Przejdź do zawartości

Deborah Feldman

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Deborah Feldman
Ilustracja
Deborah Feldman (2017)
Data i miejsce urodzenia

17 sierpnia 1986
Nowy Jork

Zawód, zajęcie

pisarka

Strona internetowa

Deborah Feldman (ur. 17 sierpnia 1986 w Nowym Yorku[1]) – amerykańska pisarka pochodzenia żydowskiego, mieszkająca w Berlinie[2]. Autorka autobiografii, Unorthodox: Jak porzuciłam świat ortodoksyjnych Żydów, która opowiada jej historię o ucieczce ze społeczności ortodoksyjnych żydów w Brooklynie. Powieść została również użyta jako inspiracja do utworzenia miniserialu Netflixa, Unorthodox[3].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wczesne życie

[edytuj | edytuj kod]

Dorastała jako członkini chasydzkiej grupy w Willamsburgu, na Brooklynie. Wychowana została przez swoich dziadków, ocalałych z Holocaustu, odkąd jej matka została wykluczona ze społeczności, a upośledzony umysłowo ojciec nie podołał jej wychowaniu. Tak jak wszystkie dziewczęta wśród społeczności, Deborah uczona była pobożności, mówienia w języku jidysz, nie pozwalano jej na uczęszczanie do publicznej biblioteki. Odmówiono jej edukacji powszechnej, mimo tego chowała książki pod łóżkiem w strachu przed krytyką ze strony rodziny. W wieku 17 lat wyszła za mąż poprzez zaaranżowanie małżeństwa, a dwa lata później została matką[4][5].

Odejście ze społeczności chasydzkiej

[edytuj | edytuj kod]

Punktem zwrotnym w chęci odejścia ze społeczności chasydzkiej były narodziny jej syna. „Dostrzegłam swoją narzuconą przyszłość – przeraziłam się na myśl, że jestem odpowiedzialna oraz winna w umieszczeniu wszystkiego, co uważałam za swoją opresję w niewinną istotę”. Feldman okłamała męża mówiąc, iż chce uczęszczać na zajęcia biznesowe dzięki czemu wspomogłaby domowy budżet. W 2006 oboje wyprowadzili się z Williamsburga a Deborah rozpoczęła studia z literatury na Sarah Lawrence College[6].

Zaczęła wypowiadać się publicznie. Ubierając się w dżinsy oraz buty na wysokich obcasach łamała rygorystyczny chasydzki dress code. W 2010 r. zabrała syna, opuściła męża oraz odcięła się od wszelkich kontaktów w ortodoksyjnej społeczności[7]. Przez dwa miesiące żyła u znajomych oraz konsultowała się ze swoim prawnikiem w obawie przed odebraniem jej praw rodzicielskich nad synem. Od 2006 roku Feldman nie widziała się ani nie kontaktowała z żadnym członkiem swojej rodziny[6].

Pomimo dużych różnic w ortodoksyjnej społeczności, Deborah powiedziała „Jestem dumna z bycia żydówką, ponieważ uważam, iż stamtąd pochodzi mój niezłomny duch”[8].

Kariera

[edytuj | edytuj kod]

Rozpoczęła pisanie bloga, a w 2012 r. ukazała się jej autobiografia Unorthodox: Jak porzuciłam świat ortodoksyjnych Żydów, która stała się bestsellerem. W 2014 r. przeniosła się do Berlina, gdzie w dzielnicy Neukölln kontynuowała swoją pracę jako pisarka[9]. Dwa lata później opublikowała kolejną książkę, Exodus: A Memoir. Wszystkie książki zostały przetłumaczone na język niemiecki, a dobre opinie pozwoliły jej na udział w wielu niemieckich programach telewizyjnych[7][10].

W 2018 roku pojawiła się w szwedzko-niemieckim dokumencie Female Pleasure[11].

W 2020 roku Netflix wyprodukował miniserial Unorthodox, opierający się na jej historii[12]. Opublikował również dokument, Making Unorthodox, opowiadający o procesie tworzenia oraz filmowania, a także o różnicach między serialem a książką[13].

Krytyka

[edytuj | edytuj kod]

Członkowie ortodoksyjnej społeczności skrytykowali Feldman, również na powstałym blogu „Deborah Feldman Exposed”, który poświęcony był „obnażaniu kłamstw oraz fabrykacji” w jej historii[14]. Jesse Kornbluth przyjrzał się temu krytycyzmowi w serii artykułów w Huffington Post: „Książka zawiera tezy bardzo sporne dla Chasydów. Nie jestem w stanie stwierdzić co jest prawdą. Jednakże wiem jedno: Mężczyzna który nie potrafi żyć na równi z kobietą nie jest wart wspólnego życia. Nie dziwi mnie, że dziewczyny w całym Brooklynie wykupują tę książkę, ukrywając ją pod materacami i czytając ją po zmroku – i rozmyślając – prawdopodobnie po raz pierwszy w życiu – o swojej własnej ucieczce”[15][16].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Elizabeth Strout: Deborah Feldman Age, Husband, Height, Weight, Bio & Family. WikiCelebs, 2020-03-27. [dostęp 2020-10-08]. (ang.).
  2. From Williamsburg to Berlin [online], The Jerusalem Post [dostęp 2020-10-08].
  3. Zmuszona do małżeństwa, ogolona na łyso w dniu ślubu... Dziś premiera „Unorthodox” [online], gazetapl [dostęp 2020-10-08] (pol.).
  4. A.B.C. News, Hasidic Hell: Married at 17, Girl Runs From Her Orthodox Roots [online], ABC News [dostęp 2020-04-22] (ang.).
  5. Unorthodox [online], goodreads.com [dostęp 2020-04-22].
  6. a b A.B.C. News, Hasidic Hell: Married at 17, Girl Runs From Her Orthodox Roots [online], ABC News [dostęp 2020-04-28] (ang.).
  7. a b Julie Wiener, Unapologetically ‘Unorthodox’ [online], jewishweek.timesofisrael.com [dostęp 2020-04-28] (ang.).
  8. Sam Roberts, Embracing a Race and Rejecting a Sect, „The New York Times”, 10 lutego 2012, ISSN 0362-4331 [dostęp 2020-04-28] (ang.).
  9. FROM WILLIAMSBURG TO BERLIN [online], The Jerusalem Post | JPost.com [dostęp 2020-04-28].
  10. Deborah Feldman, Once upon a life: Deborah Feldman, „The Guardian”, 28 sierpnia 2010, ISSN 0261-3077 [dostęp 2020-04-28] (ang.).
  11. #Female Pleasure [online], wmm.com [dostęp 2020-04-28] (ang.).
  12. In 'Unorthodox,' A Religious Woman Leaves Her Marriage And Her Past Behind [online], NPR.org [dostęp 2020-04-28] (ang.).
  13. Elena Nicolaou, Netflix’s „Unorthodox” Is Based on a True Story – But It Deviates In One Major Way [online], Oprah Magazine, 26 marca 2020 [dostęp 2020-04-28] (ang.).
  14. Hasidic life exposed: Why one woman rejected her religious roots [online] [dostęp 2020-04-28].
  15. Jesse Kornbluth, ContributorWriter, Editor, Unorthodox: The Hasidic Campaign Against Deborah Feldman -- and Me [online], HuffPost, 6 marca 2012 [dostęp 2020-04-28] (ang.).
  16. Jesse Kornbluth, ContributorWriter, Editor, Unorthodox? Try This: A Young Hasidic Wife Breaks With Her Tradition, Writes Tell-All Book [online], HuffPost, 24 lutego 2012 [dostęp 2020-04-28] (ang.).