Anna Jelizarowa-Uljanowa
Data i miejsce urodzenia |
14 (26) sierpnia 1864 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
19 października 1935 |
Zawód, zajęcie |
nauczycielka, tłumacz, redaktor, historyk |
Małżeństwo |
Anna Iljiniczna Jelizarowa-Uljanowa (ros. А́нна Ильи́нична Елиза́рова-Улья́нова, ur. 14 sierpnia?/26 sierpnia 1864 w Niżnym Nowogrodzie, zm. 19 października 1935 w Moskwie) – działaczka ruchu rewolucyjnego w Rosji, radziecka działaczka państwowa i partyjna. Starsza siostra Włodzimierza Lenina, Aleksandra Uljanowa, Marii Uljanowej i Dymitra Uljanowa. Żona Marka Jelizarowa, pierwszego komisarza ludowego (ministra) transportu Rosji Radzieckiej. Przybrana matka Georgija Łozgaczowa-Jelizarowa, późniejszego pisarza oraz wychowawczyni Chiang Ching-kuo, najstarszego syna Czang Kaj-szeka.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Od samego początku w 1898 roku należała do założonej przez brata SDPRR, gdzie poznała też swojego męża. W działalności partyjnej zajmowała się m.in. przekładami i redakcją tekstów oraz organizowaniem wydawnictw. Po wybuchu w Rosji rewolucji była członkiem biura KC partii i redaktorem „Prawdy”. Po przejęciu władzy przez bolszewików zajmowała się ochroną dzieci, m.in. w Ludowym Komisariacie Oświaty. Była badaczką historii partii, organizowała Instytut Lenina i Instytut Marksizmu-Leninizmu.
Po śmierci Lenina w 1924 roku zajęła się zbieraniem materiałów o historii rodziny Uljanowów. W roku 1932 przekazała Stalinowi wyniki badań genealogicznych, z których wynikało, że Lenin miał m.in. żydowskich przodków od strony matki. Decyzją Stalina wyników tych w czasach radzieckich nie upubliczniono[1].
Genealogia
[edytuj | edytuj kod]Grigorij Uljanin | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Łukian Smirnow | Nikita Uljanin (ur. 1711) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dymitr (Mojżesz) Blank | Johann Gottlieb Großschopf | Anna z d. Estedt | Aleksy Smirnow | Wasyl Uljanin (ur. 1733) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aleksander (Izrael) Blank (1801/1804–1870) | Anna z d. Großschopf (1810–1838) | Anna z d. Smirnow | Mikołaj Uljanin (1770–1838) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maria z d. Blank (1835–1916) | Ilja (Eliasz) Uljanow (ur. jako Uljanin) (1831–1886) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Anna Jelizarowa-Uljanowa (1864–1935) | Aleksander Uljanow (1866–1887) | Włodzimierz Uljanow Lenin (1870–1924) | Nadieżda Krupska (1869–1939) | Olga Uljanowa (1871–1891) | Dymitr Uljanow (1874–1943) | Maria Uljanowa (1878–1937) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Olga Uljanowa (1922–2011) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Елизарова-Ульянова Анна Ильинична, Encyklopedia „Москва”, wyd. 1980
- A. Uljanowa-Jelizarowa: Wspomnienia o Iljiczu, [w:] Lenin we wspomnieniach współczesnych, Warszawa 1960
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dmitrij Wołkogonow, Lenin: Prorok raju, apostoł piekła, Amber 2015, s. 33