Abd ar-Razzak an-Najif
| Data urodzenia |
1934 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
10 czerwca 1978 |
| 31. Premier Iraku | |
| Okres |
od 18 lipca 1968 |
| Przynależność polityczna |
wojskowy |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Abd ar-Razzak an-Najif, arab. عبد الرزاق النايف (ur. 1934, zm. 10 czerwca 1978 w Londynie) – iracki wojskowy, w dniach 18-30 lipca 1968 roku premier Iraku.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W okresie sprawowania urzędu prezydenta Iraku przez Abd as-Salama Arifa, a następnie Abd ar-Rahmana Arifa an-Najif kierował irackim wywiadem wojskowym. Wspólnie z Sajjidem Slaibim i Ibrahimem Abd ar-Rahmanem ad-Dawudem stłumił we wrześniu 1965 próbę zamachu stanu, którą podjął Arif Abd ar-Razzak i inni naseryści[1][2]. W lipcu 1968 nawiązał kontakty z czołowym działaczem irackiej partii Baas Ahmadem Hasanem al-Bakrem, który przekonał go, by wziął udział w planowanym zamachu stanu przeciwko prezydentowi Arifowi. Nigdy nie zostało wyjaśnione, czy jako pierwsza z wpływowym oficerem skontaktowała się partia Baas, czy też on sam zaczął poszukiwać sojuszników do przeprowadzenia puczu przeciwko rządowi Tahira Jahji[1].
17 lipca 1968 an-Najif wziął udział w przeprowadzonym przez partię Baas zamachu stanu. Podczas puczu zajął ministerstwo obrony[1]. Dzień po przewrocie objął stanowisko premiera Iraku. W gabinecie, utworzonym wspólnie przez wojskowych i polityków partii Baas, znalazło się sześciu popierających go ministrów[1]. An-Najif wszedł również do Rady Rewolucyjnych Dowódców[3]. Wojskowi, zwykle dotąd bezpartyjni (an-Najif przed 1968 nie miał kontaktów z żadną organizacją), zostali szybko uznani przez baasistów za rywali. Kilkanaście dni po przewrocie, 30 lipca 1968, an-Najif został aresztowany przez grupę sympatyzujących z partią Baas wojskowych, którymi kierował Saddam Husajn (on też osobiście nalegał na usunięcie z rządu wojskowych nienależących do partii[4]), podczas śniadania w pałacu prezydenckim, które jadł w towarzystwie al-Bakra. Jego i ad-Dauda zmuszono do opuszczenia Iraku[5]. Wyeliminowanie go z elity władzy partia Baas oficjalnie uzasadniała jego antysocjalistycznymi poglądami[6]. Wyjechał do Londynu. W 1973 przeżył nieudany zamach na swoje życie. Pięć lat później partia Baas zorganizowała na niego kolejny zamach, w którym an-Najif zginął[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq..., s. 112-113.
- ↑ Ch. Tripp, Historia Iraku, s. 221.
- ↑ M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq..., s. 114.
- ↑ Dawisha A.: Iraq. A Political History. Princeton: Princeton University Press, 2009, s. 210. ISBN 978-0-691-15793-1.
- ↑ a b M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq..., s. 114-116.
- ↑ M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett, Iraq..., s. 117.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Farouk-Sluglett M., Sluglett P.: Iraq Since 1958. From Revolution to Dictatorship. London & New York: I. B. Tauris, 2003. ISBN 1-86064-622-0.
- Tripp Ch.: Historia Iraku. Warszawa: Książka i Wiedza, 2009. ISBN 978-83-05-13567-2.
