Aleksander Zborzyl-Mirecki
porucznik piechoty | |
Data urodzenia |
2 października 1892 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
10 grudnia 1918 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca oddziału |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Aleksander Zborzyl-Mirecki, właśc. Aleksander Zborzyl (ur. 2 października 1892, zm. 10 grudnia 1918 w Szczercu[1]) – porucznik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w 1892. Uczył się w C. K. II Szkole Realnej we Lwowie, gdzie w 1909 ukończył VII klasę i zdał egzamin dojrzałości (w jego klasie był Władysław Toruń)[2]. Studiował filozofię.
W czasie I wojny światowej walczył w szeregach cesarskiej i królewskiej Armia. Jego oddziałem macierzystym był Pułk Piechoty Nr 95[3]. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 lipca 1915 w korpusie oficerów rezerwy piechoty[4].
W 1918 był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej. Wziął udział w obronie Lwowa podczas wojny polsko-ukraińskiej. Wówczas przybrał drugie nazwisko Mirecki[5]. W stopniu porucznika walczył w załodze Odcinka V Szkoły im. Sienkiewicza[6]. Został określony za jednego z największych bohaterów walk po stronie polskiej[7]. Pełnił funkcję komendanta oddziałów karabinów maszynowych[8], uczestniczył w walkach w autach pancernych. Łącznie zdobył 12 karabinów nieprzyjacielskich, w tym 6 własnoręcznie. Jego zachowanie jako żołnierza cechowała nadzwyczajna odwaga, poświęcenie, a nawet fantazja. Wsławił się m.in. przeniesieniem karabinu maszynowego przechodząc przez dachy kamienic na odcinku ulic zajmowanych przez Ukraińców. Walczył do końca walk we Lwowie 22 listopada 1918[9]. Po zakończeniu obrony miasta brał udział w kampanii przeciw Ukraińcom w Galicji Wschodniej w szeregach 1 Pułku Strzelców Lwowskich i był wyróżniany pochwałami za wykazane męstwo. W grudniu 1918 pod Stryjej został ranny w brzuch w wyniku postrzału. Wzięty do niewoli zmarł w szpitalu w miejscowości Szczerzec. Według innego źródła (Stanisław Nicieja) miał polec pod Nawarią 10 grudnia 1918[10]. Został pochowany w kwaterze dowódców na Cmentarzu Obrońców Lwowa (kwatera V, miejsce 297)[11][12].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 2952 – pośmiertnie (wymieniony wśród odznaczonych żołnierzy późniejszego 38 pułku piechoty Strzelców Lwowskich[13], dekoracja dokonana 17 kwietnia 1921 we Lwowie przez gen. broni Tadeusza Rozwadowskiego)[14]
- Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 4 listopada 1933 za pracę w dziele odzyskania niepodległości[15]
- Signum Laudis Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej[3]
- Krzyż Wojskowy Karola[3]
- Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913[3]
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Władze Politechniki Lwowskiej zaplanowały na październik 1923 odsłonięcie tablicy pamiątkowej z nazwiskami studentów uczelni poległych w walkach o niepodległość 1918-1921; wśród upamiętnionych był Aleksander Zborzyl-Mirecki[16].
Uchwałą Rady Miasta Lwowa z listopada 1938 jednej z ulic we Lwowie nadano imię Aleksandra Zborzyl-Mireckiego[17].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Lista strat 1934 ↓, s. 575, jako por. Aleksander Mirecki.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Szkoły Realnej we Lwowie za rok szkolny 1909. Lwów: 1909, s. 140, 141.
- ↑ a b c d Ranglisten 1918 ↓, s. 783.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 273.
- ↑ Z Bolesławem i Wiesławem Opałkami rozmawia Janusz M. Paluch. cracovia-leopolis.pl. [dostęp 2016-04-18].
- ↑ G.Łukomski, Cz.Partacz, B.Polak. / Iwona Łaptaszyńska (autor opracowania): Obrona Lwowa 1 – 22.11.1918 r.. genealogia.okiem.pl. [dostęp 2016-04-18].
- ↑ Jan Gella: Ruski miesiąc 1/XI – 22/XI 1918. Ilustrowany opis walk listopadowych we Lwowie z 2 mapami. Lwów: Komitet Obywateli Miasta Lwowa, ok. 1919, s. 189.
- ↑ Semper Fidelis. Obrona Lwowa w obrazach współczesnych. Lwów / Warszawa: Straż Mogił Polskich Bohaterów / Oficyna Wydawnicza Volumen, 1930 / 1990, s. Tab. 46.
- ↑ Jan Gella: Ruski miesiąc 1/XI – 22/XI 1918. Ilustrowany opis walk listopadowych we Lwowie z 2 mapami. Lwów: Komitet Obywateli Miasta Lwowa, ok. 1919, s. 212.
- ↑ Aleksander Zborzyl-Mirecki. ogrodywspomnien.pl. [dostęp 2016-04-18].
- ↑ Spis bohaterów pochowanych na Cmentarzu Obrońców Lwowa. W: W szesnastą rocznicę. Lwów: Towarzystwo Straży Mogił Polskich Bohaterów we Lwowie, 1934, s. 51.
- ↑ Aleksander Zborzyl-Mirecki. nieobecni.com.pl. [dostęp 2016-04-18].
- ↑ Kulczycki 1928 ↓, s. 31.
- ↑ Dekoracja Orderem „Virtuti Militari”. „Gazeta Lwowska”. Nr 87, s. 4, 17 kwietnia 1921.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 255, poz. 273.
- ↑ Julian Fabiański. Kronika wojskowa. Politechnika Lwowska ku czci poległych studentów. „Żołnierz Polski”. Nr 31, s. 16, 5 sierpnia 1923.
- ↑ Symboliczne nadanie nazw związanych z Obroną Lwowa szeregowi ulic we Lwowie. „Gazeta Lwowska”. Nr 265, s. 2, 22 listopada 1938.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
- Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1934.
- Jan Gella: Ruski miesiąc 1/XI – 22/XI 1918. Ilustrowany opis walk listopadowych we Lwowie z 2 mapami. Lwów: Komitet Obywateli Miasta Lwowa, ok. 1919, s. 189-190.
- Józef Kulczycki: Zarys historji wojennej 38-go pułku strzelców lwowskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Aleksander Zborzyl-Mirecki. ogrodywspomnien.pl. [dostęp 2016-04-18].
- Członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej
- Jeńcy wojenni
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Pochowani na Cmentarzu Obrońców Lwowa
- Polacy odznaczeni Medalem Zasługi Wojskowej Signum Laudis
- Polacy odznaczeni Krzyżem Wojskowym Karola
- Polacy odznaczeni Krzyżem Pamiątkowym Mobilizacji 1912–1913
- Polacy – oficerowie armii austro-węgierskiej
- Polacy – żołnierze Cesarskiej i Królewskiej Armii w I wojnie światowej
- Polegli w wojnie polsko-ukraińskiej (strona polska)
- Porucznicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy bitwy o Lwów 1918–1919 (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-ukraińskiej (strona polska)
- Urodzeni w 1892
- Zmarli w 1918
- Oficerowie 38 Pułku Piechoty Strzelców Lwowskich