Betty White

Betty White
Betty Marion White Ludden
	; Betty White podczas ceremonii rozdania nagród Emmy (1988)
Imię i nazwisko	Betty Marion White Ludden
Data i miejsce urodzenia	17 stycznia 1922 ; Oak Park, Illinois
Data i miejsce śmierci	31 grudnia 2021 ; Los Angeles
Współmałżonek	Frederick R. Barker ; (1945; rozwód); Lane Allan ; (1947–1949; rozwód); Allen Ludden ; (1963–1981; jego śmierć)
Lata aktywności	1939–2021
	Multimedia w Wikimedia Commons

Betty Marion White Ludden (ur. 17 stycznia 1922 w Oak Park, zm. 31 grudnia 2021 w Los Angeles^[1]) – amerykańska aktorka.

Życiorys

Betty White była jedynym dzieckiem Christine Tess (z domu Cachikis; 1899–1985), gospodyni domowej i Horace’a Logana White’a (1899–1963), dyrektora firmy oświetleniowej^[2]. Rodzinę aktorki stanowiła wielokulturowa mieszanina migrantów do Illinois. Dziadek Betty ze strony ojca, Christen Hans White (później Christopher White; 1865–1941), był Duńczykiem, a dziadek ze strony matki, Nikolaos Kachikis (Nicholas Cachikis; 1877–1943) – Grekiem. Obie babki aktorki, Etta White (z domu Lundy; 1863–1939) i Margaret Curtis-Cachikis (z domu Hobbs; 1877–1960), były Kanadyjkami z Ontario. Dalsi przodkowie Betty White byli też Anglikami i Walijczykami^[3].

W czasie wielkiego kryzysu rodzina White przeniosła się do Los Angeles, gdzie młoda artystka zdobyła wykształcenie w Beverly Hills High School, a także rozpoczęła karierę w branży rozrywkowej – najpierw w radiu, później w telewizji^[4]. Debiut Betty White na szklanym ekranie miał miejsce w 1939 roku, gdy wraz ze szkolną koleżanką zaśpiewały arie z Wesołej wdówki w eksperymentalnym programie telewizyjnym (sama telewizja była wówczas w fazie rozwoju). Aktorka pracowała również jako modelka, a na scenie teatralnej zadebiutowała w Bliss Hayden Little Theatre.

Najbardziej znana była z roli Rosy Nylund w sitcomie Złotka (1985–1992) jako Rose Martin Lindstrom Nylund. Wystąpiła w 115 produkcjach. Pięciokrotnie otrzymywała nagrodę Emmy^[5].

Życie prywatne

Była trzykrotnie zamężna. 7 lipca 1945 poślubiła Fredericka Richarda „Dicka” Barkera, z którym się rozwiodła 18 grudnia 1945. 8 listopada 1947 wyszła za mąż za Lane’a Allana. 17 lipca 1949 doszło do rozwodu. 14 czerwca 1963 poślubiła Allena Luddena, który zmarł w 1981^[6]. Miała pasierbów. Przyznawała, że nie zdecydowała się na posiadanie własnych dzieci, bo postanowiła poświęcić się karierze zawodowej^[7].

Filmografia

Filmy

1945: Time to Kill (film krótkometrażowy) jako dziewczyna Loua
1951: Dzika kobieta (The Daring Miss Jones)
1962: Burza nad Waszyngtonem (Advise & Consent) jako Bessie Adams, senator (Kansas)
1982: Eunice (TV) jako Ellen
1991: Życiowa szansa (Chance of a Lifetime, TV) jako Evelyn Eglin
1996: Historia Świętego Mikołaja (The Story of Santa Claus, TV) jako Gretchen Claus (głos)
1996: Wiejskie wakacje w krzywym zwierciadle (A Weekend in the Country, TV) jako Martha
1998: Dennis znów rozrabia (Dennis the Menace Strikes Again!) jako Martha Wilson
1998: Cudotwórca (Holy Man) w roli samej siebie
1998: Powódź (Hard Rain) jako Doreen Sears
1999: Aligator – Lake Placid (Lake Placid) jako Pani Delores Bickerman
1999: Tylko miłość (The Story of Us) jako Lillian Jordan
2000: Słoniątko (Whispers: An Elephant’s Tale) jako Okrągły (głos)
2000: Tom Sawyer jako ciotka Polly (głos)
2001: Pilot i załoga (The Retrievers, TV) jako Pani Krisper
2001: Dzika rodzinka (The Wild Thornberrys: The Origin of Donnie, TV) jako babcia Sophie (głos)
2003: Wszystko się wali (Bringing Down the House) jako Pani Kline
2003: Stealing Christmas (TV) jako Emily Sutton
2003: Powrót do jaskini Batmana – przypadki Adama i Burta (Return to the Batcave: The Misadventures of Adam and Burt) jako kobieta w oknie
2005: Trzecie życzenie (The Third Wish) jako Lettie
2005: U kresu drogi (Annie’s Point, TV) jako Annie Eason
2008: Ponyo jako Yoshie (głos)
2009: Narzeczony mimo woli (The Proposal) jako babcia Annie
2009: Miłość i taniec (Love N' Dancing) jako Irene
2010: To znowu ty (You Again) jako babcia Bunny
2011: Zaginiona walentynka (The Lost Valentine, TV) jako Caroline Thomas
2012: Lorax (The Lorax) jako babcia Norma (głos)
2019: Toy Story 4 jako Bitey White (głos)
2019: Urwis (Trouble) jako Pani Sarah Vanderwhoozie (głos)

Seriale

1952–1955: Life with Elizabeth jako Elizabeth
1956: The Millionaire jako Virginia Lennart
1969: Petticoat Junction jako Adelle Colby
1971: Vanished w roli samej siebie
1972: O’Hara, U.S. Treasury w roli samej siebie
1973–1977: Mary Tyler Moore jako Sue Ann Nivens
1975: Lucas Tanner jako Lydia Merrick
1975: The Carol Burnett Show
1975: Ellery Queen jako Louise Demery
1976–1977: The Sonny & Cher Comedy Hour jako Joyce Whitman
1977–1978: The Betty White Show jako Joyce Whitman
1979: The Gossip Columnist w roli samej siebie
1980: Statek miłości (The Love Boat) jako Louise Willis
1981–1985: Statek miłości (The Love Boat) jako Betsy Boucher
1983: Sława (Fame) jako Catherine
1983–1986: Mama’s Family jako Ellen Jackson
1984: Hotel jako Wilma Klein
1985: Who’s the Boss? jako Bobby Barnes
1985: St. Elsewhere jako kapitan Gloria Neal
1985–1992: Złotka jako Rose Martin Lindstrom Nylund
1987: Matlock w roli samej siebie
1988: Santa Barbara jako kelnerka / pani w teatrze
1988: Inny świat (Another World) jako Brenda Barlowe
1988: Dni naszego życia (Days of Our Lives) w roli samej siebie
1989–1992: Empty Nest jako Rose Nylund
1991: Nurses jako Rose Lindstrom Nylund
1992–1993: The Golden Palace jako Rose Lindstrom Nylund
1993: Bob jako Sylvia Schmidt
1994: Diagnoza morderstwo (Diagnosis Murder) jako Dora Sloan
1995: Naga prawda (The Naked Truth) w roli samej siebie
1995–1996: Maybe This Time jako Shirley Wallace
1996: A teraz Susan (Suddenly Susan) jako Midge Haber
1998: Rodzina Lwie Serce (The Lionhearts) jako Dorothy (głos)
1998: Lekarze z Los Angeles (L.A. Doctors) jako pani Brooks
1999: Ally McBeal jako dr Shirley Flott
1999: Herkules jako Hestia (głos)
1999–2001: Wesoły babiniec/Zalotnik w akcji (Ladies Man) jako Mitzi Stiles
2000: Simpsonowie (The Simpsons) w roli samej siebie (głos)
2000: Dzika rodzinka (The Wild Thornberrys) jako Sophie Hunter / babcia Sophie
2000: The 70s: The Decade That Changed Television jako prezenterka
2001: The Ellen Show jako Connie Gibson
2002: Powrót do Providence (Providence) jako Julianna
2002: Tak, kochanie (Yes, Dear) jako Sylvia
2002: Różowe lata siedemdziesiąte (That '70s Show) jako Bea
2003: Mroczne przygody Billy’ego i Mandy (The Grim Adventures of Billy & Mandy) jako pani Doolin (głos)
2003: Randka z gwiazdą (I’m with Her) w roli samej siebie
2003–2004: Everwood jako Carol Roberts
2004: Kancelaria adwokacka (The Practice) jako Catherine Piper
2004: Zwariowany świat Malcolma (Malcolm in the Middle) jako Sylvia
2004: On, ona i dzieciaki (My Wife and Kids) jako June Hopkins
2004–2005: Świat według Dzikich (Complete Savages) jako pani Riley
2005: Joey jako Margaret Bly
2005–2008: Orły z Bostonu (Boston Legal) jako Catherine Piper
2006: Głowa rodziny (Family Guy) w roli samej siebie (głos)
2006: Na imię mi Earl (My name is Earl) jako pani May Rose Weezmer
2006–2009, 2020: Moda na sukces jako Ann Douglas, matka Stephanie Forrester
2007: Opowieści z Kręciołkowa (Higglytown Heroes) jako babcia (głos)
2007: Brzydula Betty (Ugly Betty) w roli samej siebie
2007: Simpsonowie (The Simpsons) w roli samej siebie (głos)
2009: Pępek świata (The Middle) jako pani Nethercott
2009: Rockefeller Plaza 30 (30 Rock) w roli samej siebie
2010: Community jako profesor June Bauer
2010–2013: Pound Puppies: Psia paczka (Pound Puppies) jako Agatha McLeish (głos)
2010–2015: Rozpalić Cleveland (Hot in Cleveland) jako Elka Ostrovsky
2011–2013: Pound Puppies: Psia paczka (Pound Puppies) jako Agatha McLeish (głos)
2012: Lista klientów jako Ruth Hudson
2012–2017: Stare dranie z Ameryki (Betty White's Off Their Rockers) w roli samej siebie
2013: Save Me jako Bóg
2013: Myszka Miki (Mickey Mouse) jako Aadvark Lady (głos)
2014: The Soul Man jako Elka
2014: WWE Raw jako Betty
2015: Saturday Night Live jako
2015: Kości (Bones) jako dr Beth Mayer
2016: SpongeBob Kanciastoporty jako Beatrice (głos)
2016: Crowded jako Sandy
2017: Young & Hungry jako Pani Bernice Wilson

Przypisy

↑ Betty White Dead at 99 [online], TMZ [dostęp 2021-12-31] (ang.).
↑ Betty White Biography (1922-). Film Reference. [dostęp 2022-01-01].
↑ Betty White What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs, 2021-12-25. [dostęp 2022-01-01].
↑ Hal Erickson: Betty White Biography. AllMovie. [dostęp 2022-01-01]. (ang.).
↑ Betty White Awards. AllMovie. [dostęp 2022-01-01]. (ang.).
↑ Betty White Relationships. FamousFix. [dostęp 2022-01-01]. (ang.).
↑ Annabel Fenwick Elliott: Betty White on her romance regrets and the one she got right. „Daily Mail”, 2014-04-29. [dostęp 2022-01-01]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Betty White w bazie IMDb (ang.)
Betty White w bazie Filmweb
Betty White w bazie Notable Names Database (ang.)

[1] Betty White Dead at 99 [online], TMZ [dostęp 2021-12-31] (ang.).

[2] Betty White Biography (1922-). Film Reference. [dostęp 2022-01-01].

[3] Betty White What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs, 2021-12-25. [dostęp 2022-01-01].

[allmovie-4] Hal Erickson: Betty White Biography. AllMovie. [dostęp 2022-01-01]. (ang.).

[awards-5] Betty White Awards. AllMovie. [dostęp 2022-01-01]. (ang.).

[6] Betty White Relationships. FamousFix. [dostęp 2022-01-01]. (ang.).

[7] Annabel Fenwick Elliott: Betty White on her romance regrets and the one she got right. „Daily Mail”, 2014-04-29. [dostęp 2022-01-01]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]