Św. Hieronim piszący
| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
1605–1606 |
| Medium | |
| Wymiary |
112 × 157 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Św. Hieronim piszący – obraz włoskiego malarza barokowego Caravaggia. Dzieło powstało w ostatnich latach pobytu artysty w Rzymie, obecnie znajduje się w zbiorach Galerii Borghese. Inna wersja obrazu eksponowana jest w oratorium konkatedry świętego Jana w Valletcie na Malcie obok Ścięcia św. Jana Chrzciciela.
Opis obrazu
[edytuj | edytuj kod]Płótno przedstawia Hieronima ze Strydonu, świętego, doktora Kościoła i apologetę chrześcijaństwa zajętego tłumaczeniem Pisma Świętego. Artysta umieścił siedzącą postać Hieronima po prawej stronie obrazu. Święty pochylony jest nad wielką księgą, jego wyciągnięta, prawa ręka dzierży pióro i błądzi w kierunku niewidocznego kałamarza. Nagie, starcze ciało owinięte jest purpurową tkaniną a twarz wyraża skupienie. Postać oddana jest realistycznie i zmysłowo, jedynie nikła aureola nad łysą głową informuje widza, że ma do czynienia ze świętym. Lewą stronę i centrum obrazu zajmuje prosty stół, na którym spoczywają w nieładzie trzy wielkie księgi z trupią czaszką na jednej z nich. Wyciągnięta ręka Hieronima zmierza ku czaszce, która stanowi jego atrybut[1]
Kompozycja została namalowana na ciemnym tle, całość oświetlona jest ostrym światłem, którego niewidoczne źródło znajduje się po lewej stronie. Spod ksiąg, ze stołu opada białe płótno, silnie odbijające światło – jest to celowy zabieg malarza mający na celu nadanie obrazowi głębi. Również narożniki bezładnie ułożonych ksiąg zdają się wystawać z powierzchni płótna. Światło eksponuje postać świętego, jego głowę i zamykającą kompozycję czaszkę, która lśni podobnie jak głowa Hieronima.
Interpretacje
[edytuj | edytuj kod]
Caravaggio kilkakrotnie malował Hieronima, który w jego czasach – podczas polemik z protestantyzmem – pełnił szczególną rolę dla katolików. Autor Wulgaty był symbolem umiłowania prawdy, rzetelności tłumaczenia i prawowierności[2]. Malarz zaakcentował to, nadając szacie świętego kardynalski kolor purpury i umieszczając aureolę nad jego głową.
Prosta kompozycja obrazu niesie swym układem przesłanie wanitywne, ręka świętego łączy świat żywych ze światem zmarłych. Symbolizuje nieodłączny związek życia ze śmiercią i stanowi malarskie memento mori.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Głównym atrybutem św. Hieronima jest postać lwa. Zmiany dokonywane przez kontrreformację również i w ikonografii odbiły się na sposobie przedstawiania scen – w przeciwieństwie do wcześniejszych epok unikano teraz fantastycznych symboli. Również zalecenia soboru trydenckiego regulowały sposób malowania scen religijnych, tj. bez zbędnych detali. Caravaggio poddał się temu trendowi i pominął symbol lwa. Por.: Patrick de Rynck, Jak czytać malarstwo, wyd. Universitas Kraków 2006 IBN 83-242-0565-9.
- ↑ Onet.pl Jeszcze jeden święty Hieronim Caravaggia. [dostęp 2009-01-20]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rosa Giorgi: Caravaggio. Warszawa: Rzeczpospolita, 2005. ISBN 978-83-605-2909-6.
- Giles Lambert: Caravaggio. Warszawa: Edipresse, 2005. ISBN 83-89571-93-5.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Web Gallery of Art – opis obrazu. [dostęp 2009-12-31]. (ang.).