Przejdź do zawartości

Bronisław Chojnacki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bronisław Chojnacki
ilustracja
Bronisław Chojnacki (1935)
Data i miejsce urodzenia

14 grudnia 1895
Kobierniki

Data i miejsce śmierci

6 lutego 1955
Sierpc

Poseł na Sejm IV kadencji (II RP)
Okres

od 1935
do 1938

Przynależność polityczna

BBWR

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Niepodległości Srebrny Krzyż Zasługi (II RP)
Odznaka pamiątkowa Polskiej Organizacji Wojskowej

Bronisław Chojnacki (przybrane nazwisko: Władysław Biłgorajski), ps. Dąbrowa, Sław (ur. 14 grudnia 1895 w Kobiernikach, zm. 6 lutego 1955 w Sierpcu) – polski nauczyciel, działacz społeczny, polityk, poseł na Sejm w II RP.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wykształcenie

[edytuj | edytuj kod]

Ukończył 6-klasową średnią szkołę miejską i rządowe Kursy Pedagogiczne (1913–1914) w Płocku, tajne kursy pedagogiczne i uzupełniające Kursy Pedagogiczne Polskiej Macierzy Szkolnej (1917), zdał egzamin na nauczyciela szkół powszechnych w 1919 roku i egzamin na nauczyciela szkół średnich (w 1954 roku).

Działalność

[edytuj | edytuj kod]

Od 1913 roku należał do Związku Strzeleckiego w Płocku, a od 1915 roku był członkiem POW w Drobinie i Mańkowie, w 1917 roku został komendantem POW w Zawidzu, w 1918 roku uczestniczył w rozbrajaniu wojsk niemieckich w powiecie sierpeckim. W czasie wojny polsko-bolszewickiej zgłosił się ochotniczo do Wojska Polskiego – od sierpnia do listopada 1920 roku walczył w 6 pułku piechoty Legionów i w 490 pułku piechoty, w którym walcząc był ranny.

W latach 1915–1919 był nauczycielem w Żabowie i Zawidzu, później, do 1939 roku, był nauczycielem i kierownikiem szkoły w Susku. Przyczynił się do jej rozbudowy.

Był aktywnym działaczem społecznym. W latach 1924–1935 był prezesem oddziału powiatowego ZNP w Sierpcu oraz członkiem Zarządu Okręgowego ZNP. Organizował i przez wiele lat przewodniczył Zarządowi Powiatowego Centralnego Związku Młodzieży Wiejskiej „Siew”. Był członkiem Rady Gminnej w Białyszewie, Rady Powiatowej w Sierpcu i Rady Nadzorczej Kasy Stefczyka.

Był założycielem i pierwszym prezesem koła powiatowego Związku Oficerów Rezerwy RP, prezesem koła powiatowego Związku Peowiaków i wiceprezesem zarządu powiatowego Związku Strzeleckiego w Sierpcu. W 1928–1935 pełnił funkcję prezesa Rady Powiatowej BBWR, w latach 1937–1939 był członkiem OZN. W 1936 roku organizował, a w latach 1937–1939 prezesował Radzie Towarzystwa Budowy Domu Społecznego im. Józefa Piłsudskiego (obecnie Dom Kultury) w Sierpcu. Był inicjatorem utworzenia Powiatowego Komitetu Funduszu Obrony Narodowej i 1936–1939 jego prezesem.

W 1935 roku został wybrany 29 047 głosami z listy państwowej w okręgu nr 10 obejmującego powiaty: sierpecki, rypiński i lipnowski. W kadencji tej pracował w komisji oświatowej[1][2].

II wojna światowa i po wojnie

[edytuj | edytuj kod]

Po wybuchu II wojny światowej był poszukiwany przez Gestapo, ukrywał się na terenie powiatu płockiego, a od września 1941 roku pod przybranym nazwiskiem Władysława Biłgorajskiego prowadził tajne nauczanie w rejonie Grójca. Został aresztowany przez gestapo 16 marca 1943 roku i (pod tymże przybranym nazwiskiem) więziony do końca wojny kolejno w Grójcu, na Pawiaku, od 5 lipca 1943 roku w obozie koncentracyjnym Auschwitz, od 8 czerwca 1944 roku – w Ravensbrück, od 27 czerwca 1944 roku w Karlshagen-Usedom (filia obozu Ravensbrück), od 18 lutego 1945 w Barth (filia obozu Ravensbrück), od 29 marca 1945 roku w Ellrich (filia obozu Mittelbau-Dora), od 10 kwietnia 1945 roku w Bergen-Belsen.

Po wojnie przebywał w alianckich obozach przejściowych w Celle, Fallingbostel i Geesthacht. W listopadzie 1945 roku wrócił do Polski i podjął pracę nauczyciela w Sierpcu – w Szkole Powszechnej nr 2, a od 1950 roku w liceum ogólnokształcącym (gdzie był nauczycielem biologii). Był członkiem Związku byłych Więźniów Politycznych i ZNP. Nie należał do partii.

Został pochowany na cmentarzu w Sierpcu.

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Był synem Henryka (zarządcy majątku Kobierniki-Srebrna) i Władysławy z domu Kanigowskiej.

Ożenił się z Elżbietą Mieczysławą Chrapkowską (1894–1947), z którą miał trzech synów:

  • Jana (ur. 1923) (płk WP, architekt, harcmistrz, twórca pieśni harcerskich, poeta i malarz),
  • Jerzego (1924–1980) (założyciel zespołu ludowego i dyrektor Domu Kultury w Sierpcu),
  • Zbigniewa (1927–1997) (geolog, międzynarodowy sędzia hokejowy).

W 1949 roku powtórnie ożenił się z Marią Chrapkowską (1910–1950), siostrą pierwszej żony, absolwentką warszawskiej Szkoły Architektury, komendantką Przysposobienia Wojskowego Kobiet w Sierpcu i Katowicach. Pod pseudonimem Maryla organizowała ona siatkę ZWZ-AK w Katowicach, od 1942 roku przebywała w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau, w styczniu 1945 roku zbiegła z transportu.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Scriptor (opr.): Sejm i Senat 1935–1938 IV kadencja. Warszawa: nakładem Księgarni F. Hoesicka, 1936, s. 111.
  2. Biblioteka sejmowa – Parlamentarzyści RP: Bronisław Chojnacki. [dostęp 2012-06-22].
  3. M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  4. M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 279 „za zasługi na polu pracy społecznej”.