Jan Podiebradowicz
Herb księstwa ziębickiego | |
Dziedziczny książę ziębicko-oleśnicki | |
Okres |
od 31 maja 1536 |
---|---|
Poprzednik | |
Następca | |
Książę oleśnicki | |
Okres |
od 29 kwietnia 1542 |
Poprzednik | |
Następca | |
Hrabia szydłowiecki | |
Okres | |
mąż | |
Poprzednik |
Krystyna Szydłowiecka |
Następca | |
Książę ziębicki | |
Okres | |
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data i miejsce urodzenia |
4 listopada 1509 |
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce spoczynku | |
Ojciec | |
Matka | |
Rodzeństwo |
Joachim Podiebradowicz, Henryk II Podiebradowicz, Jadwiga Podiebradówna, Jerzy II Podiebradowicz |
Małżeństwo | |
Dzieci | |
Małżeństwo |
Jan Podiebradowicz, cz. Hanuš z Minstrberka, niem. Johann von Münsterberg-Oels (ur. 4 listopada 1509 w Oleśnicy; zm. 28 lutego 1565 tamże) – książę oleśnicki w 1542–1565 i ziębicki w 1559–1565, iure uxoris hrabia szydłowiecki w 1536–1547 jako mąż Krystyny Katarzyny, z oleśnickiej linii dynastii Podiebradów.
Urodził się jako czwarty syn i dziesiąte dziecko Karola I (1476–1536), księcia ziębicko-oleśnickiego, oraz jego żony Anny (ok. 1480–1541), księżniczki żagańskiej, córki Jana II Szalonego (1435–1504). Miał liczne rodzeństwo, braci: Henryka Starszego (1491), Joachima (1503–1562), Henryka Młodszego (1507–1548) i Jerzego (1512–1553), oraz siostry: Annę (1499–1504), Katarzynę (1500–1507), Małgorzatę (1501–1551), Kunegundę (1504–1532), Urszulę (1505–1539), Jadwigę (1508–1531) i Barbarę (1511–1539).
Jeszcze za życia ojca został dopuszczony wraz z braćmi Joachimem i Henrykiem Młodszym do współrządzenia w księstwach ziębickim i oleśnickim. Wspólnie dbali o rozwój rzemiosł swoich ziem, czego wydatnym dowodem było nadanie Srebrnej Górze statusu wolnego miasta górniczego (25 czerwca 1535). W odróżnieniu do braci i ojca będących luteranami, pozostał katolikiem i zapewnił równouprawnienie różnowierców w księstwach (1537). 20 lutego 1536 w Szydłowcu ożenił się z Krystyną Katarzyną (1519–1556), hrabiną szydłowiecką, córką Krzysztofa (1466–1532), kanclerza wielkiego koronnego, i Zofii Targowickiej. Został dopuszczony do zarządu tymi dobrami na równi z żoną. Wraz ze śmiercią ojca (31 maja 1536) i objęciem władzy przez brata Henryka Młodszego, został dziedzicznym księciem ziębicko-oleśnickim. W czasie zaślubin króla węgierskiego Jana Zápolyi (1487–1540) z Izabelą Jagiellonką (1519–1559), 23 lutego 1539 w Budzie został odznaczony Orderem Smoka.
Po kreacji brata Henryka na księcia bierutowskiego przez legnickiego Fryderyka II Wielkiego (1480–1547) został jedynowładcą w Oleśnicy. 29 kwietnia 1542 w Legnicy zawarł układ z braćmi potwierdzający swoje wyłączne prawo do rządów w księstwie i ustalający prawo senioratu dla dziedziczenia tych ziem.
Bibliografia
- Stefan Głogowski: Genealogia Podiebradów. Wyd. 2. Gliwice: Muzeum, 1997. ISBN 83-905035-2-2.