Straż Bezpieczeństwa
Straż Bezpieczeństwa (czasem jako Straż Bezpieczeństwa Królestwa Polskiego) – formacja porządkowa w Królestwie Kongresowym, powołana w czasie powstania listopadowego 30 listopada 1830 w Warszawie przez Radę Administracyjną, dowodzona przez Piotra Łubieńskiego (następnie przez J. Zaliwskiego). Służyło w niej ok. 15 tys. osób.
Do zadań jej należało rozbrojenie i uspokojenie zrewoltowanego plebsu oraz czuwanie nad bezpieczeństwem i porządkiem.
Formowanie
[edytuj | edytuj kod]1 grudnia 1830 r. Piotr Łubieński wydał odezwę, która głosiła, że dla zabezpieczenia własności prywatnej ustanawia się następujący porządek uzbrojenia: 1. każdy właściciel domu w Warszawie jest dowódcą gwardii osób w obwodzie swojego domu; 2. mocen jest rozbroić każdego, którego niezdolnym i niewykwalifikowanym uzna do noszenia broni; 3. natychmiast zrobi rewizję uzbrojonych ludzi, odbierze broń niewykwalifikowanym do noszenia...
W Warszawie w jej skład wchodziła głównie biedota miejska, uzbrojona w piki, siekiery i kosy[1].
5 grudnia 1830 Rząd Tymczasowy ustanowił dla centralnego dowodzenia tymi siłami urząd "naczelnika Straży Bezpieczeństwa w całym kraju", albo inaczej "generała dowódcy Straży Bezpieczeństwa Królestwa Polskiego".
Wyodrębnienie gwardii ruchomej
[edytuj | edytuj kod]6 grudnia 1830 ze Straży Bezpieczeństwa wydzielono gwardię ruchomą w składzie 80 batalionów po 1000 ludzi każdy.
Struktura gwardii ruchomej
[edytuj | edytuj kod]- regimentarz na lewym brzegu Wisły
- dowódca województwa kaliskiego
- 10 batalionów gwardii ruchomej
- dowódca województwa krakowskiego
- 10 batalionów gwardii ruchomej
- dowódca województwa mazowieckiego
- 10 batalionów gwardii ruchomej
- dowódca województwa sandomierskiego
- dowódca województwa kaliskiego
- regimentarz na prawym brzegu Wisły
- dowódca województwa augustowskiego
- 10 batalionów gwardii ruchomej
- dowódca województwa lubelskiego
- 10 batalionów gwardii ruchomej
- dowódca województwa płockiego
- 10 batalionów gwardii ruchomej
- dowódca województwa podlaskiego
- dowódca województwa augustowskiego
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Encyklopedia Warszawy, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1975, s. 625
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Tadeusz Łepkowski, Warszawa w powstaniu listopadowym, Wiedza Powszechna, Warszawa 1965.
- Marek Tarczyński, Generalicja powstania listopadowego, Wyd. MON, 1988.
| Wojska |
| ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bitwy |
|
