze strony matki), król Norwegii (w jego imieniu wystąpił hrabia Althone), królowa-matka Zjednoczonego Królestwa (prababka ze strony matki), hrabina Snowdon (siostra matki), książę Jerzy z Grecji i Danii (w jego imieniu wystąpił książę Edynburga), markiza-wdowa Milford Haven (prababka ze strony ojca), lady Brabourne (kuzynka ojca) i David Bowes-Lyon (krewny ze strony matki). Ceremonii przewodniczył arcybiskup Canterbury, Geoffrey Fisher.

Jest ojcem chrzestnym 32 osób; wśród jego dzieci chrzestnych znajdują się m.in.[10]:

Edukacja

Uczęszczał do Hill House School w West London, jednak edukację kontynuował w szkole przygotowawczej Cheam Preparatory School w hrabstwie Berkshire w Anglii, a następnie w szkole Gordonstoun – do której uczęszczał także jego ojciec – w północno-wschodnim zakątku Szkocji[11]. Ze względu na swoje królewskie pochodzenie często był szykanowany przez rówieśników, którzy niekiedy stosowali wobec niego także przemoc fizyczną (m.in. ciągnęli za uszy, bili ręcznikami i wkładali głowę do toalety)[12]. W tym okresie spędził również dwa semestry w Geelong Grammar School w Geelong, podczas tych studiów w czasie praktyk historycznych odwiedził Papuę-Nową Gwineę. Po powrocie z Australii do Gordonstoun wstąpił do szkoły Head Boy[potrzebny przypis], którą opuścił w 1967, zaliczając egzaminy z historii i języka francuskiego. Po ukończeniu szkoły średniej był studentem Old College (Uniwersytet Walijski w Aberystwyth), gdzie podjął naukę języka walijskiego oraz historii Walii. Przeciwstawiając się przyjętej tradycji, zrezygnował z akademii wojskowej i naukę kontynuował w Trinity College University of Cambridge. Był m.in. słuchaczem na kierunkach: antropologia, archeologia i historia. 2 sierpnia 1975, został promowany do stopnia Master of Arts uniwersytetu Cambridge. Z wykształcenia jest archeologiem, specjalizuje się w historii wypraw krzyżowych.

Członek rodziny królewskiej

Brytyjska rodzina królewska

JKM król Wielkiej Brytanii i JKM królowa Wielkiej Brytanii

Urodził się za panowania swojego dziadka, króla Jerzego VI, jako druga osoba w kolejce do odziedziczenia brytyjskiego tronu, po swojej matce. Po urodzeniu otrzymał tytuł Jego Królewskiej Wysokości Księcia z Edynburga (jako syn brytyjskiego księcia). Do grudnia 1948 jego opiekunką była Helen Rowe[13]. 6 lutego 1952 wskutek śmierci króla Jerzego VI[14] matka Karola, wówczas 26-letnia Elżbieta, została kolejnym brytyjskim monarchą[15][16], a książę – bezpośrednim następcą tronu. Tego samego dnia otrzymał tytuły księcia Kornwalii[17] i księcia Rothesay. 2 czerwca 1953 brał udział w koronacji królowej Elżbiety II w opactwie westminsterskim. 26 lipca 1958 królowa wydała dekret, w którym nadała Karolowi tytuły księcia Walii i hrabiego Chester[18]. Uroczystość przyjęcia przez Karola księstwa Walii miała miejsce 1 lipca 1969 w Zamku Caernarfon[19]. Książę wygłosił przemówienie w języku angielskim i walijskim. Wydarzenie zostało zakłócone przez wybuch bomby oraz zachowanie chuliganów, którzy rzucali jajkami w powóz królowej[20]. W sierpniu 1968 królowa zgłosiła do Scotland Yardu konieczność zwiększenia ochrony jej syna w związku z poczynaniami walijskich ekstremistów[21][22]. W maju 1977 został przyjęty do Royal Society of Edinburgh jako najmłodsza osoba w historii tej organizacji[23].

Oficjalne wizyty zagraniczne

Książę Karol regularnie odbywa podróże zagraniczne, wypełniając obowiązki w imieniu monarchy. W 1983 wraz z księżną Walii i z 9-miesięcznym synem Wilhelmem udał się w podróż do Australii[24]. W 1985 w towarzystwie księżnej Diany przebywali z dyplomatyczną wizytą w Stanach Zjednoczonych[25].

Czterokrotnie wizytował w Polsce. Po raz pierwszy miało to miejsce w maju 1993, kiedy odwiedził Warszawę, Gdańsk i Kraków. Wówczas w swoim wystąpieniu, zachęcając do ułatwienia handlu między Polską a Wielką Brytanią, przyznał, że sam posiada polską krew[26]. W czerwcu 2002 spotkał się z osobami, które przeżyły holokaust w Krakowie oraz ze społecznością żydowską[27]. W kwietniu 2008 przybył do Krakowa razem z księżną Kornwalii[28]. Otworzył tam centrum żydowskie i zwiedził Wawel[29]. W marcu 2010 podczas kolejnej wizyty w Polsce spotkał się z prezydentem Lechem Kaczyńskim[30]. Miesiąc później doszło do katastrofy lotniczej w Smoleńsku, w której zginął prezydent i 95 innych osób. Książę Walii przekazał swoje kondolencje, ale z powodu wybuchu wulkanu na Islandii nie zdołał dotrzeć na uroczystości pogrzebowe w Krakowie[31].

W marcu 2019 razem z księżną Kornwalii zostali pierwszymi członkami rodziny królewskiej w dziejach, którzy odwiedzili Kubę[32]. 24 stycznia 2020 w trakcie swojej pierwszej wizyty w Jerozolimie odwiedził grób babki, księżnej Alicji[33]. Wziął udział w izraelskich obchodach 75. rocznicy uwolnienia obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau[34].

Ochrona środowiska

Książę Karol interesuje się zagadnieniami związanymi z ekologią i ochroną środowiska. Jest wegetarianinem. W 1998 wystąpił przeciwko uprawom genetycznie modifykowanej żywności[35].

W styczniu 2020 podczas Światowego Forum Ekonomicznego w Davos wygłosił przemówienie, w którym ostrzegał przed zbliżającą się katastrofą związaną ze zmianami klimatu[36], ponadto spotkał się ze szwedzką aktywistką Gretą Thunberg[37][38].

Działalność charytatywna

Założył organizację Prince’s Trust ułatwiającą znalezienie pracy bezrobotnym Brytyjczykom[39].

W grudniu 2019 wsparł Royal British Legion, biorąc udział w nagraniu, w którym razem z matką, księciem Wilhelmem i księciem Jerzym przygotowuje pudding[40].

Związki z innymi rodzinami królewskimi

Książę Karol spokrewniony jest ze wszystkimi rodzinami królewskimi i książęcymi, zasiadającymi na tronach europejskich państw, poprzez Jana Wilhelma Friso, księcia Oranii, żyjącego w latach 1687–1711. Jego ojciec wywodzi się z greckiej i duńskiej rodziny królewskiej, natomiast matka z rodziny brytyjskiej. Książę ma wśród swoich przodków króla Danii Chrystiana IX i królową Wielkiej Brytanii Wiktorię.

Był gościem ceremonii zaślubin: Haakona, księcia koronnego Norwegii z Mette-Marit Tjoessem-Hoiby (Oslo, 2001)[41], Wilhelma-Aleksandra, księcia Oranii z Maksymą Zorreguiettą (Amsterdam, 2002)[42], Filipa, księcia Asturii z Letycją Ortiz Rocasolano (Madryt, 2004)[43].

Reprezentował dwór brytyjski w czasie uroczystości pogrzebowych: księcia Klausa z Holandii (2002) oraz Michała, króla Rumunii (Bukareszt, 2017).

Media

W październiku 2019 wyemitowano dokument z udziałem księcia Karola, dotyczący przyszłego panowania księcia Wilhelma[44].

12 listopada 2019 książę Walii opublikował swój pierwszy post na Instagramie[45].

W styczniu 2020 zaprezentowano drugi oficjalny portret przedstawicieli czterech generacji rodziny królewskiej, na którym znaleźli się: królowa Elżbieta II, książę Walii, książę Cambridge i książę Jerzy[46].

Patronaty

Karol jest patronem ponad 400 organizacji na terenie Wielkiej Brytanii i Wspólnoty Narodów. Do najważniejszych należą:

  • British Council, którego wicepatronem jest od kwietnia 1984[47];
  • British Red Cross Society, gdzie od 2003 pełni funkcję prezydenta[48];
  • Marie Curie – patron od 2003[49];
  • Royal Academy of Culinary Arts, któremu patronuje od lutego 1999[50];
  • Scottish Ballett – patron od 2009[51];
  • The British Film Institute, którego patronem jest od 1979[52];
  • The Royal Opera – patron od 1975[53];
  • The Royal Opera House – patron od 2009[54];
  • The Royal Television Society – patron od 1997[55].

Oczekiwanie na objęcie tronu

Książę Karol był najstarszym następcą tronu w dziejach brytyjskiego królestwa, był również osobą, która najdłużej oczekiwała na objęcie tronu[56]. Jest to temat często poruszany przez media brytyjskie i światowe. W chwili objęcia tronu był najstarszym brytyjskim monarchą w historii, rozpoczynającym swoje panowanie[57][58].

W przypadku śmierci królowej Elżbiety II kolejność następujących po sobie wydarzeń określał plan, nazwany Operation London Bridge[59]. Książę Walii automatycznie został królem Zjednoczonego Królestwa, a zostanie to oficjalnie potwierdzone następnego dnia na specjalnym zgromadzeniu w Pałacu Świętego Jakuba[60]. Nowy monarcha mógł wybrać jedno ze swoich imion jako swoje imię na okres panowania[61]. Książę został również naczelnym zwierzchnikiem Kościoła Anglii[62].

Prasa regularnie donosiła na temat planowanej abdykacji przez królową Elżbietę II, jednak rzecznicy rodziny królewskiej nie podjęli tego tematu[63][64][65][66]. Do abdykacji nie doszło, a Karol objął tron po śmierci królowej Elżbiety II[67].

Inne wydarzenia

Charles i Camilla na oficjalnym otwarciu Parlamentu Walijskiego, Cardiff, Walia; Maj 2011

8 kwietnia 2002 brał udział w Czuwaniu Książąt przy trumnie swojej babki, Elżbiety, królowej matki[68]. Towarzyszyli mu: książę Yorku, hrabia Wesseksu i wicehrabia Linley.

W 2013 zasiadł obok królowej Elżbiety II podczas ceremonii czytania przez nią programu rządu w parlamencie[69]. Potem zastąpił matkę na konferencji państw Wspólnoty Narodów w Kolombo[70].

W maju 2018 odprowadził do ołtarza Meghan Markle, która brała ślub z jego synem, księciem Henrykiem[71]. Ojciec aktorki, który miał pełnić tę funkcję, zrezygnował na kilka godzin przed ślubem, tłumacząc się nagłą chorobą kardiologiczną[72][73].

W styczniu 2020 książę i księżna Susseksu poinformowali, że zamierzają wycofać się z pełnienia oficjalnych obowiązków w rodzinie królewskiej i przeprowadzić do Ameryki Północnej[74]. Książę Walii wziął udział w dyskusjach z synem, królową i księciem Wilhelmem co do warunków, na jakich para książęca opuści rodzinę królewską[75][76].

10 maja 2022, jako następca tronu, w towarzystwie syna Williama i żony Camillli po raz pierwszy w historii Zjednoczonego Królestwa wygłosił mowę tronową podczas otwarcia nowej sesji brytyjskiego parlamentu, zastępując po raz pierwszy od 60 lat swoją matkę królową Elżbietę II[77].

Król Wielkiej Brytanii

8 września 2022 w szkockiej rezydencji Balmoral zmarła królowa Elżbieta II[78]. Karol wraz z małżonką od rana przebywali z królową[79]. Po śmierci matki Karol został kolejnym królem Wielkiej Brytanii, a jego żona – zgodnie z wolą królowej Elżbiety II – królową małżonką[80]. W przemówieniu, które wygłosiła mianowana przez Elżbietę II dwa dni wcześniej premier Liz Truss potwierdzono, że król będzie nosił imię Karol III[81] (przy czym ostatecznie rozwiane zostały obecne od 2005 wątpliwości jakoby Karol miał przyjąć imię Jerzy VII aby zachować pamięć o osiemnastowiecznym katolickim pretendencie Ślicznym Księciu Karolku).[82] Tego wieczoru król Karol wydał swoje pierwsze oświadczenie[83].

Życie prywatne

Związek z Camillą Parker Bowles

Stan cywilny księcia Karola od początku był tematem zainteresowania mediów[84]. Latem 1971 poznał Kamilę Shand[85], której został przedstawiony przez wspólną znajomą, Lucię Santa Cruz, córkę ambasadora Chile w Wielkiej Brytanii. Po 18 miesiącach przyjaźni ich relacja przerodziła się w związek. W listopadzie 1972 książę planował zaręczyny z Kamilą, ale z nich zrezygnował, ponieważ uznał, że małżeństwo nie zostanie zaakceptowane przez członków rodziny królewskiej.

W grudniu 1972 para podjęła decyzję o rozstaniu, a w lipcu 1973 Kamila wyszła za Andrzeja Parkera-Bowlesa, który wcześniej spotykał się z księżniczką Anną, siostrą Karola.

Ich drugi romans rozpoczął się w 1979, po zamachu na jego stryja, Ludwika Mountbattena, i trwał do 1981.

Związek z Dianą Spencer

W latach 70. XX wieku związany był z lady Sarą Spencer. Odwiedzając ją w rodzinnej rezydencji Spencerów w Althorp, poznał jej młodszą siostrę, lady Dianę. Ich relacja rozwinęła się w związek po kolejnym spotkaniu w trakcie turnieju polo w 1980. Książę oświadczył się młodszej o 13 lat Dianie 6 lutego 1981[86] na Zamku Windsor po tym, jak widzieli się wcześniej 13 razy. Ich zaręczyny ogłoszono 24 lutego 1981[87][88][89]. Lady Spencer wybrała swój pierścionek zaręczynowy, który w 2010 otrzymała jej synowa, Katarzyna Middleton.

29 lipca 1981 zawarł z Dianą związek małżeński w kościele anglikańskim w Katedrze Świętego Pawła w Londynie, która oferowała więcej miejsc niż Opactwo westminsterskie[90]. Ceremonii przewodniczyli arcybiskup Canterbury, Robert Runcie oraz dean katedry, Alan Webster. Drużbami Karola byli jego bracia: książęta Andrzej i Edward. W uroczystościach uczestniczyło ok. 3,5 tys. gości, a jej koszt przekroczył 48 mln funtów, stając się wówczas największym wydarzeniem w dziejach Anglii. Na przyjazd do Londynu nie zdecydował się król Hiszpanii, tłumacząc swoją nieobecność sporem z Wielką Brytanią o Gibraltar. Po ślubie małżonkowie udali się na przyjęcie w Pałacu Buckingham, następnie poczęstunku pojechali pociągiem do rezydencji Broadlands w Romsey, gdzie spędzili pierwsze trzy noce podróży poślubnej. Następnie polecieli na Gibraltar, a potem uczestniczyli w rejsie po Morzu Śródziemnym na pokładzie statku HMY Britannia.

Związek Karola i Diany od początku był w centrum zainteresowania mediów brytyjskich i światowych. Pojawiały się doniesienia, że 32-letni książę Walii zdecydował się na małżeństwo pod przymusem[91] i z rozsądku[86], a dodatkowo nadal utrzymywał intymne relacje z Kamilą Parker-Bowles (miał z nią spędzić noc tuż przed ślubem z lady Spencer).

5 listopada 1981 Pałac Buckingham oświadczył, że książę i księżna Walii spodziewają się narodzin swojego pierwszego dziecka[92]. 21 czerwca 1982 w St. Mary's Hospital w Londynie Diana urodziła syna i przyszłego następcę brytyjskiego tronu[93]. 28 czerwca ogłoszono, że będzie nosił imiona Wilhelm Artur Filip Ludwik. Para książęca zaprezentowała swoje dziecko poddanym na schodach szpitala[94]. 13 lutego 1984 rodzina królewska poinformowała o drugiej ciąży księżnej Walii[95]. 15 września w St. Mary's Hospital w Londynie urodziła drugiego syna[96]. Książę otrzymał imiona Henryk Karol Albert Dawid i zajął trzecie miejsce w linii sukcesji, za ojcem i starszym bratem. Karol został pierwszym brytyjskim księciem w historii, który był obecny przy narodzinach swojego dziecka[97].

W ciągu kilku kolejnych lat małżeństwo pary książęcej znalazło się w kryzysie[98]. Przyczyniła się do tego różnica wieku między małżonkami, zaburzenia psychiczne księżnej (bulimia i depresja poporodowa), utrzymujący się romans Karola z Camillą Parker-Bowles (odnowili relację w 1983 i potajemnie spotykali się w rezydencji Highgrove) oraz relacja Diany z nauczycielem jazdy konnej Jamesem Hewittem[99], która miała trwać w latach 1986–1991. Widoczny w publicznych wystąpieniach dyskomfort między małżonkami doprowadził do określenia ich przed media „Ponurakami” (ang. The Glums). W czerwcu 1993 ukazała się książka Andrew Mortona pt. Diana: prawdziwa historia[100], w której księżna Walii ujawniła szczegóły relacji z Karolem, w tym jego zdrady z Kamilą.

9 grudnia 1992 brytyjski premier John Major ogłosił separację księcia i księżnej Walii[101]. W tym samym roku, który królowa określiła później jako swój annus horribilis, swoje rozwody ogłosili również brat Karola, książę Andrzej i jego siostra, księżniczka Anna[102]. W dokumencie telewizyjnym w czerwcu 1994 Karol przyznał się do zdradzania Diany z Kamilą i ujawnił, że ich relacja miała stać się zażyła ok. 1986[103].

W styczniu 1995 Kamila i Andrzej Parker-Bowles wzięli rozwód[104], a 28 sierpnia 1996 doszło do rozwodu Karola i Diany[105]. W 1996 zdjęcie ślubne Diany i Karola znalazło się na plakacie akcji społecznej organizowanej przez British Safety Council, której celem było promowanie bezpiecznych stosunków seksualnych z użyciem prezerwatywy[106]. Po interwencji pałacu reklamę usunięto[106].

31 sierpnia 1997 księżna Walii zginęła w wypadku samochodowym w Paryżu[107]. Książę Karol poleciał do Paryża i wrócił do Wielkiej Brytanii razem z trumną z ciałem zmarłej księżnej[108]. Rodzina królewska uczestniczyła w państwowym pogrzebie Diany, który miał miejsce 6 września w opactwie westminsterskim. Na czele orszaku pogrzebowego szli: książę Karol, 15-letni książę Wilhelm, 12-letni książę Henryk, książę Filip oraz brat Diany, hrabia Spencer. Zgodnie z doniesieniami biografów, nigdy nie odwiedził grobu żony na wyspie w posiadłości Althorp[109].

22 lipca 2013 urodził się pierwszy wnuk Karola, znajdujący się w bezpośredniej kolejce do brytyjskiego tronu, książę Jerzy Aleksander Ludwik z Cambridge, syn księcia Wilhelma i jego żony, księżnej Katarzyny[110][111].

Małżeństwo z Camillą Parker Bowles

Książę Walii kontynuował znajomość z Kamilą[112], która zaczęła towarzyszyć mu w oficjalnych wystąpieniach – po raz pierwszy w styczniu 1999 w Hotelu Ritz w Londynie, gdzie wzięli udział w przyjęciu urodzinowym[113]. W 2000 udali się razem do Szkocji, gdzie wypełniali obowiązki w imieniu monarchy. Od 2004 występują wspólnie w czasie pełnienia wszystkich jego publicznych obowiązków.

10 lutego 2005 Clarence House ogłosił zaręczyny księcia Walii z Parker-Bowles[114], która to otrzymała pierścionek zaręczynowy należący wcześniej do królowej-matki. Para zdecydowała się na ślub cywilny, ponieważ narzeczona była rozwódką, a narzeczony – jako przyszły monarcha – miał zostać głową kościoła anglikańskiego. Początkowo planowano ceremonię w Zamku Windsor, która miała odbyć się 8 kwietnia. Plany zostały jednak zmienione, ponieważ tego dnia zorganizowano w Watykanie pogrzeb papieża Jana Pawła II – Karol brał w nim udział jako reprezentant królowej. Zrezygnowano również z lokalizacji w zamku, ponieważ oznaczałoby to, że przez kolejny rok każda para mogłaby wziąć ślub w siedzibie monarchy. Królowa wyraziła zgodę na ślub 2 marca, czyniąc małżeństwo dynastycznym. Karol i Kamila ostatecznie zawarli związek małżeński 9 kwietnia 2005 w ratuszu Windsor Guildhall, a następnie wzięli udział w błogosławieństwie religijnym w Kaplicy Świętego Jerzego na Zamku w Windsorze[115]. Książę Walii został pierwszym w historii członkiem brytyjskiej rodziny królewskiej, który wziął ślub cywilny w Anglii. Świadkami ceremonii byli książę Wilhelm i Tom Parker-Bowles, syn Kamili. Narzeczeni zyskali też publiczną aprobatę duchownych kościoła anglikańskiego, m.in. arcybiskupa Canterbury[116]. Po ślubie miało miejsce przyjęcie na Zamku Windsor, następnie nowożeńcy udali się na miesiąc miodowy do Birkhall.

Kontrowersje

12 stycznia 1993 magazyn „People” ujawnił treść nieprzyzwoitej rozmowy telefonicznej Karola i Camilli Parker-Bowles, którą to nagrały tajne służby bezpieczeństwa[117]. Skandal, określany przez prasę jako Camillagate, wpłynął negatywnie na medialny wizerunek księcia, wówczas pozostającego mężem księżnej Diany[118]. 29 czerwca 1994 Karol udzielił wywiadu, w którym przyznał się do zdrady i romansu z Parker-Bowles.

W 2015 przyjaciel księcia, biskup Peter Ball został skazany za molestowanie seksualne nastolatków i młodych mężczyzn[119]. Karol komentował sprawę publicznie, m.in. przyznając, że żałuje, iż zaufał Ballowi, gdy ten zaprzeczył oskarżeniom, które pojawiały się w mediach[120][121]. Oficjalne oświadczenie wydał 6 czerwca 2018[122].

Zdrowie

25 marca 2020 rzecznik Clarence House poinformował, że u księcia Walii rozpoznano zakażenie wirusem SARS-CoV-2[123]. Karol rozwinął łagodne objawy infekcji dróg oddechowych w czasie pobytu w Szkocji. Nie ustalono, od kogo książę się zaraził, ponieważ w dniach poprzedzających diagnozę brał udział w wielu oficjalnych spotkaniach, w tym z Albertem II, księciem Monako, który także zachorował[124]. Test księżnej Kornwalii zakończył się uzyskaniem ujemnego wyniku[125]. 26 marca oświadczono, że książę kontynuuje swoją pracę w domu, a objawy jego choroby są łagodne[126]. 30 marca Karol zakończył okres izolacji[127], a 1 kwietnia opublikował nagraną przez siebie wiadomość, w której opowiadał o swoich doświadczeniach z chorobą i wyraził wsparcie dla pracowników brytyjskiej ochrony zdrowia[128].

Spuścizna

Jego imię nosi jego wnuk, książę Ludwik Artur Karol z Cambridge.

Kanadyjska Wyspa Księcia Karola nazwana jest na jego cześć[129].

Genealogia

Przodkowie

Osoba Rodzice Dziadkowie Pradziadkowie
Karol, książę Walii Filip, książę Edynburga Książę Andrzej z Grecji i Danii Jerzy I, król Greków
Olga, królowa Greków
Alicja, księżna Andrzej z Grecji i Danii Ludwik Mountbatten, 1. markiz Milford Haven
Wiktoria, markiza Milford Haven
Elżbieta II, królowa Zjednoczonego Królestwa Jerzy VI, król Zjednoczonego Królestwa Jerzy V, król Zjednoczonego Królestwa
Maria, królowa Zjednoczonego Królestwa
Elżbieta, królowa Zjednoczonego Królestwa Claude Bowes-Lyon, 14. hrabia Strathmore i Kinghorne
Cecilia Bowes-Lyon, hrabina Strathmore i Kinghorne

Potomkowie

Dzieci Wnuki
Wilhelm, książę Cambridge
(1982–) 		Książę Jerzy z Cambridge
(2013–)
Księżniczka Karolina z Cambridge
(2015–)
Książę Ludwik z Cambridge
(2018–)
Henryk, książę Sussexu
(1984–) 		Archie Mountbatten-Windsor
(2019–)
Lilibet Mountbatten-Windsor
(2021–)

Odznaczenia

Poniższa lista nie zawiera wszystkich odznaczeń[130].

Tytuły

  • Jego Królewska Wysokość, Książę Zjednoczonego Królestwa – od 1948 do 1952;
  • Jego Królewska Wysokość, Książę Kornwalii – lata 1952–1958
  • Jego Królewska Wysokość Książę Karol, Książę Rothesay – pod tym tytułem znany jest w Szkocji, jako następca tronu Szkocji – od 1952 do 2022, dodatkowo jako książę Rothesay jest także hrabią Carrick, baronem Renfrew, Lordem Wysp/Isles, Księciem i Wielkim Stewardem Szkocji;
  • Jego Królewska Wysokość Książę Walii – następca tronu Zjednoczonego Królestwa; pod tym tytułem znany jest poza Szkocją – od 1958 do 2022, dodatkowo jako książę Walii jest także hrabią Chester.
  • Jego Królewska Wysokość Książę Edynburga – od 2021 do 2022 (dziedziczy od Filipa po jego śmierci)[133][134]
  • Hrabia Merioneth – od 2021 do 2022 (dziedziczy od Filipa po jego śmierci)[133][134]
  • Baron Greenwich – od 2021 do 2022 (dziedziczy od Filipa po jego śmierci)[133][134]
  • Jego Królewska Mość, Król Zjednoczonego Królestwa - od 2022

Król jest z urzędu Wielkim Mistrzem następujących orderów:

Przypisy

  1. ↑ Prince Charles becomes longest-serving heir apparent - BBC News [online], www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  2. ↑ Prince Charles becomes oldest heir to the throne in British history | HELLO! [online], www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  3. ↑ Prince Charles becomes oldest heir for nearly 300 years - BBC News [online], www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  4. ↑ Karol nowym królem Wielkiej Brytanii [online], TVN24 [dostęp 2022-09-08] (pol.).
  5. ↑ 70 lat jako następca tronu. W młodości był "najbardziej pożądanym kawalerem na świecie". pap.pl. [dostęp 2022-09-09].
  6. ↑ Inside Clarence House, the London abode Charles and Camilla call home [online], www.womanandhome.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  7. ↑ Marek Rybarczyk, Elżbieta II. Ostatnia taka królowa, Muza SA, 2022, s. 185, ISBN 978-83-287-2183-8.
  8. ↑ Royal babies and The Gazette | The Gazette [online], www.thegazette.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  9. ↑ Five things to expect when Britain's littlest heir is born - The Globe and Mail [online], www.theglobeandmail.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  10. ↑ List of godchildren of members of the British Royal Family | World Library - eBooks | Read eBooks online [online], worldlibrary.org [dostęp 2020-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-25].
  11. ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 204.
  12. ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 62.
  13. ↑ The Age - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2020-04-13].
  14. ↑ Announcing the death of King George VI - BBC News [online], www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  15. ↑ King George VI Dies - HISTORY [online], www.history.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  16. ↑ Queen Elizabeth II: The Moment She Became the Monarch – Time [online], time.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  17. ↑ History of the Duchy | The Duchy of Cornwall [online], duchyofcornwall.org [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  18. ↑ Page 4733 | Issue 41460, 29 July 1958 | London Gazette | The Gazette [online], www.thegazette.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  19. ↑ True Story of Prince Charles’s Investiture as the Prince of Wales in 1969 [online], www.townandcountrymag.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  20. ↑ The Pittsburgh Press - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2020-04-13].
  21. ↑ The Lewiston Daily Sun - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2020-04-13].
  22. ↑ The Sydney Morning Herald - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2020-04-13].
  23. ↑ Spokane Daily Chronicle - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2020-04-13].
  24. ↑ Princess Diana & Prince Charles's 1983 Australia Tour Inspires 'The Crown' Season 4 [online], www.townandcountrymag.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  25. ↑ BBC World Service - Witness History, Prince Charles and Princess Diana in the USA [online], www.bbc.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  26. ↑ Prince Charles says he has Polish blood in his veins - UPI Archives [online], www.upi.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  27. ↑ Prince Charles meets with Polish Jews in Krakow - Haaretz - Israel News | Haaretz.com [online], www.haaretz.com [dostęp 2020-04-13].
  28. ↑ A Royal Return – The Krakow Post [online], www.krakowpost.com [dostęp 2020-04-13].
  29. ↑ BBC NEWS | UK | Prince opens Krakow Jewish centre [online], news.bbc.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  30. ↑ President of the Republic of Poland / Archive / News archive 2000-2010 / News 2010 / British Royal Couple at the Presidential Palace [online], www.prezydent.pl [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  31. ↑ Polish president Lech Kaczynski killed in plane crash mourned | Daily Mail Online [online], www.dailymail.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  32. ↑ Prince Charles and Camilla make history in Cuba - BBC News [online], www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  33. ↑ Prince Charles visits grandmother's tomb on Jerusalem visit - BBC News [online], www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  34. ↑ Auschwitz: Prince Charles warns world leaders over 'hatred' - BBC News [online], www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  35. ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 72.
  36. ↑ Davos 2020: Prince Charles offers stark warning over 'approaching catastrophe' - BBC News [online], www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  37. ↑ Davos 2020: Prince Charles meets Greta Thunberg - BBC News [online], www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  38. ↑ Prince Charles meets Greta Thunberg in historic royal moment – see photo | HELLO! [online], www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  39. ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 74.
  40. ↑ Prince George provokes giggles in new video with the Queen, Charles and William | HELLO! [online], www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  41. ↑ The Prince Of Wales Attends The Wedding Of Crown Prince Haakon Of... News Photo - Getty Images [online], www.gettyimages.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  42. ↑ Royal Wedding of the Prince Willem-Alexander with Maxima Zorreguieta... News Photo - Getty Images [online], www.gettyimages.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  43. ↑ Prince Charles of England and Albert of Monaco during Royal Wedding... News Photo - Getty Images [online], www.gettyimages.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  44. ↑ Prince William talks about future responsibilities in new documentary about Prince Charles | HELLO! [online], www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  45. ↑ Royal surprise: Prince Charles shares first Instagram post - and it's very personal | HELLO! [online], www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  46. ↑ Portrait of Queen and three heirs marks the start of a new decade - BBC News [online], www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  47. ↑ British Council | Prince of Wales [online], www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  48. ↑ British Red Cross Society | Prince of Wales [online], www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  49. ↑ Marie Curie | Prince of Wales [online], www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  50. ↑ Royal Academy of Culinary Arts | Prince of Wales [online], www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  51. ↑ Scottish Ballet | Prince of Wales [online], www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  52. ↑ The British Film Institute | Prince of Wales [online], www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  53. ↑ The Royal Opera | Prince of Wales [online], www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  54. ↑ The Royal Opera House | Prince of Wales [online], www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  55. ↑ The Royal Television Society | Prince of Wales [online], www.princeofwales.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  56. ↑ Prince Charles At 71: Breaking Records As ‘King In Waiting,’ In Photos [online], www.forbes.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  57. ↑ Britain′s eternal heir to the throne: Prince Charles at 70 | Culture| Arts, music and lifestyle reporting from Germany | DW | 13.11.2018 [online], www.dw.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  58. ↑ Prince Charles: Will Prince Charles be the oldest King to be crowned? | Royal | News | Express.co.uk [online], www.express.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  59. ↑ 15 Things That Will Happen When Queen Elizabeth II Dies [online], www.cheatsheet.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  60. ↑ The Accession Council - Privy Council [online], privycouncil.independent.gov.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  61. ↑ Will Prince Charles Change His Name When He Becomes King? [online], www.townandcountrymag.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  62. ↑ Will Charles be the disestablishment king? - Catholic Herald [online], catholicherald.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  63. ↑ Queen Elizabeth may abdicate the throne in 18 months – Report - The Jerusalem Post [online], www.jpost.com [dostęp 2020-04-13].
  64. ↑ Why Queen Elizabeth Will Never Give Up the Throne | Reader's Digest [online], www.rd.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  65. ↑ Queen 'close' to abdication as Prince Charles 'running Royal Family', expert claims | Royal | News | Express.co.uk [online], www.express.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  66. ↑ Queen Elizabeth II news: The TWO reasons the Queen would never abdicate | Royal | News | Express.co.uk [online], www.express.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  67. ↑ Charles III | Biography, Diana, Wife, & Age | Britannica [online], www.britannica.com [dostęp 2022-09-08] (ang.).
  68. ↑ Grandsons hold vigil as public files past | UK news | The Guardian [online], www.theguardian.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  69. ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 328.
  70. ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 328–329.
  71. ↑ Prince Harry Reveals the Moment He asked Prince Charles to Walk Meghan Markle Down the Aisle [online], www.townandcountrymag.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  72. ↑ How Prince Harry Asked Prince Charles to Walk Meghan Markle Down the Aisle [online], www.harpersbazaar.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  73. ↑ The moment Prince Charles agreed to walk Meghan down the aisle, revealed by Harry and Camilla [online], www.telegraph.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  74. ↑ Watch the key dates in Prince Harry and Meghan Markle's Megxit announcement | HELLO! [online], www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  75. ↑ Prince Harry’s relationship with dad Prince Charles is ‘rock solid’ despite Megxit – The Sun [online], www.thesun.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  76. ↑ Prince Harry SNUB: The close bond Prince Charles and William have formed after Megxit | Royal | News | Express.co.uk [online], www.express.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  77. ↑ Królowa Elżbieta II nie wygłosiła mowy tronowej. Zastąpił ją książę Karol. tvn24.pl, 10 maja 2022. [dostęp 2022-05-11].
  78. ↑ https://www.bbc.com/news/uk-61585886
  79. ↑ https://www.reuters.com/world/uk/prince-charles-william-head-balmoral-be-with-queen-2022-09-08/
  80. ↑ Queen wants Camilla to be Queen Consort when Charles becomes king [online], the Guardian, 5 lutego 2022 [dostęp 2022-09-09] (ang.).
  81. ↑ https://www.theguardian.com/uk-news/2022/sep/08/prince-charles-heir-to-king-death-beloved-mother-queen-elizabeth-ii
  82. ↑ http://www.theguardian.com/uk/2005/dec/27/monarchy.michaelwhite
  83. ↑ https://news.sky.com/story/king-charless-statement-after-queens-death-a-moment-of-the-greatest-sadness-for-me-12693165
  84. ↑ The Glasgow Herald - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2020-04-13].
  85. ↑ Prince Charles And Camilla: Why Did He Marry Diana Instead? - HistoryExtra [online], www.historyextra.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  86. ↑ a b Rybarczyk 2022 ↓, s. 255.
  87. ↑ Princess Diana and Prince Charles engagement announcement: the highlights - 9Honey [online], honey.nine.com.au [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  88. ↑ Inside Princess Diana’s Royal Wedding Fairy Tale | Vanity Fair [online], www.vanityfair.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  89. ↑ BBC One - The Royal Wedding of HRH The Prince of Wales and the Lady Diana Spencer, Prince Charles' engagement announcements [online], www.bbc.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  90. ↑ BBC ON THIS DAY | 29 | 1981: Charles and Diana marry [online], news.bbc.co.uk [dostęp 2020-04-13].
  91. ↑ Why Prince Charles Blames Prince Philip For His Unhappy Marriage to Princess Diana [online], www.cheatsheet.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  92. ↑ https://www.facebook.com/watch/?v=316150582091312
  93. ↑ http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/june/21/newsid_2518000/2518435.stm
  94. ↑ Video: 1982: How Prince William's birth was announced - Telegraph [online], www.telegraph.co.uk [dostęp 2020-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-25] (ang.).
  95. ↑ Princess Diana is expecting her second child in September,... - UPI Archives [online], www.upi.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  96. ↑ Princess Of Wales Gives Birth To Her Second Son - The New York Times [online], www.nytimes.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  97. ↑ SPECIAL: PRINCESS DIANA, 1961-1997 [online], www.time.com [dostęp 2020-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2005-03-31].
  98. ↑ Gadsden Times - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2020-04-13].
  99. ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 263, 265, 268.
  100. ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 275.
  101. ↑ Separation of Charles and Diana announced - HISTORY [online], www.history.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  102. ↑ Sarasota Herald-Tribune - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2020-04-13].
  103. ↑ BBC NEWS | UK | Timeline: Charles and Camilla's romance [online], news.bbc.co.uk [dostęp 2020-04-13].
  104. ↑ Prince Charles and Camilla Parker Bowles split shock | New Idea Magazine [online], www.newidea.com.au [dostęp 2020-04-13].
  105. ↑ http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/december/20/newsid_2538000/2538985.stm
  106. ↑ a b Rybarczyk 2022 ↓, s. 283.
  107. ↑ http://www.bbc.co.uk/news/special/politics97/diana/accident.html
  108. ↑ Prince Charles Arrives in Paris to Take Diana's Body Home [online], archive.nytimes.com [dostęp 2020-04-13].
  109. ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 329.
  110. ↑ Royal baby: Kate gives birth to boy - BBC News [online], www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  111. ↑ Royal baby: Duchess of Cambridge gives birth to a boy – as it happened | UK news | The Guardian [online], www.theguardian.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  112. ↑ An honest woman at last [online], mattoid.com [dostęp 2020-04-13].
  113. ↑ http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/264574.stm
  114. ↑ House of Commons Hansard Written Answers for 17 Mar 2005 (pt 32) [online], publications.parliament.uk [dostęp 2020-04-13].
  115. ↑ Reading Eagle - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2020-04-13].
  116. ↑ Charles and Camilla to marry | UK news | The Guardian [online], www.theguardian.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  117. ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 68, 285.
  118. ↑ Rybarczyk 2022 ↓, s. 68–69.
  119. ↑ Prince Charles' friendship with Peter Ball 'well known' - BBC News [online], www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  120. ↑ Peter Ball abuse inquiry: Prince Charles 'misled' by bishop - BBC News [online], www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  121. ↑ Prince Charles to give evidence at Peter Ball abuse inquiry - BBC News [online], www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  122. ↑ Abuse inquiry seeks Peter Ball statement from Prince Charles - BBC News [online], www.bbc.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  123. ↑ Coronavirus: Prince Charles tests positive for COVID-19 | UK News | Sky News [online], news.sky.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  124. ↑ Prince Charles has tested positive for coronavirus - Wales Online [online], www.walesonline.co.uk [dostęp 2020-04-13].
  125. ↑ Prince Charles tests positive for coronavirus - Manchester Evening News [online], www.manchestereveningnews.co.uk [dostęp 2020-04-13].
  126. ↑ Clarence House issues health update for the Prince of Wales – Royal Central [online], royalcentral.co.uk [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  127. ↑ Coronavirus latest: Prince Charles in good health and out of self-isolation | HELLO! [online], www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  128. ↑ Prince Charles shares glimpse into cosy home office as he opens up about COVID-19 experience | HELLO! [online], www.hellomagazine.com [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  129. ↑ Prince Charles Island | The Canadian Encyclopedia [online], www.thecanadianencyclopedia.ca [dostęp 2020-04-13] (ang.).
  130. ↑ What are Prince Charles's medals for?. bbc.co.uk, 15 listopada 2006. [dostęp 2010-10-02]. (ang.).
  131. ↑ Zimbabwe Independence Celebrations – Książę Walii udekorowany Medalem Niepodległości (ang.) [dostęp 2013-11-04]
  132. ↑ Ordensdetaljer. borger.dk. [dostęp 2015-05-27]. (duń.).
  133. ↑ a b c Who will be the next Duke of Edinburgh? [online], www.cbsnews.com [dostęp 2021-04-12] (ang.).
  134. ↑ a b c Prince Charles inherits the title Duke of Edinburgh following the death of Prince Philip [online], Royal Central, 11 kwietnia 2021 [dostęp 2021-04-12] (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Władcy państw o ustroju monarchicznym
Afryka
Azja
Europa
Ameryka
Australia i Oceania

Przywódcy państw i premierzy rządów państw Europy
Przywódcy państw
Przywódcy państw
nieuznawanych
Premierzy rządów
Premierzy rządów
państw nieuznawanych

Mapa Europy (polityczna)

  1. ↑ a b Prezydent pełni równocześnie funkcję szefa rządu.
  2. ↑ Republika Kosowa jest uznawana przez 97 ze 193 państw członkowskich ONZ, 22 z 27 państw członkowskich UE oraz 26 z 30 państw członkowskich NATO (stan na 4 września 2020).
  3. ↑ Kolegialny organ pełniący funkcję głowy państwa i szefa rządu.
Władcy brytyjscy
Królestwo Wielkiej Brytanii
Stuartowie
Dynastia hanowerska
Zjednoczone Królestwo
Wielkiej Brytanii i Irlandii
Dynastia hanowerska
Koburgowie
(od 1917 Windsorowie)
Zjednoczone Królestwo
Wielkiej Brytanii
i Irlandii Północnej

Windsorowie

Angielscy i brytyjscy władcy Irlandii
Lordowie Irlandii
Plantageneci
Lancasterowie
Yorkowie
Lancasterowie
Yorkowie
Tudorowie
Królowie Irlandii
Tudorowie
Stuartowie
Republika Angielska
Lordowie Protektorzy
Królowie Irlandii
Stuartowie
Dynastia hanowerska
Zjednoczone Królestwo
Wielkiej Brytanii i Irlandii
Dynastia hanowerska
Koburgowie
(od 1917 Windsorowie)
  • 1922 – Irlandia podzieliła się na część południową niepodległą (jako dominium do 1949) i północną, która pozostaje częścią Zjednoczonego Królestwa.
Monarchowie Irlandii
Windsorowie
Zjednoczone Królestwo
Wielkiej Brytanii
i Irlandii Północnej
Windsorowie

Monarchowie Kanady

Kanada

Książęta Rothesay

Książęta Walii
Niezależni książęta Walii
Książęta Walii
jako następcy tronu Anglii
Książęta Edynburga
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Karol_III&oldid=68084844”